Υπογονιμότητα: Καινοτόμο υδροτζέλ δίνει ελπίδα στις γυναίκες

Ενα υγιές ενδομήτριο παίζει καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη κύησης. Αντιθέτως ένα λεπτό ενδομήτριο μειώνει σημαντικά την πιθανότητα επιτυχούς εμφύτευσης του εμβρύου στη μήτρα αυξάνοντας παράλληλα τον κίνδυνο αποβολής – πρόκειται για έναν νευραλγικό παράγοντα που συντελεί στη γυναικεία υπογονιμότητα.

Τώρα ερευνητές του Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας Pohang (POSTECH) καθώς και του Πανεπιστημίου CHA στη Νότια Κορέα αναφέρουν ότι βρήκαν τη λύση στο πρόβλημα ανεπάρκειας του ενδομητρίου που στοιχίζει ακριβά στη γονιμότητα των γυναικών μέσω της ανάπτυξης ενός καινοτόμου υδροτζέλ το οποίο αποκαθιστά το πάχος του ενδομητρίου καθιστώντας το «φιλόξενο» για το έμβρυο. Με τον τρόπο αυτό ελπίζεται ότι θα προσφέρουν μια εξατομικευμένη θεραπεία ενάντια στην υπογονιμότητα που σχετίζεται με το ενδομήτριο.

Μίμηση του περιβάλλοντος της μήτρας

Σημειώνεται ότι οι υπάρχουσες θεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως η ορμονοθεραπεία και οι ενέσεις στο ενδομήτριο έχουν μέχρι σήμερα δείξει περιορισμένη επιτυχία. Το νέο τζελ μιμείται το περιβάλλον των κυττάρων της μήτρας προκαλώντας αναγέννηση του ενδομητρίου και ρίχνοντας φως στον μηχανισμό της ανάπτυξής του.

Αναγέννηση του ενδομητρίου

Οι ερευνητές ανέπτυξαν το υδροτζέλ χρησιμοποιώντας μια εξωκυττάρια μήτρα από την οποία είχαν αφαιρεθεί τα κύτταρα (uterus-derived decellularized extracellular matrix, UdECM). Στη συνέχεια έδειξαν ότι η υδρογέλη τους μπορεί να αναγεννήσει το ενδομήτριο, ενώ για πρώτη φορά αποκάλυψαν και τον μηχανισμό που ελέγχει αυτή τη διαδικασία, σύμφωνα με δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό «Advanced Functional Materials».

Οι πολύτιμες στην αναγεννητική ιατρική εξωκυττάριες μήτρες

Οι UdECMs αποτελούν δομές βιομορίων από τις οποίες έχουν αφαιρεθεί κυτταρικά «συστατικά» όπως ο πυρήνας και οι κυτταρικές μεμβράνες. Αυτές οι μήτρες προσομοιάζουν το in vivo περιβάλλον και έτσι χρησιμοποιούνται συχνά στην αναγέννηση και μεταμόσχευση ιστών και οργάνων όπως η καρδιά και οι νεφροί. Χρησιμοποιούνται επίσης στη δημιουργία ιστών μέσω τρισδιάστατης εκτύπωσης.

Φιλόξενο περιβάλλον για την εμφύτευση εμβρύου

Το υδροτζέλ της ερευνητικής ομάδας από τη Νότια Κορέα που βασιζόταν σε εξωκυττάρια μήτρα διέθετε χαρακτηριστικά δύο διαφορετικών ιστών: ολόκληρου του ιστού της μήτρας καθώς και ενός συγκεκριμένου στρώματος του ενδομητρίου. Η πρωτεϊνική σύνθεσή του ήταν πολύ

παρόμοια με εκείνη του πραγματικού ενδομητρίου ενώ δοκιμάστηκε σε μοντέλα ζώων προκειμένου να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητά του. Οπως έδειξαν τα πειράματα σε ποντίκια, μετά την έγχυσή της η υδρογέλη οδήγησε σε αποκατάσταση του πάχους του ενδομητρίου στα ζώα δημιουργώντας ένα φιλόξενο περιβάλλον για την εμφύτευση εμβρύου. Με δεδομένο ότι το νέο τζελ είναι ένα βιοϋλικό, η κυτταροτοξικότητά του είναι πολύ μικρή, εξασφαλίζοντας ποσοστό επιβίωσης εμβρύων στη μήτρα της τάξεως του 90% – σύμφωνα πάντα με τα πειράματα στα ποντίκια.

Προς εξατομικευμένες θεραπείες

Η ερευνητική ομάδα προχώρησε όμως ένα βήμα πιο πέρα προσπαθώντας να αποκαλύψει τον μηχανισμό που κρύβεται πίσω από την αναγεννητική διαδικασία του ενδομητρίου. Ανακάλυψε λοιπόν ότι στη διαδικασία αναγέννησης του ενδομητρίου εμπλέκεται ο ινσουλινόμορφος αυξητικός παράγοντας (IGF1) καθώς και η δεσμευτική πρωτεΐνη 3 του ινσουλινόμορφου αυξητικού παράγοντα (IGFBP3). Η νέα ανακάλυψη προσφέρει μια πλατφόρμα για περαιτέρω έρευνα σχετικά με την αναγέννηση του ενδομητρίου. Επιπροσθέτως οι ερευνητές είδαν ότι η υδρογέλη τους μπορεί να έχει θεραπευτική επίδραση ενάντια σε διαφορετικές παθήσεις της μήτρας όπως οι ενδομήτριες συμφύσεις, γεγονός που ανοίγει τον δρόμο για εξατομικευμένες θεραπείες ανάλογα με τα προβλήματα του ενδομητρίου της κάθε ασθενούς.

Αισιοδοξία για αντιμετώπιση της υπογονιμότητας

Oπως ανέφερε ο καθηγητής Μηχανικής του Πανεπιστημίου Pohang και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Ντονγκ -Γου Τσο «επιτύχαμε να αναπτύξουμε μια υδρογέλη για αναγέννηση του ενδομητρίου και επακόλουθη επίτευξη εγκυμοσύνης. Αισιοδοξώ ότι περαιτέρω έρευνα σχετικά με την κλινική εφαρμογή του υδροτζέλ θα προσφέρει ελπίδα σε ασθενείς που παλεύουν με την υπογονιμότητα».