ευρωζώνη

Όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πλην της Βρετανίας και της Τσεχίας, υιοθετούν το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, που προβλέπει «πλαφόν» στο δημόσιο χρέος, όπως ανακοινώθηκε μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες. Επιπλέον, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ενέκριναν και την επίσπευση της ενεργοποίησης του ESM, του μόνιμου μηχανισμού στήριξης για την Ευρωζώνη, το φετινό Ιούλιο. Ως προς το θέμα της Ελλάδας, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί απέρριψε τα περί «επιτροπείας» και δήλωσε πως συμφωνία για το θέμα της Ελλάδας είναι «πολύ πιθανή» εντός των επόμενων ημερών.

Την επίσπευση της ενεργοποίησης του ESM, του μόνιμου μηχανισμού στήριξης για την Ευρωζώνη, ήδη από τον φετινό Ιούλιο, συμφώνησαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής. Η συμφωνία που θα διέπει τη λειτουργία του μηχανισμού θα καταρτιστεί σε επόμενη φάση.

Την εκτίμηση ότι η Ευρωζώνη θα μπορούσε να διολισθήσει πάλι σε ύφεση εξέφρασε ο Σλοβάκος Κεντρικός Τραπεζίτης Τζόζεφ Μακούχ και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ. Σύμφωνα με το Reuters, ο Σλοβάκος αξιωματούχος προειδοποίησε πως η εξάρτηση των τραπεζών από την βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση της ΕΚΤ αυξάνεται, ενώ υπεστήριξε πως τα προβλήματα στη χρηματοδότηση θα μπορούσαν να πλήξουν την παροχή δανείων και να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στις πραγματικές οικονομίες.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, προειδοποίησε σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα Wall Street Journal, ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να λάβει άλλα χρήματα από την Ευρωζώνη αν δεν εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ανακοινωθεί.

Η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη εκτιμά σε συνέντευξη της στην Bild am Sonntag η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και προσθέτει πως η Ευρωζώνη έχει 17 μέλη, τα οποία αναμένει να γίνουν περισσότερα. Στην ίδια συνέντευξη η καγκελάριος υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο του ευρώ για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και χαρακτηρίζει το κοινό νόμισμα καθοριστικό βήμα για την ένωση της Ευρώπης που δεν μπορεί να ακυρωθεί χωρίς μεγάλους κινδύνους και αρνητικά επακόλουθα.

Παρέμβαση για να πέσουν οι τόνοι στην αντιπαράθεση που έχει δημιουργηθεί μεταξύ της Γαλλίας και της Πολωνίας σχετικά με τη σύνθεση των συνόδων της Ευρωζώνης και την απαίτηση της τελευταίας να συμμετέχει στις αποφάσεις των χωρών του ευρώ έκανε ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Ζαν Λεονετί.

Την όλο και αυξανόμενη αισιοδοξία τους για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη δηλώνουν κορυφαίοι τραπεζίτες στα πάνελ του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, εκτιμώντας επίσης πως η διαδικασία που θα ακολουθηθεί για το ελληνικό χρέος θα είναι συντεταγμένη  και «μεμονωμένη» περίπτωση. Τα περισσότερα στελέχη χρηματοπιστωτικών στελεχών θεωρούν πως η ένεση ρευστότητας από την ΕΚΤ ήταν καθοριστική, βλέποντας σημαντικά μειωμένο το ρίσκο για τη συστημική σταθερότητα του τραπεζικού τομέα.

Οι ζημίες των ιδιωτών πιστωτών που κατέχουν ελληνικά κρατικά ομόλογα πρέπει να ξεπεράσουν ακόμα και το 80%, προκειμένου η Ελλάδα να καταφέρει να φέρει σε τροχιά σταθεροποίησης τον προϋπολογισμό της, επισημαίνουν σε σχετική μελέτη τους οι αναλυτές Ινστιτούτου Διεθνούς Οικονομίας (IfW) του Κιέλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Γερμανοί ερευνητές πιστεύουν ότι μία αποτυχία διάσωσης της Ελλάδας δεν θα συμπαρασύρει την Ισπανία ή την Πορτογαλία.

Ήπια ύφεση το 2012 στην Ευρωζώνη προβλέπει το ΔΝΤ στις νεότερες εκτιμήσεις του, χαμηλώνοντας ως εκ τούτου τις εκτιμήσεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη -και προειδοποιώντας πως εάν η Ευρωζώνη αφήσει την κρίση να ενισχυθεί, υπάρχει κίνδυνος για ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία. Το Ταμείο εκτιμά πως το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα συρρικνωθεί κατά 0,5% φέτος -ενώ προηγουμένως προέβλεπε ανάπτυξη- ενώ κατεβάζει στο 3,3% τις προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάκαμψη.

Εάν δεν διασωθεί η Ελλάδα θα διαλυθεί ολόκληρη η ευρωζώνη, δήλωσε την Δευτέρα στο BBC ο Γκίκας Χαρδούβελης, οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Λ.Παπαδήμου. Όπως εξήγησε, «εάν η Ελλάδα αφεθεί να χρεοκοπήσει, οι αγορές θα αναρωτηθούν ποιος είναι ο επόμενος και η ευρωζώνη θα διαλυθεί». Ο κ. Χαρδούβελης τόνισε ότι είναι απαραίτητο να υπάρξει συμφωνία για την περικοπή του ελληνικού χρέους (PSI) στο Eurogroup της Δευτέρας. «Λύνοντας το PSI λύνουμε το θέμα του χρέους. Νομίζω ότι είναι κάτι που απαιτείται για να σταματήσει το αρνητικό κλίμα και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη» είπε.

Μια συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και τους ιδιώτες πιστωτές «μοιάζει να σχηματίζεται» δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Φρανσουά Μπαρουέν στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Γερμανό ομόλογό του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί προειδοποίησε την Παρασκευή ότι η Ευρωζώνη παραμένει σε κατάσταση κινδύνου και κάλεσε τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων στην Ελλάδα να μην αναβάλουν τις σημαντικές αποφάσεις που απαιτούνται για τη σταθεροποίηση της οικονομίας.

Πρώτη προτεραιότητα για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θεωρεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την επίσπευση της εφαρμογής του ESM, του μόνιμου μηχανισμού στήριξης για την Ευρωζώνη, τονίζοντας επίσης πως επείγει η ενίσχυσή του. Το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων «δεν μπορεί να κρατήσει για πάντα» σημειώνει επίσης η ΕΚΤ, επιφυλασσόμενη για τη συνέχισή του μετά την εφαρμογή του ESM. Πεπεισμένος πως «το ευρώ θα πάει καλύτερα το 2012» εμφανίζεται ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι.

Η Ευρωζώνη βρίσκεται σε «αρκετά δύσκολη κατάσταση» και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα κινηθεί στο μέγιστο που της επιτρέπει το πλαίσιο της λειτουργίας της, ανέφερε ο επικεφαλής της Μάριο Ντράγκι -λέγοντας πως οι κυβερνήσεις πρέπει να εφαρμόσουν μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης. Όσον αφορά το κύμα υποβαθμίσεων πάντως, ο κεντρικός τραπεζίτης σημειώνει πως οι ρυθμιστικές αρχές πρέπει να μάθουν να λειτουργούν αγνοώντας τους οίκους αξιολόγησης και πως οι επενδυτές δεν πρέπει να «αναλώνονται και παρά πολύ στο τι λένε και τι κάνουν».

Στη θέση της εναντίον αύξησης των διαθέσιμων κεφαλαίων του προσωρινού μηχανισμού στήριξης για την Ευρωζώνη, του EFSF, επιμένει η γερμανική κυβέρνηση μετά την υποβάθμιση της Γαλλίας, σημειώνοντας πως έχει ήδη αποφασιστεί η επίσπευση της ενεργοποίησης του μόνιμου μηχανισμού (ESM) o οποίος θεωρείται πως εξαρτάται λιγότερο από τους οίκους αξιολόγησης.

Τις επιπτώσεις των σαρωτικών υποβαθμίσεων χωρών της Ευρωζώνης -ανάμεσά τους και των δύο «πρώην αρίστων» Γαλλίας και Αυστρίας- στην αξιολόγηση του μηχανισμού στήριξης για την Ευρωζώνη (EFSF) ανέφερε πως «αξιολογεί ακόμη» η Standard & Poor's, λέγοντας πως θα δημοσιεύσει «σύντομα» την απόφασή της. Η άριστη αξιολόγηση του EFSF βασιζόταν στην αξιολόγηση των χωρών που συνεισφέρουν τα περισσότερα κεφάλαια στο ταμείο του, δηλαδή της Γερμανίας και της Γαλλίας.

