Ένα ταξίδι στις εντυπωσιακότερες βιβλιοθήκες του κόσμου

της Μαρίνας Αθηναίου

Είναι οι βιβλιοθήκες του κόσμου που προσφέρουν μια θέαση που αναμφίβολα ενέχει κάτι το μεγαλειώδες. Τοπόσημα που προκαλούν σιωπηλά τον θαυμασμό, ακόμα και εκείνων που δεν θα αυτοχαρακτηρίζονται σε καμία περίπτωση ως φανατικοί βιβλιόφιλοι.

Από την οβάλ βιβλιοθήκη Tianjin Binhai στην Κίνα, με τα πανύψηλα επαναλαμβανόμενα λευκά ράφια και το κεντρικό σφαιρικό αμφιθέατρο με το παρατσούκλι “The Eye”, έως την εμβληματική βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και την βιβλιοθήκη Vasconcelos στο Μεξικό που μοιάζει με location βγαλμένο από ταινία του Christopher Nolan, ταξιδεύουμε στις εντυπωσιακότερες βιβλιοθήκες του Κόσμου.

H κεντρική βιβλιοθήκη του Άμστερνταμ

H κεντρική βιβλιοθήκη του Άμστερνταμ

H κεντρική βιβλιοθήκη του Άμστερνταμ, η μεγαλύτερη στην Ολλανδία, εκτείνεται σε 28,000 τετραγωνικά μέτρα, άνοιξε το 2007 και είναι σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Jo Coenen.

Πρόκειται για ένα από τα πιο βιώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον κτίρια της πόλης του ‘Άμστερνταμ. Στην ουσία, διαθέτει ένα “έξυπνο” σύστημα που προσφέρει ενεργειακή αυτονομία αποθηκεύοντας ενέργεια για μακροπρόθεσμη χρήση.

Η βιβλιοθήκη φιλοξενεί εκθέσεις, παρουσιάσεις και πολλές άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ διαθέτει θέατρο, καφέ και εστιατόριο με υπέροχη θέα στην πόλη.

Η βιβλιοθήκη Binhai, Τιαντζίν, Κίνα

Η βιβλιοθήκη Binhai, Τιαντζίν, Κίνα

Το κτίριο αποτελείται από επαναλαμβανόμενες αναβαθμίδες από το δάπεδο μέχρι την οροφή γεμάτες με βιβλία και ράφια  σε ομόκεντρα επίπεδα. Οι αναβαθμίδες αυτές, λειτουργούν ταυτόχρονα και ως οι διάδρομοι που θα συναντούσαμε σε μια συμβατική βιβλιοθήκη.

Η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, Αίγυπτος

Η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, Αίγυπτος

Η βιβλιοθήκη άνοιξε το 2002 και διαθέτει χώρο για οκτώ εκατομμύρια βιβλία καθώς και ένα αναγνωστήριο που εκτείνεται σε πάνω από 70.000 τετραγωνικά μέτρα και έντεκα ορόφους.

Η βιβλιοθήκη Morgan στη Νέα Υόρκη

Η βιβλιοθήκη Morgan στη Νέα Υόρκη

Αυτό που ξεκίνησε ως προσωπική βιβλιοθήκη για τον πανίσχυρο τραπεζίτη αλλά και δεινό συλλέκτη Τζ. Π. Μόργκαν, αποτελεί σήμερα ένα δημοφιλές και πολύτιμο δημόσιο ίδρυμα στην καρδιά του Μανχάταν.

Σπάνια βιβλία, χειρόγραφα, σχέδια, εκτυπώσεις ακόμα και αρχαία αντικείμενα που καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος ενδιαφερόντων και περιόδων στην ιστορία της τέχνης καθώς και η κομβική προσθήκη μιας μοντερνιστικής πινελιάς από τον, γνωστό σε εμάς και από το ΚΠΙΣΝ,  Ρέντσο Πιάνο, κάνουν την βιβλιοθήκη Morgan εξίσου εντυπωσιακή τόσο εσωτερικά με την συλλογή της, όσο και με το περίβλημά της.

