κούρεμα

Ασφυκτικές είναι οι πιέσεις που ασκούνται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία έχει στο χαρτοφυλάκιο της ελληνικά κρατικά ομόλογα ονομαστικής αξίας τουλάχιστον 45 δισ. ευρώ, να συμμετέχει στο σχέδιο για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, καθώς το όφελος για την Ελλάδα εκτιμάται ότι θα υπερβεί τα 10 δισ. ευρώ. Η ευρωτράπεζα αγόρασε αυτά τα ομόλογα με έκπτωση 20%-30% και μπορεί είτε να αναλάβει ζημίες αν υποστεί το ίδιο «κούρεμα» με τους άλλους ομολογιούχους είτε να τα διαθέσει στην τιμή κτήσης τους.

«Η Ελλάδα θα πρέπει να αποφύγει να γίνει Αργεντινή. Ένας κατ’ εξακολούθηση αφερέγγυος δανειολήπτης», δηλώνει στo in.gr ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου Δρ. Ροντρίγκο Ολιβάρες Καμινάλ, προσθέτοντας πως «το PSI plus δεν είναι αρκετό για να οδηγήσει στη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους». 

Με ανοιχτό μέχρι στιγμής το θέμα του προγράμματος ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων (PSI), συνέρχεται τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες το Eurogroup. Το ελληνικό χρέος βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, οι οποίοι θα συζητήσουν επίσης τα θέματα του μόνιμου μηχανισμού διάσωσης ESM που προβλέπεται να συσταθεί τον Ιούλιο, και τη νέα συνθήκη για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, η οποία αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2013.

«Η αναχώρηση των επικεφαλής της επιτροπής των ιδιωτών πιστωτών που εκπροσωπεί το IIF, Τσαρλς Νταλάρα και Ζαν Λεμιέρ, το πρωί του Σαββάτου, από την Αθήνα για το Παρίσι δεν σχετίζεται με τις συζητήσεις για το PSI, οι οποίες συνεχίζονται» τονίζει σε ανακοίνωσή του το απόγευμα του Σαββάτου ο εκπρόσωπος του IIF, Φρανκ Βογκλ. Όπως επισημαίνει, οι δύο άνδρες εφόσον είναι απαραίτητο θα έχουν τηλεφωνική επικοινωνία με την ελληνική κυβέρνηση, ενώ στην Αθήνα παραμένει μία ομάδα ειδικών του Ινστιτούτου και εργάζεται με κυβερνητικούς αξιωματούχος σε αρκετές πτυχές του PSI.

Έτοιμα να προχωρήσουν σε προσφυγές στα ευρωπαϊκά δικαστήρια εμφανίζονται ορισμένα hedge funds που κατέχουν ελληνικά κρατικά ομόλογα και ουσιαστικά σαμποτάρουν την εθελοντική αναδιάρθρωση του χρέους, εφόσον η κυβέρνηση εφαρμόσει αναδρομικά τις ρήτρες συλλογικής δράσης και αναγκάσει όλους τους ιδιώτες ομολογιούχους να συμμετέχουν στο PSI+. Ο Γερμανός καθηγητής, ειδικός σε θέματα πτωχευτικού δικαίου, Κρίστοφ Πάουλους, εκτιμά ότι δεν και πολλές ελπίδες να επιτύχουν κάτι σημαντικό.

Την εκτίμηση ότι «το 'κούρεμα' είτε είναι 50% είτε 70% ή 80%, από χέρι είναι σε βάρος του λαού, ενώ μπορεί να δίνει τη δυνατότητα σε ένα σημαντικό τμήμα του κεφαλαίου και των καπιταλιστικών επιχειρήσεων να ανακάμψουν», έκανε η γγ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα σημειώνοντας ότι, είτε ελεγχόμενη είτε ανεξέλεγκτη χρεοκοπία τα πράγματα για το λαό θα είναι κυριολεκτικά μαύρα.

Σε κρίσιμο σταυροδρόμι βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους ιδιώτες πιστωτές που εκπροσωπεί το IIF για το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, καθώς μεταξύ των δύο πλευρών υπάρχει χάσμα σε ό,τι αφορά το ύψος του κουπονιού (επιτοκίου) που θα έχουν τα νέα ομόλογα, ενώ έντονος είναι ο προβληματισμός για το ποσοστό συμμετοχής που δεν φαίνεται να διαμορφώνεται σε ικανοποιητικά επίπεδα, φέροντας πιο κοντά τις ρήτρες συλλογικής δράσης. Την Τετάρτη αναμένεται το νέο ραντεβού με τον Τσαρλς Νταλάρα του IIF, ενώ οι κ.κ. Ζανιάς και Χριστοδούλου θα πάνε την Δευτέρα στην Ουάσινγκτον για διαβουλεύσεις με το ΔΝΤ.

