λιβύη

Στρατιωτική εγκατάσταση στην οποία ήταν αποθηκευμένο ραδιενεργό υλικό εντόπισαν οι δυνάμεις της νέας μεταβατικής κυβέρνησης κοντά στη Σάμπχα της νότιας Λιβύης. Δημοσιογράφοι του CNN οδηγήθηκαν σε δύο αποθήκες, όπου βρίσκονται χιλιάδες μπλε βαρέλια με την ένδειξη ραδιενεργό και μεγάλος αριθμός πλαστικών σάκων που περιέχουν κίτρινη σκόνη. Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) επιβεβαιώνει ότι ήταν εν γνώσει πως η λιβυκή κυβέρνηση είχε αποθηκεύσει συμπυκνωμένο ουράνιο (κίτρινο κέικ) κοντά στη Σάμπχα.

Το Συμβούλιο της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας αποφάσισε την παράταση για άλλες 90 ημέρες της εντολής του ΝΑΤΟ για στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Λιβύη, παρά το ότι ο Μουαμάρ Καντάφι έχει εγκαταλείψει την εξουσία.

Οι δυνάμεις του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της πόλης Σάμπχα στην περιοχή της ερήμου, στη νότια Λιβύη, δήλωσε ο Αμπντελματζίντ Σεϊφενάσρ, αξιωματούχος της περιφέρειας Σέμπχα που συμμετέχει στο Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο.

Τη στιγμή που σφυροκοπούνται τα τελευταία προπύργια του καθεστώτος του στη Λιβύη, ο Μουαμάρ Καντάφι «εμφανίζεται» με ηχογραφημένο μήνυμα που μεταδίδει συριακό δορυφορικό τηλεοπτικό δίκτυο, λέγοντας ότι το σύστημα διακυβέρνησης που εγκαθίδρυσε ο ίδιος στηρίχθηκε στη λαϊκή βούληση και δεν μπορεί να απαλειφθεί. «Οι βόμβες των αεροσκαφών του ΝΑΤΟ δεν θα διαρκέσουν» λέει ο Λίβυος συνταγματάρχης που περαμένει άφαντος αφότου η Τρίπολη πέρασε στον έλεγχο των αντικαθεστωτικών δυνάμεων.

Η Διεθνής Αμνηστία κατήγγειλε με σκληρά λόγια την αντιμετώπιση από την Ευρωπαϊκή Ένωση της κρίσης των προσφύγων στα σύνορα με τη Λιβύη. Η Ευρώπη «απογοήτευσε οικτρά» χιλιάδες πρόσφυγες, ανέφερε η οργάνωση, κάνοντας λόγο για «άθλια» συμπεριφορά.

Το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο της Λιβύης απέτυχε να καταλήξει σε συμφωνία σχετικά με τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, ενώ συνεχίζονται οι μάχες με τις δυνάμεις που παραμένουν πιστές στον Μουαμάρ Καντάφι.

Σκληρές μάχες εξακολουθούν να διεξάγονται στη Λιβύη γύρω από τη Σύρτη και το Μπάνι Ουαλίντ, τα δύο σημεία που εξακολουθούν να κατέχουν οι κανταφικοί, την ώρα που το Μεταβατικό Συμβούλιο εργάζεται για τη σύσταση νέα κυβέρνησης που θα οδηγήσει την χώρα σε εκλογές. Παρά το ότι οι δυνάμεις του Μεταβατικού Συμβουλίου έχουν καταλάβει όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας με τελευταία την Σύρτη, η αντίσταση ομάδων που πρόσκεινται στον πρώην ηγέτη συνεχίζεται.

Μήνυμα προς τη Συρία και μάλιστα σε υψηλούς τόνους απέστειλε την Παρασκευή από τη Λιβύη ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν, λέγοντας ότι οι ημέρες των δυναστών της είναι μετρημένες. «Αυτοί που επιτίθενται στο λαό τους με τανκς και όπλα δεν θα μπορέσουν να παραμείνουν στην εξουσία, o Μπασάρ αλ-Άσαντ τελικά θα το πληρώσει», είπε από τη Λιβύη λίγες ημέρες μετά την κατάρρευση του Καντάφι. Επιπλέον κάλεσε το Ιράν να αναθεωρήσει τη στάση του απέναντι στην παραδοσιακή του σύμμαχο Δαμασκό.

Οι δυνάμεις της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης μπήκαν από τη δυτική και τη νότια πλευρά στη Σύρτη, γενέτειρα του Καντάφι και τελευταία μεγάλη «νησίδα» αντίστασης των δυνάμεων του, επιβεβαίωσε την Πέμπτη η μεταβατική κυβέρνηση. Στην πόλη υπάρχουν μικρές δυνάμεις κανταφικών που προέβαλαν περιορισμένη αντίσταση. Στη Λιβύη βρέθηκαν την Πέμπτη Σαρκοζί και Κάμερον και έγιναν δεκτοί με μεγάλο ενθουσιασμό.

