σελήνη

Αντίθετα με την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι η Σελήνη, ανάλογα με τη φάση που βρίσκεται, δημιουργεί ή εντείνει τα ψυχολογικά προβλήματα αρκετών ανθρώπων, καναδική επιστημονική έρευνα καταρρίπτει αυτή την αντίληψη.

Ορατή από το νότιο ημισφαίριο της Γης ήταν η εφετινή ολική έκλειψη Ηλίου. Οι μόνοι που είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ζωντανά το πολυαναμενόμενο σπάνιο φαινόμενο ήταν οι κάτοικοι του βορειοανατολικού τμήματος της Αυστραλίας.

Τα μόρια νερού που έχουν ανιχνευθεί στην επιφάνεια της Σελήνης πρέπει να σχηματίστηκαν από την αντίδραση των ατόμων οξυγόνου που διαθέτει ο δορυφόρος με ιόντα υδρογόνου που προέρχονται από τον Ήλιο, προκύπτει από την ανάλυση δειγμάτων που είχαν φέρει στη Γη οι αποστολές Apollo. Η τελευταία μελέτη δείχνει να επιβεβαιώνει τη θεωρία για την επίδραση του ηλιακού ανέμου στη σεληνιακή επιφάνεια.

Σε στενό κύκλο θα γίνει την Παρασκευή στο Σινσινάτι όπου ζούσε τα τελευταία χρόνια η κηδεία του πρώτου ανθρώπου που πάτησε στη Σελήνη, του Νιλ Άρμστρονγκ. Ο Άρμστρονγκ πέθανε το περασμένο Σάββατο σε ηλικία 82 ετών λόγω επιπλοκών μετά από εγχείριση στην καρδιά.

Έναν από τους μεγαλύτερους Αμερικανούς ήρωες όλων των εποχών χαρακτήρισε τον Νιλ Άρμστρονγκ, τον πρώτο άνθρωπο που περπάτησε στη Σελήνη ο Μπαράκ Ομπάμα, αποδίδοντας τρόπο αυτό τα αισθήματα του έθνους του ίσως και όλης της ανθρωπότητας για τον αστροναύτη και το ιστορικό επίτευγμά του, το 1969. Φωτορεπορτάζ με το ιστορικό του κατόρθωμα.

Σαράντα χρόνια μετά την τελευταία επίσκεψη αστροναυτών στο φεγγάρι και την τοποθέτηση μιας αμερικάνικης σημαίας σε σεληνιακό έδαφος, οι επιστήμονες αναρωτήθηκαν: «Άραγε "ανεμίζει" ακόμα η αστερόεσσα;». Οι τελευταίες εικόνες από την ψηφιακή κάμερα LROC της ΝASΑ απέδειξαν ότι οι περισσότερες σημαίες είναι ακόμα εκεί - έστω κι αν δεν ανεμίζουν, ελλείψει… αέρα.

Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, η Σελήνη σχηματίστηκε από συντρίμμια που εκτινάχθηκαν στο Διάστημα όταν η Γη συγκρούστηκε και συγχωνεύτηκε με ένα άλλο σώμα στο μέγεθος του Άρη. Τώρα, όμως, Ευρωπαίοι ερευνητές εκτιμούν ότι το σώμα που προσέκρουσε στον πλανήτη μας ήταν ακόμα μεγαλύτερο και κατάφερε να διαφύγει μετά το ατύχημα.

Σέρφινγκ στην Αλάσκα; Ακούγεται απίθανο, κι όμως συμβαίνει μια φορά το χρόνο: Αρκετοί σέρφερ και εκατοντάδες τουρίστες συγκεντρώθηκαν σε έναν στενό κόλπο κοντά στο Άνκοραντζ για να θαυμάσουν το μεγαλύτερο παλιρροϊκό κύμα του καλοκαιριού, ένα εντυπωσιακό φαινόμενο που γενικά εμφανίζεται κατά την ευθυγράμμιση της Γης με τη Σελήνη και τον Ήλιο.

