ηγέτες

Χωρίς τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας στη Σερβία ολοκληρώθηκε η Σύνοδος Κορυφής των Βρυξελλών, με τους Ευρωπαίους ηγέτες να αναβάλουν τις σχετικές αποφάσεις για το Μάρτιο ζητώντας από το Βελιγράδι να συνεχίσει το διάλογο με την Πρίστινα προς εξομάλυνση των μεταξύ τους σχέσεων μετά την πρόσφατη έξαρση εθνοτικής βίας. Αντίθετα, το μικροσκοπικό Μαυροβούνιο -που έλαβε καθεστώς πέρυσι- ανοίγει τον προσεχή Ιούνιο τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Προς δύο κατευθύνσεις, την αυστηροποίηση των δημοσιονομικών κανόνων και την ανάπτυξη εργαλείων σταθεροποίησης, κινείται η στρατηγική εξόδου της Ευρωζώνης από την κρίση, σύμφωνα με το σχέδιο απόφασης της Συνόδου Κορυφής που καλούνται να εγκρίνουν την Παρασκευή οι ηγέτες της ΕΕ. Ο ρόλος της Κομισιόν ενισχύεται σημαντικά, καθώς θα μπορεί να επιβάλει ακόμη και νέο, διορθωτικό προϋπολογισμό σε χώρες που αποκλίνουν συστηματικά από τους στόχους, ενώ επισπεύδεται η ενεργοποίηση του μόνιμου μηχανισμού στήριξης (ESM) από τα μέσα του 2012.

Οι εντατικές συζητήσεις ανάμεσα στη Merkel, τον Sarkozy και τους υπόλοιπους Ευρωπαίους ηγέτες, αλλά και τον Geithner, έχουν καταλήξει σε μια σειρά από σημεία σύγκλισης και απόκλισης, από τη σύνθεση των οποίων θα προκύψει η απόφαση της Συνόδου Κορυφής. Τα σημεία σύγκλισης φαίνεται να είναι τα παρακάτω:

Σε νέο «Δημοσιονομικό Συμβόλαιο» με αυστηρή πειθαρχία και αυτόματες κυρώσεις για τους παραβάτες, συμφώνησαν οι ηγέτες των χωρών της Ευρωζώνης στη Σύνοδο Κορυφής. Η νέα διακυβερνητική συμφωνία θα υπογραφεί μέχρι τον Μάρτιο. Οι ευρωπαϊκές χώρες (μέσω διμερών δανείων από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες) θα διαθέσουν επιπλέον κεφάλαια έως 200 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ, ενώ αποφασίστηκε η επίσπευση της λειτουργίας του μόνιμου μηχανισμού ευρωστήριξης (ESM) από τον Ιούλιο του 2012 με «προίκα» 500 δισ. ευρώ. «Κατά περίπτωση» θα συμμετέχει ο ιδιωτικός τομέας σε μελλοντικές αναδιαρθρώσεις χρεών, ασυμφωνία για τα ευρωομόλογα.

Ο Μπαράκ Ομπάμα εμφανίστηκε «πολύ ανήσυχος» για την κρίση στην Ευρωζώνη αλλά εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι οι ηγέτες μπορούν να επιλύσουν την κρίση αρκεί να υπάρξει η απαραίτητη πολιτική θέληση. Επισήμανε πάντως ότι οι ηγέτης στην Ευρώπη «αν βρουν την πολιτική θέληση, έχουν την ικανότητα να καθησυχάσουν τις αγορές».

Οι επόμενοι τρεις μήνες θα είναι πολύ κρίσιμη περίοδος για την Ελλάδα, καθοριστική στην προσπάθεια της να αντιμετωπίσει την βαθιά και πολύπλευρη κρίση που αντιμετωπίζει, με πιθανή τη διεξαγωγή εκλογών, αφού προηγηθεί η επίτευξη συμφωνίας με τους ιδιώτες πιστωτές είπε ο υπουργός Οικονομικών Ευ.Βενιζέλος σε μήνυμα του προς επενδυτές στη Ν.Υόρκη. Αναφερθείς στη Σύνοδο Κορυφής ο κ. Βενιζέλος εξέφρασε την πεποίθηση, ότι οι ηγέτες της ΕΕ «θα πάρουν σημαντικές αποφάσεις, στέλνοντας σαφές και δυνατό μήνυμα» στις αγορές για τη δυνατότητα της ευρωζώνης να αντιμετωπίσει την κρίση χρέους.

