ευρωζώνη

Την προειδοποίηση πως σε περίπτωση αποχώρησης της Ελλάδας από το ευρώ όλες οι αξιολογήσεις των κρατών της Ευρωζώνης θα τεθούν σε παρακολούθηση για υποβάθμιση επανέλαβε η Fitch. Στο πλαίσιο αυτό Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία θα κινδύνευαν με άμεση υποβάθμιση. Οι επιπτώσεις για την Ευρωζώνη από μια ελληνική έξοδο είναι εξαιρετικά αβέβαιες και θα εξαρτηθούν από την απάντηση της ΕΕ, σημειώνει ο οίκος. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα τονίζει ότι η εκλογή κυβέρνησης που δεν επιθυμεί ή αδυνατεί να τηρήσει το Μνημόνιο θα αυξήσει τον κίνδυνο εξόδου της χώρας από το ευρώ.

«Η αχίλλειος πτέρνα της Ευρώπης». Με αυτόν τον τίτλο ο Εconomist αναφέρεται στο μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η διεθνής κοινότητα. Το βρετανικό περιοδικό προειδοποιεί ότι ο Φρανσουά Ολάντ και η Ανγκελα Μέρκελ έχουν μόνο ένα μήνα στη διάθεσή τους για να προετοιμάσουν την Ευρώπη και να την προστατεύσουν από τις παρενέργειες της πιθανής εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. «Το χειρότερο αφορά την Ελλάδα» γράφει ο Economist. «Οι προκατειλημμένοι Βορειοευρωπαίοι δεν αναγνωρίζουν στους Έλληνες τις δυσκολίες που έχουν περάσει».

Οι Γερμανοί δείχνουν να κατανοούν ότι η λιτότητα που έχει επιβληθεί στην Ελλάδα είναι υπερβολική, ωστόσο εκτιμούν ότι πρέπει να εφαρμοστεί, αλλιώς η χώρα θα πρέπει να βγει από την Ευρωζώνη, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα δημοσκόπησης στη Γερμανία. Οι Γερμανοί πολίτες εκφράζουν τον προβληματισμό για το μέλλον του ευρώ, μετά το αποτέλεσμα των εκλογών σε Γαλλία και Ελλάδα.

«Η Ευρωζώνη θα μπορούσε ενδεχομένως να αντέξει μια έξοδο της Ελλάδας», υποστηρίζει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Β. Σόιμπλε, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα Rheinische Post, καθώς, όπως λέει, η Ευρωζώνη είναι σήμερα πιο ανθεκτική απ' ό,τι ήταν πριν από δύο χρόνια. Ανάλογη η εκτίμηση και του Ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε, που εξέφρασε τη βεβαιότητα πως η Ευρωζώνη δεν θα διαλυθεί σε περίπτωση ελληνικής εξόδου.

Έτοιμος να κάνει τα πάντα για να κρατήσει την Ελλάδα στην Ευρωζώνη, παρά το γεγονός ότι θεωρεί άκυρο το μνημόνιο, δήλωσε ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας σε συνέντευξή του στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNBC. Ο κ.Τσίπρας χαρακτηρίζει «καταστροφική» την έξοδο της χώρας από το ευρώ, ωστόσο τονίζει ότι «περισσότερη λιτότητα θα μας κάνει τριτοκοσμική χώρα μέσα στην ΕΕ». Μιλώντας και στο Associated Press τονίζει ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα καταστρέψει όχι μόνο τη χώρα, αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη. 

Κορυφαία στελέχη της ΕΕ -μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρόμπαϊ, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο- τηλεφώνησαν σε Έλληνες πολιτικούς ηγέτες τις τελευταίες ημέρες για να διαμηνύσουν ότι εάν η Ελλάδα θέλει να μείνει στο ευρώ, πρέπει να εφαρμόσει τους όρους της δανειακής σύμβασης με την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, σύμφωνα με συγκλίνουσες ευρωπαϊκές πηγές που επικαλείται το πρακτορείο Reuters.

Οι χώρες της Ευρωζώνης είναι έτοιμες να συνεχίσουν την χρηματοδότηση προς την Ελλάδα μέχρι να προκύψει νέα κυβέρνηση στη χώρα, είτε από τις εκλογές της Κυριακής είτε από νέα αναμέτρηση τον Ιούνιο, ανέφεραν αξιωματούχοι της Ευρωζώνης στο Reuters. Παράλληλα, μία από τις πηγές του Reuters άφησε ανοιχτό το παράθυρο ενός επιπλέον κουρέματος του ελληνικού χρέους που πλέον διακρατούν κυρίως οι θεσμικοί εταίροι.

Διίστανται οι απόψεις των ειδικών για την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Η Ελλάδα βρίσκεται «κοντά στην έξοδό της από την ευρωζώνη», λένε αρκετοί οικονομολόγοι. Ωστόσο οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Reuters διαφωνούν σχετικά με το αν αυτό τελικά θα συμβεί. Η οριακή πλειονότητα των ερωτηθέντων -35 στους 64- πιστεύουν πως η Ελλάδα θα βρίσκεται ακόμη στην Ευρωζώνη στο τέλος του 2013.

