Πρέπει να επανεξετάσουμε τη στάση μας απέναντι στον θάνατο, λέει επιτροπή του Lancet

Ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζουμε τον θάνατο τον 21^ο αιώνα είναι πλέον παράδοξος, εκτιμά επιτροπή ειδικών που κλήθηκε να εξετάσει το θέμα για λογαριασμό της ιατρικής επιθεώρησης The Lancet.

Στις πλούσιες χώρες ο θάνατος έχει ιατρικοποιηθεί και συμβαίνει πλέον εκτός του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος. Μάταιες θεραπείες συνεχίζονται μέχρι τις τελευταίες ώρες της ζωής, χωρίς ελπίδα ανάρρωσης.

Την ίδια ώρα, σχεδόν ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός δεν έχει πρόσβαση σε νοσοκομεία, παρηγορητική φροντίδα και αναλγητικά και πεθαίνει από ασθένειες που προλαμβάνονται.

Η επιτροπή του Lancet, αποτελούμενη από ασθενείς, ειδικούς της φροντίδας, εκπροσώπους τοπικών κοινωνιών, φιλόσοφους και κοινωνιολόγους ζητά αλλαγή.

«Νέο όραμα για τον θάνατο»

«Πώς δημιουργούμε έναν ισορροπημένο τρόπο υποστήριξης των ανθρώπων καθώς πεθαίνουν;» διερωτάται μιλώντας στο Reuters η συνπροεδρεύουσα της επιτροπής δρ Λίμποι Σόλναου, ειδική στην παρηγορητική φροντίδα και λέκτορας του University College στο Λονδίνο. «Αυτή τη στιγμή δεν το διαχειριζόμαστε όπως θα έπρεπε».

Οι εργασίες της επιτροπής ξεκίνησαν το 2018, όμως οι ακραίες ανισότητας της πανδημίας τους έδωσαν νέα τροπή. Η Σόλνοου θυμήθηκε να φροντίζει ασθενείς στο νοσοκομείο, οι οποίοι είχαν μεν πρόσβαση σε θεραπείες και αναλγητικά αλλά δεν μπορούσαν να δουν και να μιλήσουν στους δικούς τους παρά μόνο από την οθόνη του κινητού τηλεφώνου που κρατούσε από πάνω τους το προσωπικό του νοσοκομείου. Από την άλλη πλευρά, ασθενείς που παρέμεναν στο σπίτι βρίσκονταν με τις οικογένειές τους αλλά δεν είχαν την ίδια πρόσβαση σε φάρμακα.

Τα περιοριστικά μέτρα στην αρχή της πανδημίας, όταν η ανθρωπότητα αντιμετώπιζε κάτι άγνωστο, καθιστούσαν δύσκολη την παροχή φροντίδας σε «ισορροπημένη» βάση, είπε η Σόλνοου.

«Γρήγορα όμως ο κόσμος κατάλαβε ότι δεν είναι εντάξει να μην έχεις μαζί σου τους ανθρώπους που αγαπάς όταν πεθαίνεις».

Η επιτροπή προβαίνει σε πέντε συστάσεις για αυτό που ονομάζει «νέο όραμα για τον θάνατο»:

• Οι κοινωνικοί καθοριστικοί παράγοντες του θανάτου, της διαδικασίας του θανάτου και του πένθους πρέπει να αντιμετωπιστούν.
• Ο θάνατος πρέπει να γίνει κατανοητός ως σχεσιακή και πνευματική διαδικασία αντί ως απλό φυσιολογικό γεγονός.
• Δίκτυα φροντίδας πρέπει να ηγούνται τις υποστήριξης για τους ανθρώπους που πεθαίνουν, φροντίζουν ή πενθούν.
• Συζητήσεις και ιστορίες για τον καθημερινό θάνατο, τη διαδικασία θανάτου και το πένθος πρέπει να γίνουν συνηθισμένες.
• Πρέπει να αναγνωριστεί ότι ο θάνατος έχει αξία

Η εργασία της επιτροπής εστιάζεται σε ασθένειες και τραύματα που περιορίζουν τη ζωή, αντί σε αιφνίδιους ή βίαιους θανάτους, τους θανάτους παιδιών ή τους θανάτους λόγω αδικίας.