Οι ΗΠΑ, ο Μπάιντεν και μερικά διδάγματα για τον «γρίφο» του μεταναστευτικού

«Χάος ακούγαμε και χάος δεν βλέπουμε», είναι λίγο πολύ το κλίμα στα ΜΜΕ στις ΗΠΑ για την κατάσταση στα σύνορα με το Μεξικό, σχεδόν δύο εβδομάδες μετά την αλλαγή στη μεταναστευτική πολιτική της χώρας.

Με το βλέμμα στραμμένο στις προεδρικές εκλογές του 2024, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν τερμάτισε το μέτρο που ίσχυε από την πανδημία της COVID-19 ως… «κληρονομιά» από τον προκάτοχό του, Ντόναλντ Τραμπ.

Γνωστό ως «Τίτλος 42», επέτρεπε την απέλαση παράτυπων μεταναστών με συνοπτικές διαδικασίες, στο όνομα της δημόσιας υγείας.

Στο πλαίσιο της τριετούς εφαρμογής του καταγράφηκαν περισσότερες από 2,7 εκατομμύρια απελάσεις.

Τώρα, στη θέση του «Τίτλου 42», η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει επαναφέρει σε ισχύ μια ακόμη πιο σκληρή πολιτική, γνωστή ως «Τίτλος 8».

Βάσει αυτής, όποιος συλλαμβάνεται να περνά παράτυπα τα σύνορα όχι μόνο θα απελαύνεται χωρίς δεύτερη κουβέντα, αλλά θα του απαγορεύεται για τα επόμενα πέντε χρόνια να αιτηθεί άσυλο ή να αναζητήσει άλλη νόμιμη οδό μετανάστευσης στις ΗΠΑ.

Για να αποφευχθεί αυτός ο κίνδυνος, θα πρέπει να έχει πρώτα υποβληθεί αίτηση χορήγησης ασύλου σε κάποια από τις χώρες διέλευσης στο ταξίδι προς τις ΗΠΑ και να αποδεικνύεται ότι αυτή έχει απορριφθεί.

Προτού δε φτάσουν μέχρι τα αμερικανικά σύνορα, οι αιτούντες άσυλο θα πρέπει να έχουν κλείσει ραντεβού μέσω μιας νέας -δύσχρηστης ή μη εύκολα προσβάσιμης για πολλούς- ειδικής εφαρμογής για «έξυπνα» κινητά.

Για την εφαρμογή του «Τίτλου 8» έχουν ήδη αναπτυχθεί επιπλέον 24.000 αστυνομικοί και 4.000 στρατιωτικοί στις παραμεθόριες περιοχές για επαναπροωθήσεις.

Στο μεσοδιάστημα Ρεπουμπλικανοί κυβερνήτες στον αμερικανικό νότο -από τον Ρον ΝτεΣάντις στη Φλόριντα, έως τον Γκρεγκ Άμποτ στο Τέξας- έχουν λάβει πρόσθετα μέτρα, στο φόντο ενός «παιχνιδιού» μικροπολιτικής.

Στο Κογκρέσο, το κυβερνητικό νομοσχέδιο για σαρωτική μεταρρύθμιση της μεταναστευτικής πολιτικής παραμένει σε αδιέξοδο, προσκρούοντας στην αντίθεση των Ρεπουμπλικανών που ελέγχουν τη Βουλή.

Έτσι όλοι τώρα βρίσκονται σε θέση μάχης και αναμονής.

«Εξαγωγή» προβλημάτων

Προς το παρόν, το μεταναστευτικό κύμα δείχνει να έχει καταλαγιάσει.

Σε αντίθεση με τις περίπου 10.000 παράτυπες διελεύσεις που καταγράφονταν καθημερινά λίγο πριν από την κατάργηση του «Τίτλου 42», αναφέρεται ότι έχουν πλέον μειωθεί κατά μέσο όρο έως και στις 3.000 την ημέρα.

Είναι περίπου το ένα τέταρτο του αριθμού που αρχικά υπολογιζόταν ότι θα φτάσουν, με την εφαρμογή του νέου μέτρου.

Ακόμη κι έτσι ωστόσο παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, σε βάθος 20ετίας.

Πολλοί προβλέπουν ότι η ανάσχεση των ροών δεν θα κρατήσει για πολύ.

«Αποδίδουμε τη μείωση τόσο στα μέτρα που έχουμε θέσει σε εφαρμογή για την παράνομη είσοδο, όσο και στις νόμιμες οδούς που έχουμε επεκτείνει, αλλά και στις ενέργειες των ξένων εταίρων μας», δήλωσε ο Μπλας Νούνιες Νέτο, υφυπουργός Συνοριακής και και Μεταναστευτικής Πολιτικής των ΗΠΑ.

Όμως «έχουμε υπόψη μας», παραδέχθηκε, «ότι οι διακινητές θα συνεχίσουν να αναζητούν τρόπους για να επωφεληθούν από την αλλαγή της πολιτικής των συνόρων».

«Οι συνθήκες που ωθούν τη μετανάστευση σε πρωτοφανή επίπεδα δεν έχουν αλλάξει»…

Μια ματιά στην άλλη πλευρά των συνόρων, στο Μεξικό, είναι αρκούντως κατατοπιστική.