«Θα σας βοηθήσουμε να βρείτε τον Καντάφι και να τον οδηγήσετε στη Δικαιοσύνη» δεσμεύθηκαν οι ηγέτες Γαλλίας και Βρετανίας φθάνοντας την Πέμπτη στη Λιβύη για την πρώτη επίσκεψη ξένων ηγετών μετά την εκδίωξη του συνταγματάρχη. Νικολά Σαρκοζί και Ντέιβιντ Κάμερον επισκέφθηκαν νοσοκομείο της Τρίπολης, συναντήθηκαν με τη νέα ηγεσία και κατευθύνθηκαν στη Βεγγάζη, που αποτέλεσε προπύργιο των αντικαθεστωτικών. Η ΝΑΤΟϊκή δέσμευση δεν έχει τελειώσει, επισήμαναν και κάλεσαν τον λιβυκό λαό να επιδιώξει τη συμφιλίωση. Ο Σαρκοζί αφιέρωσε την επίσκεψη «σε όλους όσοι ελπίζουν σε μία ελεύθερη Συρία».

Σύντομη επίσκεψη στη Λιβύη θα πραγματοποιήσουν από κοινού την Πέμπτη ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, λίγες μόνο εβδομάδες μετά την ανατροπή του καθεστώτος Καντάφι. Πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη-μήνυμα στήριξης στη χώρα μετά την εγκαθίδρυση της νέας κατάστασης, σε μία περίοδο όπου όλα είναι ακόμη ρευστά και το καθεστώς Καντάφι δεν έχει νικηθεί ολοκληρωτικά.

Στην πρωτεύουσα του Νίγηρα, Νιαμέι, έφτασε το βράδυ της Τρίτης ο Σααντί Καντάφι ένας από τους γιους του πρώην ηγέτη της Λιβύης. Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ αναφέρει ότι βρίσκεται «σε κατ'οίκον περιορισμό», ωστόσο κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώνεται από τις αρχές του Νίγηρα. Ο Σααντί ταξίδεψε με ένα αεροσκάφος C-130  του στρατού του Νίγηρα, το οποίο αναχώρησε από το αεροδρόμιο της πόλης Αγκαντέζ, όπου βρισκόταν μια εντυπωσιακά μεγάλη δύναμη των υπηρεσιών ασφαλείας.

Την πρώτη του ομιλία στην Τρίπολη έδωσε ο πρόεδρος του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου (NTC), Μουσταφά Αμπντούλ Τζαλίλ. Ο Τζαλίλ, μιλώντας ενώπιον χιλιάδων συγκεντρωμένων, δήλωσε ότι σκοπεύει να οικοδομήσει ένα σύγχρονο, δημοκρατικό κράτος βασισμένο στο «μετριοπαθές Ισλάμ». Παράλληλα, υποσχέθηκε πιο ενεργό ρόλο για τις γυναίκες. Παραβιάσεις και εγκλήματα πολέμου και από τους εξεγερμένους και από τις κανταφικές δυνάμεις καταγγέλλει η Διεθνής Αμνηστία.

Η επίθεση των ισραηλινών δυνάμεων στο Mavi Marmara ήταν αιτία πολέμου αν και η Τουρκία επέδειξε υπομονή και απέφυγε κάθε ενέργεια, τόνισε ο Ταγίπ Ερντογάν σε δηλώσεις του στο Al-Jazeera. Ο Τούρκος πρωθυπουργός ξεκινά περιοδεία στις χώρες της βόρειας Αφρικής, με πρώτο σταθμό την Αίγυπτο.

Μήνυμα οπαδούς του να μην εγκαταλείψουν το αγώνα «έναντι όσων θέλουν να αποικίσουν τη Λιβύη» απηύθυνε ο Μουαμάρ Καντάφι μέσα από τηλεοπτικό σταθμό στη Συρία. «Δεν είναι δυνατό να παραδοθεί η Λιβύη στους αποικιοκράτες για άλλη μια φορά», τόνισε. Εν τω μεταξύ, ενώ συνεχίζονται οι σποραδικές συγκρούσεις με τα υπολείμματα των φιλοκανταφικών δυνάμεων, η Κίνα αναγνώρισε το Μεταβατικό Συμβούλιο.

Στην πόλη Μπάνι Ουαλίντ, ένα από τα τελευταία προπύργια του Μουαμάρ Καντάφι, επικεντρώνονται οι συγκρούσεις εξεγερμένων και δυνάμεων που παραμένουν πιστές στο καθεστώς. Οι αντικαθεστωτικοί δεν κατάφεραν να καταλάβουν την πόλη και λίγη ώρα μετά την οπισθοχώρησή τους τα αεροσκάφη του ΝΑΤΟ πραγματοποίησαν τουλάχιστον πέντε επιδρομές. Σκληρές μάχες και στη Σύρτη, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναγνώρισε ως νόμιμη κυβέρνηση της χώρας το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο.