Οι επιστήμονες, εδώ και χρόνια, πιστεύουν ότι η Σελήνη δημιουργήθηκε μετά από μία σφοδρή σύγκρουση ενός μεγάλου ουράνιου σώματος όσο ο 'Αρης πάνω στη Γη, πριν από περίπου 4,5 δισ. χρόνια. Όμως αυτή η επικρατούσα θεωρία τίθεται τώρα σε αμφισβήτηση, καθώς μία νέα χημική ανάλυση των σεληνιακών πετρωμάτων, όσον αφορά την ποσότητα του τιτανίου, διαπίστωσε ότι είναι υπερβολικά όμοια με την αντίστοιχη των γήινων πετρωμάτων, κάτι που δεν δικαιολογείται αν το φεγγάρι είχε σχηματιστεί από δύο διαφορετικά σώματα, τη Γη και το άλλο που έπεσε πάνω της

Η Σελήνη δεν διαθέτει μαγνητικό πεδίο όπως η Γη, περιέργως, όμως, πολλές περιοχές στην επιφάνειά της είναι γεμάτες μαγνητικό υλικό. Η παρουσία του υλικού αυτού προβληματίζει τους επιστήμονες εδώ και σχεδόν μισό αιώνα, από την εποχή των αμερικανικών αποστολών Apollo. Τώρα, όμως, Αμερικανοί και Γάλλοι ερευνητές πιστεύουν ότι βρήκαν μια πειστική εξήγηση: το μαγνητικό υλικό θα μπορούσε να έχει προέλθει από έναν σιδερένιο αστεροειδή που χτύπησε το φεγγάρι πριν από περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια.

Τελικά το φεγγάρι ίσως δεν είναι ένας νεκρός, παγωμένος βράχος: Μικρές ρωγμές που εντοπίστηκαν σε διάφορα σημεία της επιφάνειας της Σελήνης αποτελούν τις ισχυρότερες μέχρι σήμερα ενδείξεις για σεισμική δραστηριότητα στο πρόσφατο γεωλογικό παρελθόν.

Κοιτάξτε προς τη δύση λίγη ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα: ένα κοσμικό τρίγωνο ανάμεσα στον Δία, τη Σελήνη και την Αφροδίτη σίγουρα αποσπά την προσοχή. Η συνεύρεση κορυφώνεται το Σαββατοκύριακο, 25 και 26 Φεβρουαρίου, οπότε το τρίο θα είναι αρκετά λαμπρό ώστε να διακρίνεται μέσα στα φώτα της πόλης, την ομίχλη, ακόμα και την ελαφριά συννεφιά.

Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα το βίντεο μιας μερικής έκλειψης Ηλίου που έγινε ορατή μόνο από το Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής (SDO), έναν δορυφόρο που κινείται σε τροχιά γύρω από τη Γη σε ύψος 36.000 χιλιομέτρων.

Ένα από τα δίδυμα σκάφη GRAIL που τέθηκαν πρόσφατα σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι μετέδωσαν το πρώτο στα χρονικά βίντεο από την αθέατη πλευρά της Σελήνης. Κανένα ανθρώπινο μάτι δεν είχε δει την αθέατη, ή «σκοτεινή» πλευρά του φεγγαριού μέχρι την πρώτη φωτογράφησή της από τη σοβιετική αποστολή Luna 3 το 1959.

Οι διαστημικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Ευρώπης έχουν ξεκινήσει συνομιλίες για την δημιουργία της πρώτης βάσης στη Σελήνη ή, εναλλακτικά, του πρώτου διαστημικού σταθμού που θα τεθεί σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι, δήλωσε ο επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας Roscosmos, χωρίς όμως να δώσει χρονοδιάγραμμα για το φιλόδοξο σχέδιο.

Ένα ορυκτό που είχε εντοπιστεί ως σήμερα μόνο σε δείγματα πετρωμάτων από τη Σελήνη βρέθηκε τελικά και σε αρκετές τοποθεσίες της Αυστραλίας, γεγονός που υποδεικνύει ότι ο πλανήτης μας και το φεγγάρι του έχουν ίδια χημικά χαρακτηριστικά.

