«Πορνό σημαίνει επίδειξη και όχι αφήγηση» – Τα γυμνά πορτρέτα των vintage XXX περιοδικών

Στο νέο της βιβλίο φωτογραφίας με τίτλο«Centrefold», η καλλιτέχνις Carly Ries επαναχρησιμοποιεί hardcore και softcore φωτογραφήσεις περιοδικών από τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 για να διερευνήσει την αντικειμενικότητα και την υποκειμενικότητα στα γυμνά πορτρέτα.

«Ήταν ξεκάθαρα φτιαγμένα από άντρες για άντρες», λέει, σκεπτόμενη τις κλισέ, κατασκευασμένες πόζες και τα μοτίβα λουλουδιών

«Από νεαρή ηλικία, φωτογράφιζα γυναίκες και είχα περιέργεια για τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι απεικόνιζαν τα σώματα και τη σεξουαλικότητα», λέει στο περιοδικό Dazed η φωτογράφος Carly Ries με έδρα τη Νέα Υόρκη.

View this post on Instagram

A post shared by carly ries (@carlyries)

Η επίδειξη της λεσβιακής επιθυμίας

Παραδέχεται ότι τραβούσε γυμνά πορτρέτα από την ηλικία των 14 ετών – το πρώτο της μοντέλο ήταν η μητέρα της. «Με την πάροδο του χρόνου, άρχισα να αναρωτιέμαι, τι σημαίνει το να φωτογραφίζω κάποιον γυμνό;».

Σε ένα επόμενο γυμνό πορτρέτο της φίλης της Ruby T, η Ries απαθανατίζει το ξαπλωμένο, στριφογυριστό σώμα της, καθώς αστράφτει η λευκή γυαλάδα στο δέρμα της. «Με ενδιαφέρουν τόσο πολύ οι γυμνές εικόνες στις οποίες είναι εμφανής ο ψυχισμός και η ψυχολογία του ατόμου», εξηγεί η Ries.

Carly Ries, Centrefold (2023)

Τα διαπεραστικά μάτια της Ruby μας κοιτούν κατευθείαν, διεκδικώντας το βλέμμα μας. «Δεν είναι απλώς ένα σώμα. Αποτελεί μια ολόκληρη διαδικασία σκέψης που συμβαίνει»

«Προσπάθησα να βρω τα σημεία που έμοιαζαν με πραγματική σύνδεση μεταξύ των δύο ανθρώπων, όχι επειδή πίστευα ότι ήταν απαραίτητα σεξουαλική, αλλά επειδή ήταν συνάδελφοι»

Ξεφυλλίζοντας για πρώτη φορά τα περιοδικά μόλις της τα έδωσε ένας φίλος της, διαπίστωσε ότι όλα περιείχαν ερωτικές σκηνές με γυναίκες. «Ήταν ξεκάθαρα φτιαγμένα από άντρες για άντρες», λέει, σκεπτόμενη τις κλισέ, κατασκευασμένες πόζες και τα μοτίβα λουλουδιών.

Αλλά αυτό που ενδιέφερε την Carly ήταν οι στιγμές ανάμεσα στις γραφικές απεικονίσεις των σεξουαλικών αλληλεπιδράσεων – η επίδειξη της λεσβιακής επιθυμίας.

Carly Ries, Centrefold (2023)

«Προσπάθησα να βρω τα σημεία που έμοιαζαν με πραγματική σύνδεση μεταξύ των δύο ανθρώπων, όχι επειδή πίστευα ότι ήταν απαραίτητα σεξουαλική, αλλά επειδή ήταν συνάδελφοι».

«Απλώς την κοιτάς»

Ως επαγγελματίας φωτογράφος, φανταζόταν εύκολα τον εαυτό της στη φωτογράφιση, τοποθετώντας τα μοντέλα σε αυτά τα εξωπραγματικά σκηνικά και βγάζοντας τις ρηξικέλευθες φωτογραφίες. «Μηδένισα τις στιγμές στις οποίες θα είχα εστιάσει εγώ, οι οποίες σχεδόν παρακάμπτουν το ανδρικό βλέμμα», λέει.

Carly Ries, Centrefold (2023)

Σε ένα εξώφυλλο, μεγεθύνει μια ερωτική εικόνα σε ένα αποκομμένο φιλί, μετατρέποντας το σε μια τρυφερή στιγμή και όχι σε μια παράσταση συμβατικής ετεροερωτικής γυναικείας σεξουαλικότητας, η οποία διαδραματίζεται για την ευχαρίστηση του ανδρικού κοινού. Σε μια άλλη κομμένη εικόνα, η παρουσία της γυναίκας υποδηλώνεται μόνο μέσα από δύο χέρια, μια κοιλιά και δύο ποτήρια κρασιού σε ένα τραπεζάκι του καφέ.

Η Ries εξηγεί: «Οι εικόνες που είχαν κάποια ένταση ήταν εκείνες με τις λεπτομέρειες που η ανδρική επιθυμία δεν θα είχε απαραίτητα αντιληφθεί».

View this post on Instagram

A post shared by carly ries (@carlyries)

Καθώς μας επιτρέπεται να φανταστούμε μόνο τη γραφική απεικόνιση στο λευκό χώρο, είμαστε αναγκασμένοι να κοιτάξουμε το μόνο πράγμα που αποκαλύπτει η Ries για τις γυναίκες: την κατεύθυνση του βλέμματος τους.

«Η δουλειά τους ήταν να τους κοιτάζουν», λέει η Ries, αναφερόμενη στα ανώνυμα μοντέλα. «Δεν είχε σημασία τι κοίταζαν». Αντιθέτως, το Centerfold εστιάζει στο βλέμμα των γυναικών ως την επικρατέστερη λεπτομέρεια, με ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο των ματιών καθώς και φωτογραφικούς χειρισμούς, όπως το εξώφυλλο του βιβλίου. Η πρωτότυπη φωτογραφία – εξώφυλλο ενός περιοδικού Playboy από το 1959 – φιλοξενεί τις σκουρόχρωμες λεπτομέρειες του προσώπου μιας γυναίκας σε κατακόκκινο φόντο.

Carly Ries, Centrefold (2023)

Στο αυθεντικό, τα λογότυπα από τα λαγουδάκια του Playboy είχαν τοποθετηθεί πάνω στην εικόνα, καλύπτοντας τα μάτια της και αποκλείοντας έτσι το ίδιο το μοντέλο, υποβιβάζοντας την σε ένα αντικείμενο που πρέπει να κοιτάξει κανείς χωρίς να έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στο βλέμμα του θεατή.

«Όταν βλέπεις αυτά τα μάτια που δεν μπορούν να δουν, δεν μπορείς να φανταστείς τι βλέπει ή τι σκέφτεται. Απλώς την κοιτάς», λέει χαρακτηριστικά η Ries.

«Γι’ αυτό αποφάσισα να της δώσω πίσω την ιριδα των ματιών της». Αυτή, κατά μία έννοια, είναι η κυρίαρχη ιδέα του Centrefold – η ανακατανομή της ισορροπίας δύναμης μεταξύ αντικειμένου και υποκειμένου, αποδίδοντας ένα βαθμό υποκειμενικότητας στα ανώνυμα άτομα σε αυτές τις αναμφισβήτητα αντικειμενοποιημένες εικόνες.

View this post on Instagram

A post shared by carly ries (@carlyries)

*Με πληροφορίες από Dazed | Κεντρική φωτογραφία θέματος: Carly Ries, Centrefold (2023)