ηλιακού

Μεγάλοι κομήτες που κινούνται σε ασταθείς τροχιές στη μεθόριο του Ηλιακού Συστήματος, και είναι συνήθως αόρατοι, απειλούν τη Γη περισσότεροι από ό,τι οι αστεροειδείς, στους οποίους εστιάζονται μέχρι σήμερα τα προγράμματα πλανητικής προστασίας.

Τρεις φορές πιο μακριά από τον Ήλιο σε σχέση με τον Πλούτωνα, οι αστρονόμοι ανακάλυψαν το πιο απομακρυσμένο σώμα που έχει βρεθεί ως σήμερα στο Ηλιακό Σύστημα -ένα παγωμένο αντικείμενο που βρίσκεται σήμερα 103 φορές πιο μακριά από τον Ήλιο σε σχέση με τη Γη.

Το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος Rosetta ανακάλυψε οξυγόνο σε αφθονία στην ατμόσφαιρα του κομήτη 67P, κάτι που κατέπληξε τους επιστήμονες οι οποίοι εκτιμούν ότι ίσως θα πρέπει να επανεξεταστούν οι θεωρίες για τον σχηματισμό του Ηλιακού μας Συστήματος. Η ανακάλυψη αυτή αφήνει να εννοηθεί ότι ίσως η δημιουργία του Ηλιακού μας Συστήματος να υπήρξε μία πιο ήπια διαδικασία από ό,τι οι επιστήμονες εκτιμούσαν ότι ήταν.

«Καμία διαθέσιμη εικόνα του Ηλιακού Συστήματος δεν έχει πραγματική κλίμακα» διαμαρτύρεται ο Γουάιλι Όβερστριτ, ο νεαρός που δημιούργησε μαζί με φίλους του ένα μοντέλο του Ηλιακού Συστήματος υπό κλίμακα: η Γη είναι ένας βόλος μέσα σε έναν κύκλο διαμέτρου 11,3 χιλιομέτρων.

Οι γίγαντες του ηλιακού μας συστήματος χτίστηκαν «πετραδάκι-πετραδάκι» σε βάθος 10 εκατ. ετών, εκτιμούν αμερικανοί αστρονόμοι από το Νοτιοδυτικό Ινστιτούτο Έρευνας στο Μπόλντερ, στο Κολοράντο.

Οι αστρονόμοι παρατήρησαν για πρώτη φορά ένα σέλας εκτός του ηλιακού μας συστήματος και μάλιστα το φαινόμενο είναι πολύ πιο εντυπωσιακό, καθώς εκτιμάται ότι είναι δεκάδες χιλιάδες, ίσως κι ένα εκατομμύριο φορές πιο λαμπερό από ό,τι στη Γη. Το θεαματικό σέλας, που είναι περισσότερο κόκκινο παρά πράσινο-μπλε, όπως στον πλανήτη μας, εντοπίσθηκε όχι πάνω από έναν εξωπλανήτη, αλλά γύρω από ένα καφέ νάνο μεγάλο όσο ο Δίας, σε απόσταση 18 ετών φωτός, στον αστερισμό της Λύρας.

Στις 24 Αυγούστου 2006, ο Πλούτωνας υπέστη αυτό που θα αντιμετώπιζε και η Ελλάδα σε περίπτωση Grexit: εκδιώχθηκε από την ομάδα των πλανητών, τον «σκληρό πυρήνα» του Ηλιακού Συστήματος, και εξέπεσε στη νέα κατηγορία των «πλανητών νάνων». Παρά το Plexit, όμως, δεν έχασε τη χάρη του.

Είναι ένας από δεκάδες και πιο ενδιαφέροντες δορυφόρους του Κρόνου. Ο Υπερίωνας είναι επίσης ο μόνος γνωστός δορυφόρος του ηλιακού μας συστήματος που περιφέρεται χαοτικά. Η πορώδης μορφολογία της επιφάνειάς του του έχει προσδώσει μια όψη την οποία οι επιστήμονες έχουν παρομοιάσει με... σφουγγάρι. 