Η κρισιμότερη ευρωπαϊκή Σύνοδος Κορυφής των τελευταίων ετών πραγματοποιείται την Πέμπτη και την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, όπου οι ηγέτες καλούνται να συμφωνήσουν στα απαραίτητα μέτρα (η «μεγάλη λύση») για την αντιμετώπιση της κρίσης. Οι κυβερνήσεις είναι έτοιμες να πάνε ένα βήμα μπροστά σε σύγκριση με την 26η Οκτωβρίου, προωθώντας το -γαλλογερμανικής έμπνευσης- σχέδιο και ξεδιπλώνοντας όλα τα «όπλα» που έχουν στη διάθεσή τους. Απομένουν, όμως, πολλές κρίσιμες λεπτομέρειες να διευκρινιστούν.

Οι αποφάσεις του κάθε οίκου αξιολόγησης αποτελούν δική του ευθύνη, είπε την Τρίτη η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την προειδοποίηση της Standard & Poor's ότι ίσως προχωρήσει σε μαζική υποβάθμιση κρατών μελών της Ευρωζώνης.

Τη μείωση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατά τουλάχιστον 0,25% την ερχόμενη Πέμπτη προεξοφλεί η αγορά, καθώς η ευρωτράπεζα ξεδιπλώνει σταδιακά τα «όπλα» της κατά της κρίσης χρέους, προσφέροντας περισσότερη ρευστότητα και χαμηλό κόστος δανεισμού στις ευρωπαϊκές τράπεζες που υποφέρουν από το «πάγωμα» της διατραπεζικής αγοράς.

Την ανάγκη οι ηγέτες της Ευρωζώνης να λάβουν τις κρίσιμες αποφάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης υπογράμμισε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, κατά την πτήση του προς την Αθήνα, όπου έφθασε το απόγευμα της Κυριακής. Ο κ. Μπάιντεν θα έχει διαδοχικές συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια, τον πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο, τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Γιώργο Παπανδρέου και τον πρόεδρο της ΝΔ Αντώνη Σαμαρά, στη διάρκεια των οποίων αναμένεται να εκφράσει τη στήριξη των ΗΠΑ στην προσπάθεια της Ελλάδας.

Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας και ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων Ντερβίς Έρογλου αποφάσισαν να προσκαλέσουν σε δείπνο τον ειδικό σύμβουλο του ΓΓ του ΟΗΕ Αλεξάντερ Ντάουνερ και τους συνεργάτες του, στις 5 Ιανουαρίου 2012. Οι δύο ηγέτες συνεχίζουν τις συνομιλίες τους για το θέμα της διακυβέρνησης και κατανομής εξουσιών. Όσο για το δείπνο, θα γίνει στο χωριό Πύλα, όπου συνυπάρχουν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι.

Με την Ευρωζώνη να πιέζεται από όλες τις πλευρές και το κίνδυνο κατάρρευσης το ευρώ περισσότερο ορατό από ποτέ, οι ηγέτες της ΕΕ καλούνται να πάρουν μέτρα που θα ανατρέψουν την δυσμενή κατάσταση που επικρατεί σήμερα. Μέρκελ και Σαρκοζί εμφανίζονται δε έτοιμοι να προτείνουν αλλαγές-εξπρες στις συνθήκες ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα. Δημοσίευμα της Bild επικαλούμενο διπλωματικές πηγές στο Βερολίνο αναφέρει ότι οι ηγέτες του γαλλογερμανικού άξονα θα παρουσιάσουν τα σχέδια τους στην σύνοδο κορυφής στις 8-9 Δεκεμβρίου, επιδιώκοντας οι αλλαγές να συμφωνηθούν και να ισχύσουν το ταχύτερο δυνατό.