Μια πιθανή έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα προκαλούσε περισσότερες δυσκολίες, καθώς η πρακτική εφαρμογή μιας αποχώρησης είναι πολύ περίπλοκη και δαπανηρή, όπως δήλωσε η Αυστριακή υπουργός Οικονομικών Μαρία Φέκτερ, σε δηλώσεις της στην κρατική αυστριακή τηλεόραση.

Η αντιμετώπιση της κρίσης είναι μία μακρά διαδικασία και πρέπει να διευθετηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε η Ελλάδα να παραμείνει στην Ευρωζώνη, τόνισε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, σε συνέντευξη της σε αυστριακή εφημερίδα. Ταυτόχρονα, τόνισε ότι δεν αμετάβλητες είναι οι συμφωνίες με την τρόικα και οι στόχοι των μεταρρυθμίσεων.

Την θέση ότι η Ελλάδα μπορεί να αποτέλεσε την αφορμή για την κρίση στην Ευρωζώνη αλλά δεν ήταν η αιτία, υποστηρίζουν ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιάννης Στουρνάρας σε άρθρο τους στη γερμανική εφημερίδα Sueddeutsche Zeitung. Στο ίδιο άρθρο απορρίπτεται κατηγορηματικά ο ισχυρισμός ότι η Ελλάδα έγινε μέλος της Ευρωζώνης με φαλκιδευμένα οικονομικά στοιχεία.

Εντείνονται οι πιέσεις από το Βερολίνο στην Αθήνα, ενώ οι διερευνητικές επαφές για σχηματισμό κυβέρνησης δεν προοιωνίζονται, προς το παρόν, θετικό αποτέλεσμα. Το πρόγραμμα διάσωσης και το ευρώ προϋποθέτουν «το ένα το άλλο», λέει ο Β.Σόιμπλε, υπογραμμίζοντας πως η τήρηση των δεσμεύσεων είναι απαραίτητη. Ο Γερμανός ΥΠΕΞ επίσης εγείρει θέμα για την εκταμίευση των επόμενων δόσεων λέγοντας, ωστόσο, πως η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ «εξαρτάται από την ίδια», ενώ υψηλόβαθμο στέλεχος των αντιπολιτευόμενων Σοσιαλδημοκρατών θεωρεί «σώφρον» να υπάρξει σχέδιο Β στην περίπτωση που η Ευρωζώνη αριθμεί λιγότερα από 17 μέλη. «Τεράστια ζημιά η έξοδος της Ελλάδας» λέει ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Αντ.Ταγιάνι.

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ απέρριψε, την Τετάρτη, οποιαδήποτε σκέψη για χαλάρωση των δημοσιονομικών προγραμμάτων προσαρμογής στις υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης. «Συμφωνούμε ότι, ειδικά στην Ευρωζώνη, θα πρέπει να τηρούνται τα προγράμματα και οι κανόνες έτσι ώστε να μπορεί να λειτουργεί» επισήμανε.

Την ανάγκη να σεβαστεί η Ελλάδα τη συμφωνία που υπέγραψε με την Ευρωζώνη, υπογράμμισε την Τετάρτη, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μπαρόζο, δηλώνοντας πως σε αντίθετη περίπτωση οι συνέπειες θα είναι «πολύ αρνητικές» για τη χώρα μας. Ο κ. Μπαρόζο είπε ακόμα ότι δεν πρόκειται να υπάρξει επαναδιαπραγμάτευση του Δημοσιονομικού Συμφώνου.

«Η Ελλάδα δεν θα εξέλθει από την Ευρωζώνη, γιατί αυτό θα σήμαινε το τέλος των πάντων» τονίζει σε σημερινές συνεντεύξεις του σε αυστριακές εφημερίδες, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, Μάριο Πρόντι. Όπως επισημαίνει, θεωρητικά, η Ελλάδα, η οποία αντιπροσωπεύει μόνον ένα 2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, θα μπορούσε να εξέλθει από την Ευρωζώνη, όμως το βήμα της αυτό θα το ακολουθούσαν Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία και αυτό δεν πρόκειται να συμβεί.

Πιο χαμηλούς τόνους, από τον Αντώνη Σαμαρά, επέλεξε να κρατήσει ο Ευάγγελος Βενιζέλος, απαντώντας στις δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος κάλεσε τους προέδρους ΠΑΣΟΚ και ΝΔ να στείλουν επιστολή στους ηγέτες της ΕΕ, με την οποία να δηλώνουν ότι δεν ισχύουν οι δεσμεύσεις τους που απορρέουν από τις εγγυητικές επιστολές τους για το μνημόνιο. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ συναντάται σήμερα, Τετάρτη (στις 18:00), με τον επικεφαλής της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ και όλες οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι όροι που θα θέσει είναι η παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη και ο σχηματισμός κυβέρνησης εθνικής ενότητας με τη συμμετοχή όλων των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων.

