Το τέλος της εποχής της αφθονίας, όσον αφορά την πληθώρα των προϊόντων στα ράφια των σουπερμάρκετ, και η «επιστροφή στα βασικά» είναι η νέα πραγματικότητα που περιγράφεται από εκπροσώπους του λιανεμπορίου, με φόντο την πολύμηνη κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα, το ράλι ανόδου στις τιμές της ενέργειας και τον πόλεμο στην Ουκρανία που έχει αποδιοργανώσει προσώρας την παγκόσμια οικονομία.

Η πολιτική της κατάργησης προϊόντος (μια τακτική στην οποία παραδοσιακά καταφεύγουν οι εταιρείες – παραγωγοί και κατ’ επέκταση οι αλυσίδες σουπερμάρκετ που φιλοξενούν τα προϊόντα των πρώτων στους διαδρόμους των καταστημάτων τους, όταν θέλουν να περιορίσουν τα λειτουργικά τους έξοδα και να τονώσουν τις πωλήσεις των βασικών «best seller» κωδικών τους, ειδικά σε περιόδους οικονομικής κρίσης) φαίνεται πως εδραιώνεται και πλέον αποτυπώνεται και στο ράφι, όσο το τοπίο στην οικονομία παραμένει ομιχλώδες.

Αυτό επισημαίνουν και αναφορές σε ξένα ειδησεογραφικά δίκτυα (Business Insider), ως τάση κατά την οποία ο αριθμός των μοναδικών προϊόντων στο ράφι μειώνεται και οι επιλογές στα σουπερμάρκετ παύουν να είναι απεριόριστες, μια λογική πάνω στην οποία στηρίχθηκε ο συγκεκριμένος κλάδος για δεκαετίες, όταν μέσα από διαφημιστικά μηνύματα (θυμηθείτε δημοφιλή σλόγκαν όπως «και του πουλιού το γάλα», «ατέλειωτη ποικιλία» κ.ά.) υπερτόνιζε την αφθονία ως πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού.

Εναλλακτικές

Τη διαφαινόμενη στροφή σε κλασικές επιλογές και τη μείωση της ποικιλίας στα προϊόντα στο ράφι επιβεβαιώνει, μιλώντας στα «ΝΕΑ», εκπρόσωπος μεγάλης αλυσίδας σουπερμάρκετ στην Ελλάδα.

«Ναι, ισχύει αυτό. Για παράδειγμα, εμείς ως κατάστημα έχουμε στις σοκολάτες σε ποσοστό 95% γεύσεις κλασικές – γάλακτος, αμυγδάλου, υγείας – και μόνο ένα 5% κωδικούς με γεύσεις πιο εξειδικευμένες. Οι εταιρείες και κατ’ επέκταση τα σουπερμάρκετ πάνε πλέον πίσω στα βασικά, είναι ελάχιστες οι εναλλακτικές στο ράφι. Στις μαγιονέζες θα δείτε την κλασική, τη λάιτ και τώρα τελευταία ένα μικρό μερίδιο με ελάχιστους κωδικούς που αφορά το ειδικό κοινό των βίγκαν. Οι επιλογές που υπήρχαν με διάφορα αρώματα και πρόσθετες γεύσεις εξαφανίζονται. Το ίδιο και στα γιαούρτια, υπάρχει η βασική ποικιλία, η εναλλακτική με φρούτα και τα προϊόντα χωρίς λακτόζη. Ακόμα και στα απορρυπαντικά που παλαιότερα έβρισκες με πολλά και διαφορετικά αρώματα, πλέον υπάρχει μια πορεία σταθερή με το βασικό προϊόν που είναι όμως φιλικό προς το περιβάλλον και σε συσκευασία οικολογική. Και στα αναψυκτικά μειώθηκε η ποικιλία σε γεύσεις και δόθηκε έμφαση στη συσκευασία από ανακυκλωμένο πλαστικό. Γενικώς, παρατηρείται μια στροφή προς τα λεγόμενα κλασικά προϊόντα», σημειώνει ο ίδιος, τονίζοντας ταυτόχρονα ότι σε ορισμένα προϊόντα, όπως ο καφές, το τσάι και τα σνακ, οι κωδικοί αυξήθηκαν λόγω πανδημίας και πολύμηνων lockdown.

Τάση

Το τέλος της εποχής της αφθονίας στα ράφια των σουπερμάρκετ εντοπίζει ως φαινόμενο και ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας της Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Πάρις Αργουσλίδης.

«Πρόσφατες έρευνες σε επιστημονικά περιοδικά δείχνουν ότι, εν συγκρίσει με το παρελθόν, υπάρχει μειωμένη ποικιλία στο ράφι όλων των σουπερμάρκετ. Δεν είναι, όμως, απόρροια μόνο του πολέμου στην Ουκρανία. Οι λιανέμποροι, περίπου από το 2000, άρχισαν να προβαίνουν σε δραματικές μειώσεις της ποικιλίας επειδή την είχαν αυξήσει ήδη πάρα πολύ. Είχαν φτάσει, δηλαδή, σε ένα σημείο που η ποικιλία καθίστατο περιττή και ενδεχομένως κούραζε τον καταναλωτή. Ο καταναλωτής εφόσον έβρισκε τον κωδικό πρώτης προτίμησης που συμπίπτει σχεδόν για όλο τον πληθυσμό – για παράδειγμα, όλοι θα αγοράσουν ή νουτέλα ή μερέντα, το να έχεις και άλλες δέκα γεύσεις στο ράφι δεν παίζει και τόσο μεγάλο ρόλο – ήταν ευχαριστημένος. Και για τον λόγο αυτό είχαν προβεί σε μειώσεις της ποικιλίας εδώ και πολύ καιρό, απλά τώρα έγινε λίγο εντονότερο, με τον πόλεμο και όσα συμβαίνουν. Στη σοκολάτα, για παράδειγμα, διατήρησαν τα χαρακτηριστικά της κατηγορίας, δηλαδή υγείας, γάλακτος και λευκή, αλλά περιόρισαν τους κωδικούς εντός κάθε χαρακτηριστικού. Και από εκεί που είχαν δεκαπέντε γάλακτος, τώρα έχουν τους μισούς με περισσότερα πρόσωπα στο ράφι».