Ξεκούραστοι εμφύλιοι

Είναι αρχές Ιουλίου του 2020. Ο 38χρονος Ζεράλντ Νταρμανάν έχει μόλις αναλάβει υπουργός Εσωτερικών στη δεύτερη κυβέρνηση του Εμανουέλ Μακρόν – στην πρώτη, επί πρωθυπουργίας Εντουάρ Φιλίπ, ήταν υπουργός Προϋπολογισμού. Παρίσταται σε μία τελετή μνήμης για τα θύματα τζιχαντιστικής επίθεσης. «Βρωμοβιαστή, Νταρμανάν, βιαστή!», του φωνάζει ξαφνικά ένας 28χρονος. Θα προσαχθεί, και θα διωχθεί για «προσβολή ικανή να πλήξει την αξιοπρέπεια ή τον οφειλόμενο στο αξίωμα σεβασμό».

Ο Νταρμανάν κατηγορούνταν τότε για βιασμό και «κατάχρηση αδυναμίας» από δύο γυναίκες. Η πρώτη, η 50χρονη σήμερα Σοφί Πατερσόν-Σπατζ, είχε καταθέσει μήνυση εις βάρος του για βιασμό, σεξουαλική παρενόχληση και κατάχρηση εμπιστοσύνης το 2017, λίγο μετά την υπουργοποίησή του, για γεγονότα που χρονολογούνται στο 2009, όταν ο Νταρμανάν ήταν υπεύθυνος νομικών θεμάτων στο UMP, πρόδρομο κόμμα των Ρεπουμπλικανών – η γαλλική Δεξιά. Σύμφωνα με την καταγγελία της, είχε απευθυνθεί σε εκείνον ζητώντας στήριξη, στην προσπάθειά της να εξασφαλίσει αναθεώρηση μιας παλαιότερης καταδίκης της, για εκβιασμό και οχληρές κλήσεις σε έναν πρώην σύντροφό της: ο Νταρμανάν τής ζήτησε ως αντάλλαγμα σεξ. Εκείνη «πανικοβλήθηκε», αλλά αισθάνθηκε «ότι δεν είχε εναλλακτική επιλογή».

Για χρόνια, σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενά της, η Πατερσόν-Σπατζ είχε «μπλοκάρει» αυτό που συνέβη, όταν έμαθε όμως πως ο Νταρμανάν διορίστηκε υπουργός αποφάσισε να κινηθεί νομικά. Μεταξύ άλλων, προσκόμισε δύο SMS που είχαν ανταλλάξει τη νύχτα της 17ης Δεκεμβρίου του 2009, αρκετούς μήνες μετά τα γεγονότα. «Το να καταχράσαι τη θέση σου. Για μένα, σημαίνει ότι είσαι ένας παλιομ***κας. (…) Οταν ξέρουμε την προσπάθεια που χρειάστηκα για να π***χτώ μαζί σου. Για να ασχοληθείς με την υπόθεσή μου», του είχε γράψει. «Εχεις δίκιο, είμαι αναμφισβήτητα ένας παλιομ***κας. Πώς να εξιλεωθώ;», της είχε απαντήσει εκείνος λίγο αργότερα.

Τον Φεβρουάριο του 2018, κατέθεσε μήνυση εις βάρος του Νταρμανάν μία ακόμη γυναίκα, κάτοικος της Τουρκουάν, μιας πόλης στη Βόρεια Γαλλία όπου εκείνος ήταν δήμαρχος μεταξύ 2014 και 2017. Τον κατηγορούσε για «κατάχρηση αδυναμίας», και πιο συγκεκριμένα ότι της είχε κάνει, ως δήμαρχος, σεξουαλικές προτάσεις σε αντάλλαγμα για την παροχή στέγης. «Το ξέρω αυτό το αγόρι… Η σχέση του με τις γυναίκες, είναι το αδύναμο σημείο του…», είχε σχολιάσει τότε στον γαλλικό Τύπο ένας «πολιτικός φίλος». Τελικά, η καταγγελία αυτή μπήκε στο αρχείο. Οσο για την καταγγελία της Σοφί Πατερσόν-Σπατζ, η έρευνα μπήκε δύο φορές στο αρχείο από την εισαγγελία, με τα πολλά όμως την ανέλαβε, το καλοκαίρι του 2020, νέα ανακρίτρια που εξέτασε κατ’ αντιπαράσταση και τους δύο και στο τέλος, τον Ιούλιο του 2022, εξέδωσε απαλλακτικό βούλευμα, αναγνωρίζοντας μεν πως η καταγγέλλουσα είναι «ειλικρινής και όχι κακόβουλη», αποφαινόμενη ωστόσο πως «δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν συναίνεσε στη σεξουαλική πράξη».