Στις προσπάθειες του Αλέξη Τσίπρα για τον σχηματισμό κυβέρνησης επικεντρώνεται ο ξένος Τύπος, ενώ εκφράζει την ανησυχία ότι αυξάνεται η πιθανότητα να οδηγηθεί η Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης. Ωστόσο, τα διεθνή μέσα ενημέρωσης παραδέχονται ότι μία αλλαγή πολιτικής, τόσο στην Ελλάδα, όσο και εντός της ΕΕ είναι απαραίτητη.

Πιθανή ελληνική έξοδος από την Ευρωζώνη «δεν θα σήμαινε το τέλος του ευρώ», αναφέρει σε συνέντευξή του στο γερμανικό Spiegel ο πρόεδρος της Fitch Πολ Τέιλορ, λέγοντας πως είναι προς το θεμελιώδες συμφέρον του Βερολίνου να διατηρηθεί το κοινό νόμισμα. «Εάν η Ευρωζώνη ήταν μία χώρα, θα την αξιολογούσαμε με ΑΑΑ» ανέφερε επίσης ο πρόεδρος της Fitch.

Ανοικτό αφήνουν πλέον Ευρώπη και ΔΝΤ το ενδεχόμενο αλλαγής του μίγματος πολιτικής που επελέγη από την τρόικα στις χώρες της Ευρωζώνης με δημοσιονομικά προβλήματα, ώστε να υπάρξει επικέντρωση σε περισσότερες αναπτυξιακές δράσεις. 

Για «ψήφο οργής» στις ελληνικές εκλογές κάνουν λόγο τα ξένα μέσα ενημέρωσης. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters αναφέρει ότι η τιμωρία των δύο μεγάλων κομμάτων υπήρξε κριτήριο επιλογής ψήφου, ενώ η εφημερίδα The Guardian γράφει ότι «οι Έλληνες ψηφοφόροι εξέφρασαν την οργή τους για τη λιτότητα στην κάλπη». Κίνδυνο για τη θέση της Ελλάδας στην Ευρωζώνη βλέπουν τα γερμανικά ΜΜΕ. «Η Ελλάδα είπε όχι στη λιτότητα» αναφέρει ο ιταλικός Τύπος.

Η δυσκολία σχηματισμού κυβέρνησης από τα κόμματα που έχουν δεσμευτεί για την τήρηση του μνημονίου και ο επακόλουθος κίνδυνος για το πρόγραμμα στήριξης είναι κοινό σημείο στις πρώτες αναλύσεις του ελληνικού εκλογικού αποτελέσματος στο γερμανικό Τύπο -με τις περισσότερες να βλέπουν να κινδυνεύει ακόμη και η παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη.

Μεγαλύτερη του αναμενόμενου επιβράδυνση σημείωσε ο δείκτης υπηρεσιών (ΡΜΙ) τον Απρίλιο, σύμφωνα με έρευνα την Παρασκευή, υποδηλώνοντας ότι η ύφεση στην Ευρωζώνη θα συνεχιστεί έως τα μέσα του έτους.

Την επιβίωση μίας αρτιμελούς Ευρωζώνης των «17» θεωρεί η Fitch πιθανότερη από όλες τις εκβάσεις στην ευρωπαϊκή κρίση, αναφέροντας όμως πως στο σύνολο των σεναρίων της το δεύτερο ισχυρό ενδεχόμενο είναι η έξοδος της Ελλάδας από το κοινό νόμισμα. Σε αυτό το σενάριο, αναφέρει ο οίκος αξιολόγησης, όλες οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης θα μπουν σχεδόν αυτόματα σε παρακολούθηση για πιθανή υποβάθμιση.

Η οικονομία της ευρωζώνης πιθανόν να ανακάμψει φέτος, ωστόσο συνεχίζει να υφίσταται ο κίνδυνος επιδείνωσης αυτής της προοπτικής τόνισε ο Μ.Ντράγκι της ΕΚΤ μετά την απόφαση για διατήρηση του επιτοκίου στο 1%. Με τις αγορές να πιέζουν για νέα μέτρα στήριξης της ανάπτυξης τόνισε ότι το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων παραμένει ενεργό, αλλά επέμεινε πως εναπόκειται στις κυβερνήσεις να θέσουν υπό έλεγχο τα δημοσιονομικά τους. Εξέφρασε δε την εκτίμηση ότι δεν υπάρχει «απολύτως καμία αντίφαση» ανάμεσα στο «Δημοσιονομικό Σύμφωνο» και το «Σύμφωνο για την Ανάπτυξη», το οποίο θα τεθεί σε συζήτηση.

Η ανεργία, που φτάνει σε ύψος ρεκόρ στην Ευρωζώνη, αποτελεί άλλη μια ένδειξη ότι οι χώρες της ΕΕ χρειάζεται να συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, τονίζει η Κομισιόν, αντιδρώντας στα «πολύ ανησυχητικά» νέα δεδομένα για την ανεργία που ανακοινώθηκαν την Τετάρτη από την Eurostat.