ευρωζώνη

Η μεταρρύθμιση στην Ευρωζώνη δεν μπορεί να γίνει παρά σταδιακά και όχι κατ΄ανάγκη τόσο γρήγορα όσο θα το επιθυμούσε γιατί η Ευρωζώνη πρέπει να εξασφαλίσει την ένταξη των πολιτών, εκτιμά ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Η Ευρωζώνη χρειάζεται να κινηθεί προς την κατεύθυνση κάποιου είδους δημοσιονομικής ένωσης για να αντιμετωπίσει την κρίση η οποία έχει υπονομεύσει την αξία του κοινού της νομίσματος, εκτίμησε ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Όζμπορν.

Απαραίτητη για την επιβίωση της Ευρωζώνης θεωρεί ο ΤΖορτζ Σόρος την υιοθέτηση ευρωομολόγων, υποστηρίζοντας σε άρθρο του στη γερμανική οικονομική Handelsblatt πως ειδάλλως το κοινό νόμισμα είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει. Ο Αμερικανός μεγαλοεπενδυτής επιρρίπτει επίσης ευθέως στο Βερολίνο την ευθύνη για την κλιμάκωση της κρίσης, λέγοντας πως η διστακτικότητα και οι αργές κινήσεις της γερμανικής κυβέρνησης ενίσχυσαν τις πιέσεις και διευκόλυναν τη διάχυσή τους.

Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Όζμπορν τόνισε πως η Ευρωζώνη, ενώπιον των προβλημάτων της, χρειάζεται στενότερη και αποτελεσματικότερη οικονομική διακυβέρνηση, σημειώνοντας όμως πως το Λονδίνο πρέπει να διασφαλίσει πως δεν θα είναι μέρος της και «θα προστατεύσει τα εθνικά του συμφέροντα». Μία διάσπαση της ζώνης του ευρώ θα ήταν καταστροφική και για την ίδια τη βρετανική οικονομία, υποστήριξε ο Όζμπρον, λέγοντας επίσης πως «λύσεις όπως τα ευρωομόλογα ή άλλης μορφής εγγυήσεις χρήζουν πλέον σοβαρής μελέτης».

«Κάποιοι στη Γερμανία θέτουν θέμα εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη» αναφέρει δημοσίευμα των New York Times, όπου η κρίση χρέους παρομοιάζεται με ταινία επιβίωσης ομάδας ναυαγών: «Αν το νερό και το φαγητό δεν φτάνει για όλους, κάποιος πρέπει να θυσιαστεί. Και τα βλέμματα στρέφονται στην Ελλάδα.» Στο ίδιο δημοσίευμα παρατίθενται και πιο ψύχραιμες απόψεις, αλλά και μια μεγάλη αλήθεια: δεν είναι μόνο οι Γερμανοί απηυδισμένοι με τους Έλληνες. Συμβαίνει και το ακριβώς αντίθετο.

Στα 1.730 δολάρια η ουγγιά διαμορφώθηκε την Τρίτη η τιμή του χρυσού με τους επενδυτές να προσφεύγουν όλο και περισσότερο στο ασφαλές καταφύγιο του πολύτιμου μετάλλου. Από τις 30 Ιουνίου, η ουγγιά έχει ανατιμηθεί σε ποσοστό 13% και ειδικά στην ευρωπαϊκή αγορά χρυσού, το ράλι τιμών δεν έχει προηγούμενο μετά το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα παρέμβει «δραστικά» στις αγορές ομολόγων, προκειμένου να απαντήσει στην κλιμακούμενη κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, αποφασίστηκε σε τηλεδιάσκεψη που οργανώθηκε στην Φρανκφούρτη. Νωρίτερα η Άνγκελα Μέρκελ και ο Νικολά Σαρκοζί εξέδωσαν κοινό ανακοινωθέν το οποίο αποτελούσε ουσιαστικά παρότρυνση προς την ΕΚΤ να παρέμβει, εν όψει του ανοίγματος των αγορών τη Δευτέρα.

Την ανάγκη οι χώρες της ευρωζώνης να δείξουν ψυχραιμία, αποφασιστικότητα, αλλά κυρίως ταχύτητα υπογράμμισε ο Αντώνης Σαμαράς, αναφέρομενος στα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες με την κρίση χρέους στην ευρωζώνη. Ο πρόεδρος της ΝΔ επαναφέρει την πρόταση για το ευρω-ομόλογο ή τουλάχιστον της ενίσχυσης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στήριξης.

Τη διοχέτευση επιπρόσθετων κεφαλαίων στο τραπεζικό σύστημα ανακοίνωσε ο επικεφαλής της ΕΚΤ Ζαν-Κλοντ Τρισέ, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τις αγορές για τα προβλήματα χρέους στην ευρωζώνη. Ακόμη διαβεβαίωσε ότι το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων από την κεντρική ευρωτράπεζα συνεχίζεται κανονικά, στη διάρκεια της καθιερωμένης συνέντευξης Τύπου μετά τη συνεδρίαση της ΕΚΤ, που αποφάσισε τη διατήρηση του βασικού επιτοκίου της στο 1,5%.

