εποικισμό

Η στρατηγική για τη Μέση Ανατολή του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που αναγνώρισε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, βρίσκεται στον αντίποδα αυτής του προκατόχου του, Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος πίεσε το Ισραήλ να σταματήσει τον εποικισμό και εξέφρασε τη στήριξή του υπέρ της δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους, δίπλα στο Ισραήλ.

Σημαντική στροφή στην πολιτική που ακολουθούσαν μέχρι τώρα οι προκάτοχοί του έκανε ο αμερικανός πρόεδρος με την ανακοίνωση αναγνώρισης της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ. Ο πρωθυπουργός του Ισράηλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, χαιρέτισε την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ μιλώντας για ιστορική ημέρα.

Η κυβέρνηση του Ισραήλ αποφάσισε τη δημιουργία νέου εποικισμού στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια. Η κατασκευή θα γίνει κοντά στη Ναμπλούς, ώστε να στεγαστούν οι οικογένειες που εγκατέλειψαν με δικαστική απόφαση την Αμόνα.

Απομακρύνεται ο Ντόναλντ Τραμπ από την πάγια έως σήμερα πολιτική της λύσης των δύο κρατών όσον αφορά το Παλαιστινιακό, θέση που αποτελούσε επί δεκαετίες το θεμέλιο λίθο της αμερικανικής και διεθνούς διπλωματίας στις προσπάθειες ειρήνευσης στην Μέση Ανατολή. «Η λύση των δύο κρατών» δεν είναι η μόνη πιθανή για την επίλυση του Μεσανατολικού, δήλωσε στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου. Και κάλεσε το Ισραήλ να παγώσει τον εποικισμό «για λίγο»....

«Πράσινο φως» για την κατασκευή 560 νέων κατοικιών στον εβραϊκό οικισμό Μααλέ Αντουμίμ στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, καθώς και 240 νέων κατοικιών στους οικισμούς της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, έδωσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου -κίνηση η οποία αναμένεται να ανεβάσει περισσότερο το «θερμόμετρο» έπειτα από σειρά παλαιστινιακών επιθέσεων. Καταδικάζει η Γαλλία παραπέμποντας στην προ ημερών έκθεση του Κουαρτέτου για τη Μέση Ανατολή.

«Η Γη είναι το λίκνο της ανθρωπότητας, όμως δεν γίνεται να κατοικούμε για πάντα σε αυτό το λίκνο» είχε πει πριν περίπου 100 χρόνια ο ρώσος θεωρητικός της αστρονομίας, Κονσταντίν Τσιολκόφσκι. Έναν αιώνα μετά φαίνεται να επιβεβαιώνεται, αφού έχει ανοίξει για τα καλά ο δρόμος για την εκτέλεση ιδιωτικών αποστολών στο διάστημα. Τρεις ιδιωτικές πρωτοβουλίες έχουν θέσει ως στόχο τους μέχρι το 2018 να στείλουν επανδρωμένες ή μη αποστολές στον Άρη.

Σε κατανομή περίπου χιλιών στρεμμάτων κοντά σε ισραηλινό οικισμό στη Δυτική Όχθη προχωρά το Ισραήλ, προκαλώντας αντιδράσεις από τους Παλαιστίνιους και προβληματισμό στην Ουάσινγκτον, η οποία καλεί σε ανάκληση της απόφασης. Ομάδες κατά του εποικισμού χαρακτηρίζουν την ισραηλινή κίνηση τη μεγαλύτερη του είδους της εδώ και δεκαετίες, βλέποντας πρόθεση να επεκταθεί ως μόνιμος ο κοντινός ισραηλινός οικισμός.