Η βιβλιοθήκη DePetrus, στην ολλανδική πόλη Vught

Η βιβλιοθήκη DePetrus, στην ολλανδική πόλη Vught

Στην ολλανδική πόλη Vught, ένας ερειπωμένος ναός του 19ου αιώνα μεταμορφώθηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο Molenaar & Bol & vanDillen Architecten σε ένα πολυλειτουργικό κοινοτικό κέντρο που περιλαμβάνει μουσείο, καταστήματα, εστιατόριο καθώς και την περίφημη βιβλιοθήκη DePetrus.

Οι αρχιτέκτονες διατήρησαν την κάτοψη και τα παράθυρα με τα βιτρό, σχεδίασαν έναν νέο χώρο για μελέτη στον πάνω όροφο που έχει θέα στον ναό και τοποθέτησαν τα βιβλία πάνω σε ράφια με ράγες που μετακινούνται εύκολα ώστε ο χώρος να μπορεί να είναι πολυλειτουργικός και να χρησιμοποιείται συχνά  για εκδηλώσεις.

Η βιβλιοθήκη Abbey στο St. Gallen της Ελβετίας

Η βιβλιοθήκη Abbey στο St. Gallen της Ελβετίας

Το 1883 μάλιστα, η βιβλιοθήκη, χαρακτηρίστηκε ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς και σήμερα στεγάζει περισσότερους από 160.000 τόμους.

Οι επισκέπτες μπορούν να περπατήσουν, να περιηγηθούν ελεύθερα στον χώρο και να θαυμάσουν την όμορφη, μεσαιωνική αρχιτεκτονική. Ωστόσο, θα πρέπει απαραιτήτως να φορούν ειδικά υποδήματα που παρέχονται από τη βιβλιοθήκη προκειμένου να μην υποστεί φθορά το αρχικό, διατηρημένο ξύλινο πάτωμα.

Η βιβλιοθήκη της πόλης της Στουτγκάρδης

Η βιβλιοθήκη της πόλης της Στουτγκάρδης

Η βιβλιοθήκη έχει σχήμα κύβου και διαθέτει ένα φωτεινό εσωτερικό λόγω του μεγάλου και εντυπωσιακού αίθριου που κρέμεται πάνω από τους πέντε ορόφους γεμάτους με βιβλία.

Είναι χωρισμένη σε αρκετά διαφορετικά τμήματα μεταξύ των οποίων εκείνα της μουσικής, των τεχνών και των παιδικών βιβλίων. Ο λευκός χρωματικός τόνος και ο έντονος φωτισμός δίνουν στα βιβλία τον πρωταγωνιστικό ρόλο δημιουργώντας ταυτόχρονα έναν χώρο οικείο με μια αίσθηση «ορίζοντα».

Η βιβλιοθήκη Vasconcelos στην Πόλη του Μεξικού

Η βιβλιοθήκη Vasconcelos στην Πόλη του Μεξικού

Βρίσκεται στη γειτονιά Buenavista στο κέντρο της πόλης του Μεξικού και βγάζει βγαλμένη από spot location κάποιας ταινίας του Christopher Nolan.

Η Biblioteca Vasconcelos ιδρύθηκε τον Μάιο του 2006 και πήρε το όνομά της από τον φιλόσοφο και πρώην πρόεδρο της Εθνικής Βιβλιοθήκης του Μεξικού, José Vasconcelos.

Τα κύρια υλικά της είναι ο χάλυβας και το σκυρόδεμα, μοιάζει με τα έγκατα των αρχείων κάποιου τεράστιου οργανισμού ενώ ενδιάμεσα στα λαβυρινθώδη ράφια του ξεπροβάλουν έργα τέχνης. Από την οροφή της βιβλιοθήκης για παράδειγμα κρέμεται το γιγάντιο γλυπτό «Matrix Móvil» του καλλιτέχνη Gabriel Orozco που έχει γίνει πλέον χαρακτηριστικό και αναπόσπαστο μέρος της ταυτότητας της βιβλιοθήκης.

Η βιβλιοθήκη Byeolmadang στη Σεούλ

Η βιβλιοθήκη Byeolmadang στη Σεούλ

Αν και βρίσκεται μέσα σε ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα της Ασίας, το Starfield COEX στο Gangnam-gu, στη Σεούλ, η βιβλιοθήκη Byeolmadang μοιάζει με ναό του πολιτισμού, είναι τεράστια και προκαλεί δέος.

