αστρονόμους

Φέρει το όχι και τόσο ταπεινό όνομα «Άστρο της Ανθρωπότητας» και είναι ένας νέος δορυφόρος, που θυμίζει μια απαστράπτουσα σφαίρα ντισκοτέκ και τον οποίο μόλις έθεσε μυστικά σε τροχιά γύρω από τη Γη η νεοφυής νεοζηλανδική ιδιωτική εταιρεία Rocket Lab.

Οι Αμερικανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν στο σύμπαν μυστηριώδεις πηγές «εκρήξεων» που στέλνουν πρόσκαιρα στο διάστημα τρομερά ισχυρές ακτίνες-Χ. Όταν συμβαίνει η έκρηξη, τα αινιγματικά αντικείμενα γίνονται 100 έως 200 φορές φωτεινότερα στο φάσμα των ακτίνων Χ, μέσα σε λιγότερο από ένα λεπτό, αλλά έπειτα από μια ώρα περίπου επιστρέφουν στα κανονικά επίπεδα φωτεινότητάς τους.

Ένα δίκτυο από δεκάδες ευρυγώνιες κάμερες, διάσπαρτες σε όλη τη Γαλλία, αναλαμβάνει να καταγράφει όλες τις πτώσεις εισερχόμενων διαστημικών αντικειμένων, και ίσως βοηθήσει τους αστρονόμους να ανακτήσουν τα κομμάτια που φτάνουν μέχρι το έδαφος.

Σαν μυγάκι που πετά μπροστά από έναν γλόμπο του δρόμου, ο μικρός Ερμής διασχίζει τον πυρακτωμένο γίγαντα που γύρω του περιφέρονται όλα: η NASA δημοσιοποίησε το πρώτο βίντεο από τη διάβαση του Ερμή στις 9 Μαΐου, ένα σπάνιο φαινόμενο που βοηθά τους αστρονόμους εδώ και αιώνες.

Άρπα την, Δία! Ο μεγαλύτερος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος χτυπήθηκε πριν από μερικές μέρες από κομήτη ή αστεροειδή, αποκαλύπτουν εικόνες που τραβήχτηκαν με ερασιτεχνικά τηλεσκόπια.

Η καθαρή από σύννεφα ατμόσφαιρα ενός εξωπλανήτη στο μέγεθος του Ποσειδώνα επέτρεψε στους αστρονόμους να εντοπίσουν ίχνη νερού, με τη μορφή υδρατμών. Είναι ο μικρότερος μέχρι σήμερα πλανήτης εκτός του ηλιακού μας συστήματος, στον οποίο αναλύεται η χημική σύνθεση της ατμόσφαιράς του και ανιχνεύεται νερό.

Αν η Γη ήταν σαμιαμίδι, αυτός ο πλανήτης θα ήταν ο Γκοτζίλα. Ένας βραχώδης κόσμος που ανακαλύφθηκε σε απόσταση 560 ετών φωτός υπερβαίνει το μέγιστο μέγεθος που περίμεναν οι αστρονόμοι για έναν πλανήτη αυτού του είδους.

H θερμοπυρηνική έκρηξη ενός γερασμένου άστρου στις 21 Ιανουαρίου συνέβη τόσο κοντά στη Γη ώστε έγινε ορατή με ένα μικρό τηλεσκόπιο στο συννεφιασμένο Λονδίνο -και δεν αποκλείεται να γίνει τόσο λαμπρή ώστε να είναι ορατή με απλά κυάλια. Το σουπερνόβα, το πιο κοντινό που έχει γίνει αντιληπτό από το 1987, βρίσκεται σε έναν γειτονικό γαλαξία σε απόσταση μόλις 11,4 εκατομμυρίων ετών.

Ένας διαστημικός βράχος διαμέτρου 2-3 μέτρων έγινε αντιληπτός από τους αστρονόμους λίγο πριν διαλυθεί φλεγόμενος στη γήινη ατμόσφαιρα το βράδυ της Πρωτοχρονιάς ή την επόμενη μέρα, ανακοίνωσε η NASA.

Ο πιο μακρινός γαλαξίας που έχει ανακαλυφθεί ως σήμερα εντοπίσθηκε από διεθνή ομάδα επιστημόνων. Ο zb_GND_5296, όπως είναι το διόλου εντυπωισακό όνομά του, βρίσκεται 13 και πλέον δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη και υπολογίζεται ότι είχε ήδη γεννηθεί όταν το Σύμπαν ήταν μόλις 700 εκατομμυρίων ετών. Η ανακάλυψη θεωρείται ότι θα βοηθήσει τους αστρονόμους να ρίξουν φως σε μια «στιγμή» του κόσμου μας που ακολούθησε αμέσως μετά τη Μεγάλη Εκρηξη.

Την 1η Μαΐου του 1006 μ.Χ, ένα αντικείμενο πιο φωτεινό από την Αφροδίτη έμεινε ορατό για εβδομάδες στον ουρανό και καταγράφηκε από αστρονόμους στην Ευρώπη, την Κίνα, την Ιαπωνία και τον αραβικό κόσμο. Μια χιλιετία μετά, διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων Χ απεικονίζει με μοναδική λεπτομέρεια ό,τι απέμεινε από το ιστορικό σουπερνόβα.

Ο ερασιτέχνης αστρονόμος Νταν Πίτερσον δεν πίστευε στα μάτια του όταν είδε μια λάμψη να σημαδεύει την ατμόσφαιρα του Δία το απόγευμα της Δευτέρας. Η φωτεινή κηλίδα, με διάμετρο γύρω στα 260 χιλιόμετρα, ήταν πιθανότατα το αποτέλεσμα της πρόσκρουσης αστεροειδή ή κομήτη.

Οι σπάνιες ευθυγραμμίσεις ανάμεσα στη Γη, την Αφροδίτη και τον Ήλιο επέτρεψαν στους αστρονόμους του 17ου και 18ου αιώνα να υπολογίσουν για πρώτη φορά με ακρίβεια την απόστασή μας από τον Ήλιο. Το διήμερο 5 και 6 Ιουνίου αστρονόμοι σε όλο τον κόσμο παρακολούθησαν τη νέα διάβαση της Αφροδίτης, ένα φαινόμενο που δεν θα επαναληφθεί για τα επόμενα 105 χρόνια. Στην Ελλάδα, ο Ήλιος ανέτειλε την Τετάρτη με μια σκοτεινή κουκκίδα στο δυτικό του χείλος. Δείτε την πορεία της Αφροδίτης σε εικόνες

Οι σπάνιες ευθυγραμμίσεις ανάμεσα στη Γη, την Αφροδίτη και τον Ήλιο επέτρεψαν στους αστρονόμους του 17ου και 18ου αιώνα να υπολογίσουν για πρώτη φορά με ακρίβεια την απόστασή μας από τον Ήλιο. Τώρα, αστρονόμοι σε όλο τον κόσμο προετοιμάζονται για την επόμενη διάβαση της Αφροδίτης το διήμερο 5 και 6 Ιουνίου, ένα φαινόμενο που δεν θα επαναληφθεί για τα επόμενα 105 χρόνια.

Ο Ήλιος μπορεί να καίει, ορισμένα ξαδέλφια του όμως παγώνουν στο κρύο του Διαστήματος: τηλεσκόπιο της NASA ανακάλυψε έξι «νάνους Υ», παράξενα, αποτυχημένα άστρα με θερμοκρασία μικρότερη και από αυτή του ανθρώπινου σώματος.

Μπορεί να μην είναι ανάμεσα τους ο νικητής του διαγωνισμού της ESA για τους κομήτες, που το σύντομο πέρασμα τους από τη γειτονιά της Γης γοήτευε πάντα αστρονόμους, ποιητές αλλά και τον απλό άνθρωπο που έστρεφε το βλέμα του προς τον έναστρο ουρανό. Ο αναπάντεχα μεγάλος αριθμός τους όμως, όσο και η χιουμοριστική διάθεσή τους, προσέφεραν στις συμμετοχές από την Ελλάδα μία ξεχωριστή θέση.

Ένα ζευγάρι Αμερικανών και ένας Γερμανός χρήστης, που συμμετείχαν εθελοντικά στο ανοιχτό ερευνητικό πρόγραμμα Einstein@Home, ενημερώθηκαν από τους αστρονόμους ότι οι υπολογιστές τους είχαν ανακαλύψει ένα σπάνιο πάλσαρ σε απόσταση 17.000 ετών φωτός.