λιτότητας

Αισιόδοξη για την οικονομία της Ευρωζώνης το 2013 εμφανίζεται η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, σε συνέντευξή της στην γερμανική εβδομαδιαία εφημερίδα Die Zeit. Η επικεφαλής του Ταμείου εκτιμά ότι θα υπάρξει αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης στη ζώνη του ευρώ και σε αυτό -όπως λέει- θα συμβάλει η βελτίωση της οικονομικής συγκυρίας παγκοσμίως.

«Η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί άλλο μεγάλο πακέτο λιτότητας, καθώς ο κύριος όγκος των περιοριστικών μέτρων που χρειαζόταν, έχει ήδη ληφθεί» δηλώνει ο επικεφαλής του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων του Eurogroup και της Οικονομικής και Νομισματικής της ΕΕ Τόμας Βίζερ.

Οι μόνοι που λόγω κρίσης πήραν χρήματα είναι οι τράπεζες. Για όλους τους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας αλλά και για τις κοινωνίες και τους λαούς -και αυτό είναι το σοβαρότερο- η φράση «λόγω κρίσης» συνοδεύεται από επιβολή ασφυκτικών προγραμμάτων λιτότητας και επώδυνες περικοπές. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν η κρατική βοήθεια που χορηγήθηκε στον τραπεζικό τομέα στην ΕΕ ανήλθε συνολικά στο 1,6 τρισ. ευρώ στο διάστημα από την έναρξη της χρηματοοικονομικής κρίσης τον Οκτώβριο του 2008 έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2011.

Εν μέσω βαρύτατου κλίματος με την κοινωνία στα όρια της απελπισίας, την ανεργία να ξεπερνά το 25%, την αυξανόμενη φτώχεια και τις καθημερινές διαδηλώσεις ανά τη χώρα, το Κοινοβούλιο της Ισπανίας ενέκρινε την Πέμπτη τον προϋπολογισμό για το 2013, ο οποίος προβλέπει μέτρα για μια άνευ προηγουμένου λιτότητα και την εξοικονόμηση 39 δισ. ευρώ. Ένας προϋπολογισμός «πείνας και φτώχειας» σύμφωνα με το κίνημα των Αγανακτισμένων, που καλεί τους Ισπανούς να τον υποδεχτούν απόψε στη Μαδρίτη με μία «νεκρώσιμη πομπή».

«Η έξοδος από την κρίση δεν μπορεί να γίνει με μνημόνια λιτότητας παρά μονάχα με πολιτικές κοινωνικής συνοχής, ανάπτυξης και αναδιανομής είναι το μήνυμα της Βραζιλίας προς τον ελληνικό λαό» δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας λίγο πριν αναχωρήσει για την Αργεντινή, δεύτερο σταθμό της περιοδείας του στη Νότια Αμερική. «Η κρίση μπορεί να γενικευτεί το 2013 αν δεν αναχαιτιστεί άμεσα η στρατηγική της λιτότητας, αν δεν αναχαιτιστεί άμεσα η στρατηγική της κ. Μέρκελ στην Ευρώπη» πρόσθεσε.

Η Ιρλανδία δεν θα πρέπει να λάβει πρόσθετα μέτρα λιτότητας, για να επιτύχει τους στόχους μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος, αν η ανάπτυξη το 2013 είναι χαμηλότερη του αναμενόμενου, αναφέρει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. «Αν η ανάπτυξη τον επόμενο χρόνο απογοητεύσει, κάθε πρόσθετη δημοσιονομική προσαρμογή πρέπει να μετατεθεί, προκειμένου να προστατευθεί η ανάκαμψη» ανέφερε ο πρώτος αναπληρωτής γενικός διευθυντής του ΔΝΤ Ντέιβιντ Λίπτον.

Οι Ευρωπαίοι πρέπει «να εργασθούν σκληρότερα», εάν θέλουν να διαφυλάξουν τα κοινωνικά τους κεκτημένα, παραμένοντας ταυτόχρονα ανταγωνιστικοί σε διεθνές επίπεδο, δηλώνει η Γερμανίδα καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, σε συνέντευξή της που δημοσιεύεται τη Δευτέρα στους Financial Times.

