ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών

Ολοκληρώνεται, σήμερα, Τετάρτη, το πρώτο βήμα για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, καθώς κατά τη διάρκεια της ημέρας θα διαβιβαστούν στις τράπεζες οι συμβάσεις προεγγραφής για την ανακεφαλαιοποίησή τους, μέσω της διάθεσης των ομολόγων ύψους 18 δισ. ευρώ από τον EFSF.

Οι τέσσερις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες θα λάβουν έως την Παρασκευή 18 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση τους, σύμφωνα με δηλώσεις τραπεζιτών στο Reuters. Με τα κεφάλαια αυτά, τα οποία θα λάβουν σε υψηλής αξιολόγησης ομόλογα του EFSF, θα μπορέσουν να ξανασυμμετάσχουν στις πράξεις αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ, αντλώντας φθηνή ρευστότητα. Πρόκειται για σημαντική εξέλιξη δεδομένου του κλίματος ανασφάλειας που έχει δημιουργηθεί οδηγώντας και σε αύξηση των εκροών καταθέσεων. Την είδηση επιβεβαίωσε αργά το βράδυ το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ανακοινώνοντας ότι την Τετάρτη ολοκληρώνεται το πρώτο βήμα για τη διάθεση των 18 δισ. ευρώ.

Την ερχόμενη Παρασκευή θα συνέλθει το Υπουργικό Συμβούλιο, με αντικείμενο την επίλυση ορισμένων από τις σοβαρές εκκρεμότητες που υπάρχουν σχετικά με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, μετά την ολοκλήρωση του PSI. Αυτό επισήμανε κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, ενώ από την πλευρά του ο ΟΔΔΗΧ ανακοίνωσε ότι τελικά η συμμετοχή των επενδυτών στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων διαμορφώθηκε στο 96,9% και συνολικά «κουρεύτηκαν» ομόλογα ονομαστικής αξίας 199 δισ. ευρώ.

Συνεχίζεται με αμείωτη ένταση στο παρασκήνιο το σκληρό παζάρι με την τρόικα για τους όρους ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, ενώ αβεβαιότητα υπάρχει για το κατά πόσον θα επιτευχθεί συνολική συμφωνία έως τα τέλη αυτής της εβδομάδας. Τις επόμενες ημέρες θα συνεδριάσει το Υπουργικό Συμβούλιο, ενώ μέχρι την Παρασκευή οι τράπεζες θα δημοσιεύσουν τα αποτελέσματα της χρήσης 2011.

Την εξειδίκευση των μέτρων για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών αναμένει η αγορά μετά την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα το Υπουργικό Συμβούλιο. Η Πράξη είναι προπαρασκευαστικού χαρακτήρα και δίνει το γενικό περίγραμμα των όρων, ώστε να τροποποιηθεί η λειτουργία του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) για να μπορεί να υποδεχθεί τα κεφάλαια που θα έρθουν για την ενίσχυση των τραπεζών.

Με τη μορφή ομολόγων θα έρθει στην Αθήνα την ερχόμενη εβδομάδα η πρώτη δόση ύψους 25 δισ. ευρώ του δανειακού πακέτου που προορίζεται για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών προκειμένου να αναπληρωθούν οι ζημιές της περσινής χρήσης, οι οποίες θα ανακοινωθούν στις 20 Απριλίου. Το Υπουργικό Συμβούλιο με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου προέβη σε όλες τις απαραίτητες προπαρασκευαστικές ενέργειες ώστε να καταστεί εφικτή η αποδοχή αυτού του ποσού.

Στο τελικό στάδιο είναι οι διαβουλεύσεις της κυβέρνησης με τους τραπεζίτες και την τρόικα για τους όρους ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Εντός της εβδομάδας ίσως υπάρξουν οι πρώτες ανακοινώσεις, ωστόσο το πιθανότερο είναι να γίνουν μετά το Πάσχα, καθώς στόχος των περίπλοκων διαπραγματεύσεων είναι από τη μία πλευρά να διασφαλισθεί το δημόσιο συμφέρον και από την άλλη ο ιδιωτικός χαρακτήρας του τραπεζικού συστήματος. Κρίσιμο θέμα είναι το πως τελικά θα εγγραφούν οι ζημίες από το PSI στους ισολογισμούς.

Συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών Φίλιππο Σαχινίδη και τον γενικό γραμματέα Ηλία Πλασκοβίτη θα έχει το απόγευμα στις 18:00 ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος με αντικείμενο την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Ο πρόεδρος της ΚΕΕΕ και του ΕΒΕΑ Κωνσταντίνος Μίχαλος απέστειλε την Πέμπτη επιστολή προς τον πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο και τον υπουργό Οικονομικών Φίλιππο Σαχινίδη, με την οποία επισημαίνει την αναγκαιότητα μιας άμεσης και επιτυχούς ολοκλήρωσης της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών. Ως κρίσιμη προϋπόθεση για την επιτυχία αυτής της προσπάθειας, ο κ. Μίχαλος αναφέρει τη διατήρηση του ιδιωτικού χαρακτήρα των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων με την ενθάρρυνση συμμετοχής των ιδιωτών.

Για να ξεκινήσει η ανάκαμψη, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εύρυθμη λειτουργία ενός σύγχρονου τραπεζικού συστήματος, τονίζει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών και ζητεί να να δοθεί η ευχέρεια στα ιδιωτικά κεφάλαια να συμμετάσχουν τώρα στην επανακεφαλαιοποίηση, να αγοράσουν στο άμεσο μέλλον -με όρους συμφέροντες και για τις δύο πλευρές- τη συμμετοχή του κράτους και να ηγηθούν της διοίκησης και της ανάπτυξης των επιχειρήσεών τους.

Στις αρχές της Μεγάλης Εβδομάδας αναμένεται να λάβει το Υπουργικό Συμβούλιο την απόφαση για τους όρους ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών. Η ενίσχυση του εγχώριου πιστωτικού συστήματος θα γίνει με ομόλογα του προσωρινού μηχανισμού στήριξης (EFSF) και όχι με μετρητά.

Στα 58,5 δισ. ευρώ ανέρχεται το ποσό που θα δοθεί στο πλαίσιο της υλοποίησης του PSI (30+5,5) και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (23 δισ. ευρώ), ενώ αν συνυπολογισθούν και τα 35 δισ. ευρώ για τις εγγυήσεις του EFSF στην ΕΚΤ για την κάλυψη της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών κατά την περίοδο του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων, τότε το συνολικό ποσό ανεβαίνει στα 93,5 δισ. ευρώ. Στις 9 Μαρτίου, όταν θα έχει ολοκληρωθεί το (πρώτο στάδιο του) PSI, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup), πιθανότατα μέσω τηλεδιάσκεψης, θα δώσουν το οριστικό «ΟΚ» για το νέο δάνειο των 130 δισ. ευρώ.

Σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών σε τρεις δόσεις φέρεται να εξετάζει το υπουργείο Οικονομικών, με το συνολικό πακέτο να ενδέχεται να φτάσει ακόμη και τα 50 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζεται η καταβολή τριών δόσεων, η πρώτη μετά την ολοκλήρωση του PSI, η δεύτερη προς το τέλος της τρέχουσας χρήσης (με βάση και την έκθεση της Black Rock) και η τρίτη τον επόμενο χρόνο.

Υψηλότερο του 10% θα πρέπει να είναι το όριο της ιδιωτικής συμμετοχής στην κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών, προκειμένου να μην υπάρξουν αλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς τους, σύμφωνα με τις διατάξεις για την ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυμάτων, που το υπουργείο Οικονομικών κατέθεσε υπό μορφή τροπολογίας στο νομοσχέδιο για τη «ρύθμιση συνταξιοδοτικών θεμάτων». Στην τροπολογία δεν αναφέρεται το ακριβές ποσοστό, το οποίο θα καθορισθεί αργότερα με απόφαση του υπουργείου.

