θάλασσες:

Πριν από 71 χρόνια, στις 19 Ιανουαρίου 1947, έλαβε χώρα το πλέον πολύνεκρο ναυτικό δυστύχημα που γνώρισε ποτέ η πατρίδα μας. Στα νερά του Νότιου Ευβοϊκού κόλπου, στο θαλάσσιο πέρασμα ανάμεσα στα Νέα Στύρα και την Αγία Μαρίνα, το επιβατηγό σκάφος «Χειμάρρα» βυθίστηκε παρασύροντας στο θάνατο 383 ανθρώπους.

Μπορεί ο δορυφόρος του Κρόνου, Τιτάνας, να απέχει σχεδόν ενάμισι δισεκατομμύριο χιλιόμετρα από τον πλανήτη μας, όμως σε αυτόν όπως και στη Γη υπάρχει ένα «επίπεδο θάλασσας», δηλαδή η επιφάνεια των θαλασσών του βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο, όπως συμβαίνει με τους γήινους ωκεανούς.

Περιβαλλοντικές... νάρκες αλλά και «μουσεία» της νεότερης ναυτικής ιστορίας. Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, το οποίο δεν έχει ποτέ εξαργυρωθεί. Ο θησαυρός-κατάρα των περίπου 500 ναυαγίων αναπαύεται ήσυχα στον βυθό των ελληνικών θαλασσών. Η Πολιτεία ποτέ δεν επιχείρησε να τα αξιολογήσει, είτε για να εκμεταλλευθεί τουριστικά αυτόν τον υποθαλάσσιο πλούτο.

Η έκφραση «τρώγεται με τα ρούχα του» θα πάρει σύντομα μια άλλη, κυριολεκτική, διάσταση… Αυτό τουλάχιστον αναφέρει μια νέα επιστημονική μελέτη.

Χάρη στις ήρεμες θάλασσες, αρκετές εκατοντάδες μουσουλμάνοι Ροχίνγκια έφτασαν την Πέμπτη στο Μπανγκλαντές εν μέσω εκκλήσεων να ασκηθεί περισσότερη πίεση στην ηγέτιδα της Μιανμάρ Αούνγκ Σαν Σου Κιι να αντιμετωπίσει την κρίση.

...

Είναι πλέον τόσο μεγάλο το πρόβλημα των μεδουσών και των συγγενικών ειδών τους στις θάλασσες του πλανήτη, κοντά στις κατοικημένες παράκτιες περιοχές, που οι ειδικοί κάνουν λόγο για ένα πραγματικό «μεδουσο-αρμαγεδώνα».

Κάτω από την πιο χαρακτηριστική περιοχή του Πλούτωνα, η οποία έχει σχήμα καρδιάς, είναι πολύ πιθανό να υπάρχει ένας κρύος μισολιωμένος ωκεανός παγωμένου νερού, μεγάλος όσο όλες μαζί οι θάλασσες της Γης, σύμφωνα με νέες μελέτες των στοιχείων που είχε στείλει στη Γη το σκάφος «Νέοι Ορίζοντες» (New Horizons) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA).

Γιατί τόσα πολλά πουλιά γεμίζουν την κοιλιά τους με πλαστικά των θαλασσών; Επειδή ξεγελιούνται από μια χημική ουσία που κάνει τα πλαστικά να μυρίζουν σαν τροφή, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα. Αυτό οφείλεται στο ότι τα μικροσκοπικά φύκια που προσκολλώνται πάνω στα διάσπαρτα στις θάλασσες πλαστικά, όταν διασπώνται, αναδίδουν μια οσμή που θυμίζει στα πουλιά το πλαγκτόν (κριλ) που συνήθως τρώνε.

Τα συνθετικά ρούχα που πλένονται στο πλυντήριο, ιδίως τα ακρυλικά, ρυπαίνουν το περιβάλλον απελευθερώνοντας μικροσκοπικές ίνες που καταλήγουν στις θάλασσες, προειδοποιεί βρετανική μελέτη.

Ίχνη από συνολικά 23 ναυάγια, που χρονολογούνται από το τέλος της αρχαϊκής περιόδου έως και τον 19ο αιώνα, ήρθαν στο φως κατά τη δεύτερη περίοδο της ενάλιας αρχαιολογικής έρευνας της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων στους Φούρνους Ικαρίας. Ο συνολικός αριθμός των εντοπισμένων και τεκμηριωμένων ναυαγίων μαζί με τα 22 ήδη διερευνημένα ναυάγια που καταγράφηκαν το 2015 ανέρχεται στα 45, καθιστώντας το αρχιπέλαγος των Φούρνων μία από τις πλουσιότερες θάλασσες της Μεσογείου.

Θάλασσες, μέσα στα μάτια σου θάλασσες και με ταξίδευες σαν το καράβι κι έλεγες: Θα σ’ αγαπώ με τα καλοκαίρια με τρικυμίες και με βροχές με μαξιλάρι τα δυο μου χέρια θα ονειρεύεσαι ό,τι θες. Ένα ποτήρι θάνατο θα πιω, απόψε να μεθύσω Τα καλοκαίρια πες μου πώς μπορώ μονάχος μου να ζήσω Ένα ποτήρι […]

Η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία και ο Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη Σωτηρία των Θαλάσσιων Χελωνών (MEDASSET) ενώνουν τις δυνάμεις τους και με σύνθημα «Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά και την παραλία» ζητούν τη βοήθεια όλων μας για τη μείωση της θαλάσσιας ρύπανσης, τη διαφύλαξη του εθνικού φυσικού πλούτου και την προστασία κάθε μορφής ζωής με έμφαση σε αξίες, όπως ο σεβασμός και η συνέπεια.