Πρόκληση προς τα κόμματα για την έναρξη διαλόγου για τη διαμόρφωση του Εθνικού Φορολογικού Συστήματος θα αποστείλει την εντός της εβδομάδας ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος. Οι αλλαγές θα περιλαµβάνουν φορολογικές ελαφρύνσεις σε τοµείς που έπληξαν την οικονοµική δραστηριότητα.

Την αισιοδοξία του ότι θα «γεφυρωθεί η διαφορά» στην υπόθεση του PSI εκφράζει ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος. «Παραμένω δεσμευμένος και βέβαιος ότι θα επικρατήσει ο κοινός νους, διότι η πρωτοβουλία αυτή είναι κοινού ενδιαφέροντος για την Ελλάδα, τους ιδιώτες πιστωτές της και για όλους τους θεσμικούς εταίρους της» τόνισε χαρακτηριστικά.

Η διαπραγμάτευση για το «κούρεμα» στα ελληνικά ομόλογα παραμένει ανοικτή και οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται, ανέφερε ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος, μιλώντας το βράδυ της Παρασκευής μετά τις «διακοπή για προβληματισμό» στην οποία αναφέρθηκε ο Τσαρλς Νταλάρα του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου. Μόνο η επιτυχής ολοκλήρωση του PSI και η σύναψη της νέας σύμβασης μπορούν να διασφαλίσουν πως «η χώρα πατάει πια σε στέρεο έδαφος» υποστήριξε, λέγοντας πως η τρέχουσα περίοδος είναι «η πιο κρίσιμη για την πορεία της ελληνικής οικονομίας».

Σε γρήγορη επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων με τους ιδιώτες πιστωτές για το «κούρεμα» στα ελληνικά ομόλογα προσβλέπει το ΔΝΤ, όπως ανέφερε εκπρόσωπος του Ταμείου μετά τη «διακοπή για προβλητισμό» στην οποία αναφέρθηκαν οι επικεφαλής διαπραγματευτές του Διεθνούς Χρηματο-οικονομικό Ινστιτούτο. Το ΔΝΤ υπογραμμίζει τη σημασία που δίνει στην αποκατάσταση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

Περίπου 1 ώρα και ένα τέταρτο διήρκεσε η συνάντηση που είχε το μεσημέρι της Παρασκευής ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος και ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος με τον επικεφαλής του IIF Τσαρλς Νταλάρα, στο Μέγαρο Μαξίμου. Οι διαπραγματεύσεις για το «κούρεμα» του χρέους αναμένεται να συνεχισθούν τις επόμενες ημέρες και στο επίκεντρο είναι το σκληρό παζάρι με τους τραπεζίτες κυρίως για το επιτόκιο και τη χρονική διάρκεια των νέων ομολόγων, ενώ εντείνεται η φημολογία ότι η κυβέρνηση εξετάζει να επιβάλει τις ρήτρες συλλογικής δράσης, ώστε να διασφαλίσει ένα υψηλό ποσοστό συμμετοχής. Ερωτηματικά για τη στάση της ΕΚΤ.

Το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους κατά 50% θα οδηγήσει σε απομείωση του ελληνικού χρέους που θα αγγίζει το 70%, εκτιμά ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank Τόμας Μάγερ και επισημαίνει ότι «ο δημόσιος τομέας (σ.σ. η ΕΚΤ και τα κράτη της Ευρωζώνης) δεν έχει έως τώρα παραιτηθεί από τις δικές του απαιτήσεις, γεγονός που γεννά αμφιβολίες ότι η Ελλάδα θα είναι μακροπρόθεσμα φερέγγυα μετά την παραίτηση των ιδιωτών πιστωτών». Όπως λέει, αν η Ελλάδα δεν πάρει 90 δισ. ευρώ μέσα στο πρώτο τρίμηνο, «τότε είναι γεγονός ότι θα χρεοκοπήσει και θα προκληθεί μία ανεξέλεγκτη χρεοκοπία εντός της Ευρωζώνης».

Την αύξηση της βοήθειας προς την Ελλάδα φέρεται να ζητεί η Κριστίν Λαγκάρντ, καθώς εκτιμά ότι το πακέτο των 100+30 δισ. ευρώ δεν επαρκεί για τις ανάγκες της χώρας μας. Το θέμα αυτό, σε συνδυασμό με το PSI, είναι στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων των Ευρωπαίων ηγετών με το ΔΝΤ, ενώ αναμένεται να συζητηθεί και στη Σύνοδο Κορυφής που θα γίνει στις 29 Ιανουαρίου στις Βρυξέλλες.