O δορυφόρος LRO της NASA πέρασε μόλις 30 χιλιόμετρα πάνω από το Υψίπεδο του Αρίσταρχου, μιας περιοχής στο βόρειο ημισφαίριο της Σελήνης όπου βρίσκεται ένας κρατήρας με βάθος διπλάσιο από του Γκραν Κάνιον. Το τρισδιάστατο μοντέλο που δημιουργήθηκε με βάση της νέες εικόνες επιτρέπουν μια εικονική κατάδυση στη γιγάντια τρύπα.

Τα δίδυμα σκάφη Grail της NASA έκαναν ποδαρικό για την αστρονομία μπαίνοντας σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη την Πρωτοχρονιά. Οι δύο δορυφόροι θα ακολουθούν ο ένας τον άλλο και θα μετρούν τις αυξομειώσεις της απόστασης που τους χωρίζει προκειμένου να χαρτογραφήσουν το σεληνιακό βαρυτικό πεδίο.

Η τελευταία ολική έκλειψη Σελήνης για το 2011 δεν θα είναι ορατή από την Ελλάδα στην αποκορύφωσή της, παρόλα αυτά θα προσφέρει ένα εντυπωσιακό θέαμα καθώς το πέπλο της γήινης παρασκιάς χρωματίζει κόκκινο το δορυφόρο. Το σόου θα ξεκινήσει το Σάββατο λίγο μετά τις 17.00 και θα λήξει γύρω στις 19.30.

Τα σπάνια δείγματα που δανείζει κατά καιρούς η NASA σε ερευνητές και μουσεία είναι πολλές φορές δανεικά και αγύριστα: ο γενικός επιθεωρητής της υπηρεσίας ανακοίνωσε ότι 500 δείγματα σεληνιακών βράχων, μετεωριτών, σκόνης από κομήτες και άλλων υλικών έχουν κλαπεί ή χαθεί τις τελευταίες δεκαετίες.

Θυμάστε την «υπερπανσέληνο» του περασμένου Μαρτίου; Το αντίθετο εκείνου του φαινομένου, δηλαδή η μικρότερη πανσέληνος του 2011, θα σκαρφαλώσει στο νοτιοανατολικό ουρανό τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη.

Το έδαφος των απέραντων σεληνιακών πεδιάδων περιέχει σε υψηλή περιεκτικότητα σίδηρο αλλά και τιτάνιο, δείχνουν οι τελευταίες φασματικές αναλύσεις. Το τιτάνιο βρίσκει σήμερα μια πληθώρα εφαρμογών, καθώς είναι εξίσου ανθεκτικό με το ατσάλι αλλά έχει το μισό μόνο βάρος.

Ένας από τους κινητήρες του πυραύλου με τον οποίο θα πραγματοποιηθεί η πρώτη επανδρωμένη αποστολή στους αστεροειδείς πυροδοτήθηκε δοκιμαστικά για 40 δευτερόλεπτα, ανακοίνωσε η NASA. Η δοκιμή έρχεται μόλις λίγες εβδομάδες μετά την παρουσίαση του σχεδίου για τον πύραυλο υγρών καυσίμων, ο οποίος θα είναι ο ισχυρότερος που έχει κατασκευαστεί ποτέ.

Μοιάζει οξύμωρο, αυτές τις μέρες που η Αθήνα βυθίζεται στην οικονομική δίνη, η πόλη να φιλοξενεί το Διεθνές Συνέδριο Διαστημικής Τεχνολογίας. Από τους σύνεδρους που ξεχώρισαν, ο καθηγητής Φυσικής και βετεράνος αστροναύτης της NASA, Δρ Τζιμ Νιούμαν, ο οποίος μίλησε στο in.gr για την έλλειψη βαρύτητας, αλλά και για το μέλλον μετά το τέλος του διαστημικού λεωφορείου, του σκάφους με το οποίο πέταξε τέσσερις φορές.

Περισσότερες από 100 αποστολές έχουν μελετήσει μέχρι σήμερα τη Σελήνη, ένα μεγάλο μυστήριο όμως παραμένει -τι κρύβεται μέσα της; Την απάντηση αναμένεται να δώσουν τώρα τα δίδυμα σκάφη της αποστολής Grail της NASA, τα οποία θα γυροφέρνουν το φεγγάρι, κυνηγώντας το ένα το άλλο για να χαρτογραφήσουν το βαρυτικό πεδίο.