Να αναγνωριστεί η Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα τόσο του Ισραήλ, όσο και της Παλαιστίνης ζήτησε ο πρόεδρος της Γαλλίας, στη διάρκεια ομιλίας του στην Κνεσέτ. Ο Φρανσουά Ολάντ κάλεσε το Ισραήλ να σταματήσει τον εποικισμό, λέγοντας ότι αυτός υπονομεύει τη λύση των δύο κρατών. Παράλληλα, υποσχέθηκε να καταπολεμήσει «τις δυνάμεις του αντισημιτισμού» σε όλες του τις μορφές.

Μεσούσης της διαπραγμάτευσης και λίγο πριν την επιστροφή του Τζον Κέρι στη Μέση Ανατολή για νέο γύρο συνομιλιών, η εφημερίδα Maariv αποκαλύπτει πως ο Μπενιαμίν Νετανιάχου σχεδιάζει την κατασκευή φράκτη που θα αποκόπτει τη Δυτική Όχθη με την Ιορδανία. Ο επικεφαλής της ειρηνευτικής διπλωματίας προσπαθεί την ίδια στιγμή να καθησυχάσει τους φόβους ότι η ειρηνευτική διαδικασία βγαίνει εκτός τροχιάς, κυρίως εξαιτίας της συνέχισης του εποικισμού για την οποία οι Παλαιστίνιοι προτίθενται να προσφύγουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Έκκληση να μην εκτροχιαστούν οι απευθείας συνομιλίες Ισραήλ και Παλαιστινίων από την πρόσφατη έγκριση για νέα οικοδόμηση ισραηλινών οικισμών απηύθυναν οι ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας «σε κάποιο βαθμό αναμενόμενη» την απόφαση και επαναλαμβάνοντας πως θεωρούν «μη νομιμοποιημένη» την εποικιστική δραστηριότητα. Οι απευθείας συνομιλίες ξεκινούν ξανά την Τετάρτη στο Ισραήλ ενώ οι δημοτικές αρχές της Ιερουσαλήμ ενέκριναν την ανέγερση 942 νέων κατοικιών.

Τη λίστα των πρώτων 26 Παλαιστινίων κρατουμένων από τους περίπου εκατό που θα απελευθερωθούν, στο πλαίσιο της επανέρξης του διαλόγου, δημοσίευσε το Ισραήλ -λίγο μετά την τελική έγκριση για συνέχιση του προγράμματος εποικισμού με οικοδόμηση 1.200 νέων κατοικιών σε Δυτική Όχθη και ανατολική Ιερουσαλήμ. Εναντίον της απελευθέρωσης των 26 μπορούν να υποβάλουν ένσταση οι συγγενείς των θυμάτων τους, αν και δεν θεωρείται ιδιαίτερα πιθανή η παρέμβαση από το Ανώτατο Δικαστήριο.

Μόλις τρεις ημέρες πριν την έναρξη του δεύτερου γύρου των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων με τους Παλαιστινίους στην Ιερουσαλήμ, η ισραηλινή κυβέρνηση έδωσε την τελική έγκριση και προχώρησε στην επίσημη προκήρυξη διαγωνισμού για την οικοδόμηση περίπου 1.200 νέων κατοικιών σε εβραϊκούς οικισμούς στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Οργισμένα αντιδρούν οι Παλαιστίνιοι, λέγοντας ότι καταστρέφει τις προοπτικές λύσης.

Η βρετανική διπλωματία εκτιμά ότι οι προοπτικές για λύση δύο κρατών στη Μέση Ανατολή είναι σχεδόν νεκρές λόγω της επέκτασης των εβραϊκών οικισμών στα κατεχόμενα εδάφη, και προειδοποιεί το Ισραήλ ότι χάνει διεθνή υποστήριξη. Οι σχετικές δηλώσεις του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών Ουίλιαμ Χέιγκ ήλθαν ενόσω οι Ισραηλινοί ψηφίζουν για τις βουλευτικές εκλογές που μπορεί να αναδείξουν την πλέον σκληροπυρηνική κυβέρνηση στην ιστορία του κράτους του Ισραήλ.

