ευρωομολόγων

Συνάντηση με τον Ιταλό πρωθυπουργό, Μάριο Μόντι, έχει την Τετάρτη η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ. Ο Ιταλός πρωθυπουργός αναμένεται να επιμείνει στη λύση των ευρωομόλογων και στην ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. «Η ΕΕ πρέπει να ανταποκριθεί στις θυσίες των Ιταλών» δήλωσε ο τεχνοκράτης πρωθυπουργός.

Τα ευρωομόλογα αποτελούν λανθασμένη μέθοδο για να αντιμετωπιστεί η κρίση στην ευρωζώνη, ενώ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και επιζήμια σε αυτή τη φάση της Ευρώπης, δήλωσε η Γερμανίδα Καγκελάριος Α.Μέρκελ επιμένοντας στην αρνητική στάση της. Την απάντηση δε σε όσους εκτιμούν ότι η Γερμανία θα υποχωρούσε αν εξασφάλιζε την αύξηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας ανέλαβε να δώσει ο Β.Σόιμπλε, τονίζοντας πως δεν υπάρχει καμία συμφωνία ώστε το Βερολίνο να δεχτεί την έκδοση κοινών ευρωομολόγων με αντάλλαγμα αλλαγές στην Συνθήκη της ΕΕ.

Στην αποσαφήνιση πως η πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη σύνταξη σχεδίου δημοσιονομικής ενοποίησης που περιλαμβάνει και την έκδοση ευρωομολόγων έχει ως κίνητρο τη διατήρηση της ενότητας της ζώνης του ευρώ παρέσχε από τις Βρυξέλλες ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Αμαντέου Αλταφάζ. Ο εκπρόσωπος του Όλι Ρεν, ερωτηθείς για την κριτική που άσκησε η Γερμανία στις προτάσεις της Κομισιόν για τη δημοσιονομική ενοποίηση, τόνισε πως το κίνητρο όλων των ενεργειών της Επιτροπής είναι μη διάσπαση της ζώνης του ευρώ.

«Ανεύθυνη» χαρακτήρισε την πρόταση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο για έκδοση ευρωομολόγου ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας Φίλιπ Ρέσλερ, λίγα 24ωρα μετά τις επικρίσεις της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ για το ίδιο θέμα.

Μολονότι δημοσίως η γερμανική κυβέρνηση συνεχίζει να δηλώνει ρητά αντίθετη στην προοπτική έκδοσης κοινών ευρωομολόγων, στο παρασκήνιο ενισχύονται οι ενδείξεις ότι το Βερολίνο είναι έτοιμο υπό αυστηρές προϋποθέσεις να αλλάξει την στάση του. Δημοσίευμα της Bild, στο οποίο η εφημερίδα επικαλείται κοινοβουλευτικές πηγές στον κυβερνητικό συνασπισμό, αναφέρει ότι η γερμανική στήριξη για τα ευρωομόλογα δεν αποκλείεται, πλέον, κατηγορηματικά. Το δημοσίευμα διαψεύσθηκε, ενώ οι κυβερνητικοί εταίροι της Μέρκελ, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, απέκλεισαν αυτό το ενδεχόμενο.

Η δημιουργία ευρωομολόγων δεν είναι μια λύση η οποία θα επέλυνε την κρίση χρέους στην ευρωζώνη άμεσα, αλλά μπορεί να εξεταστεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις, δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΕ, Χ.Ρομπάι. Για τον ίδιο «δεν πρόκειται για μια βραχυπρόθεσμη λύση για την επίλυση της κρίσης χρέους», ενώ για να καταστεί εφικτή η έκδοση ευρωομολόγου «θα πρέπει να γίνουν σεβαστές ορισμένες προϋποθέσεις σε δημοσιονομικούς όρους». Από την πλευρά της η Α.Μέρκελ εμμένει στις ενστάσεις της, θεωρώντας πρόωρη την όποια συζήτηση για ευρωομόλογα. Επαναλαμβάνει δε και την αντίθεσή της σε μια πιο προωθημένη παρέμβαση της ΕΚΤ.

