εκτ

Οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα -που μεταξύ άλλων κολλάνε και στα μέτρα ύψους περίπου 4,5 δισ. ευρώ για να καλυφθούν οι φετινές αποκλίσεις- πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος της εβδομάδας, τόνισε ο Ευ.Βενιζέλος, σημειώνοντας ότι τη Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου συνεδριάζει το Εurogroup. Σχετικά με το PSI είπε ότι «βρισκόμαστε ένα τυπικό βήμα πριν την ολοκλήρωσή του» και επανέλαβε ότι οι δύο διαδικασίες αλληλοεξαρτώνται. Ο υπουργός εμμέσως δεν απέκλεισε συμμετοχή της ΕΚΤ στην αναδιάρθρωση του χρέους, ενώ καθησύχασε για τις απώλειες των Ταμείων. Για το θέμα των μισθών είπε ότι το έχει αναλάβει ο πρωθυπουργός.

Στην διευκρίνιση ότι οι τρέχουσες συζητήσεις για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους δεν περιλαμβάνουν την ΕΚΤ προχώρησε το στέλεχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Αυστρίας Έντβαλντ Νοβότνι. Ο ίδιος αναγνώρισε ότι υπάρχει ρίσκο στο χαρτοφυλάκιο της ΕΚΤ με τα ελληνικά ομόλογα. «Πρέπει να πούμε ανοιχτά ότι υπάρχει κίνδυνος σε ό,τι αφορά την Ελλάδα» δήλωσε αναφορικά με τα ελληνικά ομόλογα που έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ.

Ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Μάριο Ντράγκι εξέφρασε ικανοποίηση για την υπογραφή του Δημοσιονομικού Συμφώνου από τις 25 χώρες της ΕΕ, κρίνοντας ότι αυτό θα «ενισχύσει την εμπιστοσύνη στην Ευρωζώνη». Η συνθήκη αυτή που ενισχύει τη δημοσιονομική πειθαρχία είναι «ένα πρώτο βήμα προς τη δημοσιονομική ένωση», δήλωσε ο Μ.Ντράγκι.

Την εκτίμηση ότι η Ευρωζώνη θα μπορούσε να διολισθήσει πάλι σε ύφεση εξέφρασε ο Σλοβάκος Κεντρικός Τραπεζίτης Τζόζεφ Μακούχ και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ. Σύμφωνα με το Reuters, ο Σλοβάκος αξιωματούχος προειδοποίησε πως η εξάρτηση των τραπεζών από την βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση της ΕΚΤ αυξάνεται, ενώ υπεστήριξε πως τα προβλήματα στη χρηματοδότηση θα μπορούσαν να πλήξουν την παροχή δανείων και να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στις πραγματικές οικονομίες.

Κατηγορηματικά εναντίον της συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο πρόγραμμα απομείωσης του ελληνικού χρέους τάσσεται ο Γιοργκ Άσμουσεν, μέλος του ΔΣ της Τράπεζας, τονίζοντας πως, «όπως λέει και το όνομά του», το PSI προορίζεται μόνο για τον ιδιωτικό τομέα. «Είναι πλέον στο χέρι της ελληνικής κυβέρνησης να καταλήξει σύντομα στις παραμέτρους του προγράμματος» ανέφερε ο αξιωματούχος.

Την όλο και αυξανόμενη αισιοδοξία τους για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη δηλώνουν κορυφαίοι τραπεζίτες στα πάνελ του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, εκτιμώντας επίσης πως η διαδικασία που θα ακολουθηθεί για το ελληνικό χρέος θα είναι συντεταγμένη  και «μεμονωμένη» περίπτωση. Τα περισσότερα στελέχη χρηματοπιστωτικών στελεχών θεωρούν πως η ένεση ρευστότητας από την ΕΚΤ ήταν καθοριστική, βλέποντας σημαντικά μειωμένο το ρίσκο για τη συστημική σταθερότητα του τραπεζικού τομέα.

Τον κώδωνα του κινδύνου της διάχυσης από πιθανή ελληνική χρεοκοπία κρούει εκ νέου ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, υπογραμμίζοντας πως πάσα κατεύθυνση πως «είναι προς το συμφέρον όλων» να αποφευχθεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Όσο για τη συζήτηση περί ενισχυμένης συμμετοχής της ΕΚΤ στο σχέδιο για την Ελλάδα, ο Γιούνκερ αναγνωρίζει πως «έχει προκύψει τέτοιο θέμα», επιφυλασσόμενος ωστόσο να εκφράσει άποψη, λέγοντας πως «δεν είναι συνετό ο πρόεδρος του Eurogroup κάνει συστάσεις στην Κεντρική Τράπεζα».

Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θα χρειασθεί να δώσουν περισσότερα χρήματα για το νέο πακέτο στήριξης της Ελλάδας, για να καλύψουν το χρηματοδοτικό κενό της χώρας, εφόσον καταλήξουν επιτυχώς οι διαπραγματεύσεις για το PSI, δήλωσε σε συνέντευξη στο Reuters την Πέμπτη ο Επίτροπος Όλι Ρεν. Είναι η πρώτη φορά που κορυφαίος Ευρωπαίος αξιωματούχος μιλά ανοικτά για το ενδεχόμενο να χρειασθούν περισσότερα κεφάλαια από τα 130 δισ. ευρώ, ενώ η αναφορά του σε «ευρωπαϊκούς θεσμούς» εκτιμάται ότι αφορά την ΕΚΤ, αν και ο εκπρόσωπός του δήλωσε ότι δεν ασκούνται πιέσεις στην ευρωτράπεζα.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) διευκρίνισε ότι ουδέποτε ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να παίξει συγκεκριμένο ρόλο σε ότι αφορά τη διαγραφή μέρους του χρέους της Ελλάδας. Σχολιάζοντας αναφορές του Τύπου και φήμες σχετικά με τις απόψεις του ΔΝΤ το στέλεχος του Ταμείου  δήλωσε: «Για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους είναι σημαντικό το νέο πρόγραμμα να υποστηριχθεί από μια συνδυασμένη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και του επίσημου τομέα, η οποία θα φέρει το χρέος στο 120% του ΑΕΠ μέχρι το 2020. Το Ταμείο δεν έχει άποψη για τη σχετική συμβολή του ιδιωτικού τομέα και τη συμμετοχή του επίσημου τομέα στην επίτευξη αυτού του στόχου. Σύμφωνα με την αυτή την θέση, το ΔΝΤ δεν ζήτησε από την ΕΚΤ να παίξει κανένα συγκεκριμένο ρόλο».

Στην Αθήνα θα βρεθεί την Πέμπτη ο επικεφαλής της επιτροπής των ιδιωτών πιστών που εκπροσωπεί το IIF, Τσαρλς Νταλάρα, με στόχο να βρεθεί η «χρυσή τομή» στο θέμα του επιτοκίου ώστε μέσα στις επόμενες ημέρες να κλείσει η συμφωνία για το PSI. Ο κ. Νταλάρα κομίζει πρόταση στην Αθήνα για ένα μεσοσταθμικό επιτόκιο χαμηλότερο του 4% και στις 8 το βράδυ θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο.

Ο δημόσιος τομέας ίσως χρειαστεί να συμμετάσχει στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, αν η μείωση που διαπραγματεύεται η χώρα με τους ιδιώτες ομολογιούχους δεν είναι αρκετό για να καταστήσει το χρέος της βιώσιμο, όπως δήλωσε την Τετάρτη η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ. Μιλώντας για «δημόσιο τομέα», η κ. Λαγκάρντ αναφέρεται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία έχει στο χαρτοφυλάκιο της ελληνικά κρατικά ομόλογα ονομαστικής αξίας τουλάχιστον 45 δισ. ευρώ και τα οποία, προς το παρόν, εξαιρούνται από το PSI. 

Σκληρές διαπραγματεύσεις είναι σε εξέλιξη με τους ιδιώτες πιστωτές που εκπροσωπεί το IIF για το σχέδιο ανταλλαγής ομολόγων, καθώς υπάρχει διαφορά ακόμα σε ό,τι αφορά το κουπόνι (επιτόκιο) που θα έχουν τα νέα ομόλογα. Στο τραπέζι φαίνεται ότι είναι πλέον και η συμμετοχή της ΕΚΤ, ενώ ανοικτό παραμένει το ενδεχόμενο του υποχεωτικού «κουρέματος» με την αναδρομική εφαρμογή των ρητρών συλλογικής δράσης.