Μετρήσεις που συνέλεξε η αποστολή Rosetta δείχνουν ότι ο κομήτης 67P δεν έχει μαγνητικό πυρήνα, μια διαπίστωση που δείχνει να ανατρέπει μια βασική θεωρία για το σχηματισμό των πλανητών.

Ο δορυφόρος του Δία Γανυμήδης, το μεγαλύτερο φεγγάρι του Ηλιακού Συστήματος, φαίνεται ότι κρύβει κάτω από την επιφάνειά του έναν παγκόσμιο ωκεανό, ο οποίος μάλιστα περιέχει περισσότερο θαλασσινό νερό από ό,τι όλοι οι ωκεανοί της Γης μαζί.

Αν οι δακτύλιοι του Κρόνου ήταν τόσο μεγάλοι, θα φαίνονταν μεγαλύτεροι και από τη Σελήνη στον ουρανό της Γης. Είναι οι δακτύλιοι ενός γιγάντιου πλανήτη σε απόσταση 434 ετών φωτός, οι πρώτοι που ανακαλύπτονται εκτός του Ηλιακού Συστήματος.

Το ευρωπαϊκό σκάφος Rosetta που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον κομήτη 67/P και τον μελετά ανακάλυψε νέα σημαντικά ευρήματα. Πιο συγκεκριμένα εντόπισε κάποιες κοιλότητες, ρήγματα και άλλους σχηματισμούς στον κομήτη δομές που σύμφωνα με τους επιστήμονες που τα μελέτησαν δημιουργήθηκαν ταυτόχρονα με τον σχηματισμό του κομήτη και η σύνθεση τους περιέχει «τα δομικά υλικά» του όπως αναφέρουν οι ερευνητές.

Εννέα χρόνια μετά την εκτόξευση, το σκάφος New Horizons της NASA, η πρώτη αποστολή στον μακρινό Πλούτωνα, βγήκε από την κατάσταση αναμονής ενόψει της άφιξης στον στόχο. Το 2015 θα μας προσφέρει τις πρώτες καθαρές εικόνες αυτού του παγωμένου κόσμου, ο οποίος φαίνεται θολός ακόμα και στο διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble.

Βήμα πρώτο: αναμείξτε αρκετούς τόνους σκόνης με μια ίση ποσότητα νερού και αερίων. Βήμα δεύτερο: καταψύξτε το μείγμα κοντά στο απόλυτο μηδέν για 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Βήμα τρίτο: εκτοξεύστε τη χιονόμπαλα στον Ήλιο για εντυπωσιασμό.

Έπειτα από μια δεκαετή Οδύσσεια στο Διάστημα, η ευρωπαϊκή αποστολή Rosetta έγινε η πρώτη που καταφέρνει να αγγίξει έναν κομήτη, ένα αρχέγονο παγάκι από τη γέννηση του Ηλιακού Συστήματος.

Πολλοί πλανητολόγοι πιστεύουν ότι η Γη γεννήθηκε στεγνή, και απέκτησε τους ωκεανούς της εκατομμύρια χρόνια αργότερα. Μια νέα μελέτη στο περιοδικό Science καταλήγει τώρα σε διαφορετική απάντηση.

Τη σπάνια ομορφιά της Γης σε σχέση με τους άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος μας θυμίζουν οι φωτογραφίες που τη δείχνουν από μακριά. Ένας υπέροχος γαλάζιος βόλος ξεπροβάλει κάθε φορά μέσα στον αχανή σκοτεινό ωκεανό του Διαστήματος. Έτσι συνέβη και τώρα με την φωτογραφία που τράβηξε το κινεζικό σκάφος Chang'e 5T-1 που βρίσκεται σε τροχιά στη Σελήνη.