Στην τελική ευθεία έχουν εισέλθει οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με το λόμπι των τραπεζιτών (IIF) για το PSI και όπως όλα δείχνουν πολύ σύντομα θα υπάρξει συμφωνία για το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, απαραίτητη προϋπόθεση για τη νέα δανειακή σύμβαση των 100+30 δισ. ευρώ. Ωστόσο, το πρόβλημα που υπάρχει είναι ότι ορισμένοι ομολογιούχοι και κυρίως τα hedge funds δεν θέλουν να συμμετέχουν εθελοντικά στην αναδιάρθρωση, γεγονός που φέρνει πιο κοντά τις ρήτρες συλλογικής δράσης, η ενδεχόμενη εφαρμογή των οποίων θα οδηγήσει σε πιστωτικό γεγονός και την ενεργοποίηση των CDS.

Στην Αθήνα αναμένεται να έρθει έως το τέλος της εβδομάδας -το πιθανότερο την Πέμπτη- ο επικεφαλής του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Ινστιτούτου (IIF), Τσαρλς Νταλάρα και θα έχει συναντήσεις με τον πρωθυπουργό Λ. Παπαδήμο και τον υπουργό Οικονομικών Ευ. Βενιζέλο. Αντικείμενο των συναντήσεων το σχέδιο για το «κούρεμα» του χρέους, καθώς σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις οι δύο πλευρές είναι πολύ κοντά σε συμφωνία. Παράλληλα, η Κομισιόν επαναλαμβάνει πως «βρικόμαστε κοντά» στην οριστικοποίηση των διαπραγματεύσεων, εκτίμηση που επιβεβαιώνουν και πηγές κοντά στη διαδικασία.

Η Ελλάδα μπορεί ακόμη να βυθίσει την Ευρώπη σε χειρότερη κρίση, προειδοποίησε την Τρίτη ο εκτελεστικός διευθυντής του οίκου Fitch και επικεφαλής του ομίλου για τις αξιολογήσεις κρατών, Ντέιβιντ Ράιλι, εκτιμώντας ότι η έξοδος της χώρας από το ευρώ είναι μία «πιθανή επιλογή». Όπως είπε, ακόμα και ένα «κούρεμα» 60% στα ελληνικά ομόλογα, δεν θα οδηγήσει σε μεγάλη μείωση του χρέους.

Η μείωση της ονομαστικής αξίας του ελληνικού δημοσίου χρέους που κατέχουν ιδιώτες θα παραμείνει στο 50%, όπως συμφωνήθηκε τον περασμένο Οκτώβριο, δήλωσε την Δευτέρα ο εκπρόσωπος του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Ινστιτούτου (IIF) Φρανκ Βογκλ, σχολιάζοντας τα δημοσιεύματα για μεγαλύτερη μείωση. Ωστόσο, προσέθεσε ότι οι ιδιώτες πιστωτές είναι διατεθειμένοι να αποδεχθούν μεγαλύτερες απώλειες από το 50% σε όρους καθαρής παρούσας αξίας, δηλαδή με άλλα λόγια να διαπραγματευθούν για μικρότερο επιτόκιο (σε σύγκριση με το 8% που ζητούσαν αρχικά) και μεγαλύτερη χρονική διάρκεια στα νέα ομόλογα.

Η διαδικασία για το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους δεν πρόκειται να έχει εθελοντικό χαρακτήρα, εκτιμούν οι αναλυτές της UBS, οι οποίοι πιστεύουν ότι η αναδιάρθρωση θα γίνει υποχρεωτική είτε πριν είτε αμέσως μετά την αποπληρωμή του ομολόγου των 14,4 δισ. ευρώ στις 20 Μαρτίου, οδηγώντας στην ενεργοποίηση των CDS. Οι αναλυτές της ελβετικής τράπεζας σημειώνουν ότι το πιθανότερο είναι η Ελλάδα να μην αποχωρήσει από το ευρώ μέσα στο 2012, αν και, όπως επισημαίνουν, ο κίνδυνος να συμβεί αυτό έχει σίγουρα αυξηθεί.