«Έχουμε πολύ εποικοδομητική συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και είμαστε έτοιμοι να ολοκληρώσουμε την όλη διαδικασία εγκαίρως» για το PSI, δήλωσε την Δευτέρα ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, προσερχόμενος στη συνεδρίαση του Eurogroup. Εντός της εβδομάδας βλέπει τη συμφωνία ο Ευρωπαίος επίτροπος Όλι Ρεν, ενώ η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρ.Λαγκάρντ ζητά από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (μεταξύ των οποίων και η ΕΚΤ αλλά και τα κράτη της ευρωζώνης) να καταλήξουν σε μια «βιώσιμη λύση» για την Ελλάδα.

Ασφυκτικές είναι οι πιέσεις που ασκούνται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία έχει στο χαρτοφυλάκιο της ελληνικά κρατικά ομόλογα ονομαστικής αξίας τουλάχιστον 45 δισ. ευρώ, να συμμετέχει στο σχέδιο για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, καθώς το όφελος για την Ελλάδα εκτιμάται ότι θα υπερβεί τα 10 δισ. ευρώ. Η ευρωτράπεζα αγόρασε αυτά τα ομόλογα με έκπτωση 20%-30% και μπορεί είτε να αναλάβει ζημίες αν υποστεί το ίδιο «κούρεμα» με τους άλλους ομολογιούχους είτε να τα διαθέσει στην τιμή κτήσης τους.

Με ανοιχτό μέχρι στιγμής το θέμα του προγράμματος ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων (PSI), συνέρχεται τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες το Eurogroup. Το ελληνικό χρέος βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, οι οποίοι θα συζητήσουν επίσης τα θέματα του μόνιμου μηχανισμού διάσωσης ESM που προβλέπεται να συσταθεί τον Ιούλιο, και τη νέα συνθήκη για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, η οποία αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2013.

Πρώτη προτεραιότητα για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θεωρεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την επίσπευση της εφαρμογής του ESM, του μόνιμου μηχανισμού στήριξης για την Ευρωζώνη, τονίζοντας επίσης πως επείγει η ενίσχυσή του. Το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων «δεν μπορεί να κρατήσει για πάντα» σημειώνει επίσης η ΕΚΤ, επιφυλασσόμενη για τη συνέχισή του μετά την εφαρμογή του ESM. Πεπεισμένος πως «το ευρώ θα πάει καλύτερα το 2012» εμφανίζεται ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι.

Σε 3,8 δισ. ευρώ αυξήθηκε την περασμένη εβδομάδα η αξία των ομολόγων της Ευρωζώνης που αγόρασε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, παράλληλα με τις επιτυχείς δημοπρασίες Ιταλίας και Ισπανίας. Από την έναρξη του προγράμματος -το οποίο προκαλεί δυσφορία στη Γερμανία- η ΕΚΤ έχει έχει αγοράσει ομόλογα συνολικής αξίας 241 δισ. ευρώ.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι ο μεγαλύτερος κάτοχος ελληνικών κρατικών ομολόγων, με την -ονομαστική- αξία των τίτλων που έχει στο χαρτοφυλάκιο της να εκτιμάται στα 45 δισ. ευρώ περίπου, ωστόσο δεν συμμετέχει στο σχέδιο για την ανταλλαγή ομολόγων, καθώς, όπως λένε στη Φρανφκούρτη, «είναι ένα πρόγραμμα που αφορά τον ιδιωτικό τομέα». Κυβερνήσεις και παράγοντες της αγοράς πιέζουν ασφυκτικά ώστε η ΕΚΤ να μην εξαιρεθεί από το PSI+ και να βρεθεί η κατάλληλη φόρμουλα που δεν θα επιβαρύνει την ευρωτράπεζα και ταυτόχρονα θα μειώσει περαιτέρω το ελληνικό δημόσιο χρέος.

Ξεκινά την Τρίτη η έκτη αξιολόγηση του Μνημονίου από την τρόικα που θα κρίνει σε σημαντικό βαθμό την διαπραγμάτευση για το νέο πρόγραμμα και για την νέα δανειακή σύμβαση. Τα χαμηλόβαθμα στελέχη της τρόικας ξεκινούν την Τρίτη τους ελέγχους τους, ενώ οι επικεφαλής των κλιμακίων Πολ Τόμσεν (ΔΝΤ), Ματίας Μορς (Ευρωπαϊκή Επιτροπή) και Κλάους Μαζούχ (ΕΚΤ) αναμένεται να έρθουν στην Ελλάδα την ερχόμενη εβδομάδα. Βάρος θα δοθεί στην αναδιάρθρωση των ΔΕΚΟ και των συγχωνεύσεων ή καταργήσεων δημοσίων οργανισμών και στην επικαιροποίηση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2011-2015. Σειρά συσκέψεων έχει τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός με υπουργούς εν όψει της έλευσης της τρόικας.