Ένα εντυπωσιακό φαινόμενο κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble στον Δία. Ένας από τους δορυφόρους του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, ο Γανυμήδης, πέρασε μπροστά από την «Μεγάλη Κόκκινη Κηλίδα», την μόνιμη σούπερ καταιγίδα που εξελίσσεται στο νότιο ημισφαίριο του Δία. Η σκιά του Γανυμήδη δημιούργησε μια εντυπωσιακή εικόνα με την κόκκινη κηλίδα να μοιάζει με ένα... μάτι.

Τελικά ο κομήτης 67/Ρ Τσουριούμοφ/Γερασιμένκο δεν είναι ό,τι πιο μυρωδάτο κυκλοφορεί εκεί έξω. Οι φασματοσκοπικές αναλύσεις της αποστολής Rosetta αποκαλύπτουν ότι η διαστημική χιονόμπαλα αναδίδει μάλλον δύσοσμα αέρια, τα οποία όμως δίνουν νέα στοιχεία για τη γέννηση του Ηλιακού Συστήματος.

Το νεότερο από τα διαστημικά παρατηρητήρια της NASA που παρακολουθούν τον Ήλιο μεταδίδει πρωτόγνωρες εικόνες από μια περιοχή που βρίσκεται κάτω από την ηλιακή ατμόσφαιρα. Βοηθά να λυθεί ένα από τα μεγάλα μυστήρια της αστροφυσικής: γιατί η ατμόσφαιρα του άστρου μας είναι θερμότερη από την επιφάνειά του.

Ένα μεγάλο μέρος από το νερό που υπάρχει στη Γη και πέρα από αυτήν, είναι αρχαιότερο από τον Ήλιο, καθώς προϋπήρχε της δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική μελέτη.

Είχε διαπιστωθεί ότι τα φορτισμένα σωματίδια που φτάνουν στη Γη από τον Ηλιο μέσω των λεγόμενων ηλιακών ανέμων είναι υπεύθυνα για το υπέροχο θέαμα του σέλαος. Μια νέα μελέτη συνδέει τους ηλιακούς ανέμους με ένα ακόμη φαινόμενο. Σύμφωνα με τη μελέτη «ριπές» των ηλιακών ανέμων των ρευμάτων προσπίπτουν με μεγάλη ταχύτητα πάνω στον πλανήτη, και προκαλούν περισσότερους κεραυνούς στη Γη.

Δορυφόρος της NASA που κρατά τα μάτια μόνιμα στραμμένα στον Ήλιο κατέγραψε μια ασυνήθιστη, γιγάντια «τρύπα» στα εξώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του άστρου. Η τετράγωνη «στεμματική τρύπα» αντιστοιχεί σε μια μεγάλη περιοχή του Ήλιου από την οποία πηγάζει ένα ρεύμα σωματιδίων εξαιρετικά υψηλής ταχύτητας.

Λίγες ώρες μετά την ανακάλυψη ενός τεράστιου παγωμένου σώματος στις παρυφές του ηλιακού μας συστήματος που ίσως αναγορευτεί σε πλανήτη-νάνο, διεθνής ομάδα ερευνητών  διαπίστωσε ότι ο αστεροειδής Χαρικλώ διαθέτει δακτυλίους. Η ανακάλυψη είναι σημαντική αφού πρόκειται για το μικρότερο σώμα στο Ηλιακό Σύστημα που φέρει δακτυλίους και παρέχει νέα στοιχεία για το εντυπωσιακό αυτό φαινόμενο.

Τα μακρινά προάστια του Ηλιακού Συστήματος αποδεικνύονται πιο πυκνοκατοικημένα από ό,τι φανταζόμασταν. Τηλεσκόπιο στη Χιλή εντόπισε έναν πιθανό πλανήτη νάνο σε μια από τις πιο απομακρυσμένες τροχιές που έχουν προσδιοριστεί ως σήμερα.