Τα 5 μεγάλα πλήγματα που έφερε το 2025 (και η κυβέρνηση Τραμπ) στα δικαιώματα των γυναικών

Πέρυσι τέτοια εποχή, οι οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών ετοιμάζονταν για μια δεύτερη θητεία του Τραμπ.

Λίγες ήταν προετοιμασμένες για το χάος που θα ξεσπούσε τον Ιανουάριο. Ο όγκος και η ταχύτητα των εκτελεστικών διαταγμάτων που εξέδωσε ο Λευκός Οίκος θεωρήθηκαν ως σκόπιμη τακτική για να προκαλέσουν πανικό και να κατακλύσουν την κοινή γνώμη. Από πολλές απόψεις, η τακτική αυτή πέτυχε – επικράτησε σύγχυση, οργή και εξάντληση, καθώς οι οργανώσεις προσπαθούσαν να καλύψουν το κενό που άφησε η παύση της χρηματοδότησης από την USAID. Αλλά αυτό ήταν μόνο η αρχή.

Η αμερικανική κυβέρνηση υπήρξε ο βασικός κινητήριος μοχλός, υποστηριζόμενη από την έντονη προπαγανδιστική δράση υπερσυντηρητικών ομάδων που εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία για να ενισχύσουν τους παγκόσμιους δεσμούς με τους πολιτικούς συμμάχους τους.

Ακολουθούν πέντε στιγμές που επηρέασαν την ασφάλεια, την αξιοπρέπεια και τη ζωή των γυναικών και των κοριτσιών, σύμφωνα με τον Guardian.

Η USAID διαλύθηκε

Τον Μάρτιο, έξι εβδομάδες μετά το πάγωμα της USAID, που προκάλεσε αναταραχή σε όλο τον κόσμο, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο επιβεβαιώνει ότι το 83% των προγραμμάτων της υπηρεσίας θα καταργηθεί.

Διπλωμάτες των ΗΠΑ, πρώην πρόεδροι και εμπειρογνώμονες στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας και της υγείας καταδικάζουν την είδηση, προειδοποιώντας ότι θα υπάρξουν θύματα.

Οι υπερασπιστές των δικαιωμάτων λένε ότι η κατάργηση της USAID είναι κάτι περισσότερο από μια κρίση χρηματοδότησης, είναι μια άγρια επίθεση στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην αναπαραγωγική φροντίδα.

No one has ever helped men as much as Donald Trump has done.

After cutting USAID funding to Indian feminists, he has declared women’s quotas in jobs as human rights violation.

«Companies with diversity policies are human rights violators.» Hold this banner in front of companies… pic.twitter.com/l8Ciuunayk

— SIFF – Save Indian Family Foundation (@realsiff) November 21, 2025

Πολλές οργανώσεις λένε ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια θα επηρεαστούν δυσανάλογα από τη μείωση της βοήθειας, ειδικά σε περιοχές συγκρούσεων.

Καθώς το έτος τελειώνει, τα στοιχεία δείχνουν ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν ήδη πεθάνει από ασθένειες, πείνα, έλλειψη πρόσβασης σε προγεννητική και μεταγεννητική φροντίδα και έμφυλη βία, με εκατομμύρια ακόμη να φαίνεται ότι θα ακολουθήσουν.

Το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Κάτω Χώρες, οι δύο μεγαλύτεροι χρηματοδότες της βοήθειας σε αναπαραγωγικά ζητήματα μετά τις ΗΠΑ, ακολουθούν με τις δικές τους περικοπές.

Ο Νικ Ντέρντεν, διευθυντής της Global Justice Now, λέει ότι η απόφαση του Κιρ Στάρμερ να μειώσει κατά περίπου 6 δισεκατομμύρια λίρες τη βοήθεια στο εξωτερικό είναι μια κίνηση κατευνασμού του Τραμπ.

Οι ομάδες της χριστιανικής δεξιάς ενάντια UN Women

Τον Μάρτιο, αρκετές οργανώσεις της χριστιανικής δεξιάς συναντιούνται σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο της Νέας Υόρκης για μια διήμερη διάσκεψη που πραγματοποιείται παράλληλα με την ετήσια συνάντηση του UN Women.

