Ακριβό καφέ… κερνά η κλιματική κρίση

Στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών βρίσκονται οι τιμές του καφέ, προκαλώντας πονοκέφαλο σε επιχειρήσεις και καταναλωτές σχετικά με την πορεία των τιμών στη λιανική το επόμενο διάστημα. Πρόκειται για συνθήκες που επηρεάζουν δραστικά το κόστος για τις βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην εισαγωγή, επεξεργασία και διάθεση καφέ.

Παρά τον έντονο ανταγωνισμό που χαρακτηρίζει τον κλάδο, οι εξελίξεις αυτές θα έχουν αντίκτυπο και στην ελληνική αγορά, τόσο στη λιανική των τροφίμων όσο και στην καφεστίαση.

Οπως επισημαίνουν οι εκπρόσωποι της Ελληνικής Ενωσης Καφέ, παρά τις προηγούμενες εκτιμήσεις για αποκλιμάκωση, σημειώθηκε περαιτέρω αύξηση στις τιμές τις τελευταίες εβδομάδες. Τα αυξημένα κοστολόγια δεν είναι πλέον δυνατόν να απορροφηθούν από τις επιχειρήσεις του κλάδου. Ο μόνος τρόπος να αποφευχθούν σημαντικές ανατιμήσεις για τους καταναλωτές, σύμφωνα με την Ενωση, είναι η κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) σε ένα προϊόν που αποτελεί καθημερινή συνήθεια για τους Ελληνες και ταυτόχρονα μια οικονομική διασκέδαση όταν καταναλώνεται εκτός σπιτιού.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ενωσης Καφέ, περίπου 40.000 τόνοι καφέ καταναλώνονται ετησίως στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των ποσοτήτων που διακινούνται παράνομα, οι οποίες υπολογίζονται μεταξύ 10% και 15%. Αυτή η παράνομη αγορά, όπως σημειώνουν στελέχη του κλάδου, αναπτύχθηκε μετά την επιβολή του ΕΦΚ.

Παραγωγή

Η κλιματική αλλαγή και τα προβλήματα στην παραγωγή καφέ έχουν εκτινάξει τις τιμές ενός προϊόντος που αποτελεί και χρηματιστηριακό αγαθό. Οι αυξητικές τάσεις στις τιμές, που παρατηρούνται τελευταία, αφορούν τόσο τις ποικιλίες Robusta όσο και Arabica. Η ποικιλία Robusta κατέγραψε τις υψηλότερες διεθνείς τιμές των τελευταίων 30 ετών. Συγκεκριμένα, η ποικιλία Arabica σημείωσε στις 29 Νοεμβρίου ιστορικό ρεκόρ, φτάνοντας τα 3,3 δολάρια ανά λίβρα, από 1,82 δολάρια έναν χρόνο πριν. Αντίστοιχα, η τιμή της ποικιλίας Robusta αυξήθηκε στα 573 δολάρια ανά τόνο, από 252,8 δολάρια στα τέλη Νοεμβρίου του 2023, παρουσιάζοντας αύξηση 126,7% σε ετήσια βάση.

Ιστορικά, η τιμή της ποικιλίας Arabica έχει φτάσει σε αντίστοιχα επίπεδα μόνο δύο φορές. Η παγκόσμια αγορά καφέ βρίσκεται αντιμέτωπη με τρία συνεχόμενα έτη ελλειμματικού ισοζυγίου παραγωγής και ζήτησης, με την κλιματική κρίση να επηρεάζει καταλυτικά τις μεγαλύτερες παραγωγικές χώρες, όπως η Βραζιλία και το Βιετνάμ. «Συνθήκες όπως ο παγετός και η παρατεταμένη ξηρασία επιδρούν καθοριστικά στην παγκόσμια παραγωγή, μειώνοντας την παραγόμενη ποσότητα και αυξάνοντας τις τιμές. Οι απρόβλεπτες κλιματικές συνθήκες φαίνεται να αποτελούν πλέον τη νέα κανονικότητα για την καλλιέργεια του καφέ, όπως και για τον πρωτογενή τομέα συνολικά», αναφέρουν παράγοντες της αγοράς καφέ.

Η κατάσταση αυτή, σύμφωνα με στελέχη του κλάδου, οδηγεί σε αυξήσεις τιμών τόσο στα σουπερμάρκετ όσο και στα καταστήματα εστίασης. Μέχρι σήμερα, οι επιχειρήσεις απορροφούσαν το μεγαλύτερο μέρος των ανατιμήσεων, όμως οι συνθήκες στις διεθνείς αγορές αναγκάζουν τις εταιρείες να προχωρήσουν σε αυξήσεις στο ράφι. Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Καφέ, Αναστάσιος Γιάγκογλου, υπογραμμίζει πως η κατάργηση του ΕΦΚ θα μπορούσε να περιορίσει τις αναμενόμενες αυξήσεις, που από το νέο έτος θα φτάσουν το 10%-20% στη λιανική των σουπερμάρκετ.

Κατανάλωση στο σπίτι

Η συνολική αγορά καφέ στα σουπερμάρκετ ανέρχεται σε 340 εκατ. ευρώ, καλύπτοντας το 60% της συνολικής κατανάλωσης. Από αυτό το ποσό, οι πωλήσεις καψουλών καφέ αντιστοιχούν σε περίπου 60 εκατ. ευρώ ετησίως.

Οσον αφορά την κατανομή της κατανάλωσης στο οργανωμένο λιανεμπόριο, ο ελληνικός καφές καταλαμβάνει την πρώτη θέση σε ποσότητες, με μερίδιο 50%, ενώ σε αξία καλύπτει το 30%. Ακολουθούν ο στιγμιαίος καφές με 18% σε ποσότητες και 30% σε αξία, ο εσπρέσο με 15% σε ποσότητες και 25% σε αξία και ο καφές φίλτρου με 17% σε ποσότητες και 13% σε αξία.

Περίπου το 40% των Ελλήνων προτιμά την κατανάλωση καφέ εκτός σπιτιού, είτε στο χέρι είτε σε καφετέριες, με τις συνολικές πωλήσεις των αλυσίδων καφέ το 2023 να ανέρχονται σε περίπου 600 εκατ. ευρώ, ενώ ο εσπρέσο διατηρεί την πρωτοκαθεδρία.

Premium έκδοση ΤΑ ΝΕΑ