Τα κέντρα προσφύγων και μεταναστών ξεχειλίζουν.

Στο καταφύγιο της οργάνωσης Agape World Mission στη συνοριακή πόλη Τιχουάνα, ο πάστορας και διευθυντής του, Άλμπερτ Ριβέρα Κολόν, κάνει λόγο για 500% αύξηση στις αφίξεις μέσα στην περασμένη εβδομάδα.

Στις εγκαταστάσεις, όπου στεγάζονταν πρόσφυγες και μετανάστες από διάφορες χώρες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, σήμερα στοιβάζονται πάνω από 950 άτομα, ανάμεσά τους ολόκληρες οικογένειες και πολλά παιδιά.

Μεταξύ αυτών, αναφέρει, συγκαταλέγονται πλέον άνθρωποι που ήδη εκδιώχθηκαν από τις συνοριακές αρχές των ΗΠΑ, βάσει της νέας μεταναστευτικής πολιτικής.

Πολλοί δεν μπορούν καν να επιστρέψουν στις χώρες τους, λόγω πολιτικών διώξεων.

Αρκετοί θέλουν τώρα να προσφύγουν νομικά κατά των αμερικανικών αρχών για την απέλασή τους.

Μια μικρή ανάπαυλα;

Κατά τον Άνταμ Ίζακσον, ειδικό αναλυτή σε θέματα ασφάλειας και μετανάστευσης, η νέα περιοριστικού χαρακτήρα μεταναστευτική πολιτική των ΗΠΑ δεν θα έχει μακροπρόθεσμα θεαματικά αποτελέσματα.

Οι μειωμένες διελεύσεις των τελευταίων ημερών είναι απίθανο να διαρκέσουν για πολύ, τονίζει σε άρθρο του στο MSNBC.

Το πιθανότερο, εκτιμά, είναι ότι οι αιτούντες άσυλο βρίσκονται προσώρας σε κατάσταση αναμονής, «ζυγίζοντας» τα νέα μέτρα που τους έχουν επί της ουσίας μετατρέψει σε «σάκο του μποξ» μεταξύ των ΗΠΑ και των λατινοαμερικανικών εταίρων τους.

«Υπάρχει κρίση στα σύνορα, είτε το παραδέχεται ο Μπάιντεν είτε όχι», γράφει στους Los Angeles Times ο συντηρητικός αναλυτής, συγγραφέας και αρθρογράφος Τζόνα Γκόλντμπεργκ.

«Επειδή ο πρόεδρος Μπάιντεν προέβλεψε ότι τα πράγματα θα είναι «χαοτικά για ένα διάστημα» μετά τη λήξη του “Τίτλου 42”, το «χάος» στα σύνορα έγινε ξαφνικά το πολιτικό μέτρο που πρέπει να λάβουμε υπόψη», σχολιάζει, «λες και μια μνημειώδης κρίση χωρίς χάος δεν είναι κάτι σπουδαίο».

Αναλυτές, όπως ο Ίζακσον, προβλέπουν και πάλι αύξηση των μεταναστευτικών από τα τέλη αυτού του μήνα, στα επίπεδα των προηγούμενων μηνών.

Αμερικανικές μεγαλουπόλεις εν τω μεταξύ, όπως η Νέα Υόρκη και το Λος Άντζελες, έχουν πλέον αρχίσει να πιέζουν για μεγαλύτερη στήριξη, καθώς υποδέχονται όλο και περισσότερους αιτούντες άσυλο.

«Χωρίς ομοσπονδιακή ή πολιτειακή βοήθεια, δεν θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε να φροντίζουμε τους νεοαφιχθέντες και όσους ήδη βρίσκονται εδώ με την αξιοπρέπεια και τη φροντίδα που τους αξίζει», τόνισε σε πρόσφατη ανακοίνωση ο Δημοκρατικός δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Έρικ Άνταμς.

Και στο βάθος… μηνύσεις

Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνθήκες κράτησης αιτούντων άσυλο, εντός και εκτός των ΗΠΑ.

Μια ομάδα εξ αυτών κατάθεσε ήδη μήνυση κατά της κυβέρνησης Μπάιντεν για τις αλλαγές στην πολιτική ασύλου.

«Οι άνθρωποι που διαφεύγουν από τη δίωξη έχουν νόμιμο δικαίωμα να ζητήσουν άσυλο, ανεξάρτητα από το πώς φτάνουν στα σύνορα», δήλωσε η Μελίσα Κρόου, στέλεχος του Κέντρου Μελετών για το Φύλο και τους Πρόσφυγες.

«Δεν έχουν την πολυτέλεια να περιμένουν ένα ασαφές ραντεβού ή μια αίτηση που θα διευθετηθεί ενώ βρίσκονται σε μια χώρα όπου διατρέχουν κίνδυνο».

«Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε δύο χρόνια για τη δημιουργία μιας δίκαιης και ανθρώπινης διαδικασίας ασύλου μετά τον “Τίτλο 42”», τόνισε.

«Το ότι επέλεξε να «αναστήσει» τις παράνομες πολιτικές της εποχής Τραμπ είναι κατακριτέο».