«Οι χώρες με υψηλό χρέος και έλλειμμα θα πρέπει να κατανοήσουν ότι έχουν χάσει από καιρό την κυριαρχία τους επί της οικονομικής τους πολιτικής σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο», επισημαίνει σε συνέντευξή του στους Financial Times ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, επισημαίνοντας παράλληλα ότι «η συνεργασία στο πλαίσιο μίας ένωσης προσανατολισμένης προς την σταθερότητα σημαίνει στην πραγματικότητα ανάκτηση της κυριαρχίας».

Μήνυμα -κυρίως προς το εσωτερικό της χώρας της, εν όψει των εκλογών του φθινοπώρου του 2013- έστειλε η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, μετά την απόφαση του Eurogroup για την εκταμίευση της δόσης για την Ελλάδα, λέγοντας ότι η μη δημοφιλής πολιτική λιτότητας στην ευρωζώνη έχει αρχίσει και αποδίδει. «Η προσπάθεια δεν έγινε για το τίποτα. Αρχίζουμε και βλέπουμε επιτυχίες. Είμαι πεπεισμένη ότι η Ευρώπη θα τα καταφέρει να βγει από αυτήν την κρίση πιο δυνατή». 

Συνδικαλιστικές ενώσεις και σύλλογοι δικαστών και δικηγόρων στην Ισπανία καταγγέλλουν την εγκαθίδρυση «μίας Δικαιοσύνης για τους πλούσιους και μίας άλλης για τους φτωχούς», μέσα από τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόζονται στη Δικαιοσύνη «με το πρόσχημα» της κρίσης και στόχο, όπως αναφέρουν, να καταστρατηγηθούν τα δικαιώματα των πολιτών στην ισονομία. Στάση εργασίας την Τετάρτη και κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας μπροστά από τα δικαστικά μέγαρα.

Οι «μονοσήμαντες πολιτικές λιτότητας, όταν δεν συνοδεύονται από διαρθρωτικά και αναπτυξιακά αντίδοτα, είναι πολιτικά και κοινωνικά επικίνδυνες» παγιδεύοντας τις χώρες σε φαύλο κύκλο ύφεσης τόνισε ο πρόεδρος του ΣΕΒ σε Ευρωπαίους δημοσιογράφους. Κρούοντας δε τον κώδωνα του κινδύνου τόνισε ότι το ευρώ αποτελεί πλέον κατακερματισμένο νόμισμα και απαιτούνται παν-ευρωπαϊκές λύσεις. Αν οι ηγεσίες δεν αντιμετωπίσουν τα αίτια της κρίσης, αν επιμένουν σε βραχυχρόνιες λύσεις, τότε «όχι μόνο το πείραμα του ευρώ, αλλά το ίδιο το μέλλον της ΕΕ κινδυνεύει» είπε.

Οι πολιτικές λιτότητας με στόχο τη μείωση των ελλειμμάτων που εφαρμόζονται στην Ευρώπη, έχουν σημαντική επίπτωση στην ανάπτυξη, αναγνωρίζει ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Ο.Μπλανσάρ. Με την κοινωνική συνοχή να απειλείται και την βαθιά ύφεση να κατατρώει τις χώρες των μνημονίων και της συνταγής του ΔΝΤ, ο Μπλανσάρ παραδέχεται τώρα ότι «τα κράτη που εφαρμόζουν τα πιο δραστικά πλάνα μείωσης του ελλείμματός τους είναι ταυτοχρόνως αυτά που έχουν τη λιγότερη ανάπτυξη» και ότι υποτιμήθηκαν οι επιπτώσεις της λιτότητας στην ανάπτυξη.