Υπό την πίεση των spread που βρίσκονται σε επίπεδα ρεκόρ και με τις φωνές που ζητούν την παραίτησή του να αυξάνονται διαρκώς, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι θα επιχειρήσει την Τετάρτη, από το βήμα της Βουλής και της Γερουσίας, να καθησυχάσει το έθνος ότι η κυβέρνησή του μπορεί να αποτρέψει την πιθανότητα να γίνει η Ιταλία το επόμενο θύμα της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη. Ευρωπαϊκή πολιτική στήριξη ζήτησε η Ρώμη κατά τη συνάντηση που είχε ο υπουργός Οικονομικών Τζούλιο Τρεμόντι με τον επικεφαλής του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στο Λουξεμβούργο.

Στο 9,9% διαμορφώθηκε το ποσοστό της ανεργίας στην ευρωζώνη τον Ιούνιο, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat. Το υψηλότερο ποσοστό καταγράφηκε για μια ακόμα φορά στην Ισπανία με 21% και στην Ιρλανδία με 14,2%. Σε αριθμούς οι άνεργοι ξεπερνούν τους 15,6 εκατομμύρια ανθρώπους. 

Ο ρόλος του ΔΝΤ στο δεύτερο πακέτο για την Ελλάδα θα συζητηθεί στη συνεδρίαση του Συμβουλίου των Διοικητών του Ταμείου, ενώ αίσθηση έχουν προκαλέσει οι «επιφυλάξεις» για το μέγεθος της έκθεσης του ΔΝΤ στην Ευρωζώνη που εκφράζονται από αντιπροσώπους των αναπτυσσόμενων οικονομιών. Η επικεφαλής του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ έχει δεσμευθεί ότι το ΔΝΤ θα συνεχίζει να είναι ενεργό στην ελληνική διάσωση, αλλά -με την Βραζιλία και την Ινδία να δυσανασχετούν- έχουν δει το φως της δημοσιότητας πληροφορίες περί πιθανής μείωσης της συνεισφοράς του Ταμείου στο νέο πακέτο.

Την διαβεβαίωση ότι «κανείς δεν εξέτασε ούτε μια στιγμή» το θέμα της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ δίνει σε συνέντευξη του στο γαλλικό περιοδικό Le Point ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν-Κλοντ Τρισέ. Επισημαίνει παράλληλα ότι οι εταίροι της Ελλάδας στην Ευρωζώνη δεν της επέβαλαν τη λιτότητα αλλά «διορθώνει από μόνη της τεράστια λάθη διαχείρισης του παρελθόντος» ενώ τονίζει ότι το ευρώ δεν απειλήθηκε ποτέ ως νόμισμα, παρά τα δημοσιονομικά προβλήματα των χωρών της Ευρωζώνης.

Επανέρχεται ο οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί στα σενάρια εξόδου της Ελλάδας και της Πορτογαλίας από την ευρωζώνη, παρά τις αποφάσεις που ελήφθησαν στη  Σύνοδο Κορυφής. «Εκτιμώ ότι υπάρχουν 30% πιθανότητες οι δύο χώρες να βγουν από την ευρωζώνη» δηλώνει στην Zeit, που κυκλοφορεί την Πέμπτη.

Είμαστε ακόμα μπροστά στη διαδικασία της πρώτης αποτίμησης της Συμφωνίας των Βρυξελών. Εξάλλου, για πολλά χρόνια τόσο οι ειδικοί όσο και οι μη-ειδικοί θα κριτικάρουν και θα αναλύουν τις επιπτώσεις των αποφάσεων της συμφωνίας των Βρυξελών της 21/7/2011 όχι τόσο για την Ελληνική όσο για την Ευρωπαϊκή και την παγκόσμια ιστορία.

Σε θετικό κλίμα πραγματοποίησε τις επαφές του στις ΗΠΑ ο υπουργός Οικονομικών Ευ.Βενιζέλος. Σε ομιλία που απηύθυνε σε οικονομικό ινστιτούτο, τόνισε ότι «η υποστήριξη των ΗΠΑ, ιδίως μέσω του ΔΝΤ, είναι ζωτικής σημασίας» για την Ελλάδα και την Ευρωζώνη. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα αξιοποιήσει πλήρως την ευκαιρία που της δίνεται με τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ.

Την εθελοντική ανταλλαγή ελληνικών κρατικών ομολόγων από τους ιδιώτες μέσα σε λίγες εβδομάδες προωθούν -σύμφωνα με πηγή της ΕΕ- αξιωματούχοι της Ευρωζώνης και τραπεζίτες, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η περίοδος που η χώρα θα βρίσκεται σε μερική χρεοκοπία. Οι συζητήσεις συνεχίζονται και στόχος είναι να ξεκινήσει η ανταλλαγή ομολόγων στα τέλη Αυγούστου και να ολοκληρωθεί έως τις αρχές Σεπτέμβρη, διευκρινίζει η ίδια πηγή.

Οι αποφάσεις των ηγετών της Ευρωζώνης για την Ελλάδα δίνουν μία ξεκάθαρη κατεύθυνση για τον τερματισμό της κρίσης, ωστόσο απομένει ακόμα πολύ δουλειά για να γίνει», δηλώνει ο Ευρωπαίος επίτροπος Όλι Ρεν, μία ημέρα μετά τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής για το νέο πακέτο βοήθειας.