Ο χώρος χρησιμοποιείται επίσης για μεγάλες εκδηλώσεις, παρουσιάσεις βιβλίων ακόμη και για συναυλίες.

Deichman Bjorvika στο Όσλο

Deichman Bjorvika στο Όσλο

Η βιβλιοθήκη Deichman Bjorvika άνοιξε τον Ιούνιο του 2020 και ήδη αποτελεί τη νέα και αγαπημένη δημόσια βιβλιοθήκη του Όσλο.

Διαθέτει έξι ορόφους που περιλαμβάνουν από συλλογές λογοτεχνίας μέχρι χώρους ανάγνωσης και μελέτης, ακόμη, και κινηματογραφικές αίθουσες. Η βιβλιοθήκη Deichman Bjorvika φιλοξενεί επίσης, πάνω από 450.000 τύπους μέσων, έντυπων καθώς και ψηφιακών εκδόσεων.

Κάθε όροφος της βιβλιοθήκης έχει διαφορετική ατμόσφαιρα. Στον πρώτο όροφο, για παράδειγμα, μπορεί κανείς να ξεκουραστεί πίνοντας ζεστά ροφήματα στο cafe και διαβάζοντας κάποιο βιβλίο ή να γευματίσει στο εστιατόριο.

Ο δεύτερος όροφος φιλοξενεί την παιδική λογοτεχνία και ο τρίτος όροφος είναι αφιερωμένος στη μουσική, τις ταινίες και τα κόμικς.

Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ), Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Αθήνα

Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ), Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Αθήνα

Με ιστορία περίπου δύο αιώνων, περισσότερα από 1 εκατομμύριο βιβλία, περιοδικά και σπάνια χειρόγραφα από τον 9ο ως τον 20ο αιώνα, η Εθνική Δημόσια Βιβλιοθήκη της Ελλάδος στις νέες της εγκαταστάσεις στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος συνδέει γενιές. Την κληρονομιά και τη διανόηση του παρελθόντος, του παρόντος αλλά και του μέλλοντος, στα άδεια ράφια που τις αναμένουν στοργικά.

Στον χώρο υποδοχής της Βιβλιοθήκης και μέσω της γυάλινης πρόσοψης ξεχωρίζει ο εμβληματικός Πύργος Βιβλίων που εκτείνεται σε όλο το ύψος του κτιρίου και διαμορφώνει, στην ουσία, και την ταυτότητα της βιβλιοθήκης πριν ακόμα δρασκελίσουμε το κατώφλι της.

Βιβλιοθήκη, χώρος μελέτης, έρευνας και εκπαίδευσης και δύο δημόσια αναγνωστήρια εκτείνονται σε τέσσερα επίπεδα και γύρω από έναν κεντρικό άκαμπτο κορμό που συμβάλλει στη στατική δομή του κτιρίου. Έναν κύβος, συμπαγής, ντυμένος με βιβλία που αρθρώνεται σε δυο επίπεδα. Η οροφή του κτηρίου καλύπτεται από φυτεμένο δώμα αποτελώντας τμήμα του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος ενώ πάνω από την υποδοχή κρέμεται το κινούμενο γλυπτό “Myth” του Susumu Shingu που αναγράφει: «Επιστήμη, Ιστορία, Λογοτεχνία και Τέχνη συναντιούνται πέρα και πάνω από τον χώρο και τον χρόνο».

Klementinum, η Εθνική Βιβλιοθήκη της Πράγας

Klementinum, η Εθνική Βιβλιοθήκη της Πράγας

Το όνομα της βιβλιοθήκης προέρχεται από το οικοτροφείο που άνοιξαν οι μοναχοί του Τάγματος των Ιησουιτών το 1556. Αλλά η βιβλιοθήκη ιδρύθηκε το 1837 και είναι ιδιαίτερα γνωστή για το γεγονός ότι στεγάζει το Μνημείο του Μότσαρτ στο μουσικό τμήμα της βιβλιοθήκης.