Διαστάσεις παίρνει η αποχώρηση των μεγάλων πολυεθνικών από τη νότια Ευρώπη, έπειτα από μία δεκαετία έντονης παρουσίας λόγω του ευρώ και των αναπτυξιακών προσδοκιών που είχε γεννήσει τότε το κοινό νόμισμα, επισημαίνει σε δημοσίευμά της η Wall Street Journal. Οι αποχωρήσεις αποτελούν μέρος ενός μαζικού κύματος αποχωρήσεων από τη νότια Ευρώπη, στραγγίζοντας κεφάλαια, καινοτομία και τεχνογνωσία – εξαιρετικά αναγκαία και τα τρία για οποιαδήποτε προοπτική εξόδου από την κρίση και την ύφεση που μαστίζουν την περιοχή.

Μέτρα λιτότητας 3,5 δισ. ευρώ προβλέπει ο ιρλανδικός προϋπολογισμός για το 2013, ενώ το Δουβλίνο κατάφερε, μετά την προσφυγή στους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς στήριξης, μία (έστω και περιορισμένη) έξοδο στις αγορές και ήπια θετικά πρόσημα στο ΑΕΠ της. Τα μέτρα, που στοχεύουν στη μείωση του υψηλότερου δημοσιονομικού ελλείμματος στην Ευρωζώνη, ακολουθούν τη σωρευτική αφαίρεση 25 δισ. ευρώ από την ιρλανδική οικονομία τα τελευταία τέσσερα χρόνια, και προβλέπεται να περιλαμβάνουν προσαρμογή του πολιτικά «ευαίσθητου» φόρου ιδιοκτησίας και περικοπές στους δαπάνες υγείας και κοινωνικής πρόνοιας.

Ο Σλοβένος τέως πρωθυπουργός Μπορούτ Παχόρ αναδείχθηκε νικητής στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, συγκεντρώνοντας το 64,7% των ψήφων έναντι του απερχόμενου προέδρου Ντανίλο Τουρκ. Ο Παχόρ καλείται να ηγηθεί μίας χώρας που βρίσκεται αντιμέτωπη με βαθιά ύφεση και υιοθετεί πολιτικές λιτότητας ώστε να μην χρειαστεί διάσωση από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς στήριξης. Παράλληλα, οι διαδηλώσεις που είχαν ξεκινήσει τις προηγούμενες ημέρες με αφορμή τη διαφθορά αξιωματούχων της αυτοδιοίκησης συνεχίζονται, με το νέο κάλεσμα για κινητοποιήσεις τη Δευτέρα.

Ο απερχόμενος Σλοβένος πρόεδρος Ντανίλο Τουρκ και ο τέως πρωθυπουργός Μποχούτ Παχόρ βρίσκονται αντιμέτωποι στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Σλοβενία, οι οποίες διεξάγονται σε κλίμα αντιδράσεων εναντίον των μέτρων λιτότητας.

Μία «θεραπεία λιτότητας» για το μεγαλύτερο περιοδικό της Γερμανίας, που βρίσκεται αντιμέτωπο με πτώση των διαφημιστικών εσόδων και της κυκλοφορίας του, ανακοίνωσε ο διευθυντής του περιοδικού Der Spiegel Όφε Ζαφε χωρίς να αποκλείει ενδεχόμενη κατάργηση θέσεων εργασίας. Το τοπίο των γερμανικών μέσων ενημέρωσης συγκλονίσθηκε πρόσφατα από την κήρυξη πτώχευσης της εφημερίδας Frankfurter Rundschau, τον προαναγγελθέντα για τις αρχές Δεκεμβρίου «θάνατο» των Financial Times Deutschland και την κήρυξη πτώχευσης του πρακτορείου ειδήσεων DAPD.

Η Ιρλανδία θα επωφεληθεί από τη νέα συμφωνία που επιτεύχθηκε στην Ευρωζώνη για την Ελλάδα, στο μέτρο που θα μπορέσει να διευκολύνει τις προσπάθειές της να εκπληρώσει τη δική της δανειακή συμφωνία με την ΕΕ και το ΔΝΤ, δήλωσε την Πέμπτη ο υπουργός Οικονομικών της χώρας Μάικλ Νούναν. Ο Ιρλανδός υπουργός υπογράμμισε πως οι παραχωρήσεις προς την Αθήνα θα συζητηθούν με την τρόικα, ώστε να εξετασθούν τα μέτρα που θα αμβλύνουν τις συνέπειες για την προσπάθεια ικανοποίησης των όρων της δανειακής σύμβασης, ύψους 85 δισ. ευρώ.