Αντιδράσεις, αλλά και υποσχέσεις για πιο αποφασιστικά βήματα προκάλεσε ο καταιγισμός υποβαθμίσεων χωρών της Ευρωζώνης από την Standard & Poor's. Ο Όλι Ρεν εξέφρασε τη λύπη του «για την παράλογη απόφαση», ενώ ο Γερμανός υπουργός, Β.Σόιμπλε, διαβεβαίωσε ότι η Ευρωζώνη θα σταθεροποιήσει τις οικονομίες της και «θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των αγορών». Το βλέμμα όλων, όμως, στρέφεται στη Γαλλία με τον Τύπο να κάνει λόγο για τη «μαύρη Παρασκευή» του προέδρου. Όσο για το ζευγάρι Μέρκελ-Σαρκοζί, δεν είναι πλέον ισότιμο.

Σε μαζικές υποβαθμίσεις χωρών της Ευρωζώνης προχώρησε μετά το κλείσιμο των αγορών την Παρασκευή ο οίκος Standard &Poor’s, ρίχνοντας δύο από τα έξι «κάστρα» άριστων αξιολογήσεων: Τη Γαλλία και την Αυστρία. Πλην της Γερμανίας, όσες χώρες απέμειναν με «ΑΑΑ», , απειλούνται πλέον με υποβάθμιση στο μέλλον, ενώ οι προοπτικές εμφανίζονται πλέον «αρνητικές» σχεδόν στο σύνολο της ζώνης του ευρώ. Ψαλίδι υπέστη επίσης το αξιόχρεο της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Κύπρου και της Μάλτας.

Τη διαβεβαίωση ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη, αν και το 2001 μπήκε σε αυτήν με ψευδή στοιχεία, παρείχε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο BBC ο Ευρωπαίος επίτροπος Όλι Ρεν. Ο ίδιος εξέφρασε την πεποίθηση ότι στις επόμενες εβδομάδες θα υπάρξει συμφωνία για το PSI. Κληθείς να σχολιάσει για το ποσοστό του «κουρέματος», περιορίστηκε να πει πως είναι καλύτερο να κλείσει η συμφωνία στη βάση της απόφασης της 26ης Οκτωβρίου, δηλαδή στο 50%.

H διασφάλιση του δεύτερου πακέτου προς την Ελλάδα, όρος για την οποία είναι η ολοκλήρωση του PSI, συνιστούν βασική προτεραιότητα για την Ευρωζώνη, σημειώνει η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ. Τα δύο ζητήματα είναι «η πρώτη υποχρέωση της Ευρωζώνης για το 2012» είπε χαρακτηριστικά η Μέρκελ.

Με την τέως υπουργό Οικονομικών της κυβέρνησής του και νυν γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ συναντήθηκε το μεσημέρι της Τετάρτης ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί. Η Γαλλίδα αξιωματούχος συνεχίζει τις επαφές της στην Ευρώπη με βασικά θέματα στην ατζέντα της την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη με αιχμή την κατάσταση στην Ελλάδα.

Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch δεν αναμένει υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιλόγησης «ΑΑΑ της Γαλλίας το 2012, αλλά θεωρεί πιθανή την υποβάθμιση χωρών, όπως (κυρίως) η Ιταλία και η Ισπανία, κατά μία έως δύο βαθμίδες, σύμφωνα με όσα δήλωσε την Τρίτη ο ο επικεφαλής του οίκου για την αξιολόγηση των ευρωπαϊκών χωρών Εντ Πάρκερ.

Η επίλυση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη θα είναι «μία σκληρή κι επίπονη εργασία» που δεν θα βρεθεί σε μία οσοδήποτε αποφασιστική σύνοδο υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΕΕ Χέρμαν Βαν Ρομπάι μετά τη συνάντησή του με τη Δανέζα πρωθυπουργό Χέλε Τόρνινγκ-Σμιτ, ενόψει της ανάληψης από τη σκανδιναβική χώρα της προεδρίας της ΕΕ.

Την συμφωνία της για την επιβολή φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών εξέφρασε η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ κατά τη συνάντηση που είχε με το Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί στο Βερολίνο, επισημαίνοντας ωστόσο ότι ακόμη δεν έχει την συγκατάθεση της κυβέρνησής της εντός της οποίας υπάρχουν αντιδράσεις. «Όχι» στον φόρο έχουν πει η Βρετανία και η Σουηδία, υπό όρους δεκτό θα τον κάνει η Ιρλανδία περιπλέκοντας την εφαρμογή του σε όλη την ΕΕ αν και δεν αποκλείεται να ισχύσει στην Ευρωζώνη.

Η παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη είναι προτεραιότητα για όλους στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανέφερε ο πρεσβευτής της Δανίας στην Αθήνα Τομ Νόρινγκ παρουσιάζοντας τις προτεραιότητες της δανικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.