Ράλι σημείωσε το Χρηματιστήριο στην Αθήνα, όπως και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ενώ οι αποδόσεις των ομολόγων σημείωσαν ραγδαία πτώση, καθώς οι επενδυτές αισιοδοξούν ότι η συμφωνία των ηγετών της Ευρωζώνης θα δώσει μία αποτελεσματική απάντηση στην κρίση χρέους που ταλαιπωρεί την Ελλάδα αλλά και το σύνολο της Ευρωζώνης. «Άλμα» 7,70% στις τράπεζες, μεγάλα κέρδη και για το ευρώ.

Η διάρκεια των δανείων που έχει λάβει η Ελλάδα από τον προσωρινό μηχανισμό διάσωσης, το EFSF, θα επιμηκυνθεί από τα 7,5 έτη σε τουλάχιστον 15 έτη, ενώ τα νέα δάνεια θα φέρουν μικρότερο επιτόκιο 3,5%, σύμφωνα με το προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της ευρωζώνης. Επιπλέον, τονίζεται η ανάγκη μίας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, ενώ αναφέρεται ότι τα Διαρθρωτικά Ταμεία πρέπει να επανασχεδιαστούν με έμφαση στην ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη μέσα από ένα ευρωπαϊκό «Σχέδιο Μάρσαλ».

Η επιδείνωση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη και η μετάδοση του «ιού» στην Ιταλία ίσως φέρνει πιο κοντά την έκδοση ενός κοινού ευρωομολόγου στην Ευρωζώνη, μολονότι η γερμανική κυβέρνηση συνεχίσει να αντιστέκεται σθεναρά σε αυτό το ενδεχόμενο. Η Γερμανία ίσως δεν θα αντιστέκεται «για πάντα», αν μία τέτοια κίνηση χρειάζεται για να στηριχθεί η πολιτική και δημοσιονομική ολοκλήρωση, λέει ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Βέρνερ Χόγιερ. 

Η διεύρυνση του ρόλου του προσωρινού μηχανισμού ευρω-στήριξης (EFSF) είναι ένα από τα ζητήματα που βρίσκονται στο επίκεντρο των εντατικών διαπραγματεύσεων για το νέο πακέτο στήριξης της Ελλάδας και αναμένεται να είναι ένας από τους βασικούς άξονες των αποφάσεων που θα λάβει την Πέμπτη η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της Ευρωζώνης. Μεταξύ των προτάσεων που συζητώνται είναι η δυνατότητα επέκτασης των πιστωτικών γραμμών προς τα κράτη, η επαναγορά ομολόγων στη δευτερογενή αγορά και ο απευθείας δανεισμός για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ θα παρευρεθεί στην Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της Ευρωζώνης στις Βρυξέλλες την Πέμπτη. Την Τρίτη, το ΔΝΤ απηύθυνε έκκληση στην Ευρωζώνη για άμεση ανάληψη δράσης στο θέμα της Ελλάδας, προειδοποιώντας παράλληλα πως σε περίπτωση καθυστέρησης θα μπορούσε να υπάρξει μεγάλος παγκόσμιος αντίκτυπος.

Πίεση, προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο που παρατηρείται στην διαπραγμάτευση στους κόλπους της ΕΕ εν όψει της Συνόδου Κορυφής, ασκεί ο πρωθυπουργός Γ.Παπανδρέου, ο οποίος έχει διμερείς επαφές στις Βρυξέλλες και το απόγευμα θα συναντηθεί με τον Ζοζέ Μπαρόζο. Στον αντίποδα των δηλώσεων της Γερμανίδας καγκελαρίου, ο Γ.Παπανδρέου ζήτησε ισχυρό μήνυμα από την ΕΕ και έκανε λόγο για Σύνοδο Κορυφής που θα αποτελέσει ορόσημο επιτυχίας ή αποτυχίας για την πορεία της Ευρωζώνης. Να κρατήσουμε χαμηλά τον πήχη ζήτησε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Παντελής Οικονόμου, συμφωνώντας με την Ανγκελα Μέρκελ, η οποία δήλωσε ότι δεν θα πρέπει να περιμένουμε θεαματικά αποτελέσματα.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επέκρινε τη ζώνη του ευρώ ότι δεν έχει «συνεκτικό σχέδιο δράσης» για την κρίση του δημόσιου χρέους η οποία θα μπορούσε να έχει μια «εντελώς απρόβλεπτη έκβαση» δεδομένων των αδυναμιών του τραπεζικού τομέα. Μολονότι και το Ταμείο επιφυλάσσεται για το εάν η Ευρωζώνη χρειάζεται οπωσδήποτε μία «ομοσπονδιακού» τύπου δημοσιονομική αρχιτεκτονική, κρίνει ωστόσο απαραίτητη μία σε βάθος αναθεώρηση της οικονομικής διακυβέρνησης στην νομισματική ένωση ώστε να λυθούν οι δομικές της ανεπάρκειες.