Η διάσκεψη του Ντέρμπαν (COP 17) αποτελεί ένα κρίσιμο σταυροδρόμι στις διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή. Οι ηγέτες των κυβερνήσεων έχουν τη δυνατότητα είτε να δουλέψουν πάνω σε όσα έχουν επιτευχθεί στην περσινή διάσκεψη του Κανκούν και να συνεργαστούν για την αποτροπή των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, είτε να επιτρέψουν στα κοντόθωρα συμφέροντα μερικών κρατών να διαλύσουν τις συζητήσεις και να μας οδηγήσουν σε μια μη αναστρέψιμη αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, αύξηση που μπορεί να ξεπεράσει τους 3^ο – 4^ο C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Στην Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα που συνέρχεται αυτή τη χρονιά στο Ντέρμπαν της Νοτίου Αφρικής (28 Νοεμβρίου – 9 Δεκεμβρίου), οι σημαντικές  αποφάσεις είναι μάλλον απίθανο να ληφθούν. Η κυνική αυτή πραγματικότητα ωστόσο δεν υποβαθμίζει τη σημασία της Διάσκεψης. Στο Ντέρμπαν οι ηγέτες του πλανήτη οφείλουν να συμφωνήσουν τα θεμέλια και τα συστατικά στοιχεία μίας νέας, παγκόσμιας συμφωνίας, η οποία θα τεθεί σε ισχύ το αργότερο έως το 2015.

Κύκλο επαφών με τους ηγέτες των κομμάτων που δεν συμμετέχουν στην κυβέρνηση συνεργασίας θα έχει από τη Δευτέρα έως την Τετάρτη ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος, κατόπιν δικής του πρωτοβουλίας. Σκοπός των επαφών είναι η ενημέρωση για τις εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη ειδικότερα.

Αυτό που εντυπωσιάζει μπροστά στον κίνδυνο διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μαζί όλων των ιδεών και του πολιτισμού που τη συνοδεύει, είναι η ανικανότητα των ηγετών να κατανοήσουν ακόμη και τώρα αυτό που συμβαίνει, τονίζει ο Γάλλος φιλόσοφος Ιβ Σαρλ Ζαρκά, στη Le Monde. Θεωρώντας αποκαλυπτικό τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε η Ελλάδα, κρίνει ότι την τύχη της θα έχουν η Ιταλία και η Γαλλία. Στις πηγές των κακών που μαστίζουν την ΕΕ, εντάσσει την εμμονή των ηγετών στη σκληρή λιτότητα και την τυφλή πίστη τους στην αυτορύθμιση της αγοράς.

Το ευρώ οδεύει με ταχύτητα προς την κατάρρευση του, εκτιμά ο Economist στο κύριο άρθρο του, και οι ηγέτες της Ευρωζώνης πρέπει άμεσα να πάρουν τολμηρές αποφάσεις για να την αποτρέψουν. Ο χρόνος λιγοστεύει επικίνδυνα, αλλά οι λύσεις υπάρχουν: ο Economist τάσσεται υπέρ της αποφασιστικής παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, των προτάσεων για ένα είδος ευρωομόλογου, σε συνδυασμό με αυστηρή πολιτική και μεταρρυθμίσεις στην ευρωπεριφέρεια. 

Τα επόμενα βήματά του στο κρίσιμο πεδίο της οικονομίας ως πρωθυπουργός της Ιταλίας πλέον –και με νωπή την ψήφο εμπιστοσύνης και των δύο σωμάτων– πρόκειται να εκθέσει ο Μάριο Μόντι κατά τη τριμερή συνάντηση που θα έχει την Πέμπτη στο Στρασβούργο με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί. Πέρα από το πρόγραμμα λιτότητας που παρουσίασε ο Μόντι, τα ευρωομόλογα και ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την αναχαίτιση της κρίσης αναμένεται να είναι ψηλά στην ατζέντα των συνομιλιών.

Συνάντηση στο Βερολίνο θα έχουν την Παρασκευή η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, σε μία προσπάθεια να γεφυρώσουν τις διαφορές τους στον χειρισμό της κρίσης στην ευρωζώνη. Και οι δύο ηγέτες πιέζουν για αποφάσεις που θα σταθεροποιήσουν το ευρώ, όμως διαφωνούν σε διάφορα καίρια ζητήματα. Προηγήθηκε συνάντηση του Ντέιβιντ Κάμερον με τους Χέρμαν βαν Ρομπάι και Ζοζέ Μπαρόζο στις Βρυξέλλες, η οποία ολοκληρώθηκε χωρίς να γίνουν δηλώσεις, αλλά σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή συζητήθηκε το θέμα της αλλαγής Συνθηκών που επιδιώκει η Γερμανία.