Η Κομισιόν θα μπορούσε, υπό εξαιρετικές περιπτώσεις, να θέσει μια χώρα της ευρωζώνης σε καθεστώς επιτροπείας εάν αθετεί τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις της, όπως περιγράφει έγγραφο της ΕΕ για τους βασικούς κανόνες λειτουργίας των ευρωομολόγων, το οποίο επικαλείται το Reuters. Σε Πράσινη Βίβλο που θα δημοσιευθεί την Τετάρτη, η Κομισιόν εξηγεί πώς θα μπορούσε εντατική επιτήρηση των προϋπολογισμών των κρατών-μελών να οδηγήσει σε βάθος χρόνου στην έκδοση ευρωομολόγων. Οι αυστηροί έλεγχοι θεωρούνται αναγκαίοι για να συναινέσει η Γερμανία, η οποία συνεχίζει να εναντιώνεται, αλλά δηλώνει ότι «θα μελετήσει τις προτάσεις» Βρυξελλών.

Ενώ η κρίση χρέους έχει επεκταθεί πλέον στον πυρήνα της Ευρωζώνης και όλο και περισσότεροι ζητούν την παρέμβαση της ΕΚΤ, καθώς και την έκδοση κοινών ευρωομολόγων, θέμα για τα οποία η Κομισιόν θα παρουσιάσει συγκεκριμένες προτάσεις την ερχόμενη Τετάρτη, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ εμφανίζεται έτοιμη να υποχωρήσει από την σκληρή στάση που ακολουθεί, με αντάλλαγμα το δικαίωμα παρέμβασης στους εθνικούς προϋπολογισμούς των κρατών-μελών.

Αντίθετη στην έκδοση ευρωομολόγων εμφανίζεται η υπουργός Οικονομικών της Φινλανδίας Γιούτα Ουρπιλάινεν σε συνέντευξη της που δημοσιεύεται σήμερα, Δευτέρα, σε φινλανδική εφημερίδα. Σύμφωνα με το Reuters, η Ουρπιλάινεν δήλωσε αντίθετη στην ιδέα έκδοσης κοινών ομολόγων στη ζώνη του ευρώ για κάθε περίσταση, καθώς εκτιμά πως κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε ηθικό κίνδυνο. Η Ουρπιλάινεν επανέλαβε επίσης την ένσταση της Φινλανδίας για την επέκταση των υποχρεώσεων του EFSF, σημειώνοντας πως πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο ως τελευταία λύση. Η ίδια τάχθηκε ωστόσο, υπέρ της επιτάχυνσης της έναρξης του Μόνιμου Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).

Οι ευρωπαϊκές πολιτικές ηγεσίες δεν θα πρέπει να αποκλείουν το ενδεχόμενο έκδοσης κοινών ευρωομολόγων και πρέπει να αναπτύξουν εργαλεία που θα επταχύνουν την ολοκλήρωση στην Ευρωζώνη ώστε να καταστεί αυτό δυνατό, δηλώνει ο πρόεδρος της Κομισιόν. «Δεν λέμε ότι (σ.σ. αυτή η δυνατότητα) είναι άμεση. Είναι ένα ζήτημα που πρέπει να συζητηθεί, αλλά δεν θα πρέπει να αποκλείουμε και αυτή την επιλογή», προσέθεσε

Η Ευρώπη θα πρέπει να σκεφθεί το ενδεχόμενο, μεσοπρόθεσμα, να μπορεί να παρεμβαίνει στα εσωτερικά των κρατών που παραβιάζουν τους κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας, δήλωσε την Παρασκευή η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, απορρίπτοντας κατηγορηματικά, για μία ακόμα φορά, την ιδέα της έκδοσης κοινών ευρωομολόγων.

