Ενώ οι ΗΠΑ δαπανούν πόρους για να προστατέψουν το Ισραήλ στον πρόσφατο ολιγοήμερο πόλεμο που ξεκίνησε εναντίον του Ιράν, η άλλα παγκόσμια δύναμη της Αναστολή, η Κίνα αξιοποιεί επιδέξια τις εξελίξεις προς όφελός της, πέφτοντας συχνά σε… αντιφάσεις.

Αναλύοντας τη στάση του Πεκίνου στη Μέση Ανατολή, εν μέσω μιας ευαίσθητης εκεχειρείας μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, ο Κινέζος ειδικός Ντενγκ Γιουβέν κάνει λόγο για μια εκ των πραγμάτων «αντιφατική πολιτική».

Σε ανάλυσή του στο περιοδικό  Foreign Policy υπογραμμίζει ότι οι εκκλήσεις του Πεκίνου για κατάπαυση του πυρός είναι τουλάχιστο… εν μέρει ειλικρινείς.

Πως το εξηγεί όμως αυτό;

Για να απαντηθεί αυτή η προσέγγιση, αναλύει τη κινεζική πολιτική σε δύο επίπεδα: αφενός της στρατηγικής της Κίνας στη Μέση Ανατολή και αφετέρου της ευρύτερης στρατηγικής της αντιπαλότητας με τις ΗΠΑ.

Η σύγκρουση Ιράν–Ισραήλ φαίνεται να αφορά άμεσα την Κίνα, καθώς μπορεί να διαταράξει την Πρωτοβουλία του Δρόμου του Μεταξιού, να πλήξει την ενεργειακή της ασφάλεια και να επηρεάσει την αντιπαλότητα ΗΠΑ–Κίνας.

Δεν πρέπει να υπάρξει πολιτική ανατροπή στο Ιράν

Η κινεζική στρατηγική στη Μέση Ανατολή βασίζεται πρωτίστως στην εξασφάλιση της ενεργειακής της ασφάλειας, καθώς η Κίνα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εισαγωγές πετρελαίου από τα κράτη του Κόλπου και το Ιράν. Ακολουθούν τα οικονομικά της συμφέροντα στην περιοχή, κυρίως μέσω της υλοποίησης έργων της Πρωτοβουλίας του Δρόμου του Μεταξιού, και τέλος η πολιτική της συνεργασία με τις αραβικές χώρες και το Ιράν, λέει.

Μπορεί η Κίνα να έχει αυξήσει τις αγορές ρωσικού πετρελαίου μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά το μεγαλύτερο μέρος των αποθεμάτων της εξακολουθεί να προέρχεται από τη Μέση Ανατολή. Έτσι, ο Γιουβέν εκτιμά πως αν καταρρεύσει η εκεχειρία και επεκταθεί η σύγκρουση, τα κινεζικά έργα στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας του Δρόμου του Μεταξιού θα επηρεαστούν αναπόφευκτα.

Εντοπίζει την μεγαλύτερη ανησυχία της Κίνας στο ότι η ενδεχόμενη ανατροπή του θεοκρατικού καθεστώτος του Ιράν υπό κοινή στρατιωτική πίεση από ΗΠΑ και Ισραήλ.

«Αν αυτό συνέβαινε, η πολυετής κινεζική επένδυση και εμπλοκή στο Ιράν θα κατέρρεε και θα επιβεβαίωνε τους μακροχρόνιους φόβους του Πεκίνου για εξέγερση εμπνευσμένη από τις ΗΠΑ» σημειώνει

Η αντιπαλότητα με ΗΠΑ

Έτσι, για τον Κινέζο ειδικό, από στρατηγική σκοπιά, το Πεκίνο δεν επιθυμεί την κλιμάκωση του πολέμου, ιδίως αν οδηγήσει σε γενικευμένη περιφερειακή σύρραξη. Ωστόσο, η σύγκρουση Ιράν–Ισραήλ εντάσσεται και στο ευρύτερο πλαίσιο του στρατηγικού ανταγωνισμού ΗΠΑ–Κίνας.

Αυτό σημαίνει ότι οι Κινέζοι βλέπουν και τα θετικά μιας περιορισμένης έντασης, καθώς η παρατεταμένη εμπλοκή στη Μέση Ανατολή αποδυναμώνει τη στρατηγική δυνατότητα των ΗΠΑ να αντιμετωπίσουν την Κίνα μακροπρόθεσμα.

Μια ευρύτερη περιφερειακή σύρραξη θα απαιτούσε την περαιτέρω απομάκρυνση αμερικανικών στρατιωτικών μέσων από την Ανατολική Ασία, πχ αεροπλανοφόρου τύπου Nimitz και βομβαρδιστικών, στην περιοχή εξαντλώντας τα αποθέματα πυρομαχικών και υπονομεύοντας την αποτρεπτική ισχύ έναντι της Κίνας.

Ωστόσο, από την οπτική του Πεκίνου, για να λειτουργήσει η σύγκρουση Ιράν–Ισραήλ ως ένα «δεύτερο Αφγανιστάν» που θα αποσπά τις ΗΠΑ από την Ασία, το Ιράν πρέπει να παραμείνει στρατιωτικά ανθεκτικό, επισημαίνει ο Γιουβέν.

«Αυτό μπορεί να απαιτήσει παροχή στρατιωτικής βοήθειας – είτε άμεσα, είτε μέσω τρίτων κρατών όπως το Πακιστάν – ή στήριξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας του Ιράν. Αν και η ανοιχτή στρατιωτική υποστήριξη από το Πεκίνο θεωρείται απίθανη, μια διακριτική ενίσχυση της αυτάρκειας του Ιράν είναι απολύτως πιθανή» λέει.

Έτσι, για τον Κινέζο ειδικό το διπλωματικό μήνυμα του Πεκίνου είναι σαφές: τάσσεται υπέρ του Ιράν, καταδικάζει το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, και ζητά αυτοσυγκράτηση για να αποτραπεί η ευρύτερη αποσταθεροποίηση της περιοχής. Ωστόσο, αυτή η ρητορική ίσως αφήνει περιθώρια για μετρημένη ένταση που θα φθείρει τους Αμερικανούς. Και όλα αυτά, δίχως να ρίξουν οι Κινέζοι τουφεκιά.

Ειδήσεις Σήμερα: