ελληνικού χρέους

Την άποψη ότι ένα «κούρεμα» στα ελληνικά ομόλογα θα μειώσει βραχυπρόθεσμα το βάρος του ελληνικού χρέους αλλά δεν θα λύσει τα θεμελιώδη προβλήματα της οικονομίας της χώρας εκφράζει ο Γιόαχιμ Νάγκελ του ΔΣ της γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας (Bundesbank), που τάσσεται επίσης κατά των ευρωομολόγων υποστηρίζοντας πως θα μειώνονταν τα κίνητρα για δημοσιονομική εξυγίανση. Σκληρότερη στάση κρατά μερίδα των στελεχών στις γερμανικές τράπεζες, με τον Τόμας Μάγερ της Deutsche Bank να λέει πως η ΕΕ είτε θα πρέπει να απομακρυνθεί από τις παρεμβάσεις στις αγορές ομολόγων και τις διασώσεις είτε να ενισχυθεί η πολιτική ενοποίηση.

Στην ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους οδηγούν τα συμπεράσματα της έκθεσης του ΔΝΤ που ανακοινώθηκε σήμερα στην Ουάσιγκτον εν αναμονή των κρίσιμων αποφάσεων που αναμένεται να ληφθούν στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Σύμφωνα με τον Οργανισμό, το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 3,8% το 2011 (έναντι πρόβλεψης για 3%), ενώ το χρέος θα εκτοξευθεί το 2012 στο 172% του ΑΕΠ.

Στο τραπέζι των συζητήσεων για το ελληνικό χρέος είναι πολλά σχέδια, ακόμα και η ενδεχόμενη διαγραφή («κούρεμα») μέρους του χρέους, όπως προκύπτει και από τις δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε, ενώ στο Βερολίνο βλέπουν με καλό μάτι την πρόταση του επικεφαλής της Commerzbank για μετακύλιση του ελληνικού χρέους σε νέα 30τή ομόλογα εγγυημένα από την Ευρωζώνη με «κούρεμα» 30% στην ονομαστική τους αξία.

Ο κίνδυνος μετάδοσης της ελληνικής κρίσης σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και το πολύ πιθανό πλήγμα στην ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας είναι σημαντικός και γι' αυτό η ΕΕ θα πρέπει να λάβει σύντομα αποφάσεις, δήλωσε την Τρίτη ο Φινλανδός επίτροπος Όλι Ρεν. Σε ό,τι αφορά το νέο πακέτο βοήθειας, είπε ότι οι Ευρωπαίοι έχουν ήδη καταλήξει στο 99% της συμφωνίας. Πρόσθεσε ότι συνεχίζονται οι συζητήσεις για τη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους.  Σύμφωνα με ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή θα γίνει έκτακτη Σύνοδος Κορυφής τις επόμενες ημέρες για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη.

Μία νέα βελτιωμένη εκδοχή της γαλλικής πρότασης για την εθελοντική μετακύλιση (rollover) του ελληνικού χρέους συζητήθηκε την Τετάρτη στη συνάντηση τραπεζών και ασφαλιστικών εταιρειών στο Παρίσι. Συγκεκριμένα, προτείνεται η επανεπένδυση του 70% από τα ελληνικά ομόλογα που θα λήξουν έως τα μέσα του 2014, η μείωση του επιτοκίου, καθώς και η εγκατάλειψη της σκέψης για επανεπένδυση του 20% σε ομόλογα μηδενικού επιτοκίου με την υψηλότερη πιστοληπτική διαβάθμιση «ΑΑΑ» (ασφαλισιτκό κεφάλαιο).

Την ώρα που εντείνεται η σύγκρουση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων με τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης σχετικά με τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο νέο πακέτο στήριξης της Ελλάδας, οι τράπεζες εξετάζουν ορισμένες αλλαγές σε σχέση με την γαλλική πρόταση, κυρίως σε ό,τι αφορά το επιτόκιο των νέων ομολόγων και το ποσοστό των κεφαλαίων που θα επανεπενδυθεί σε 30ετή ελληνικά ομόλογα.

Στην αποκάλυψη πως η Moody's δεν συμμετέχει στις συζητήσεις για μετακύλιση του ελληνικού χρέους και θα γνωστοποιήσει την άποψή της επί του θέματος μόλις οριστικοποιηθεί το σχετικό γαλλικό σχέδιο, προχώρησε η διοίκηση του οίκου αξιολόγησης. Σημειώνεται πως την περασμένη εβδομάδα η Moody's είχε δηλώσει ότι θα εκλάβει ως στάση πληρωμών την ανταλλαγή χρέους με νέο χρέος, μειωμένης οικονομική αξίας με στόχο την αποφυγή χρεοκοπίας, χωρίς όμως να αναφέρεται συγκεκριμένα στο γαλλικό σχέδιο.