Εδώ και δεκαετίες οι ανθρωπολόγοι πιστεύουν ότι η Ωκεανία έμεινε απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο για 40.000 χρόνια μετά τον πρώτο εποικισμό της. Κι όμως, γενετική μελέτη εντοπίζει ενδείξεις ενός μεγάλου κύματος μετανάστευσης από την Ινδία πριν από 4.000 χρόνια. Μάλιστα οι Ασιάτες έποικοι δεν αποκλείεται να έφεραν μαζί τους σκύλους που εξελίχθηκαν αργότερα στο αγριόσκυλο ντίνγκο της Αυστραλίας.

Σε επίδειξη ισχύος προχώρησε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου κατά την επίσκεψή του στο Βερολίνο αποκρούοντας τη διεθνή κριτική για τα αμφιλεγόμενα εποικιστικά σχέδια γύρω από την Ιερουσαλήμ, και λέγοντας μάλιστα πως η επίμαχη ζώνη θα διατηρηθεί από το Ισραήλ σε οποιαδήποτε μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία -γεγονός που καθιστά μη βιώσιμο ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος. «Συμφωνήσαμε ότι διαφωνούμε» είπε η Γερμανίδα καγκελάριος, καλώντας σε διαπραγμάτευση επί της λύσης των δύο κρατών και αποφυγή μονομερών ενεργειών.

Αψηφώντας τη διεθνή κατακραυγή το Ισραήλ προχωρά με τα αμφιλεγόμενα σχέδια ανέγερσης εβραϊκών οικισμών γύρω από την Ιερουσαλήμ, και οι Παλαιστίνιοι δηλώνουν αποφασισμένοι να μπλοκάρουν τον εποικισμό με όλα τα νόμιμα και διπλωματικά μέσα αναζητώντας τη συνδρομή του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Προσήλωση στη λύση των δύο κρατών -μέσω διαπραγμάτευσης και όχι μονομερών αποφάσεων- εκφράζει ο Μπενιαμίν Νετανιάχου καυτηριάζοντας τη ντε φάκτο αναγνώριση της Παλαιστίνης από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Τον Ισραηλινό πρέσβη καλεί η ΕΕ υπό το φως των εξελίξεων...

Σε νέες αντιδράσεις για την απόφαση του Ισραήλ να επεκτείνει την εποικιστική δραστηριότητα σε «ευαίσθητες» περιοχές στην ανατολική Ιερουσαλήμ, αμέσως την επόμενη της αναγνώρισης της Παλαιστίνης από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, η Βρετανία, η Γαλλία και η Σουηδία κάλεσαν τους Ισραηλινούς πρέσβεις σε Λονδίνο και Παρίσι για να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους. Ομόθυμες αντιδράσεις από ΟΗΕ, ΗΠΑ και ΕΕ κατά της απόφασης Νετανιάχου. Να «απέχει από εποικιστικές δραστηριότητες» καλεί η Γερμανία το Ισραήλ, να επανεξετάσει την απόφασή του καλεί τον Νετανιάχου και η Ρωσία.

Με νέα εποικιστική δραστηριότητα -που πρακτικά κόβει στα δύο τη Δυτική Όχθη και συνιστά απειλή για τη βιωσιμότητα ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους- απαντά το Ισραήλ στη διπλωματική νίκη των Παλαιστινίων στα Ηνωμένα Έθνη. Η κυβέρνηση Νετανιάχου έδωσε «πράσινο φως» (κόντρα σε δεσμεύσεις προς τις ΗΠΑ) για την ανέγερση 3.000 νέων κατοικιών, επιδιώκοντας τη δημιουργία εδαφικής συνέχειας μεταξύ του εβραϊκού οικισμού Μααλέ Αντουμίν της Δυτικής Όχθης και των εβραϊκών οικισμών της προσαρτημένης Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Επικρίνει ο Λευκός Οίκος, κάνοντας λόγο για αντιπαραγωγικές κινήσεις που δεν συμβάλουν στην ειρήνευση.