Το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής συγκαλεί στις 15 Σεπτεμβρίου ο υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Λαμπρινίδης. Το ΕΣΕΠ θα απασχολήσουν οι τρέχουσες εξελίξεις στη Λιβύη και η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή, οι τελευταίες εξελίξεις αναφορικά με την Τουρκία και την Κύπρο, καθώς και τα Δυτικά Βαλκάνια.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ πιστεύει ότι ο συνταγματάρχης Μουαμάρ Καντάφι εξακολουθεί να βρίσκεται στη Λιβύη και δεν βρίσκεται στις οχηματοπομπές που διέσχισαν τα σύνορα προς το Νίγηρα τις τελευταίες δύο ημέρες. Μια από τις πομπές έχει τέτοια διαμόρφωση που αφήνεται να εννοηθεί ότι μεταφέρει υψηλόβαθμα στελέχη του καθεστώτος του Καντάφι, αν και δεν ήταν βέβαιο ότι συμπεριλαμβανόταν και ο συνταγματάρχης, εξήγησαν.

Για την Λιβύη αναχώρησε νωρίς το πρωί της Τρίτης αποστολή δύο μεταγωγικών αεροσκαφών C-130 της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας που μεταφέρουν 24 τόνους πόσιμου νερού στην Τρίπολη. Επικεφαλής της αποστολής είναι ο υφυπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δόλλης.

Τη διπλωματική επιστροφή της Βρετανίας στην Τρίπολη ανακοίνωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι η χώρα του και οι ΝΑΤΟϊκοί σύμμαχοι δεν θα εγκαταλείψουν τη Λιβύη, «μέχρι να ολοκληρωθεί το έργο». Παράλληλα, επισημαίνει ότι θα διερευνηθούν οι καταγγελίες για συμμετοχή βρετανικών υπηρεσιών στην μεταγωγή Λίβυου αντικαθεστωτικού το 2004.

Κινέζικες εταιρείες κατασκευής όπλων προσφέρθηκαν να πουλήσουν όπλα αξίας 200 εκατομμυρίων δολαρίων στις δυνάμεις του Μουαμάρ Καντάφι τον Ιούλιο, αναφέρουν δημοσιεύματα που επικαλούνται έγγραφα που βρέθηκαν εγκαταλελειμμένα στην Τρίπολη. Η κίνηση αυτή, εάν επιβεβαιωθεί, έγινε παρά την απαγόρευση του ΟΗΕ για εμπόριο όπλων στη Λιβύη.

Με την Τρίπολη να βρίσκεται σχεδόν υπό τον πλήρη έλεγχο τους, οι εξεγερμένοι στη Λιβύη ετοιμάζονται να μεταφέρουν εντός της προσεχούς εβδομάδας την έδρα τους από τη από τη Βεγγάζη στην Τρίπολη. Στη λιβυκή πρωτεύουσα έφτασε απεσταλμένος του ΟΗΕ. Παράλληλα, οι αντικαθεστωτικοί προελαύνουν σταθερά προς την γενέτειρα του Καντάφι, την Σίρτη, παρά το γεγονός ότι έχουν δώσει προθεσμία για την παράδοση της πόλης έως τις 10 Σεπτεμβρίου, προκειμένου να αποφευχθεί η αιματοχυσία.

Διαβεβαιώσεις σε όλους τους ηγέτες της διεθνούς κοινότητας ότι θα χτιστεί μία κοινωνία ανοχής και σεβασμού στο κράτος δικαίου έδωσε η ηγεσία των αντικαθεστωτικών της Λιβύης. Ο επικεφαλής του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου, Μουσταφά Αμπντέλ Τζαλίλ υποσχέθηκε νέο Σύνταγμα και εκλογές μέσα σε 18 μήνες.

Την πρόταση αποστολής πόσιμου νερού στη Λιβύη από την Ελλάδα, ως μέρος των προσπαθειών για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης που έχει προκαλέσει ο εμφύλιος, κατέθεσε ο Γιώργος Παπανδρέου στη Διάσκεψη του Παρισίου. Επιπλέον, η Αθήνα θεωρεί ότι η Κρήτη μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο ως κόμβος για τη διέλευση της ανθρωπιστικής βοήθειας αλλά και τη μεταφορά τραυματισμένων.

Ο πρώην ισχυρός άνδρας της Λιβύης Μουαμάρ Καντάφι κάλεσε την Πέμπτη τους υποστηρικτές του να «συνεχίσουν την αντίσταση», εκτιμώντας ότι εξεγερμένοι και ΝΑΤΟ είναι διχασμένοι. Αν και κανείς δεν γνωρίζει που βρίσκεται, το ηχογραφημένο μήνυμα του μεταδόθηκε από το τηλεοπτικό δίκτυο Arrai. Παράλληλα, και ενώ «τρέχει» το τελεσίγραφο των εξεγερμένων, συνεχίζονται οι ειδήσεις για αυτομολήσεις στελεχών του κανταφικού καθεστώτος: Oι αντικαθεστωτικοί αναφέρουν πως υψηλόβαθμα στελέχη έχουν διαφύγει στην Αλγερία και την Αίγυπτο, ενώ ο τέως πρωθυπουργός της κυβέρνησης του Καντάφι δήλωσε σε τηλεοπτικό δίκτυο πως στέκεται στο πλευρό όσων αντιμάχονται τον Λίβυο συνταγματάρχη.