ακτίνων

Ο Πάμπλο Πικάσο ήταν αντισυμβατικός μέχρι και στα χρώματα που χρησιμοποιούσε: η εξέταση ενός πίνακα με ακτίνες-Χ υψηλής ενέργειας επιβεβαιώνει τις υποψίες ότι ο συνιδρυτής του κυβισμού χρησιμοποιούσε χρώμα για τοίχους, πιθανώς για να δώσει στα έργα του μια γυαλιστερή υφή που κρύβει τα ίχνη του πινέλου.

Η ριπή ακτινοβολίας για την οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι έπληξε τη Γη τον 8ο αιώνα ήταν πιθανώς μια έκλαμψη ακτίνων γάμμα -ένα από τα πιο βίαια φαινόμενα στο Σύμπαν, το οποίο μπορεί να πυροδοτηθεί από τη σύγκρουση ανάμεσα σε δύο μαύρες τρύπες.

Χώμα που μοιάζει εντυπωσιακά με την ηφαιστειακή άμμο των νησιών της Χαβάης έδειξε η πρώτη ανάλυση ορυκτών στην επιφάνεια του Άρη από το όργανο ακτίνων-Χ του ρόβερ Curiosity. Ήταν η πρώτη φορά που μια τέτοια επιστημονική τεχνική (φασματοσκοπία ακτίνων-Χ) εφαρμόστηκε για να αναλυθεί το έδαφος σε ένα άλλο πλανήτη εκτός της Γης.

Τηλεσκόπιο της NASA που βλέπει στην περιοχή των ακτίνων Χ υψηλής ενέργειας συνέλαβε τη μαύρη τρύπα που κρύβεται στην καρδιά του γαλαξία μας, η οποία έχει συνήθως ιδιαίτερα καλούς τρόπους, να ξεσπάει βίαια και να λάμπει την ώρα που κατάπινε κάποιο σύννεφο αερίου ή αδέσποτο άστρο.

Νέοι αλγόριθμοι για την ανάλυση των δεδομένων, σε συνδυασμό με μια νέα πηγή ακτίνων Χ υψηλής ενέργειας, αυξάνουν σημαντικά την ανάλυση της αξονικής τομογραφίας, ενώ παράλληλα μειώνουν δραστικά τη δόση ακτινοβολίας. Η νέα μέθοδος δοκιμάστηκε σε πρώτη φάση ως εναλλακτική στη μαστογραφία, αναφέρει διεθνής ερευνητική ομάδα.

Ο εκρηκτικός θάνατος των μικρομεσαίων άστρων, από τον οποίο προκύπτουν φαντασμαγορικοί σχηματισμοί σαν αέρινα πέπλα, είναι το αντικείμενο νέου ερευνητικού προγράμματος για το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra της NASΑ, σχεδιασμένο να βλέπει στο φάσμα των ακτίνων Χ.

Χωρίς προβλήματα πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης η εκτόξευση του NuStar, ενός νέου διαστημικού τηλεσκοπίου της NASA που θα μελετά μαύρες τρύπες και άλλα εξωτικά αντικείμενα στο φάσμα των ακτίνων-Χ. Ήταν μια ασυνήθιστη επιχείρηση, δεδομένου ότι ο πύραυλος που μετέφερε το τηλεσκόπιο σε τροχιά δεν εκτοξεύτηκε από το έδαφος, αλλά απελευθερώθηκε από ένα ειδικό μητρικό αεροπλάνο σε ύψος 11 χιλιομέτρων.

Η NASA προετοιμάζεται να εκτοξεύσει στα μέσα Ιουνίου το NuStar, ένα διαστημικό τηλεσκόπιο που θα μελετά μια σχετικά ανεξερεύνητη περιοχή στο φάσμα των ακτίνων Χ. Αποστολή του θα είναι να καταγράφει ορισμένα από τα πιο βίαια φαινόμενα του Σύμπαντος, όπως η εκρηκτική κατάρρευση άστρων και ο σχηματισμός μελανών οπών.

Η τερατώδης μαύρη τρύπα που πιστεύεται ότι κρύβεται στην καρδιά του Γαλαξία μας, γνωστή ως Τοξότης Α*, είναι σήμερα ασυνήθιστα ήσυχη, σαν να βρίσκεται στη διαδικασία της πέψης. Τώρα, όμως, οι αστρονόμοι καταγράφουν πίδακες πανίσχυρων ακτίνων γάμμα, οι οποίες πιθανότατα είναι ό,τι απέμεινε από ένα αρχαίο δείπνο με μάζα 10.000 φορές μεγαλύτερη του Ήλιου.

Η σημαντικότερη πηγή υπεριώδους ακτινοβολίας (UV) είναι ο ήλιος. Ενώ οι επιθετικές του ακτίνες UVC απορροφούνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από το στρώμα του όζοντος, οι ακτίνες UVA και UVB που δεν είναι ορατές από το ανθρώπινο μάτι φτάνουν στη γη – και επομένως σε ότι ζει εκεί.

Οι επιστήμονες νόμιζαν ότι ήξεραν από πού προέρχονται τα πιο ενεργητικά σωματίδια στο Σύμπαν, οι λεγόμενες κοσμικές ακτίνες. Τώρα, όμως, ένας ανιχνευτής νετρίνων που λειτουργεί μέσα στους πάγους της Ανταρκτικής διαψεύδει τη θεωρία που ήθελε τις κοσμικές ακτίνες να πηγάζουν από νεογέννητες μαύρες τρύπες ή άστρα νετρονίων.

Οι προσπάθειες δεκαετιών για την επίτευξη πυρηνικής σύντηξης στο εργαστήριο δείχνουν να έρχονται ένα βήμα πιο κοντά χάρη στο ισχυρότερο λέιζερ ακτίνων Χ του κόσμου, το οποίο δημιούργησε για πρώτη φορά στερεό πλάσμα στους δύο εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου.

Εκπομπές ακτίνων Χ που προέρχονται από την κατεύθυνση του αστερισμού του Σκορπιού παρουσιάζουν ένα μοτίβο που παραπέμπει σε καρδιογράφημα, ανακοίνωσαν Ιταλοί αστρονόμοι. Παράγονται μάλλον από μια «μίνι» μαύρη τρύπα, την ελαφρότερη που έχει ανακαλυφθεί ποτέ.

Αδιευκρίνιστο παραμένει πού ακριβώς έπεσαν τα συντρίμμια ενός παλιού ερευνητικού δορυφόρου της Γερμανίας, σε μέγεθος τζιπ, ο οποίος εισήλθε στην ατμόσφαιρα τα ξημερώματα της Κυριακής. Περίπου 30 κομμάτια του ROSAT, συνολικού βάρους 1,7 τόνων, εκτιμάται ότι έφτασαν μέχρι την επιφάνεια -το μεγαλύτερο από αυτά ήταν πιθανότατα το κάτοπτρο ενός τηλεσκοπίου ακτίνων-Χ που μετέφερε ο δορυφόρος.

Η ισχυρότερη δέσμη ακτίνων γ που έχει παραχθεί ποτέ στη Γη είναι 40 τρισεκατομμύρια φορές πιο λαμπρή από τον Ήλιο όπως τον βλέπουμε από τη Γη, ανακοίνωσαν φυσικοί στη Σκωτία. O επιταχυντής που παρήγαγε τη δέσμη θα μπορούσε τώρα να χρησιμοποιηθεί στην ιατρική αλλά και στην πυρηνική έρευνα.

Μια λάμψη που διαπέρασε σχεδόν όλο το ορατό Σύμπαν το 2009 προερχόταν πιθανώς από το πιο μακρινό αντικείμενο που γνωρίζουμε ως σήμερα -ένα γιγάντιο άστρο, πιθανώς από τα πρώτα που έλαμψαν στο Σύμπαν, το οποίο κατέρρευσε και άφησε πίσω του μια μαύρη τρύπα. Δείτε πώς παράγονται αυτά τα βίαια φαινόμενα.

Τα πρώτα άστρα που φώτισαν το Σύμπαν ήταν βραχύβιοι γίγαντες, έως και 200 φορές μεγαλύτεροι από τον Ήλιο, γνώριζαν ήδη οι επιστήμονες. Τώρα, μια νέα μελέτη υποδεικνύει ότι τα άστρα αυτά περιστρέφονταν επίσης ασυνήθιστα γρήγορα, περίπου 250 φορές ταχύτερα από τον Ήλιο. Η ζωή τους μάλιστα τέλειωνε σε ιδιαίτερα θεαματικές εκρήξεις, τις οποίες ίσως μια μέρα καταφέρουμε να δούμε στις άκρες του ορατού Σύμπαντος.

Τα λέηζερ (ή λέιζερ σύμφωνα με την μοντέρνα ορθογραφία) λειτουργούν συγκεντρώνοντας την ισχύ όλων των ακτίνων φωτός σε ένα σημείο.

Αμερικανοί ερευνητές κατάφεραν για πρώτη φορά να καταγράψουν τις ακτίνες Χ που εκπέμπουν οι κεραυνοί, ένα επίτευγμα που αναμένεται να ρίξει φως στο μηχανισμό δημιουργίας των ατμοσφαιρικών ηλεκτρικών εκκενώσεων.

Μια πληθώρα πρακτικών εφαρμογών υπόσχεται το παράξενο «συμπύκνωμα φωτονίων Μπόζε-Άινσταϊν», ή BEC φωτονίων, μια νέα μορφή φωτός που θολώνει τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην ύλη και την ακτινοβολία. Η έρευνα αναμένεται να οδηγήσει στα πρώτα λέιζερ ακτίνων Χ, σε ηλιακούς συλλέκτες που λειτουργούν στη συννεφιά, ακόμα και σε ταχύτερα τσιπ υπολογιστών.

Η ισχυρότερη κοσμική έκρηξη που έχει καταγραφεί ως σήμερα τύφλωσε παροδικά το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift, ανακοίνωσε η NASA -η έκλαμψη ακτίνων γάμμα εκπέμφθηκε κατά το βίαιο θάνατο ενός άστρου και ταξίδευε 5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν φτάσει στη Γη.

Λονδίνο: Η θεραπευτική αντιμετώπιση των αιμαγγειωμάτων με τη χρήση ακτίνων λέιζερ στα βρέφη δεν αποδεικνύεται ιδιαίτερα αποτελεσματική, καθώς τα περισσότερα από αυτά εξαφανίζονται με το πέρασμα του χρόνου, υποστηρίζουν Βρετανοί ειδικοί σε άρθρο τους που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο The Lancet.