Η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει σε «διορθώσεις» για να αποκτήσει και πάλι την εμπιστοσύνη των αγορών, τόνισε την Πέμπτη ο επικεφαλής της ευρωτράπεζας, Ζαν Κλοντ Τρισέ, μιλώντας στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ο κ. Τρισέ είπε ότι η ΕΚΤ, που έχει στην κατοχή της ελληνικά ομόλογα αξίας 48 δισ. ευρώ, δεν θα συμμετάσχει στη διαδικασία για την εθελοντική μετακύλιση (roll-over), καθώς, όπως είπε, «είναι ένα σχέδιο συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα, όχι του δημοσίου».

Πολιτικοί και τραπεζίτες εκφράζουν την αισιοδοξία ότι η γαλλική πρόταση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους μπορεί να λειτουργήσει χωρίς να οδηγήσει σε χρεωκοπία ή σε ενεργοποίηση  των ασφαλίστρων κινδύνου έναντι χρεωκοπίας (CDS), ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για  μετακύλιση του ελληνικού χρέους. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, οι τράπεζες έχουν λάβει θετικά μηνύματα από τους οίκους αξιολόγησης και διαβεβαιώσεις ότι σε  περίπτωση εφαρμογής του γαλλικού σχεδίου δεν θα κηρύξουν την Ελλάδα χρεoκοπημένη.

Η γαλλική πρόταση για την εθελοντική μετακύλιση του ελληνικού χρέους περιλαμβάνει δύο επιλογές για τους ιδιώτες ομολογιούχους, τις οποίες θα μπορούν να επιλέξουν στο διάστημα 2011-2014, σύμφωνα με προσχέδιο στο οποίο είχε πρόσβαση το Reuters την Τρίτη. Η δεύτερη επιλογή προβλέπει ότι οι ομολογιούχοι θα επενδύουν το 90% τουλάχιστον, κατά προτίμηση 100%, του ποσού που θα εισπράξουν, σε νέα ελληνικά ομόλογα 5ετούς διάρκειας με επιτόκιο 5,5%. Γερμανικές τραπεζικές πηγές αναφέρουν πως πιθανότατα το γαλλικό μοντέλο θα αποτελέσει τη βάση και των γερμανικών κινήσεων, αν και στο τραπέζι παραμένουν και άλλες προσεγγίσεις.

Έως τα 35 δισ. ευρώ θα μπορούσε να ανέλθει, στην καλύτερη περίπτωση, το όφελος για το Ελληνικό Δημόσιο από την ενδεχόμενη συμφωνία των ιδιωτών πιστωτών για την εθελοντική μετακύλιση των ελληνικών ομολόγων που λήγουν μέχρι τα μέσα του 2014, με βάση το γαλλικό σχέδιο. Από την πλευρά τους, οι γερμανικές τράπεζες ζητούν να μειωθεί η διάρκεια της προτεινόμενης διάρκειας των νέων ομολόγων από τα 30 χρόνια που προτείνουν οι Γάλλοι σε 10 με 15 χρόνια.

Η μείωση των δαπανών στην Ελλάδα δεν αρκεί για την αντιμετώπιση της κρίσης και χρειάζεται ενίσχυση της ανάπτυξης και της καινοτομίας, δήλωσε την Δευτέρα ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με τις γαλλικές τράπεζες για το σχέδιο εθελοντικής μετακύλισης του ελληνικού χρέους με νέα 30ετή ομόλογα. Στο σχέδιο αυτό συμφωνούν και θα συμμετάσχουν και οι γερμανικές τράπεζες.

Η κυβέρνηση της Γαλλίας και οι γαλλικές τράπεζες κατέληξαν σε συμφωνία για ένα νέο σχέδιο δανεισμού της Ελλάδας που θα καθιστούσε ελκυστικότερη την ανακύκλωση χρέους (debt rollover) προς τους δανειστές της χώρας, υποστηρίζει σε σημερινό δημοσίευμά της η εφημερίδα Le Figaro. Από την πλευρά του, το βρετανικό υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι δεν υπάρχει συμφωνία με τις βρετανικές τράπεζες για συμμετοχή στο νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα.

Σύνδρομο άρνησης να αποδεχθούν ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αποπληρώσει τα χρέη της «διαγιγνώσκει» στους Ευρωπαίους ηγέτες ο Economist. «Εάν η Ελλάδα βυθιστεί» είναι ο πρωτοσέλιδος τίτλος με τον οποίο κυκλοφορεί η βρετανική επιθεώρηση, εκτιμώντας ότι συρρικνώνονται γρήγορα τα περιθώρια που έχουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες να αποφύγουν την καταστροφή. Ο Economist επαναλαμβάνει ότι ο καλύτερος δρόμος για την Ελλάδα και το ευρώ είναι αυτός της ελεγχόμενης αναδιάρθρωσης· προειδοποιεί όμως ότι αυτή η επιλογή δεν θα είναι διαθέσιμη για πολύ καιρό ακόμη και καλεί τους «27» να την «αρπάξουν» όσο ακόμη μπορούν.

Ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ τάχθηκε το Σάββατο, σε δηλώσεις του σε γερμανικό ραδιοφωνικό σταθμό, υπέρ μιας «ήπιας» αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, με συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών σε «εθελοντική βάση».

Σκεπτικισμός επικρατεί στις αγορές για το σχέδιο που προωθεί η ΕΕ για την εθελοντική μετακύλιση του ελληνικού χρέους, σύμφωνα με το μοντέλο της «Πρωτοβουλίας της Βιέννης», στο πλαίσιο του νέου πακέτου βοήθειας.

Η Γερμανία είναι έτοιμη να προχωρήσει σε συμβιβαστικές κινήσεις προκειμένου να επιταχυνθεί η επίλυση της ελληνικής κρίσης και συγκεκριμένα η έγκριση ενός δεύτερου πακέτου στήριξης για την Ελλάδα, αφήνοντας προς το παρόν στην άκρη το αίτημα για την αναδιάταξη του ελληνικού χρέους.

Το Eurogroup επεξεργάζεται σενάρια για την ενδεχόμενη αναδιάταξη (reprofiling) του ελληνικού χρέους, όπως δήλωσε ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών Γιάν Κέες Ντε Γιάγκερ. Την ίδια ώρα, το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, Λορέντσο Μπίνι Σμάγκι, δηλώνει ότι Ευρωζώνη και ΔΝΤ θα πρέπει να προσφέρουν ένα επιπλέον ποσό της τάξεως των 30 δισ. ευρώ στην Ελλάδα για να
καλύψει τις δανειακές της ανάγκες τη διετία 2012-2013.

Δύο αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, -το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου Μανουέλ Γκονζάλες - Παράμο και ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Αυστρίας Έβαλντ Νοβότνι- αναφέρθηκαν με θετικά λόγια στο ενδεχόμενο αναδιάταξης του ελληνικού χρέους, μέσω της εθελοντικής επαναγοράς ελληνικών ομολόγων από τους ιδιώτες κατόχους τους, κατά τα πρότυπα της «Πρωτοβουλίας της Βιέννης», η οποία αναπτύχθηκε το 2009 για να βοηθήσει τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης να αντιμετωπίσουν την κρίση.

H ευρωζώνη θα μπορούσε να εξετάσει μια εθελοντική αναδιάταξη του ελληνικού χρέους, εφόσον αυτή δεν θα οδηγήσει σε πιστωτικό επεισόδιο, δήλωσε την Δευτέρα ο Ευρωπαίος επίτροπος Όλι Ρεν, αναφέροντας ως παράδειγμα το μοντέλο της «Πρωτοβουλίας της Βιέννης».

Ο νέος πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας, Γιενς Βάιντμαν, επανέλαβε, την Δευτέρα, την αντίθεσή του με την περαιτέρω χαλάρωση των κανόνων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας όσον αφορά τα ομόλογα που δέχεται ως ενέχυρο για τον δανεισμό των τραπεζών.

Νέο αρνητικό ρεκόρ, στις 1.398 μονάδες βάσης, σημείωσε την Δευτέρα το spread στα ομόλογα, καθώς οι επενδυτές εκτιμούν ότι είναι αναπόφευκτη η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, έστω και με τη μορφή της επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής του χρέους χωρις «κούρεμα» στην αξία των ομολόγων.

Μια ήπια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους είναι δυνατή, υπό τον όρο να εφαρμόσει η Αθήνα προηγουμένως ένα ευρύ πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και αποκρατικοποιήσεων που θα καταστήσουν βιώσιμο το χρέος της, «γιατί επί του παρόντος δεν είναι», δήλωσε την Τρίτη ο πρόεδρος του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

Για τις Βρυξέλλες αναχώρησαν τη Δευτέρα οι επικεφαλής της τρόικας Ματθίας Μορς (ΕΕ), Πολ Τόμσεν (ΔΝΤ) και Κλάους Μαζούχ (ΕΚΤ) προκειμένου -για πρώτη φορά- να παραστούν στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης. Τα στελέχη της τρόικας θα ενημερώσουν τους φυσικούς τους προϊσταμένους (Όλι Ρεν και Ζαν Κλοντ Τρισέ) για την πρόοδο υλοποίησης του Μνημονίου και κυρίως για τις προβολές που αφορούν στη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Σταθερή στη γραμμή της κατά της -οποιασδήποτε μορφής- ενδεχόμενης αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, συνεχίζει να είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τα στελέχη της φροντίζουν σε κάθε ευκαιρία να τονίζουν τους μεγάλους κινδύνους που θα έχει για την ελληνική οικονομία, τις τράπεζες και την Ευρωζώνη. Η Ελλάδα έχασε πάρα πολύ χρόνο εξετάζοντας το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης, είπε ο Λορέντσο Μπίνι Σμάγκι, επισημαίνοντας πως «πείστηκαν ότι μια "ελεγχόμενη αναδιάρθρωση" είναι δυνατή, πριν καταλάβουν ότι είναι παραμύθι».