απολίθωμα

Αν η οικογένεια ή οι συνεργάτες σας ρωτήσουν τι είναι αυτό που κοιτάζετε στην οθόνη, διαβεβαιώστε τους ότι δεν πρόκειται για πορνογραφία: είναι το Spartobranchus tenuis, ή «σκουλήκι-φαλλός», ένα παράξενο πλάσμα που έζησε πριν από 500 εκατ. χρόνια και είναι πιθανώς ο χαμένος κρίκος στην εξέλιξη του αστερία και του αχινού.

Οι παρατηρήσεις της αποστολής Dawn της NASA επιβεβαιώνουν ότι ο μεγάλος αστεροειδής Εστία, που κινείται ανάμεσα στον Άρη και τον Δία, είναι ένα αρχαίο κατάλοιπο από τις συγκρούσεις που συντάρασσαν το νεαρό Ηλιακό Σύστημα.

Ένας από τους πιο διάσημους ανθρωπίδες προγόνους μας, η «Λούσι» δεν ήταν μόνη. Περίπου την ίδια εποχή που εκείνη ζούσε, πριν από 3,4 εκατ. χρόνια, και στην ίδια περιοχή, περιφερόταν κι ένα άλλο είδος που κάποιες φορές μπορούσε να περπατήσει όρθιο στα δύο του πόδια, αν και κάπως αδέξια, ενώ κατά κύριο λόγο ζούσε πάνω στα δέντρα, όπως οι πίθηκοι. Αυτό προκύπτει από την ανακάλυψη του σπάνιου απολιθώματος ενός μη πλήρους δεξιού ποδιού στην Αιθιοπία, το οποίο πιθανότατα παραπέμπει σε ένα ξεχωριστό προϊστορικό παρακλάδι της προ-ανθρώπινης οικογένειας

Ο μεγάλος ασπιδόρυγχος τρώει το μικρό πτερόσαυρο που έφαγε το μικροσκοπικό λεπτολέπιδα: ο αλληλοσπαραγμός των κυνηγών της Ιουράσιας περιόδου απαθανατίστηκε για πάντα σε ένα παράξενο απολίθωμα από την περιοχή της Βαυαρίας.

Στη στεριά δεν ζει το ψάρι, λέει το δημοτικό τραγούδι. Υπάρχουν όμως και εξαιρέσεις, όπως ένα περίεργο αφρικανικό ψάρι που χρησιμοποιεί τα πτερύγιά του ως πόδια για να συρθεί από το ένα ρυάκι στο άλλο. Το «ζωντανό απολίθωμα», λένε οι ερευνητές, δίνει μια εικόνα για το πώς οι πρόγονοί μας βγήκαν στη στεριά.

Πριν από σχεδόν δύο εκατομμύρια χρόνια, μια γυναίκα και ένα παιδί είχαν την ατυχία να πέσουν σε μια υπόγεια σπηλιά, στην οποία ανακαλύφθηκαν προ ετών οι σκελετοί τους. Η προσεκτική ανάλυση των ευρημάτων υποδεικνύει τώρα ότι το νέο είδος, με την ονομασία Australopithecus sediba, ίσως ήταν άμεσος πρόγονος του Homo erectus αλλά και του σύγχρονου ανθρώπου.

Ενδείξεις ότι οι πλησιόσαυροι, ένα είδος δεινοσαύρων που ζούσαν στη θάλασσα, δεν γεννούσαν αυγά αλλά ένα μικρό που ίσως φρόντιζαν παρέχει απολιθωμένο εύρημα που βρέθηκε στις ΗΠΑ. Οι επιστήμονες εντόπισαν δύο ερπετά στο απολίθωμα και σύντομα διαπίστωσαν ότι το μικρότερο ήταν έμβρυο και όχι ένα ζώο που φαγώθηκε από το μεγαλύτερο.

Νέα ευρήματα στην Κίνα θέτουν υπό αμφισβήτηση τη θεωρία ότι ο διάσημος Archaeopteryx ήταν ένα από τα πρώτα πραγματικά πτηνά -σωστότερο θα ήταν να ταξινομηθεί στα δεινονυχόσαυρα ερπετά, εκτιμούν παλαιοντολόγοι. Ενάμιση αιώνα μετά την ανακάλυψη του πρώτου απολιθωμένου αρχαιοπτέρυγα, η αναζήτηση του «χαμένου κρίκου» στην εξέλιξη των πουλιών δεν δείχνει να σταματά.

Το μεγαλύτερο γνωστό μέλος της οικογένειας των αραχνιδών ανακαλύφθηκε σε απολίθωμα της Ιουράσιας περιόδου από την Κίνα. Το νέο είδος, που πήρε το όνομα Nephila jurassica, είχε διάμετρο 15 εκατοστά. Οι συγγενείς της ζουν ακόμα και σήμερα και υφαίνουν ιστούς διαμέτροτ ενάμισι μέτρου.

Σε μια εξαιρετικά σπάνια περίπτωση διατήρησης μαλακών ιστών, Βρετανοί ερευνητές ανακάλυψαν πρωτεΐνες δέρματος στο απολίθωμα ενός ερπετού ηλικίας 50 εκατομμυρίων ετών. Χάρη σε μια νέα τεχνική υπέρυθρης ακτινοβολίας, κατάφεραν να απεικονίσουν τα οργανικά υπολείμματα και να δείξουν ότι το δέρμα του προϊστορικού ζώου είχε δομή παρόμοια με αυτή που απαντάται στις σημερινές σαύρες.

Το τέλος πλησιάζει για το απαρχαιωμένο BIOS, το λογισμικό που εκτελείται κατά την εκκίνηση των PC και προετοιμάζει το μηχάνημα για τη φόρτωση του λειτουργικού συστήματος. Ο διάδοχός του, με την ονομασία UEFI, υπόσχεται υπολογιστές που ξεκινούν σε λίγα δευτερόλεπτα.

Πριν από 36 εκατομμύρια χρόνια, οι πιγκουίνοι δεν ήταν όλοι ασπρόμαυροι: Σε ένα μικρό θαύμα στο χώρο της παλαιοντολογίας, καλοδιατηρημένες χρωστικές ουσίες βρέθηκαν στα απολιθωμένα φτερά ενός γιγάντιου πιγκουίνου που βουτούσε κάποτε στα νερά του Περού. Τα γκρίζα και κεραμιδί του πούπουλα δείχνουν πώς τα φτερά των πτηνών προσαρμόστηκαν στην υδρόβια ζωή.