ειρηνευτική

Παραμερίζοντας τις σκοτεινές προβλέψεις για αποτυχία του διακηρυγμένου στόχου της εξωτερικής πολιτικής του, ο Τζον Κέρι επέμεινε την Παρασκευή ότι διατηρείται η δέσμευση Ισραηλινών και Παλαιστινίων στην ειρηνευτική διαδικασία και εκτίμησε ότι μπορεί να υπάρξει συμφωνία-πλαίσιο έως τον Απρίλιο του 2004. Παράλληλα, τόνισε ότι θα προχωρήσει ως είναι προγραμματισμένη η επόμενη φάση της απελευθέρωσης Παλαιστινίων κρατουμένων στα τέλη του έτους.

Για τις 22 Ιανουαρίου ορίστηκε η διάσκεψη της Γενεύης, κατά την οποία η συριακή κυβέρνηση και η αντιπολίτευση θα καθίσουν στο ίδιο τραπέζι, σε μια προσπάθεια να βάλουν ένα τέλος στον τριετή εμφύλιο που έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 100.000 ανθρώπους. Η λίστα των συμμετεχόντων δεν έχει επί του παρόντος οριστικοποιηθεί· ανοιχτό παραμένει εάν θα προσκληθεί το Ιράν στη Γενεύη.

Ο Ερντογάν κάλεσε την κουρδική κοινότητα να υποστηρίξει την ειρηνευτική διαδικασία -το μεγάλο στοίχημα της Άγκυρας για επίλυση του Κουρδικού- εμφανιζόμενος από κοινού με τον πρόεδρο των Κούρδων του Ιράκ στο Ντιγιάρμπακιρ. Ο πρόεδρος της κουρδικής κοινότητας του Ιράκ επισκέπτεται για πρώτη φορά σε δύο δεκαετίες την Τουρκία, την ώρα που ο συριακός εμφύλιος -και η ενίσχυση της αυτονομίας των Κούρδων στη βόρεια Συρία- περιπλέκει το σχέδιο του Ερντογάν για την ειρηνευτική συμφωνία.

Η ειρηνευτική διάσκεψη για τη Συρία, η οποία έχει αναβληθεί επανειλημμένα θα ξεκινήσει τελικά στις 12 Δεκεμβρίου στη Γενεύη, έγραψε η συριακή φιλοκυβερνητική εφημερίδα Al Watan. Εν τω μεταξύ, ο σύρος υπουργός Ενημέρωσης δήλωσε ότι η αντιπολίτευση πλανάται όταν ζητά την αποχώρηση από την εξουσία του Μπασάρ αλ Άσαντ μετά το τέλος της ειρηνευτικής διάσκεψης.

Να πάρει μέρος σε ειρηνευτικές συνομιλίες στη Γενεύη με το συριακό καθεστώς αποφάσισε το κύριο μπλοκ των κομμάτων της συριακής αντιπολίτευσης, θέτοντας ως όρους το άνοιγμα διόδων σε αποκλεισμένες περιοχές που ελέγχει για την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας και απελευθέρωση κρατουμένων. Στόχος του μπλοκ, όπως ανέφερε στην απόφασή του, παραμένει οι διαπραγματεύσεις να καταλήξουν σε μεταβατική λύση που δεν θα περιλαμβάνει τον Μπασάρ αλ Άσαντ.

Το αδιέξοδο στις προσπάθειες διεξαγωγής ειρηνευτικής διάσκεψης για τη Συρία εντός του αρχικού πλαισίου που είχε τεθεί για τα μέσα Νοεμβρίου επιβεβαίωσε ο ειδικός μεσολαβητής Λακντάρ Μπραχίμι, λέγοντας ότι δεν υπάρχει σχετική συμφωνία αλλά θα «πασχίσει» για τη διεξαγωγή της Γενεύης 2 μέχρι τα τέλη του έτους. Την ίδια στιγμή, έρχεται από ιρανικής πλευράς η δήλωση ότι η Ισλαμική Δημοκρατία προτίθεται να ασκήσει την επιρροή της για την «έξοδο» της Χεζμπολάχ από το συριακό έδαφος.

Με επιστροφή σε τουρκικό έδαφος όσων ανταρτών έχουν υποχωρήσει και νέο ένοπλο αγώνα απειλεί την Άγκυρα το κουρδικό PKK, εάν η τουρκική κυβέρνηση δεν αναζωογονήσει την πορεία διαπραγματεύσεων για ειρήνευση. Το PKK κατηγορεί επίσης την Άγκυρα πως στηρίζει ισλαμιστές αντάρτες στη βόρεια Συρία ώστε να υποσκάψουν τη θέση των Κούρδων αντικαθεστωτικών.