Είναι μια ευκαιρία να μοιραστούν τακτικές για το πώς να νικήσουν τη «ριζοσπαστική ατζέντα» του ΟΗΕ.

Παράλληλα επικροτούν τη δεύτερη θητεία του Τραμπ και τις αλλαγές στην πολιτική των ΗΠΑ σχετικά με το φύλο, τη διαφορετικότητα και την άμβλωση.

Εν τω μεταξύ, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ανοίγει τη σύνοδο κορυφής για τις γυναίκες με μια αυστηρή προειδοποίηση ότι «το δηλητήριο της πατριαρχίας» έχει επιστρέψει, μετά από μια έκθεση που δείχνει ότι οι αντίπαλοι των δικαιωμάτων υπονομεύουν ενεργά τη μακροχρόνια συναίνεση σε βασικά ζητήματα δικαιωμάτων των γυναικών σε όλο τον κόσμο.

Going to host a Parallel Event at the UN in NYC, March 23rd at the Commission on the Status of Women. pic.twitter.com/mvML725x6Z

— Denise Mountenay (@dmountenay1) February 17, 2017

Συνέδρια για τις «οικογενειακές αξίες» στην Αφρική

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, μια σειρά συνεδρίων στην Αφρική με θέμα την παραδοσιακή οικογένεια και την εθνική κυριαρχία προκαλεί ανησυχία στους υποστηρικτές των δικαιωμάτων.

Στις 9 Μαΐου, ο πρόεδρος και η πρώτη κυρία της Ουγκάντα εγκαινιάζουν το τρίτο Διακοινοβουλευτικό Φόρουμ για την Οικογένεια, την Κυριαρχία και τις Αξίες στο Εντέμπε, με στόχο να απωθήσουν τις εγκληματικές ξένες δυνάμεις που υπονομεύουν τις παραδοσιακές οικογενειακές αξίες.

Martin Onyango, Associate Director, Legal Strategies – Africa @ReproRightsAFR, notes that the tactics of Kenya’s anti-abortion movement reflect those in the U.S., driven by international conservative groups promoting restrictive policies. pic.twitter.com/V1xmIQn84s

— Center for Reproductive Rights Africa (@ReproRightsAFR) November 5, 2024

Λίγες μέρες αργότερα, πραγματοποιείται στο Ναϊρόμπι το Παναφρικανικό Συνέδριο για τις Οικογενειακές Αξίες.

Και στις δύο εκδηλώσεις συμμετείχαν κορυφαίες προσωπικότητες των ΗΠΑ και της Ευρώπης που αντιτίθενται στα δικαιώματα, όπως η πρόεδρος της Family Watch International, Sharon Slater, ο Austin Ruse, πρόεδρος του Κέντρου για την Οικογένεια και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (C-Fam), και ο Jerzy Kwaśnewski, συνιδρυτής της «εξτρεμιστικής θρησκευτικής οργάνωσης» Ordo Iuris με έδρα την Πολωνία, ο οποίος καλεί τις αφρικανικές ΜΚΟ να αντισταθούν στη «ριζοσπαστική παγκόσμια κοινωνική μηχανική» του ΟΗΕ και της ΕΕ.

Τον Ιούνιο, η Μορμονική Εκκλησία διοργανώνει τη διάσκεψη Strengthening Families στη Σιέρα Λεόνε, μια εκδήλωση που, σύμφωνα με τους υποστηρικτές των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων, έχει μετατραπεί σε μια πλατφόρμα κατά των LGBTQ και του φύλου.

Δεν είναι η πρώτη φορά που Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ταξιδεύουν στην Αφρική για να ενισχύσουν τους δεσμούς με τους Αφρικανούς συμμάχους τους, αλλά οι ακτιβιστές υποστηρίζουν ότι η παρουσία τους έχει αυξηθεί σημαντικά.