Η στάθμη στις θάλασσες του πλανήτη αυξήθηκε στον 20ό αιώνα με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων 28 αιώνων, από την εποχή περίπου του Ομήρου και της ίδρυσης της αρχαίας Ρώμης, σύμφωνα με δύο νέες διεθνείς επιστημονικές έρευνες, οι οποίες είναι οι πιο πλήρεις που έχουν γίνει ποτέ σε βάθος χρόνου.

Το Καλυψώ, το θρυλικό ωκεανογραφικό σκάφος του Ζακ-Υβ Κουστώ, που σάπιζε εγκαταλειμμένο από το 2007 σε ένα γαλλικό λιμάνι, θα ξεκινήσει και πάλι τα ταξίδια του στις ανοιχτές θάλασσες, ανακοίνωσε το Ίδρυμα Κουστώ, η εταιρεία στο οποίο ανήκει.

Άλλες τέσσερις σοροί ανασύρθηκαν από ελληνικές θάλασσες τη Δευτέρα και την Τρίτη, σε Ικαρία, Θύμαινα και Τήνο. Πρόκειται για ένα μικρό κορίτσι, δύο γυναίκες και έναν άνδρα, πιθανότατα πρόσφυγες-θύματα ναυαγίων.

Μια νέα επιδημία αποχρωματισμού των κοραλλιών βρίσκεται σε εξέλιξη και επεκτείνεται στις θάλασσες της Γης, προειδοποιούν οι επιστήμονες. Η άνοδος της θερμοκρασίας των υδάτων λόγω της κλιματικής αλλαγής, σε συνδυασμό με το εξελισσόμενο έντονο φαινόμενο Ελ Νίνιο, που επίσης θερμαίνει τα νερά, αρρωσταίνει τα κοράλλια, τα οποία όχι μόνο χάνουν τα ωραία χρώματά τους, αλλά τελικά πεθαίνουν.

Το απολίθωμα ενός άγνωστου μέχρι σήμερα τρομακτικού πλάσματος που ζούσε στις θάλασσες πριν από 467 εκατομμύρια χρόνια και έμοιαζε με γιγάντιο σκορπιό, ανακάλυψαν επιστήμονες στην Αϊόβα των ΗΠΑ. Είχε μήκος πάνω από ενάμισι μέτρο και πήρε το όνομα Pentecopterus decorahensis, το οποίο παραπέμπει στην αρχαιοελληνική «πεντηκόντορο», ένα γρήγορο και επιθετικό πλοίο με 50 κωπηλάτες.

...

Σοβαρότερες επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα επιφέρουν τελικά τα πλαστικά που κολυμπούν στις θάλασσες, καθώς σύμφωνα με επιστήμονες έχουν οδηγήσει σε μια τρομακτική αλλαγή της τροφικής αλυσίδας. Όπως αποκαλύπτει βίντεο ειδικών, το ζωοπλαγκτόν τρέφεται με πλαστικά.

Το πρόβλημα δεν είναι ελληνικό, αλλά της ευρωζώνης και αφορά τη δομή της τόνισε ο Αλ.Τσίπρας και από την Αγία Πετρούπολη. Η μεγάλη πρόκληση για την Ευρώπη είναι αν θα δώσει χώρο στην ανάπτυξη, είπε. Σημαντικό μέρος της σύντομης ομιλίας του αφιέρωσε στη κρίσιμη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας, στις συγκρούσεις στη γειτονιά της Ευρώπης, στο ρόλο που θέλει να παίξει η χώρα. Μήνυμα προς ΕΕ θεωρήθηκε και η φράση του ότι ο ελληνικός λαός ξέρει να αποφεύγει τις φουρτούνες «να ανοίγεται σε καινούριες θάλασσες προκειμένου να φτάσει σε νέα και πιο ασφαλή λιμάνια».

Μείωση κατά τουλάχιστον τρεις φορές στις πλαστικές σακούλες που χρησιμοποιεί ο μέσος Ευρωπαίος προβλέπει η «ιστορική» Οδηγία που υπερψηφίστηκε την Τρίτη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι χώρες-μέλη θα πρέπει είτε να επιβάλλουν χρέωση στις σακούλες είτε να εφαρμόσουν άλλα αποθαρρυντικά μέτρα.

Εδώ και δύο δεκαετίες, ο φωτογράφος Χουάν Μεντίνα φωτογραφίζει τους μετανάστες που προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη. Οι φωτογραφίες του συγκλονιστικές -κέρδισε, μάλιστα, και βραβείο World Press για μία φωτογραφία που έβγαλε το 2004 στα Κανάρια Νησιά. Καθώς ο αριθμός των νεκρών μεταναστών στη Μεσόγειο αυξάνεται ραγδαία, ο Μεντίνα αφηγείται στο BBC την ιστορία του και παρομοιάζει τα ταξίδια των μεταναστών με τη μεταφορά των σκλάβων κατά τον 17ο αιώνα...

Σε μια προσπάθεια να βελτιώσει τη δημόσια εικόνα της, η γερμανική Adidas σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει ως πρώτη ύλη σε προϊόντα της πλαστικά απορρίμματα που ανασύρονται από τις θάλασσες.

Ο ρυθμός ανόδου της στάθμης των ωκεανών έχει υπερδιπλασιαστεί από το 1990 έως σήμερα, μια αύξηση σημαντικά μεγαλύτερη από ό,τι είχε εκτιμηθεί, εκτιμά μελέτη που δημοσιεύεται στο Nature.