Ενώ η διεθνής κοινότητα προσπαθεί να βρει διπλωματική διέξοδο στο συριακό εμφύλιο, η βία συνεχίζεται: Βομβιστής αυτοκτονίας ανατίναξε στη Χάμα 1,5 τόνο εκρηκτικών, με τα οποία είχε παγιδεύσει φορτηγό, στοιχίζοντας τη ζωή σε τουλάχιστον 31 άτομα και τραυματίζοντας δεκάδες. Παράλληλα, ο επικεφαλής του Αραβικού Συνδέσμου ανέφερε πως γίνονται προετοιμασίες για να διενεργηθεί στις 23 Νοεμβρίου η ειρηνευτική Διάσκεψη για τη Συρία στη Γενεύη, επιβεβαιώνοντας προηγούμενες αναφορές σύρου αξιωματούχου.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, κάλεσε να γίνει «πολύ σύντομα» μια διεθνής ειρηνευτική διάσκεψη για τη Συρία. Μετά τη συνάντησή του με τον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου, Λακντάρ Μπραχίμι, στο Λονδίνο, ο Κέρι δήλωσε ότι η ειρήνη δεν είναι εφικτή χωρίς μεταβατική κυβέρνηση, η οποία θα αντικαταστήσει εκείνη του Μπασάρ Αλ Άσαντ.

Τη δέσμευση ότι η ελληνική προεδρία της ΕΕ θα συμβάλει στην υποστήριξη της ειρηνευτικής διαδικασίας, εξέφρασε ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην έδρα της Παλαιστινιακής Αρχής. Ο παλαιστίνιος ομόλογός του Ριάντ Μαλκί εξέφρασε, με τη σειρά του, την ελπίδα πως η ελληνική προεδρία θα λειτουργήσει «ως καταλύτης στη δημιουργία μιας καλύτερης ατμόσφαιρας».

Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Συρίας Καντρί Τζαμίλ δηλώνει σε βρετανική εφημερίδα πως στην παρούσα φάση καμία από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές στη συριακή σύρραξη δεν μπορεί να επικρατήσει: «Το μηδενικό άθροισμα δυνάμεων δεν θα αλλάξει για το επόμενο διάστημα» υποστηρίζει, λέγοντας πως ο Άσαντ προτίθεται να προτείνει παύση πυρός στην ειρηνευτική διάσκεψη στη Γενεύη (η οποία είναι προς το παρόν ακόμη στα χαρτιά). Η αντιπολίτευση έχει αρνηθεί να πάρει μέρος σε διάσκεψη εάν δεν αποχωρήσει ο Άσαντ.

Οι υποσχέσεις που έδωσε το PKK για αποχώρηση των μαχητών του από το Κουρδιστάν στο πλαίσιο της συμφωνίας με την Άγκυρα δεν έχουν τηρηθεί, δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν, αν και δεν προσδιόρισε τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για την ειρηνευτική διαδικασία.

Στο τραπέζι της απευθείας ειρηνευτικής διαπραγμάτευσης για λύση του Μεσανατολικού αναμένεται να επιστρέψουν Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι έπειτα από πολυετές αδιέξοδο, αποδεχόμενοι επί της αρχής το πλαίσιο της νέας πρωτοβουλίας των ΗΠΑ. «Καταλήξαμε σε συμφωνία που δημιουργεί τη βάση για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων» ανακοίνωσε ο Τζον Κέρι από την Ιορδανία. Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι διαπραγματευτές συναντώνται την προσεχή εβδομάδα στην Ουάσινγκτον προς οριστικοποίηση της συμφωνίας -συνάντηση που θα σηματοδοτεί και την επανέναρξη του διαλόγου.

«Τελευταία προειδοποίηση», όπως την χαρακτήρισαν οι ίδιοι, απευθύνουν οι Κούρδοι αντάρτες προς την τουρκική κυβέρνηση καλώντας την να κάνει σταθερά βήματα προκειμένου να προχωρήσει η ειρηνευτική διαδικασία, διαφορετικά να αναλάβει την ευθύνη της αποτυχίας της.

Χωρίς έγκριση της νέας ειρηνευτικής πρότασης που θέτει στο τραπέζι ο Τζον Κέρι ολοκληρώθηκε η συνεδρίαση της παλαιστινιακής ηγεσίας στη Ραμάλα, μετριάζοντας τις ελπίδες που είχαν καλλιεργηθεί ότι ίσως ευοδωθεί η νέα διπλωματική ώθηση που επιχειρούν να δώσουν οι ΗΠΑ στο Μεσανατολικό. Η πρόταση Κέρι κρίνεται ανεπαρκής, δεδομένου ότι δεν προβλέπει ρητώς τη διακοπή της ισραηλινής εποικιστικής δραστηριότητας και διαπραγμάτευση στη βάση των συνόρων του 1967. Ακολουθούν νέες διαβουλεύσεις για την οριστική απάντηση της παλαιστινιακής πλευράς.

Ο τουρκικός στρατός ανακοίνωσε ότι ελικόπτερο που μετέφερε δύο διοικητές του στρατού δέχθηκε επίθεση στην νοτιοανατολική Τουρκία, όπου δρουν κούρδοι αντάρτες. Το ελικόπτερο απομακρύνθηκε με ασφάλεια από την περιοχή και δεν τραυματίστηκε κανείς.

