γονίδιο

Μέχρι πριν από 8.000 χρόνια, ουσιαστικά πριν μια στιγμή στην χρονική κλίμακα της Εξέλιξης, οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ήταν μελαμψοί. Μεγάλη γενετική μελέτη αποκαλύπτει τώρα το μάλλον περίπλοκο χρονικό της λεύκανσής τους.

Μελετώντας μυρμήγκια, ερευνητές του Πανεπιστημίου Μακ Γκιλ στον Καναδά εντόπισαν έναν μηχανισμό-«κλειδί» με τον οποίο οι περιβαλλοντικοί (ή επιγενετικοί) παράγοντες επηρεάζουν το σωματικό μέγεθος και άλλα χαρακτηριστικά.

Αμερικανοί επιστήμονες ανακάλυψαν το γονίδιο ETV6, που αυξάνει τον κίνδυνο για εκδήλωση οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας, με τον ίδιο τρόπο που το γονίδιο BRCA αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών.

8 περιπτώσεις που το γονίδιο μεταφέρθηκε επιτυχώς από τη μα γενιά στην άλλη και απoδεικνύουν το ότι αν «θες να δεις πως θα γίνει η γυναίκα σου, κοίτα τη μητέρα της».

Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν ένα γονίδιο που, σε μια συγκεκριμένη παραλλαγή του, αν έχει κληρονομηθεί στην μητέρα από τη δική της μητέρα, αυξάνει έως 155 γραμμάρια το βάρος του νεογέννητου παιδιού! 

Σουηδοί ερευνητές ανακάλυψαν τον πρώτο ανθρώπινο πληθυσμό με φυσική αντοχή στην τοξική χημική ουσία αρσενικό. Τα άτομα αυτά ζουν στην οροσειρά των Άνδεων, από την πλευρά της Αργεντινής και η ιδιαιτερότητά τους αποδίδεται στην μετάλλαξη του γονιδίου AS3MT στο χρωμόσωμα 10.

Ένα ακόμα γονίδιο που κάνει τον ανθρώπινο εγκέφαλο να πλεονεκτεί έναντι του εγκεφάλου των ζώων υποστηρίζουν ότι ανακάλυψαν γερμανοί ερευνητές. Το ARHGAP11B παίζει καθοριστικό ρόλο στο μέγεθος και την πολυπλοκότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου, καθώς ρυθμίζει τον πολλαπλασιασμό των νευρώνων στον νεοφλοιό, περιοχή ζωτικής σημασίας για τη λογική, τη γλώσσα και την αισθητηριακή αντίληψη.

Αν θέλετε να σας συγχωρέσει για την απιστία, πείτε του ότι έφταιγε το γονίδιο AVPR1A. Ερευνητές στην Αυστραλία υποστηρίζουν ότι ορισμένες παραλλαγές του εν λόγω γονιδίου δημιουργούν τάσεις απιστίας στις γυναίκες, όχι όμως και στους άνδρες.

Όταν ο Δαρβίνος έφτασε στα Γκαλάπαγκος το 1835, παρατήρησε ότι κάθε νησί του αρχιπελάγους φιλοξενούσε ένα ξεχωριστό είδος σπίνου, με ράμφος εξειδικευμένο σε διαφορετικές πηγές τροφής. Σχεδόν δύο αιώνες μετά, γενετική μελέτη αποκαλύπτει το γονίδιο που ρυθμίζει το σχήμα του ράμφους στους σπίνους. Όλως περιέργως, είναι το γονίδιο που βοηθά να καθοριστεί το σχήμα του ανθρώπινου προσώπου.

Λίγα ζώα θα έβρισκαν γευστικές τις άγριες γλυκοπατάτες, τα μπρόκολα ή τις κολοκύθες -μόνο ο άνθρωπος και οι εξαφανισμένοι συγγενείς του ανέχονται την πικρή γεύση αυτών των λαχανικών. Ήταν μια προσαρμογή που μας επέτρεψε να βρούμε αρκετή τροφή και να κατακτήσουμε τον κόσμο.

Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν τι είναι αυτό που «πυροδοτεί» την ανάπτυξη ενός εκ των πιο επιθετικών υποτύπων του καρκίνου του μαστού, δημιουργώντας βάσιμες ελπίδες για την καλύτερη αντιμετώπισή του, σύμφωνα με σχετικό άρθρο του επιστημονικού εντύπου Nature Communications.

Πριν από δύο δεκαετίες, οι βιολόγοι πίστευαν ότι η φάλαινα της Γροιλανδίας ζει γύρω στα 70 χρόνια, όπως άλλα είδη φαλαινών. Αυτό όμως άλλαξε με την ανακάλυψη καμακιών του 19ου αιώνα σφηνωμένα μέσα σε κήτη που σκοτώθηκαν πρόσφατα. Όπως φαίνεται, η μεγαλόσωμη αυτή φάλαινα είναι το μακροβιότερο θηλαστικό του κόσμου, με ηλικία που φτάνει τα 200 χρόνια. Και τα γονίδιά της ίσως μπορούν να προσφέρουν μακροζωία και στον άνθρωπο.

