δορυφόρος

O ευρωπαϊκός δορυφόρος Mars Express μετέδωσε νέες εικόνες από την κοίτη ενός αρχαίου, γιγάντιου ποταμού που κατέληγε κάποτε σε μια μεγάλη λεκάνη του Άρη που ονομάζεται Ελλάδα.

Ο δορυφόρος που εκτόξευσε την περασμένη εβδομάδα η Βόρειος Κορέα, αψηφώντας τις αντιδράσεις της Δύσης, περιστρέφεται ανεξέλεγκτα και δεν παρουσιάζει σημεία ζωής, αναφέρουν αστρονόμοι στις ΗΠΑ και τη Βρετανία. Το θετικό πάντως είναι ότι το σκάφος, σε μέγεθος πλυντηρίου, βρίσκεται σε σταθερή τροχιά και δεν θα συντριβεί σύντομα στη Γη.

Κανονικά στην τροχιά του κινείται ο δορυφόρος τον οποίο εκτόξευσε την Τετάρτη η Βόρεια Κορέα, προκαλώντας διεθνείς αντιδράσεις και προειδοποιήσεις. «Δε γνωρίζουμε ακόμα το είδος της αποστολής που έχει ο δορυφόρος αυτός. Χρειάζονται περίπου δυο εβδομάδες για να πούμε με βεβαιότητα εάν πράγματι ένας δορυφόρος λειτουργεί. Για την ώρα λειτουργεί κανονικά» τόνισε  εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας της Νότιας Κορέας.

Ένας δορυφόρος του ρωσικού ενεργειακού γίγαντα Gazprom απέτυχε να φτάσει στην προβλεπόμενη τροχιά λόγω προβλήματος στον ρωσικό πύραυλο Proton-M με τον οποίο εκτοξεύτηκε -ήταν το πολλοστό ατύχημα το τελευταίο διάστημα και η διαστημική υπηρεσία Roscosmos κινδυνεύει θα βρεθεί και πάλι αντιμέτωπη με την οργή του Κρεμλίνου.

Οι εικόνες που τράβηξε με υπέρυθρη κάμερα ένας δορυφόρος της ΝASA επέτρεψαν τη δημιουργία ενός βίντεο που φαίνεται να μας ταξιδεύει γύρω από τον πλανήτη στη διάρκεια της νύχτας. Οι νυχτερινές λήψεις είναι οι λεπτομερέστερες που έχουμε θαυμάσει ως σήμερα.

Μια φωτεινή κουκκίδα που μετατοπιζόταν ανεπαίσθητα στις εικόνες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble επιβεβαιώθηκε ότι είναι ο πέμπτος δορυφόρος του Πλούτωνα -κάτι που εξέπληξε τους ερευνητές, οι οποίοι δεν περίμεναν ότι ο πλανήτης-νάνος, μικρότερος και από τη Σελήνη, θα μπορούσε να έχει ένα τόσο πλούσιο χαρέμι φεγγαριών.

Όλοι έχουμε δει πορτρέτα της Γης από το Διάστημα, αυτό όμως προσφέρει μια ασυνήθιστη οπτική γωνία και φτάνει σε πρωτοφανή επίπεδα λεπτομέρειας. Στο πλαίσιο της σειράς «Γαλάζιος Βόλος», που δείχνει τη Γη σε υπερ-υψηλή ανάλυση, η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εικόνα του Βορείου Ημισφαιρίου με ανάλυση 11.000 επί 11.000 εικονοστοιχεία (pixel).

Έπειτα από μια δεκαετία σχεδόν αδιάλειπτης λειτουργίας, το Mars Odyssey της NASA, ο γηραιότερος από τους δορυφόρους που μελετούν τον Άρη, τέθηκε αυτόματα σε κατάσταση αναμονής λόγω δυσλειτουργίας. Η πιθανή βλάβη δεν αφορά κρίσιμο εξάρτημα, και ο δορυφόρος πιθανότατα θα επανέλθει σε λειτουργία, ωστόσο ενδεχόμενη απώλειά του θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στην επικοινωνία με τα ρομπότ που εξερευνούν την αρειανή επιφάνεια.