Την άποψη πως η έκδοση ευρωομολόγων θα επιδεινώσει την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη εξέφρασε ο απερχόμενος επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Γιούργκεν Σταρκ.Μιλώντας στη Βιέννη ο Σταρκ υποστήριξε ότι η έκδοση ευρωομολόγων θα αποτελούσε μια «ενοχλητικά μυωπική» κίνηση. «Είναι εύκολο να αντιληφθούμε ότι τα κίνητρα για την τήρηση δημοσιονομικής πειθαρχίας θα εξαφανίζονταν εάν τα κρατικά χρέη μετατρέπονταν σε κοινά χρέη για την ευρωζώνη», είπε.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ανακοινώσει σύντομα τις προτάσεις για την έκδοση ευρωομολόγων, είπε την Τετάρτη ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο, προσθέτοντας με νόημα ότι η πρωτοβουλία αυτή δεν θα βάλει όμως από μόνη της τέλος στην κρίση της Ευρωζώνης, ούτε και απαλλάσσει την Ελλάδα από τις υποχρεώσεις της,

Στροφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μία πιο ομοσπονδιακή ένωση, με στενότερη οικονομική συνεργασία και έκδοση ευρωομολόγων, ζητά ο Γερμανός τέως καγκελάριος Γκέρχαρτ Σρέντερ. Ήταν λάθος της Άνγκελα Μέρκελ να υποκύψει στις επιταγές των ταμπλόιντ με τις αναφορές της στην εργατικότητα των Ελλήνων, σημείωσε ο τέως καγκελάριος, υποστηρίζοντας όμως την στροφή της γερμανικής ηγεσίες σε πολιτικές που προσανατολίζονται σε πιο στενή οικονομική διακυβέρνηση στη ζώνη του ευρώ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει να εκδίδονται «ομόλογα για την υλοποίηση έργων», δηλαδή ευρωπαϊκά δάνεια που θα είναι προσανατολισμένα στην χρηματοδότηση διαφόρων έργων, δήλωσε την Τετάρτη ο επίτροπος αρμόδιος για τις αγορές, Μισέλ Μπαρνιέ.

Την αντίθεση της στην έκδοση ευρωομολόγων εξέφρασε για άλλη μία φορά η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ υποστηρίζοντας ότι θα διόγκωναν το χρέος των 17 χωρών-μελών της Ευρωζώνης. Πάντως, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για αλλαγή πολιτικής στο μέλλον.

Την αντίθεσή του στην έκδοση ευρωομολόγων επαναλαμβάνει ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Φίλιπ Ρέσλερ, σε συνέντευξή του στην κυριακάτικη εφημερίδα Bild am Sonntag. Παράλληλα, ο Ρέσλερ δείχνει πρόθυμος να συγκρουστεί και για το θέμα της οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωζώνης, δηλώνοντας «για να βάλουμε ένα τέλος σε οποιαδήποτε παρεξήγηση» ότι «η οικονομική πολιτική της Γερμανίας θα ασκείται από το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να ασκήσει πιέσεις προς την Γερμανική πλευρά για την ανάγκη υιοθέτησης του ευρωομολόγου, προκειμένου να ξεπεραστεί η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη. Η Κομισιόν αφήνει μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο να παρουσιάσει ακόμη και σχετικές νομοθετικές προτάσεις.

Με σκεπτικισμό αντιμετωπίζει ο κορυφαίος οικονομολόγος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Γιούργκεν Σταρκ την έκδοση ευρωομολόγων, εκτιμώντας ότι πρόκειται για λύση που αντιμετωπίζει τα συμπτώματα και όχι τα αίτια της οικονομικής κρίσης. Ο ίδιος θέτει ως προϋπόθεση για την έκδοση ευρωομολόγων την ενιαία οικονομική διακυβέρνηση -υιοθετώντας έτσι τη θέση του Γερμανού υπουργού  Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Με σκεπτικισμό αντέδρασαν οι αγορές και τα ΜΜΕ στις προτάσεις Μέρκελ-Σαρκοζί, ενώ τα κράτη μέλη, υπό τον φόβο των αγορών, μίλησαν για θετικά βήματα, όπως άλλωστε έπραξαν και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο και ο επίτροπος Ρεν. Διαφοροποιήσεις υπήρξαν στις τοποθετήσεις των κρατών - μελών, ειδικά στο θέμα του ευρωομολόγου, για το οποίο άλλοι έδειξαν ανακούφιση που μετατέθηκε για άγνωστο χρόνο (Ολλανδία), ενώ άλλοι εξέφρασαν απογοήτευση γιατί δεν έγινε το απαραίτητο για την έξοδο από την κρίση χρέους βήμα.