Με το ποσό των 23 δισ. ευρώ προβλέπεται να καλυφθούν από τον EFSF οι ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, όπως προκύπτει από το νομοσχέδιο που υπερψηφίσθηκε στη Βουλή την Κυριακή. Τα δικαιώματα ψήφου του Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερτότητας για τις κοινές μετοχές που θα κατέχει, θα εξαρτώνται από το μέγεθος της εισφοράς κεφαλαίου από ιδιώτες επενδυτές, μέσω κοινών μετοχών. Εάν αυτή η εισφορά είναι κάτω από ένα συγκεκριμένο ελάχιστο ποσοστό των συνολικών κεφαλαιακών αναγκών μιας τράπεζας (που θα ορίζεται στο νόμο για το ΕΤΧΣ), θα έχει πλήρη δικαιώματα ψήφου.

Πεπεισμένη πως οι γερμανικές τράπεζες θα μπορέσουν να καλύψουν τις κεφαλαιακές τους ανάγκες χωρίς κρατική βοήθεια εμφανίζεται η κυβέρνηση της χώρας, μετά τους υπολογισμούς της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής για γερμανικές ανάγκες ύψους 13,1 δισ. ευρώ -με τη φημολογία για «επέμβαση» στην Commerzbank να κυκλοφορεί στη Φρανκφούρτη. Το Βερολίνο, όπως και όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, σημειώνει πως η επανακεφαλαιοποίηση δεν πρέπει να οδηγήσει να τις τράπεζες να «κλείσουν την στρόφιγγα» χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας ούτε να ξεπουλήσουν κρατικά ομόλογα στα χαρτοφυλάκιά τους.

Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών πρέπει να γίνει είτε με προνομιούχες μετοχές με χρήματα από τον EFSF, είτε με κοινές μετοχές, αλλά στην ίδια εκπτωτική τιμή τόσο για τους μικρομετόχους των τραπεζών όσο και για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), σύμφωνα με την πρόταση που κατέθεσε ο Σύνδεσμος Μελών Χρηματιστηρίων Αθηνών.

Την άποψη πως η Ευρώπη πρέπει να προχωρήσει στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της και να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών, εξέφρασε η αντιπρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας (Bundesbank) Σαβίνα Λαουτενσλάγκερ σε συνέντευξή της στην εφημερίδα Handelsblatt που δημοσιεύθηκε σήμερα, Δευτέρα.

Να ανακεφαλαιοποιήσει «επειγόντως» τις τράπεζες της για να σταματήσει τη μετάδοση της κρίσης που έχει φθάσει πλέον σε «συστημική» κλίμακα και απειλεί να αποσταθεροποιήσει την παγκόσμια οικονομία, κάλεσε την Ευρώπη ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ.Μπαρόζο. Πρότεινε δε αύξηση των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών, ενώ συμφώνησε με την Γερμανία ότι η προσφυγή στα κεφάλαια του EFSF πρέπει να είναι η έσχατη λύση. Ακόμη, ζήτησε εκταμίευση της 6ης δόσης του δανείου και αποφασιστικές κινήσεις στο θέμα της Ελλάδας, αλλά και ενεργοποίηση του ESM εντός του 2012, στο πλαίσιο ενός «οδικού χάρτη» για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης στην ευρωζώνη.

Στην ανάγκη ενίσχυσης της κεφαλαιακής επάρκειας κάποιων ευρωπαϊκών τραπεζών αναφέρθηκε ο Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για την Εσωτερική Αγορά Μισέλ Μπαρνιέ σε συνεντεύξεις που παραχώρησε στην εφημερίδα Le Figaro και στο τηλεοπτικό δίκτυο I-Tele. Αναφερόμενος στην πιθανότητα ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών με δημόσιους πόρους δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο ορισμένες τράπεζες να έχουν ανάγκη τη βοήθεια του κράτους, ωστόσο ξεκαθάρισε πως αυτό πρέπει να γίνει σε περιορισμένο βαθμό.