Η περίπτωση του ευρωπαϊκού δορυφόρου Envisat, ο οποίος έπαψε να επικοινωνεί με τη Γη τον Απρίλιο και θεωρείται πια νεκρός, αναδεικνύει το διογκούμενο πρόβλημα των διαστημικών σκουπιδιών και τον κίνδυνο που εγκυμονούν για διερχόμενες αποστολές.

Ο Envisat, ο μεγαλύτερος και πιθανώς ο σημαντικότερος δορυφόρος γεωσκόπησης που έχει εκτοξευτεί ποτέ, έπαψε να επικοινωνεί με τη Γη στις 8 Απριλίου, λίγες εβδομάδες μετά τα δέκατα γενέθλιά του. Οι προσπάθειες ανάκτησης του ελέγχου απέτυχαν και η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA ανακοινώνει τώρα ότι η αποστολή τερματίζεται και επίσημα.

Στην εικόνα που μας στέλνει αυτή την εβδομάδα η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA, ο δορυφόρος Envisat εστιάζει στον Ζουρουά, έναν από τους μεγαλύτερους παραπόταμους του Αμαζονίου, o οποίος σχηματίζει μια οφιοειδή διαδρομή μήκους 2.400 χιλιομέτρων στη μισοπλημμυρισμένη ζούγκλα.

Δέκα χρόνια μετά την εκτόξευσή του, ο δορυφόρος Envisat, κόστους 2,3 δισεκατομμυρίων ευρώ, έχει σταματήσει να μεταδίδει δεδομένα από την περασμένη Κυριακή, ανακοίνωσε η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA. Μέχρι στιγμής, όλες οι προσπάθειες για την αποκατάσταση της επαφής έχουν αποτύχει.

Ο πρώτος δορυφόρος της NASA που μπορεί να παρακολουθεί τα νέφη και τις κατακρημνίσεις σε τρεις διαστάσεις μετέδωσε εντυπωσιακές εικόνες μιας σειράς καταιγίδων στο Τέξας, οι οποίες έριχναν έως και 50 χιλιοστά βροχής την ώρα, περίπου όσο δέχεται η Αθήνα στη διάρκεια ολόκληρου του Νοεμβρίου. Δείτε το animation.

Την εκτόξευση πυραύλου για να τεθεί σε τροχιά ένας δορυφόρος, ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει για τον Απρίλιο η Βόρειος Κορέα. Η εξέλιξη αυτή, που ήδη έχει προκαλέσει αντιδράσεις, σημειώνεται παρά το πρόσφατο μορατόριουμ στις πυρηνικές δοκιμές και τις εκτοξεύσεις πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, στο οποίο συμφώνησε η Πιονγιάνγκ. Όπως έγινε γνωστό, η εκτόξευση προγραμματίζεται το διάστημα μεταξύ 12 και 16 Απριλίου για να τιμηθεί η 100ή επέτειος από την γέννηση του πρώην προέδρου Κιμ Ιλ-σουνγκ.

Η Ρέα, ο δεύτερος μεγαλύτερος δορυφόρος του Κρόνου, αποκαλύπτεται σε υψηλή ανάλυση στις τελευταίες εικόνες που μετέδωσε η αποστολή Cassini της NASA. Περνώντας σε απόσταση 42.000 χιλιομέτρων από τη Ρέα στις 10 Μαρτίου, το σκάφος φωτογράφισε τόσο την πλευρά που κοιτάζει μονίμως τον Κρόνο όσο και την «αθέατη» πλευρά του φεγγαριού.

Το μέσο ύψος στο οποίο κινούνται τα σύννεφα έχει μειωθεί κατά 30 με 40 μέτρα την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, δείχνουν τα δεδομένα του δορυφόρου Terra της NASA. Η μείωση ακούγεται μικρή, δεν αποκλείεται όμως να επηρεάζει το κλίμα επιβραδύνοντας την παγκόσμια θέρμανση.

Η Digital Globe, η αμερικανική εταιρεία από την οποία προέρχονται πολλές εικόνες του Google Earth, δημοσίευσε μια φωτογραφία του μισοβυθισμένου κρουαζιερόπλοιου Costa Concordia έξω από τις ακτές της Τοσκάνης.

O δορυφόρος LRO της NASA πέρασε μόλις 30 χιλιόμετρα πάνω από το Υψίπεδο του Αρίσταρχου, μιας περιοχής στο βόρειο ημισφαίριο της Σελήνης όπου βρίσκεται ένας κρατήρας με βάθος διπλάσιο από του Γκραν Κάνιον. Το τρισδιάστατο μοντέλο που δημιουργήθηκε με βάση της νέες εικόνες επιτρέπουν μια εικονική κατάδυση στη γιγάντια τρύπα.

Η τελευταία παταγώδης αποτυχία του ρωσικού διαστημικού προγράμματος πήρε ειρωνική τροπή: ένα κομμάτι τηλεπικοινωνιακού δορυφόρου που συνετρίβη λίγο μετά την εκτόξευση έπεσε στη στέγη ενός σπιτιού στην... Οδό Κοσμοναυτών μιας κωμόπολης στη Σιβηρία.

Η αμερικανική εταιρεία γεωσκόπησης Digital Globe, από την οποία προέρχονται πολλές δορυφορικές εικόνες του Google Earth, ανακοίνωσε ότι ένας από τους δορυφόρους της φωτογράφισε το πρώτο κινεζικό αεροπλανοφόρο στην Κίτρινη Θάλασσα.

Αδιευκρίνιστο παραμένει πού ακριβώς έπεσαν τα συντρίμμια ενός παλιού ερευνητικού δορυφόρου της Γερμανίας, σε μέγεθος τζιπ, ο οποίος εισήλθε στην ατμόσφαιρα τα ξημερώματα της Κυριακής. Περίπου 30 κομμάτια του ROSAT, συνολικού βάρους 1,7 τόνων, εκτιμάται ότι έφτασαν μέχρι την επιφάνεια -το μεγαλύτερο από αυτά ήταν πιθανότατα το κάτοπτρο ενός τηλεσκοπίου ακτίνων-Χ που μετέφερε ο δορυφόρος.

Μία στις 2.000 είναι η πιθανότητα να πέσει στο κεφάλι κάποιου ανυποψίαστου ανθρώπου ένας ανενεργός γερμανικός δορυφόρος που θα συντριβεί κάπου στη Γη τις επόμενες ημέρες. Περίπου 30 κομμάτια αναμένεται να επιζήσουν από την μετεωρική κάθοδο στην ατμόσφαιρα και να φτάσουν στην επιφάνεια. Το μεγαλύτερα από αυτά είναι ένα κάτοπτρο βάρους 1,6 τόνων.

Ο βάρους έξι τόνων ερευνητικός δορυφόρος της NASA έπεσε τα ξημερώματα του Σαββάτου στη Γη. Ο δορυφόρος ξεκίνησε τη «βουτιά» του πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό. O Upper Atmosphere Research Satellite (UARS) πέρασε πάνω από τον Καναδά και την Αφρική, όπως και από μεγάλες περιοχές του Ειρηνικού, του Ατλαντικού και του Ινδικού Ωκεανού.

Κάποια στιγμή το βράδυ της Παρασκευής ή νωρίς το Σάββατο θα καταπέσει στη Γη ο ερευνητικός δορυφόρος της NASA που είναι εκτός έλεγχου, ανέφερε η αμερικανική υπηρεσία αναθεωρώντας την εκτίμηση της. Καλύτερες εκτιμήσεις για το ακριβές σημείο πρόσκρουσης θα μπορούν να γίνουν τις τελευταίες 12 ώρες.

Κάποια στιγμή από τα τέλη Σεπτεμβρίου έως τον Οκτώβριο, άγνωστο ακριβώς πότε, ένας ανενεργός δορυφόρος της NASA θα καταστραφεί πέφτοντας ανεξέλεγκτα στη γήινη ατμόσφαιρα, ανακοίνωσε η NASA. Η πιθανότητα να πέσει πάνω σε κάποιο κεφάλι είναι περίπου 1 στις 3.200, εκτιμά η υπηρεσία.