Τα πρώτα γαλάζια μάτια πρέπει να εμφανίστηκαν πριν από έξι με δέκα χιλιάδες χρόνια, όταν μια μετάλλαξη αραίωσε τις καφετί χρωστικές του ματιού, αναφέρουν ερευνητές στη Δανία. Υποστηρίζουν μάλιστα ότι όλοι οι σημερινοί γαλανομάτηδες είναι μακρινοί απόγονοι του ανθρώπου στον οποίο πρωτοεμφανίστηκε αυτή η γενετική ιδιαιτερότητα.

Αμερικανοί ερευνητές ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να αποκαταστήσουν εν μέρει την όραση σε τυφλά πειραματόζωα, χάρη σε μια υβριδική θεραπεία που συνδυάζει γενετικά και χημικά χαρακτηριστικά.

Διεθνής επιστημονική κοινοπραξία εντόπισε για πρώτη φορά ένα γονίδιο που σχετίζεται με το γλοίωμα, ένα είδος καρκίνου του εγκεφάλου που αναπτύσσεται από τα νευρογλοιακά κύτταρα. Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο του επιστημονικού εντύπου Journal of the National Cancer Institute, το γονίδιο αιτιολογεί γιατί ορισμένες οικογένειες έχουν γενετική προδιάθεση εκδήλωσης της συγκεκριμένης κακοήθειας.

Αμερικανοί ερευνητές ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν ένα γονίδιο το οποίο προκαλεί υπερβολική ανάπτυξη (γιγαντισμό), σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο New England Journal of Medicine.

Ένα γονίδιο που έχει συνδεθεί με τους εξωστρεφείς και χαρούμενους χαρακτήρες αυξάνει την πιθανότητα σύναψης ερωτικής σχέσης, αναφέρουν ερευνητές στην Κίνα. Η επίδραση του γονιδίου είναι πάντως μικρή.

Το 1993, ο αμερικανός γενετιστής Ντιν Χάμερ προκάλεσε σάλο ανακοινώνοντας ότι είχε ενδείξεις για ένα «γκέι γονίδιο» στο χρωμόσωμα Χ. Είκοσι χρόνια μετά, μια νέα μελέτη δείχνει να τον δικαιώνει, χωρίς όμως να καταφέρνει να πείσει απόλυτα.

Γενετική συγκριτική ανάλυση του DNA 17 αιωνόβιων ανθρώπων, 16 γυναικών και ενός άνδρα, ηλικίας 110 έως 116 ετών, απέτυχε να εντοπίσει κάποιον γενετικό παράγοντα που τους έχει χαρίσει το πλεονέκτημα της μακροζωίας, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο PLoS One.

Ένα ποτήρι κρασί την ημέρα μπορεί να σας κάνει καλό, μόνο αν είστε τυχεροί και έχετε τα κατάλληλα γονίδια, υποστηρίζουν σουηδοί ερευνητές.

Ποντίκια στα οποία έχει εισαχθεί ένα ανθρώπινο γονίδιο, το οποίο πιστεύεται ότι έπαιξε κεντρικό ρόλο στην εξέλιξη της ανθρώπινης ομιλίας, μαθαίνουν πιο εύκολα να βρίσκουν το δρόμο τους σε λαβυρίνθους, αναφέρει διεθνής ομάδα έγκριτων ερευνητών. Το εν λόγω γονίδιο δεν αποκλείεται να βοηθά τα βρέφη να μαθαίνουν να μιλούν χωρίς να καταβάλλουν συνειδητή προσπάθεια για να εκφέρουν τις λέξεις.

Τα γενετικά μυστικά των υπεραιωνόβιων έρχονται σταδιακά στο φως και μαρτυρούν ότι η χαμηλή χοληστερόλη παίζει ρόλο-«κλειδί» στα πολλά, πολλά, πολλά χρόνια ζωής, σύμφωνα με νέα μελέτη ειδικών του Ισπανικού Εθνικού Ερευνητικού Κέντρου για τον Καρκίνο στη Μαδρίτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Aging Cell».

Η ανακάλυψη ενός νέου γονιδίου που αυξάνει τον κίνδυνο αυτοκτονίας ενδεχομένως να συντελέσει στην ανάπτυξη μιας αιματολογικής εξέτασης που θα προβλέπει τον ατομικό κίνδυνο αυτοχειρίας, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο American Journal of Psychiatry.

Γονίδιο που αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης εγκεφαλικού επεισοδίου ή εμφράγματος ανακάλυψαν βρετανοί ερευνητές σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο PLoS. Το επίμαχο γονίδιο προάγει τον σχηματισμό θρόμβων, κύρια αιτία καρδιαγγειακών επιπλοκών.

Η λεγόμενη οριζόντια μεταφορά γονιδίων, η μεταφορά DNA μεταξύ διαφορετικών ειδών, αποδεικνύεται πολύ πιο εκτεταμένη από ό,τι πίστευαν οι μικροβιολόγοι. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Λυόν αναφέρουν ότι δεκάδες είδη μυκήτων και συγγενικών οργανισμών έχουν δανειστεί ένα βακτηριακό γονίδιο που τους διευκολύνει στο να προσβάλλουν φυτά -το γονίδιο βρέθηκε μεταξύ άλλων στο διαβόητο «περονόσπορο της πατάτας».