Με τίτλο «Unhate» και μνήμες από τις παλαιότερες, προκλητικές της διαφημίσεις, η νέα καμπάνια Benetton... φέρνει πιο κοντά γνωστές προσωπικότητες. Η Άνγκελα Μέρκελ φιλά στο στόμα τον Νικολά Σαρκοζί, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου τον Μαχμούντ Αμπάς, ο Μπαράκ Ομπάμα τον Ούγκο Τσάβες και ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣτ' τον Αιγύπτιο Ιμάμη Αχμέντ ελ-Ταγιέμπ. Μόνο που η τελευταία εικόνα αποσύρθηκε, μετά την έντονη αντίδραση του Βατικανού.

Ο τόνος της φωνής ενός πολιτικού μπορεί να αυξήσει τη δημοτικότητά του στο εκλογικό σώμα ή, αντίθετα, να την μειώσει, διαπιστώνει καναδική επιστημονική έρευνα που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ψηφοφόροι προτιμούν συστηματικά πολιτικούς που έχουν φωνή με χαμηλό τόνο και βαθιά χροιά, επειδή αυτή τους προσδίδει περισσότερη αξιοπιστία και μεταδίδει μεγαλύτερο αίσθημα εμπιστοσύνης και εξουσίας.

Οι ηγέτες της G20 ενέτειναν τις πιέσεις τους προς την ΕΕ για αντιμετώπιση της κρίσης χρέους, στη βάση των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου, που δείχνει έτοιμη να «ξηλωθεί», εν μέσω της αβεβαιότητας που προκαλούν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Σύμφωνα με το προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος, που πρόκειται να υιοθετηθεί σήμερα, Παρασκευή, η Ιταλία θα δεσμεύεται για τη μείωση του δημοσίου χρέους και ελλείμματος και θα περιλαμβάνεται δέσμευση για συντονισμό δράσης των χωρών για την προώθηση δημοσιονομικής σύγκλισης σε χώρες με υψηλά ελλείμματα. Παράλληλα, εξετάζεται η πρόταση του ΔΝΤ για βραχυπρόθεσμη δανειοδότηση χωρών που αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω εξωγενών παραγόντων.

Με την ελληνική κρίση στο επίκεντρο, τον κίνδυνο διάχυσης σε Ιταλία και Ισπανία και την αγωνία για το μέλλον της Ευρωζώνης συνεδριάζουν από το μεσημέρι της Πέμπτης στις Κάννες οι ηγέτες των κρατών-μελών της G0. Προηγήθηκε «μίνι» σύνοδος των ηγετών της Ευρωζώνης και εκπροσώπων της ΕΕ, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ, η οποία κατά πληροφορίες διεκόπη αρκετές φορές, ενώ τελικώς αναβλήθηκε η προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου του προέδρου της ΕΕ Χέρμαν βαν Ρομπάι και του επικεφαλής της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο.

Η θέση της Ελλάδας είναι μέσα στην Ευρωζώνη και υπάρχουν τα εργαλεία για να το διασφαλίσουμε αυτό, τόνισε την Πέμπτη εκπρόσωπος της Κομισιόν, προσθέτοντας ότι αυτή είναι η μόνη επιλογή που υπάρχει στο τραπέζι. Η Ελλάδα πρέπει να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της «μέχρι κεραίας», είπε ο εκπρόσωπος του Όλι Ρεν. Έκτακτη συνάντηση των ηγετών της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, και της Ισπανίας, καθώς και εκπροσώπων του ΔΝΤ, της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα τόνισε την Πέμπτη ότι το πιο σημαντικό καθήκον για τους ηγέτες που συναντώνται στις Κάννες για τη Σύνοδο Κορυφής της G-20 είναι η επίλυση της ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής κρίσης. Ο Μπ. Ομπάμα συναντήθηκε με τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί και είπε ότι στη συνάντηση συζητήθηκε η κατάσταση στην Ελλάδα, χωρίς όμως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Στη συνέχεια, συναντήθηκε με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ.