άστρα

Για αρκετές δεκαετίες, οι αστρονόμοι νόμιζαν ότι επρόκειτο για ένα μεγάλο, λαμπρό άστρο. Στην πραγματικότητα όμως είναι δύο γιγάντια άστρα στη διαδικασία της συγχώνευσης, αποκαλύπτουν νέες παρατηρήσεις. Και η ένωση των δύο γιγάντων θα μπορούσε να είναι εκρηκτική.

Το Σύμπαν ίσως είναι πιο ερημικό από ό,τι θέλουμε να πιστεύουμε: Ριπές θανάσιμης ακτινοβολίας καθιστούν εννέα στους δέκα γαλαξίες ακατάλληλους για την εμφάνιση ευφυούς ζωής, υπολογίζουν δύο αστροφυσικοί.

Αν επιβεβαιωθεί θα πρόκειται για μια από τις πιο εντυπωσιακές κοσμολογικές ανακαλύψεις. Έως και τα μισά άστρα του Σύμπαντος έχουν εξοστρακιστεί από τους γαλαξίες τους και περιφέρονται ορφανά στον αχανή διαγαλαξιακό χώρο.

Όχι, η εικόνα δεν είναι καλλιτεχνική απεικόνιση. Είναι το πραγματικό πορτρέτο ενός δίσκου αερίων και σκόνης, το οποίο σχηματίζει πλανήτες γύρω από ένα άστρο στον αστερισμό του Ταύρου. Είναι μια εικόνα πρωτοφανούς λεπτομέρειας, την οποία συνέλαβε το μεγαλύτερο ραδιοτηλεσκόπιο του κόσμου.

Την περασμένη άνοιξη, οι αστρονόμοι περίμεναν με αγωνία τη μαύρη τρύπα που κρύβεται στην καρδιά του Γαλαξία μας να καταπιεί μια μάζα αερίου και να προσφέρει υπερθέαμα. Το σόου όμως δεν ήρθε ποτέ, μάλλον επειδή ένα γιγάντιο άστρο χάλασε το πάρτι.

Ο θάνατος είναι αναπόφευκτος, ακόμα και για τους γαλαξίες. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble απαθανάτισε τη λάμψη 200 δισεκατομμυρίων άστρων που ξεχύθηκαν στο Διάστημα όταν οι γαλαξίες τους διαλύθηκαν από βαρυτικές δυνάμεις.

Μια νέα υπέρυθρη εικόνα του διαστημικού τηλεσκοπίου Spitzer αποκαλύπτει τις ιδιαιτερότητες του NGC 1291, ενός γερασμένου γαλαξία ηλικίας 12 δισεκατομμυρίων ετών, ο οποίος περιέργως συνεχίζει να παράγει άστρα.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble έστειλε μια νέα εικόνα του νεφελώματος της Ταραντούλας, ένα αστρικό μαιευτήριο που βρίσκεται στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, έναν μικρό γειτονικό γαλαξία. Νεογέννητα άστρα κρύβονται πίσω από ένα τιρκουάζ, αέρινο πέπλο.

Εχει διαπιστωθεί ότι η αυτοκαταστροφή των άστρων μέσα σε τρομερές εκρήξεις διοχετεύει στο Διάστημα «υλικά» με τα οποία δημιουργούνται εκ νέου κοσμικές δομές και αντικείμενα που ανανεώνουν και εξελίσσουν το Σύμπαν. Μια νέα μελέτη ρίχνει φως στην καταστροφή των πρώτων άστρων του Σύμπαντος τα οποία όπως αναφέρουν οι ερευνητές «έσπειραν» τα χημικά στοιχεία που ήταν απαραίτητα για να αρχίσει να αναπτύσσεται ο Κόσμος που βρισκόταν ακόμη σε εμβρυϊκή κατάσταση.

Μια μαύρη τρύπα με μάζα πέντε φορές μεγαλύτερη από τη μελανή οπή που κρύβεται στην καρδιά του δικού μας Γαλαξία ανακαλύφθηκε στο κέντρο ενός από τους μικρότερους γαλαξίες που γνωρίζουμε.

Δέκα χρόνια παρατηρήσεων χρειάστηκαν για να ολοκληρωθεί ο πληρέστερος χάρτης του Μίλκι Ουέι, ο οποίος συγκεντρώνει λεπτομερείς πληροφορίες για 219 εκατομμύρια άστρα στον κύριο δίσκο του γαλαξία μας.

Μεγάλη νίκη με σκορ πρόκρισης σημείωσε η Ομόνοια, η οποία επικράτησε με 3-0 της Μέταλουργκ στην Κύπρο. Οι Πράσινοι έκαναν ότι ήθελαν στο ματς και επικράτησαν δίκαια των Ουκρανών, με τον Κριστοβάο να ανοίγει το σκορ στο 9 ' και να το κλείνει στο 57', ενώ ο Ποτέ στο 14 είχε σημειώσει το δεύτερο γκολ της Ομόνοιας. Σημαντικές νίκες σημείωσαν και Έλφσμποργκ, Άστρα και Σαχτιόρ Γκαραγκαντί, ήττα αλλά και ελπίδες για τον Ερμή Αραδίππου που ηττήθηκε με 1-0 από την Γιούνγκ Μπόις στην Ελβετία.

Στην Άστρα Γκιούργκιου Πλιάτσικας και Αραμπατζής

Ο προσδιορισμός της ηλικίας ενός άστρου είναι δύσκολη υπόθεση, τώρα όμως υπάρχει μια μέθοδος που ξεχωρίζει τα  «νεογέννητα» από τα «έφηβα» αστέρια από τους ήχους που διαδίδονται στο εσωτερικό τους -κάτι σαν το υπερηχογράφημα των μαιευτήρων, λένε οι ερευνητές.

Στην τελευταία προσομοίωση που παρουσιάζει η υπηρεσία οπτικοποίησης της NASA, ο επιθανάτιος χορός δύο άστρων νετρονίων τελειώνει με τη γέννηση μιας μελανής οπής -ίσως το πιο βίαιο φαινόμενο στο Σύμπαν.

Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν για πρώτη φορά έναν στενό συγγενή του Ήλιου, έναν «αδελφό» από καιρό χαμένο στο… Διάστημα. Πρόκειται για το άστρο HD 162826, σε απόσταση 110 ετών φωτός, στον αστερισμό του Ηρακλή, το οποίο γεννήθηκε, όπως και το δικό μας άστρο, από το ίδιο νέφος αερίων και κοσμικής σκόνης.

Όλοι οι γνωστοί πλανήτες που κινούνται γύρω από μεμονωμένα άστρα περιστρέφονται σαν ζαλισμένοι στο animation που δημιούργησε ένας διδακτορικός φοιτητής στη Βρετανία.

Βρίσκεται σε απόσταση μόλις 7 ετών φωτός, είναι όμως τόσο σκοτεινό που παρέμενε άγνωστο ως σήμερα. Είναι το ψυχρότερο γνωστό άστρο, ένας καφέ νάνος με θερμοκρασία από -13 έως 48 βαθμούς Κελσίου.

Ομάδα ευρωπαίων αστρονόμων εντόπισε ένα άστρο, πραγματικό γίγαντα, το οποίο έχει διάμετρο τουλάχιστον 1.300 φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ήλιου. Το άστρο είναι περίπου ένα εκατομμύριο φορές πιο λαμπερό από τον Ηλιο! Πρόκειται για το μεγαλύτερο κίτρινο άστρο που έχει ποτέ ανακαλυφθεί και ένα από τα δέκα μεγαλύτερα άστρα εν γένει που έχουν ποτέ παρατηρηθεί.

Οι γιγάντιοι ελλειπτικοί γαλαξίες είναι η πιο μυστηριώδης κατηγορία γαλαξιών, καθώς περιέχουν μεν αρκετό αέριο, το οποίο όμως δεν συμπυκνώνεται για να σχηματίσει άστρα. Αιτία δεν αποκλείεται να είναι μαύρες τρύπες που διαταράσσουν και θερμαίνουν το αέριο και καταδικάζουν έτσι τους γαλαξίες τους στο σκοτάδι.

Από τους 1.000 και πλέον πλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί ως σήμερα εκτός του Ηλιακού Συστήματος, οι περισσότεροι είναι τεχνικά αδύνατο να μελετηθούν ως προς τη σύσταση της επιφάνειας και της ατμόσφαιράς τους. Αυτό θα αλλάξει την επόμενη δεκαετία χάρη στο Plato, ένα ευρωπαϊκό διαστημικό παρατηρητήριο που θα σκανάρει ένα εκατομμύριο άστρα.

Αστρονόμοι στην Αυστραλία εντόπισαν στον γαλαξία μας ένα άστρο που είναι το αρχαιότερο άστρο που έχει ποτέ βρεθεί μέχρι σήμερα στο Σύμπαν. Το άστρο έχει ηλικία σχεδόν ταυτόσημη με εκείνη του Σύμπαντος και η ανακάλυψη του θα προσφέρει νέα δεδομένα για το πώς ήταν το Σύμπαν στη βρεφική του ηλικία καθώς και σημαντικά στοιχεία για την εξέλιξη του.

Μάζες υδρογόνου κινούνται στο διαστημικό κενό και τροφοδοτούν τους γαλαξίες με τα απαραίτητα για τη δημιουργία άστρων «καύσιμα». Αυτές οι κοσμικές δομές ονομάζονται «ψυχρές ροές» αλλά είναι πιο γνωστές ως «ποτάμια υδρογόνου». Αμερικανοί επιστήμονες κατάφεραν για πρώτη φορά να καταγράψουν οπτικά ένα ποτάμι υδρογόνου χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο GBT.

Ένα ασυνήθιστο αντικείμενο που ανακαλύφθηκε από τηλεσκόπιο στη Χιλή δεν αποκλείεται να είναι το πρώτο παράδειγμα μιας υποθετικής κατηγορίας άστρων, τα οποία έχουν καταπιεί άλλα άστρα. Η ανακάλυψη θα επιβεβαίωνε μια υπόθεση που διατυπώθηκε από δύο αστροφυσικούς το 1977.

Ο Εγγύτατος του Κενταύρου λάμπει σε αυτή τη νέα εικόνα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Το αμυδρό αστέρι, ένας κόκκινος νάνος, απέχει μόλις 4,2 έτη φωτός και είναι ο πλησιέστερος γείτονας του Ήλιου. Προβλέπεται επίσης ότι θα είναι ένα από τα μακροβιότερα άστρα του Σύμπαντος.