C-FAM: To commemorate the International Day of the Girl Child, a UN treaty body has released a statement mentioning abortion 27 times as the most important factor for the well-being and development of young girls.https://t.co/hHadWzvSuU pic.twitter.com/uyphcWh187

— Zeljko Bilandzic 🇻🇦 🇭🇷 🇨🇦 🇺🇦 ن (@zeljkobil) November 2, 2023

Απειλή των ΗΠΑ να κάψουν αντισυλληπτικά

Καθώς οι κλινικές στην υποσαχάρια Αφρική αναφέρουν ότι εξαντλούνται τα αντισυλληπτικά, συμπεριλαμβανομένων των κιτ έκτακτης ανάγκης για επιζούσες σεξουαλικής βίας, οι ΗΠΑ ανακοινώνουν τον Ιούλιο σχέδια για την καταστροφή αντισυλληπτικών αξίας 10 εκατομμυρίων δολαρίων που φυλάσσονται σε αποθήκη στο Βέλγιο.

Η Διεθνής Ομοσπονδία Οικογενειακού Προγραμματισμού (IPPF) δηλώνει ότι η καταστροφή τους θα στερήσει από περισσότερες από 1,4 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια την προμήθεια αντισυλληπτικών και θα οδηγήσει σε 174.000 ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες και 56.000 επικίνδυνες αμβλώσεις στις πέντε αφρικανικές χώρες που ερεύνησε.

Η IPPF δηλώνει ότι το σχέδιο είναι μια ιδεολογική απόφαση «για την επιβολή μιας αντι-δικαιωτικής ατζέντας σε ολόκληρο τον κόσμο» και «μια σκόπιμη πράξη αναπαραγωγικής εξαναγκασμού».

Οι ΜΚΟ προσφέρονται να αγοράσουν τα αντισυλληπτικά ώστε να φτάσουν στους προορισμούς τους, αλλά οι ΗΠΑ απορρίπτουν όλες τις προσφορές. Σήμερα, η κατάσταση βρίσκεται σε αδιέξοδο, καθώς η φλαμανδική κυβέρνηση δεν επιτρέπει την καταστροφή των χρησιμοποιήσιμων προϊόντων.

Millions of dollars worth of contraceptives destined for low-income countries were destroyed at the direction of the Trump administration. https://t.co/GsSJl2U7Ob

— The New York Times (@nytimes) September 12, 2025

Επέκταση του «παγκόσμιου κανόνα σιωπής»

Η αναβίωση του παγκόσμιου κανόνα σιωπής, ο οποίος σταματά την αμερικανική βοήθεια σε ομάδες που παρέχουν, υποστηρίζουν ή συμβουλεύουν για υπηρεσίες άμβλωσης στο εξωτερικό, είναι συνήθης πρακτική για τις ρεπουμπλικανικές κυβερνήσεις, οπότε δεν ήταν έκπληξη όταν ο Πρόεδρος Τραμπ επαναφορά τον κανόνα την πρώτη εβδομάδα της θητείας του τον Ιανουάριο.

Ωστόσο, τον Οκτώβριο, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι σκοπεύουν να επεκτείνουν τον παγκόσμιο κανόνα σιωπής ώστε να συμπεριλάβει κυβερνήσεις και πολυμερείς οργανισμούς εκτός από ΜΚΟ, και να καλύψει προγράμματα ποικιλομορφίας.

🔍The Truth About the Global Gag Rule
Misinformation about reproductive rights is rampant—so let’s set the record straight. The Global Gag Rule (aka Mexico City Policy) blocks U.S. funding to international organizations that provide, discuss, or advocate for abortion services. pic.twitter.com/wbLYyARI6m

— A Healthier Democracy (@ahdemocracy) February 24, 2025

Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την επέκταση του παγκόσμιου κανόνα περί απαγόρευσης αναμένεται να ανακοινωθούν στις αρχές του 2026.

Ο Rajat Khosla, διευθυντής της Partnership for Maternal, Newborn and Child Health, δηλώνει ότι η επέκταση του πεδίου εφαρμογής του κανόνα θα έχει «απρόβλεπτες επιπτώσεις».

Οι ακτιβιστές για την αναπαραγωγική δικαιοσύνη φοβούνται ότι τα νέα πακέτα βοήθειας των ΗΠΑ που διαπραγματεύονται με χώρες της Αφρικής θα εξαρτηθούν από την αποδοχή του διευρυμένου παγκόσμιου κανόνα περί απαγόρευσης.