Να κρατήσει ζωντανή την συζήτηση για το ευρωομόλογο προσπαθεί με λεπτούς χειρισμούς η Κομισιόν. Ο εκπρόσωπός της επαναλαμβάνει -ως όφειλε άλλωστε σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία και με τις αγορές να καραδοκούν- ότι οι αποφάσεις Μέρκελ-Σαρκοζί για την ευρωζώνη είναι σημαντικές, γιατί συνιστούν βήμα προς την οικονομική ολοκλήρωση. Όμως, προσθέτει με νόημα, στην κατεύθυνση αυτή κινείται και η ιδέα του ευρωομολόγου και ακριβώς γι' αυτό πρέπει να παραμείνει ανοιχτή η πόρτα «για περαιτέρω επανεξέταση του ζητήματος» και ας μην «αποτελεί λύση για τα σημερινά προβλήματα». Προς το σκοπό αυτό άλλωστε ο Επίτροπος Ρεν θα παρουσιάσει τις επόμενες εβδομάδες τεχνική έκθεση για το θέμα.

Απαραίτητη για την επιβίωση της Ευρωζώνης θεωρεί ο ΤΖορτζ Σόρος την υιοθέτηση ευρωομολόγων, υποστηρίζοντας σε άρθρο του στη γερμανική οικονομική Handelsblatt πως ειδάλλως το κοινό νόμισμα είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει. Ο Αμερικανός μεγαλοεπενδυτής επιρρίπτει επίσης ευθέως στο Βερολίνο την ευθύνη για την κλιμάκωση της κρίσης, λέγοντας πως η διστακτικότητα και οι αργές κινήσεις της γερμανικής κυβέρνησης ενίσχυσαν τις πιέσεις και διευκόλυναν τη διάχυσή τους.

Η επιδείνωση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη και η μετάδοση του «ιού» στην Ιταλία ίσως φέρνει πιο κοντά την έκδοση ενός κοινού ευρωομολόγου στην Ευρωζώνη, μολονότι η γερμανική κυβέρνηση συνεχίσει να αντιστέκεται σθεναρά σε αυτό το ενδεχόμενο. Η Γερμανία ίσως δεν θα αντιστέκεται «για πάντα», αν μία τέτοια κίνηση χρειάζεται για να στηριχθεί η πολιτική και δημοσιονομική ολοκλήρωση, λέει ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Βέρνερ Χόγιερ. 

Η Κομισιόν θα εξετάσει την έκδοση κοινών ευρωομολόγων, αφού προηγουμένως εγκριθεί το πακέτο μέτρων για την «οικονομιική διακυβέρνηση», δήλωσε την Τετάρτη ο αρμόδιος κοινοτικός επίτροπος Όλι Ρεν, κατά τη διάρκεια συζήτησης για την οικονομική και κοινωνική κρίση στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η ιδέα της έκδοσης ευρωομολόγων αρχίζει να κερδίζει έδαφος στην Ευρώπη και είναι μία από τις επιλογές, με τις οποίες η ΕΕ μπορεί να αντιμετωπίσει την κρίση χρέους που απειλεί να μεταδοθεί από την υπερχρεωμένη ευρωπεριφέρεια στον πυρήνα της ζώνης του ευρώ. Νέα έκκληση για πολιτική συναίνεση.

Θετικός, για πρώτη φορά δημοσίως, εμφανίστηκε ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν-Κλοντ Τρισέ, στο ενδεχόμενο συμφωνίας για την εθελοντική μετακύλιση του ελληνικού χρέους, που προωθεί η ΕΕ, στο πλαίσιο του νέου πακέτου στήριξης της Ελλάδας. Την ίδια ώρα, η Κομισιόν ανοίγει ένα μικρό «παραθυρο» για έκδοση ευρωομολόγων στο μέλλον.