Το Κοινοβούλιο της Πορτογαλίας ενέκρινε την Τρίτη τον προϋπολογισμό για το 2013 που επιβάλει μια άνευ προηγουμένου λιτότητα. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, ο προϋπολογισμός πρόκειται να επιτρέψει την εξυγίανση των δημοσιονομικών της χώρας. Την ώρα της συζήτησης που προηγήθηκε της ψηφοφορίας για τον προϋπολογισμό του 2013, χιλιάδες διαδηλωτές είχαν συγκεντρωθεί στην πλατεία μπροστά από το Κοινοβούλιο για να διαμαρτυρηθούν για την πολιτική λιτότητας.

Δεκάδες χιλιάδες Πορτογάλοι κατέβηκαν στους δρόμους της Λισαβόνας, διαδηλώνοντας εναντίον της λιτότητας. Οι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν μπροστά στο κοινοβούλιο της Πορτογαλίας, όπου οι βουλευτές ετοιμάζονται να ψηφίσουν τον προϋπολογισμό για το 2013 που επιβάλλει μια άνευ προηγουμένου λιτότητα.

Η κυπριακή κυβέρνηση και η τρόικα κατέληξαν σε οριστική συμφωνία για το κυπριακό μνημόνιο έγινε γνωστό αργά την Πέμπτη· επίσημες ανακοινώσεις αναμένονται πρώτα από τις Βρυξέλλες. Το πρωί της Πέμπτης αναχώρησε η τρόικα από την Κύπρο όπου συζητούνταν οι λεπτομέρειες της συμφωνίας. Νωρίτερα, σε δήλωσή του από τις Βρυξέλλες, ο Δ.Χριστόφιας είπε ότι «βρισκόμαστε πολύ κοντά στην υπογραφή του μνημονίου με την τρόικα».

Παρά τα εύσημα της τρόικας για το σκληρό πρόγραμμα λιτότητας που εφαρμόζει, το κόστος δανεισμού αυξήθηκε για την Πορτογαλία στη δημοπρασία εντόκων γραμματίων της Τετάρτης, μέσω της οποίας άντλησε 2 δισ. ευρώ διαθέτοντας τρίμηνα έντοκα γραμμάτια, γεγονός που αποδεικνύει ότι οι επενδυτές και οι αγορές εξακολουθούν να είναι επιφυλακτικοί και καχύποπτοι απέναντι στη χώρα.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι παραδέχθηκε ότι το πρόγραμμα πρωτοφανούς λιτότητας που έχει υιοθετήσει η κυβέρνησή του με στόχο τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος πλήττει «πολλούς ανθρώπους», αλλά υπερασπίστηκε τα πεπραγμένα της κυβέρνησής του στη διάρκεια του πρώτου της έτους στην εξουσία. Τα μέτρα «είναι απολύτως απαραίτητα» είπε.

Την άποψη του ΣΥΡΙΖΑ ότι το πρόβλημα δεν είναι μία ενδεχόμενη νέα διαγραφή του ελληνικού χρέους, αλλά «τα μέτρα που θα τη συνοδεύουν, ως δήθεν αντικειμενική αναγκαιότητα για το κούρεμα» διατυπώνει ο υπεύθυνος οικονομικής πολιτικής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιάννης Μηλιός.

Δεκάδες χιλιάδες πολιτών της Ιορδανίας διαδηλώνουν τις τελευταίες μέρες στην πρωτεύουσα και άλλες πόλεις της χώρας, κατά των μέτρων λιτότητας που ανακοίνωσε η κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να μειώσει τις δαπάνες και να αυξήσει τα έσοδα. Στο στόχαστρο έχει μπει ο ίδιος ο βασιλιάς Αμπντάλα, την παραίτηση του οποίου ζητούν οι διαδηλωτές. «Όπως έχουμε δει και σε άλλες χώρες της περιοχής, υπάρχει και εδώ μια διάθεση αλλαγής» ήταν το σχόλιο του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.