Παρερμήνευση προθέσεων

Στο ίδιο ακριβώς συμπέρασμα κατέληξε, τον περασμένο Ιανουάριο, και το εφετείο του Παρισιού: ότι ο Ζεράλντ Νταρμανάν «μπορεί κάλλιστα να παρερμήνευσε τις προθέσεις» της καταγγέλλουσας, παρότι στο SMS «αναγνωρίζει εμμέσως ότι ενδεχομένως να εκμεταλλεύτηκε την κατάσταση». «Ο νόμος δεν συγχέεται με την ηθική», επεσήμανε το δικαστήριο. Αποφασισμένη να «βρει, επιτέλους, λίγη δικαιοσύνη», η Σοφί Πατερσόν-Σπατζ έχει ήδη προσφύγει στο Ακυρωτικό Δικαστήριο, τον γαλλικό Αρειο Πάγο, και η δικηγόρος της δηλώνει αποφασισμένη να φτάσουν μέχρι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, «που θα δώσει στη Γαλλία, είναι απολύτως βέβαιο, το χαστούκι που της αξίζει εδώ και πολύ καιρό για αυτή την υπόθεση ειδικότερα, και για το θέμα της σεξουαλικής βίας». Οσο για τον 28χρονο που είχε αποκαλέσει δημοσίως τον Νταρμανάν «βιαστή», το Ακυρωτικό Δικαστήριο ακύρωσε τον Φεβρουάριο την καταδίκη του σε 1.500 ευρώ πρόστιμο, ή 100 ημέρες φυλάκιση, λόγω διαδικαστικού σφάλματος: η υπόθεση θα πρέπει να κριθεί εκ νέου.

Ο ίδιος ο Νταρμανάν αρνείται επίμονα τις κατηγορίες για βιασμό, έχει ωστόσο αναγνωρίσει ότι είχε στο παρελθόν ένα κάπως «χοντροκομμένο» χιούμορ όταν πολιορκούσε μία γυναίκα και ότι μπορεί να έκανε κάποια ανάρμοστα σεξιστικά σχόλια – αποδίδοντάς τα στη «νεότητά» του. Δεν ήταν βέβαια πια και τόσο νέος τον Φεβρουάριο του 2022, όταν είπε με περισσή συγκατάβαση σε μία δημοσιογράφο που τον ρωτούσε για την εγκληματικότητα: «Ηρεμήστε, κυρία μου, όλα θα πάνε καλά». Και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν επίμονα πως ειδικά οι Γαλλίδες δεν τον πολυσυμπαθούν. Αλλά αυτό δεν εμποδίζει τον «σκληρό» και υπερφιλόδοξο υπουργό Εσωτερικών του Εμανουέλ Μακρόν, που έχει δηλώσει πως «όταν ακούει τις λέξεις αστυνομική βία νιώθει να ασφυκτιά», να ονειρεύεται (με αξιώσεις…) την πρωθυπουργία, και στη συνέχεια την προεδρία.

Συμπέρασμα; Μία – ή και περισσότερες – καταγγελίες για βιασμό δεν είναι αρκετές ώστε να καταστρέψουν πολιτικά κάποιον. Ούτε και θα έπρεπε άλλωστε. Αλλού είναι το πρόβλημα, στην έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς – συμπεριλαμβανομένης της Δικαιοσύνης και των Ανεξάρτητων Αρχών. Ενα 75% των Γάλλων δηλώνουν πεπεισμένοι πως η δημοκρατία τους νοσεί. Ενα αντίστοιχο ποσοστό (69,7%) κατέγραψε πρόσφατη δημοσκόπηση και στην Ελλάδα. Για να διορθωθεί αυτό, όμως, χρειάζεται πολλή δουλειά, από όλες τις πλευρές. Οι πάσης φύσεως «εμφύλιοι», από τα σόσιαλ μίντια μέχρι τη Βουλή, είναι πολύ πιο ξεκούραστοι.