Τη συνέχιση των απευθείας συνομιλιών μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων -που συμπλήρωσαν πέντε γύρους στο Αμάν χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα- επιχειρεί να εξασφαλίσει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι-μουν επισκεπτόμενος το Ισραήλ και τα Παλαιστινιακά Εδάφη. Σε συνάντησή του με τον Σιμόν Πέρες στην Ιερουσαλήμ, ο Μπαν Γκι-μουν κάλεσε το Ισραήλ να συμβάλει στη δημιουργία μίας θετικής δυναμικής, καθώς το «αγκάθι» της εποικιστικής δραστηριότητας ίσως σημάνει τους τίτλους τέλους και αυτής της προσπάθειας διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών.

Επικρίνουν Ευρώπη και ΗΠΑ την απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης να επιταχύνει την οικοδόμηση αρκετών χιλιάδων κατοικιών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, στον απόηχο της διπλωματικής ήττας που υπέστη με την πλήρη ένταξη των Παλαιστινίων στην UNESCO. Ανάκληση της απόφασης ζητά η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάθριν Άστον. Γαλλία και Γερμανία τονίζουν ότι παρεμποδίζονται οι προσπάθειες της ειρήνευσης, η Βρετανία κάνει λόγο για «προκλητική» κίνηση, ενώ επίκειται ανακοίνωση και από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην οποία θα εκφράζεται «βαθιά απογοήτευση» για την ισραηλινή ενέργεια.

Οι ΗΠΑ ψήφισαν, όπως θεωρείτο αναμενόμενο, κατά της υιοθέτησης ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που καταδικάζει τον ισραηλινό εποικισμό μετά από πολύωρες διαβουλεύσεις για το ζήτημα. Το σχέδιο ψηφίσματος συγκέντρωσε 14 θετικές ψήφους αλλά η μία αρνητική από την Ουάσινγκτον ήταν αρκετή για να απορριφθεί.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου εξέφρασε τη Δευτέρα ικανοποίηση για την απόφαση των ΗΠΑ να σταματήσουν τις προσπάθειες για το «πάγωμα» της εποικιστικής δραστηριότητας στους εβραϊκούς οικισμούς και να επικεντρωθούν στην επίλυση βασικών θεμάτων της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.

Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι διαπραγματευτές θα επισκεφτούν την ερχόμενη εβδομάδα την Ουάσινγκτον για διαβουλεύσεις με την κυβέρνηση Ομπάμα με στόχο την προώθηση των τελματωμένων ειρηνευτικών συνομιλιών στη Μέση Ανατολή, ανακοίνωσε Αμερικανός αξιωματούχος, την ώρα που οι ΗΠΑ ανεπίσημα αναφέρουν ότι δεν θα επιδιώξουν ανανέωση του μορατόριουμ για τον εποικισμό.

Την κατασκευή 625 νέων κατοικιών στην κατεχόμενη Ανατολική Ιερουσαλήμ ανακοίνωσε η ισραηλινή κυβέρνηση, δημιουργώντας βαρύ κλίμα για την επανέναρξη των απευθείας διαπραγματεύσεων για τη Μέση Ανατολή. Η Παλαιστινιακή Αρχή ενημερώθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την αποτυχία των προσπαθειών τους να αποσπάσουν από το Ισραήλ νέο μορατόριουμ για τον εποικισμό των κατεχόμενων Παλαιστινιακών Εδαφών.

Σχέδιο πέντε σημείων για την ειρήνευση στη Μέση Ανατολή, που προβλέπει το πάγωμα για 90 ημέρες της εποικιστικής διαδικασίας στη Δυτική Όχθη προτείνουν στο Ισραήλ οι ΗΠΑ. Σε αντάλλαγμα η Ουάσινγκτον προσφέρει εγγυήσεις για την ασφάλεια του Ισραήλ, μετά την υπογραφή ειρηνευτικής συμφωνίας με τους Παλαιστίνιους.