Η πρώτη επίσκεψη βουλευτών του φιλοκουρδικού κόμματος BDP στον έγκλειστο στο νησί Ιμραλί της θάλασσας του Μαρμαρά, κούρδο ηγέτη Αμπντουλάχ Οτζαλάν, πραγματοποιήθηκε χθες, Παρασκευή, με τον Οτζαλάν να δίνει στους βουλευτές οδικό χάρτη για τη συνέχιση της ειρηνευτικής διαδικασίας που προχωρά χωρίς προβλήματα.

Την ανάμειξη του Ιράν και και της Χεζμπολάχ στον συριακό εμφύλιο καταδικάζει ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Τζον Κέρι, λέγοντας ότι πολλές χιλιάδες μαχητές της σιιτικής οργάνωσης του Λιβάνου βρίσκονται στο συριακό έδαφος και συνδράμουν «την εκστρατεία τρόμου» του Άσαντ. Μιλώντας από την Ιορδανία, ο Κέρι προειδοποίησε το καθεστώς Άσαντ ότι εάν δεν προσέλθει στη σχεδιαζόμενη ειρηνευτική διάσκεψη με διάθεση για πολιτική λύση, οι ΗΠΑ θα αυξήσουν την υποστήριξη προς τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης.

Η Συρία επιφυλάσσεται για το εάν θα πάρει ή όχι μέρος στην ειρηνευτική διάσκεψη που πρότειναν ΗΠΑ και Ρωσία, ζητώντας περισσότερες λεπτομέρειες. Ο ρόλος του Μπασάρ αλ Άσαντ «είναι απόφαση που θα πάρει μόνο ο συριακός λαός και η κάλπη», τονίζει η Δαμασκός -απορρίπτοντας εκ νέου την αποχώρηση του Άσαντ, όρο που έχουν εγείρει οι αντικαθεστωτικοί ως βασικό. Η πρώτη συριακή αντίδραση περιορίζει σημαντικά τις (όποιες) προσδοκίες για τη διάσκεψη, στην οποία δεν έχει ούτως ή άλλως συμφωνήσει καμία από τις δύο πλευρές.

Συνάντηση με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου είχε στην Ιερουσαλήμ ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων προσπαθειών για επανάληψη των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων και ενώ ο υπουργός Στέγασης Ούρι Αριέλ ανακοίνωνε την ανέγερση 50 κατοικιών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ οι οποίες θα δοθούν σε επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος.

Στη δημιουργία μίας επιτροπής «σοφών», στην οποία θα ανατεθεί να προωθήσει την ειρηνευτική διαδικασία με τους κούρδους αντάρτες του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), προχωρά η Άγκυρα, όπως ανακοίνωσε ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης, Μπουλέντ Αρίντς.

Η ειρηνευτική διαδικασία της Τουρκίας με τους κούρδους μαχητές έχει τώρα να αντιμετωπίσει ένα σημαντικό εμπόδιο, καθώς η κυβέρνηση απέρριψε το αίτημα των ανταρτών να τους δοθούν νομικές εγγυήσεις εναντίον οποιασδήποτε στρατιωτικής επίθεσης εναντίον τους, καθώς θα αποσύρονται από την τουρκική επικράτεια έπειτα από πολλές δεκαετίες μαχών με τον στρατό.

Ο επικεφαλής της Αποστολής Επιτήρησης των Ηνωμένων Εθνών στη Συρία (UNSMIS) ανακοίνωσε την αναστολή της απονομής, εξαιτίας της κλιμάκωσης της βίας. Την Παρασκευή ο Νορβηγός στρατηγός Ρόμπερτ Μουντ δήλωσε ότι φαίνεται πως υπάρχει «έλλειψη προθυμίας» από την πλευρά της συριακής κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης να επιδιώξουν την ειρήνη.

Τρία άτομα τραυματίστηκαν στην περιοχή Ρουντάρε στο βόρειο Κόσοβο, όπου το πρωί της Παρασκευής προκλήθηκε ένταση, όταν η ειρηνευτική δύναμη του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο (KFOR) άρχισε επιχείρηση απομάκρυνσης οδοφράγματος, με στόχο την αποκατάσταση της ελεύθερης κυκλοφορίας.

Ο επικεφαλής της μεγαλύτερης ένοπλης οργάνωσης ανταρτών της Συρίας κάλεσε τον Κόφι Ανάν την Πέμπτη να παραδεχθεί επισήμως ότι το σχέδιό του για την εφαρμογή εκεχειρίας απέτυχε, ωστόσο δήλωσε ότι δεν υπάρχει διορία 48 ωρών για την εφαρμογή της από την κυβέρνηση Άσαντ, όπως είχε αρχικά πει διοικητής των δυνάμεων του Ελεύθερου Συριακού Στρατού.