Στην τελική ευθεία έχουν εισέλθει οι διαπραγματεύσεις με τους ιδιώτες πιστωτές για το σχέδιο ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων και εκτός συγκλονιστικού απροόπτου μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα υπάρξει συμφωνία για το PSI, η οποία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη σύναψη της νέας δανειακής σύμβασης με την τρόικα. Τα σενάρια κάνουν λόγο για «κούρεμα» έως 60% στα ελληνικά ομόλογα, ενώ ανοικτό παραμένει το θέμα με τις «ρήτρες συλλογικής δράσης» εφόσον το ποσοστό συμμετοχής δεν κινηθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα. Σε αυτή την περίπτωση, τα πράγματα θα δυσκολέψουν και για την ΕΚΤ, η οποία έχει στο χαρτοφυλάκιο της ομόλογα 45 δισ. ευρώ περίπου και δεν θέλει να συμμετάσχει στο σχέδιο ανταλλαγής.

Αμφιβολίες στο ΔΝΤ για την ικανότητα της Ελλάδας να βάλει τάξη στα δημοσιονομικά της φέρεται να καταδεικνύει εσωτερικό έγγραφο του Ταμείου, γνώση του οποίου επικαλείται το γερμανικό περιοδικό Spiegel. Το έγγραφο φέρεται να υποστηρίζει ότι είτε η Αθήνα πρέπει να πάρει επιπλέον μέτρα λιτότητας, είτε οι ιδιώτες πιστωτές να δεχτούν μεγαλύτερο «κούρεμα», είτε τα κράτη της Ευρωζώνης να παράσχουν μεγαλύτερη οικονομική στήριξη.

Η απομείωση στην αξία του ελληνικού χρέους που διακρατούν οι ιδιώτες πιστωτές ίσως χρειαστεί να ξεπεράσει το 50% που προβλέπεται στην συμφωνία της Συνόδου Κορυφής του Οκτωβρίου, υποστηρίζει ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ. «Τα στοιχεία για το ελληνικό χρέος δεν είναι καλά, χρειάζεται σημαντική μείωση ώστε να μπορέσει η Ελλάδα να πάρει ανάσα» ανέφερε, λέγοντας πως καθώς τα ελληνικά μακροοικονομικά επιδεινώνονται, «ίσως χρειαστεί μεγαλύτερο κούρεμα».

Την εκτίμηση ότι το «κούρεμα» του 50% δεν είναι αρκετό και πως η συμμετοχή σε αυτό θα έπρεπε να είναι υποχρεωτική, ακόμη κι αν προέκυπτε ο κίνδυνος χρεοκοπίας, εκφράζει ο πρόεδρος του επιστημονικού συμβουλίου στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών και στενός συνεργάτης του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, Κλέμενς Φούεστ. Σε συνέντευξή του στο Βήμα της Κυριακής, ο Φούεστ τονίζει ότι η Ελλάδα είναι ήδη χρεοκοπημένη και θα έπρεπε η ελληνική κυβέρνηση να πει ότι δεν μπορεί να εξοφλήσει τα χρεή της κι έτσι να γίνει ένας καλύτερος διακανονισμός. Πιθανή ανάγκη μεγαλύτερου κουρέματος -αλλά και μισθολογικής προσαρμογής- βλέπει και ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ.

Στην τελική ευθεία έχουν εισέλθει οι διαπραγματεύσεις του Ελληνικού Δημοσίου με τους ιδιώτες πιστωτές για το σχέδιο ανταλλαγής ομολόγων και το «κούρεμα» του χρέους κατά 100 δισ. ευρώ, καθώς σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η συμφωνία θα έχει επιτευχθεί μέχρι τα τέλη του μήνα. Ο φόβος των τραπεζών για μία ενδεχόμενη ανεξέλεγκτη πτώχευση, όπου θα κινδυνεύσουν να χάσουν όλα σχεδόν τα κεφάλαια τους, φαίνεται ότι έχει οδηγήσει στην αλλαγή της στάσης τους, μετά και από τη διαφαινόμενη συναίνεση για την υπαγωγή των νέων ομολόγων στο αγγλικό δίκαιο.

Οι εκλογες μπορούν να γίνουν μέχρι το τέλος Μαρτίου, τόνισε ο Αντ.Σαμαράς, μιλώντας στη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΝΔ. «Αν κάποιοι θέλουν να κωλυσιεργήσουν θα μας βρουν απέναντι» ξεκαθάρισε, αναφέρομενος στην αποστολή της κυβέρνησης Παπαδήμου, για το «κούρεμα» και τη νέα δανειακή σύμβαση. Για τις συντάξεις επανέλαβε ότι το κόμμα του δεν θα δεχθεί νέες περικοπές, ενώ για το άνοιγμα του επαγγέλματος των βυτιοφόρων-φορτηγών Δημόσιας Χρήσης είπε ότι η ΝΔ συμφωνεί, «αρκεί να εφαρμοστούν οι σωστές προϋποθέσεις που έχουν θεσπιστεί».