Περίπου 1 ώρα και ένα τέταρτο διήρκεσε η συνάντηση που είχε το μεσημέρι της Παρασκευής ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος και ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος με τον επικεφαλής του IIF Τσαρλς Νταλάρα, στο Μέγαρο Μαξίμου. Οι διαπραγματεύσεις για το «κούρεμα» του χρέους αναμένεται να συνεχισθούν τις επόμενες ημέρες και στο επίκεντρο είναι το σκληρό παζάρι με τους τραπεζίτες κυρίως για το επιτόκιο και τη χρονική διάρκεια των νέων ομολόγων, ενώ εντείνεται η φημολογία ότι η κυβέρνηση εξετάζει να επιβάλει τις ρήτρες συλλογικής δράσης, ώστε να διασφαλίσει ένα υψηλό ποσοστό συμμετοχής. Ερωτηματικά για τη στάση της ΕΚΤ.

Αμετάβλητο στο 1% διατήρησε την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το παρεμβατικό της επιτόκιο, έπειτα από δύο συνεχόμενες αυξήσεις, καθώς από τη μία πλευρά περιμένει να δει τις επιπτώσεις των αποφάσεων της για την ενίσχυση της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος (μέσω και των νέων 3ετών δανείων) και από την άλλη θέλει να πιέσει τις κυβερνήσεις να κάνουν περισσότερα στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι είπε ότι υπάρχουν σημάδια σταθεροποίησης στην οικονομία, ωστόσο οι προοπτικές επισκιάζονται από την αβεβαιότητα και τους καθοδικούς κινδύνους.

Κάτω από τα 1,27 δολάρια υποχώρησε προσωρινά το ευρώ την Τετάρτη, μετά την προειδοποίηση της Fitch ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να αυξήσει τις αγορές ομολόγων ώστε να αντιμετωπίσει την κρίση χρέους και να αποτρέψει την κατάρρευση του ενιαίου νομίσματος. Αρνητικά επιδρούν και τα στοιχεία που δείχνουν ότι η γερμανική οικονομία είναι στα πρόθυρα της ύφεσης.

Tην εκτίμηση ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα διατηρήσει αύριο, Πέμπτη, αμετάβλητα τα επιτόκια του ευρώ, διατυπώνει η Goldman Sachs σε σημερινή της έκθεση. Η επενδυτική τράπεζα εκτιμά παράλληλα πως δεν θα υπάρξουν ανακοινώσεις για περαιτέρω μη συμβατικά μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας.

Στην τελική ευθεία έχουν εισέλθει οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με το λόμπι των τραπεζιτών (IIF) για το PSI και όπως όλα δείχνουν πολύ σύντομα θα υπάρξει συμφωνία για το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, απαραίτητη προϋπόθεση για τη νέα δανειακή σύμβαση των 100+30 δισ. ευρώ. Ωστόσο, το πρόβλημα που υπάρχει είναι ότι ορισμένοι ομολογιούχοι και κυρίως τα hedge funds δεν θέλουν να συμμετέχουν εθελοντικά στην αναδιάρθρωση, γεγονός που φέρνει πιο κοντά τις ρήτρες συλλογικής δράσης, η ενδεχόμενη εφαρμογή των οποίων θα οδηγήσει σε πιστωτικό γεγονός και την ενεργοποίηση των CDS.

Έκτακτη ρευστότητα ύψους 6,6 δισ. ευρώ παρείχε το Νοέμβριο η Τράπεζα της Ελλάδος στις τράπεζες μέσω του ELA, ανεβάζοντας το σύνολο των χορηγήσεων από το σχήμα στα 42,85 δισ. ευρώ. Παράλληλα, η χρηματοδότηση της ΕΚΤ προς τα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα υποχώρησε το Νοέμβριο ελαφρά κατά 0,9 δισ. ευρώ. Η ΤτΕ δεν διευκρινίζει ποιες τράπεζες έκαναν χρήση του ELA.