Βρουκέλλωση: Τι να προσέξει ο κτηνοτρόφος για να προστατέψει το κοπάδι

Σοβαρές επιπτώσεις στο ζωικό κεφάλαιο μπορεί να επιφέρει η βρουκέλλωση (μελιταίος πυρετός), η οποία προκαλεί αποβολές στα θηλυκά αιγοπρόβατα και μείωση της παραγωγής γάλακτος, με αποτέλεσμα σοβαρές οικονομικές απώλειες στις εκτροφές και στις εθνικές οικονομίες.

Οι απώλειες για έναν κτηνοτρόφο μπορεί να είναι τεράστιες. Το ίδιο ισχύει και για το συνολικό ζωικό κεφάλαιο μιας περιοχής όπου έχει ενσκήψει η βρουκέλλωση (μελιταίος πυρετός). Φυσικά, η οικονομική ζημιά μπορεί να είναι ολέθρια. Και αυτό χωρίς να συνυπολογιστεί η απώλεια των επιδοτήσεων, ενδεχόμενο που θα είναι απολύτως καταστροφικό.

Διαβάστε επίσης: EFSA: 15+1 συστάσεις για την ευημερία των εκτρεφόμενων χοίρων

Η βρουκέλλωση αποτελεί νόσημα υποχρεωτικής δήλωσης και αφορά αιγοπρόβατα και βοοειδή, ενώ είναι σημαντική γιατί μπορεί να μεταδοθεί από τα ζώα στον άνθρωπο. Στη χώρα μας αποτελεί μία από τις συχνότερα εμφανιζόμενες ζωοανθρωπονόσους τόσο στα ζώα όσο και στον άνθρωπο.

7+1 χρήσιμες συμβουλές για τους κτηνοτρόφους

Τι θα πρέπει όμως να κάνει ο  κτηνοτρόφος για να προστατέψει το κοπάδι του και να μην μετρά απώλειες; Ακολουθούν 8 συστάσεις για:

• Αποφυγή παράνομων μετακινήσεων των ζώων.
• Απομόνωση των νεοεισερχόμενων ζώων, τουλάχιστον για ένα μήνα.
• Αποφυγή ανταλλαγών αρσενικών ζώων που δεν έχουν εξεταστεί, για επιβάσεις.
• Χρήση γαντιών σε χειρισμούς κατά τον τοκετό των ζώων.
• Καταστροφή των υλικών αποβολής (πλακούντες, νεκρά έμβρυα κτλ).
• Καθαρισμός και απολύμανση των χώρων και των εργαλείων που έρχονται σε επαφή με τα υλικά αποβολών.
• Ξεχωριστός χώρος για τους τοκετούς και τη γαλουχία των αμνοεριφίων.
• Συνεργασία με τις Κτηνιατρικές Αρχές για την ορθή εφαρμογή των προγραμμάτων (διερεύνηση αποβολών, εμβολιασμοί και αιμοληψίες από τα ζώα) σε ετήσια βάση.

Πώς μεταδίδεται

Εφόσον στην εκτροφή υπάρχουν μολυσμένα ζώα, η νόσος μεταδίδεται:

• με την επαφή με γάλα και σωματικά υγρά προερχόμενα από αυτά,
• με την κατανάλωση μη παστεριωμένου γάλακτος,
• με την κατανάλωση τυριών οικιακής παραγωγής από μη παστεριωμένο γάλα ή που δεν έχουν ωριμάσει για τον απαιτούμενο χρόνο.

Η πηγή μόλυνσης, αλλά και η αποθήκη του παθογόνου παράγοντα της νόσου είναι αποκλειστικά τα ζώα, από τα οποία και μεταδίδεται στον άνθρωπο είτε με άμεση επαφή με τα εκκρίματά τους ή τα παράγωγά τους (κρέας, γάλα) ή με κατανάλωση μολυσμένων προϊόντων τους (γαλακτοκομικά προϊόντα) ή με την εισπνοή μολυσμένων σωματιδίων.

Τα «ένοχα» προϊόντα

Υψηλό κίνδυνο μετάδοσης της βρουκέλλωσης ενέχουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα τα οποία καταναλώνονται αμέσως μετά την παρασκευή τους (ανώριμο ή φρέσκο τυρί φέτα) ή μη παστεριωμένο γάλα ή γάλα που δεν έχει υποστεί βρασμό.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται από τους καταναλωτές στα επονομαζόμενα «βιολογικά ή παραδοσιακά προϊόντα», ειδικά τυρί φέτα που παρασκευάζεται κάτω από οικιακές συνθήκες και διακινείται χωρίς έλεγχο και χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία ωρίμανσής του.

Από την διακίνηση τέτοιου είδους προϊόντων έχουν αναφερθεί πολλές επιδημίες της νόσου. Η επαφή με κρέας μολυσμένων ζώων δεν εγκυμονεί υψηλό κίνδυνο μόλυνσης, καθόσον τα ζώα δεν παρουσιάζουν βακτηριαιμία μεγάλης διάρκειας και κατά τη διαδικασία ωρίμανσης του κρέατος μειώνεται η ενεργός οξύτητα (pH) δημιουργώντας δυσμενές περιβάλλον για την επιβίωση του παθογόνου παράγοντα.

Να σημειωθεί ότι στα θετικά παραγωγικά ζώα απαγορεύεται η εφαρμογή οποιασδήποτε θεραπείας και οδηγούνται για σφαγή εντός 30 ημερών.

Τι μέτρα εφαρμόζονται στα παραγωγικά ζώα (αιγοπρόβατα και βοοειδή) στην Ελλάδα

Στα αιγοπρόβατα εφαρμόζεται πρόγραμμα ελέγχου και εκρίζωσης της νόσου, το οποίο περιλαμβάνει εμβολιασμούς, αιμοληψίες και σφαγή των θετικών ζώων, ανάλογα με την περιοχή.

Στα βοοειδή εφαρμόζεται κυρίως πρόγραμμα εκρίζωσης της νόσου με αιμοληψίες, γαλακτοληψίες και σφαγή των θετικών ζώων.