Ασπίδα για το χειμώνα τα εμβόλια για γρίπη και πνευμονιόκοκκο

Δυναμική επιστροφή της γρίπης περιμένουν οι λοιμωξιολόγοι τον φετινό χειμώνα, καθώς τα πρώτα κοινά κρυολογήματα έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους, παρά το γεγονός ότι η πανδημία μαίνεται και τα προστατευτικά μέσα παραμένουν τα ίδια.

Η μακρόχρονη παρουσία του κοροναϊού έχει κουράσει, με αποτέλεσμα οι πολίτες να χαλαρώνουν και να μην τηρούν τις αποστάσεις και τα μέτρα για τους συγχρωτισμούς, ενώ ο καιρός επιτρέπει ακόμη την παραμονή σε εξωτερικούς χώρους  δίνοντας την ευκαιρία οι μάσκες να απομακρύνονται.

Η χαλάρωση των μέτρων όμως, αφήνει «παράθυρο ανοικτό» σε αναπνευστικές λοιμώξεις από ιούς και μικρόβια, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου μπορούν να προκληθούν συνδυαστικές λοιμώξεις από διαφορετικούς παθογόνους μικροοργανισμούς.

Το πιθανό «κοκτέιλ» λοιμώξεων δεν αφορά μόνο τη γρίπη και τον κοροναϊό, αλλά και μικρόβια που προκαλούν πνευμονία, όπως οι πνευμονιόκοκκοι.

Για τους κινδύνους από τις αναπνευστικές λοιμώξεις και τους συνδυασμούς τους, μίλησε στο in.gr o ομ. καθηγητής Παθολογίας, Λοιμωξιολόγος και μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Θανάσης Σκουτέλης, επισημαίνοντας ότι «φέτος πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με την γρίπη, γιατί δεν πρόκειται για ένα απλό κρυολόγημα, αλλά πρόκειται για μια λοίμωξη με επιπλοκές και θανάτους. Την ίδια στιγμή, καθώς η πανδημία συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς, αν συνυπάρξουν ταυτόχρονα γρίπη και COVID – 19, στην περίπτωση που παρουσιαστούν σοβαρές επιπλοκές, τότε η νόσηση θα είναι πολύ βαριά, με επιπτώσεις πολύ περισσότερο από αθροιστικές.

Τα αποτελέσματα της διπλής νόσησης μπορεί να αποβούν τραγικά, καθώς πρόκειται για ιούς του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος, και θα είναι ακόμη πιο τραγικά, αν αναλογιστεί κανείς ότι και για τις δύο νόσους έχουμε εμβόλια και μπορούμε να προλάβουμε τη βαριά νόσηση».

Ο κ. Σκουτέλης, εξήγησε ότι για τη γρίπη, εξαιτίας των κλιματολογικών συνθηκών, τα περισσότερα κρούσματα εμφανίζονται συνήθως στο τέλος Δεκεμβρίου, η κορύφωση γίνεται τον Φεβρουάριο και η ύφεση έρχεται στα τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου.

«Πέρυσι δεν είχαμε ούτε ένα περιστατικό γρίπης, ούτε κοινού κρυολογήματος και ο λόγος είναι ότι υπήρχαν μέτρα προφύλαξης από τον κοροναϊό (αποστάσεις και αποφυγή του συγχρωτισμού, μάσκες πλύσιμο χεριών, φτέρνισμα στον αγκώνα ή με χαρτομάντηλο για να αποφεύγεται η μετάδοση των αεροσταγονιδίων). Είναι μέτρα πρόληψης που ισχύουν διαχρονικά, όμως είχε εντατικοποιηθεί η εφαρμογή τους λόγω κοροναϊού.

Φέτος όμως, όπως είδαμε από άλλες χώρες όπου ο καιρός έχει ήδη κρυώσει, έχουν παρουσιαστεί περιστατικά γρίπης, δείγμα ότι οι πολίτες έχουν χαλαρώσει τα μέτρα

Αυτό φαίνεται επίσης, από το γεγονός ότι ήδη παρουσιάστηκαν περιστατικά με κοινό κρυολόγημα, αφού γι΄ αυτό δεν υπάρχει εμβόλιο.

Ο κ. Σκουτέλης υπογράμμισε ότι «η εμφάνιση κρυολογημάτων ήδη είναι παρατήρηση πολύ σημαντική και πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπ΄όψιν και από την πολιτεία παρότι επαναλαμβάνουμε συνεχώς την ανάγκη τήρησης των μέτρων ατομικής προστασίας, γιατί το εμβόλιο δεν φτάνει και πρέπει να συνδυάζεται με αποστάσεις και μάσκες, μέτρα  τα οποία δεν τηρούνται».

Παρότι φέτος δεν έχουμε κάποιον καινούριο τύπο ιού γρίπης και τα εμβόλια καλύπτουν τα στελέχη της γρίπης που κυκλοφορούν,  μέχρι στιγμής έχουμε χαμηλότερη προσέλευση στους εμβολιασμούς για τη γρίπη. Πέρυσι εμβολιάστηκαν 4 εκατομμύρια πολίτες, πρόπερσι 3,7-3,8 εκατομμύρια, φέτος είναι απαραίτητο να εμβολιαστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι. Τα στελέχη που περιλαμβάνονται στο φετινό εμβόλιο είναι αυτά που κυκλοφόρησαν το καλοκαίρι στο νότιο ημισφαίριο που είχαν χειμώνα.

Ταυτόχρονα με το εμβόλιο πρέπει να τηρούνται και τα μέτρα προφύλαξης, καθώς το εμβόλιο της γρίπης, έχει αποτελεσματικότητα 50-60%.  Και πρέπει ο εμβολιασμός να γίνει άμεσα, μέχρι τέλος Νοεμβρίου. Γιατί χρειάζεται και χρόνος 2 εβδομάδων για  να δημιουργηθούν αντισώματα. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αν κάποιος το ξεχάσει και φτάσει Δεκέμβριος δεν πρέπει να το κάνει. Μπορεί να το κάνει και τότε.

Ο πνευμονιόκοκκος

Η εποχικότητα δεν ισχύει για το εμβόλιο του πνευμονιοκόκκου, που μπορεί να το κάνει κανείς όποτε θέλει.  Όμως επειδή κι αυτό αφορά λοιμώξεις αναπνευστικού, το θυμόμαστε τώρα. Τα εμβόλια του πνευμονιοκόκκου είναι δύο ειδών και γίνονται εφάπαξ, με διάστημα ενός έτους μεταξύ τους  και μπορεί να γίνει οποιαδήποτε εποχή του χρόνου.

Οι λοιμώξεις από πνευμονιόκοκκο είναι αρκετά συχνές. Πολλές από αυτές είναι πρωτοπαθείς, ενώ υπάρχουν και οι περιπτώσεις προσβολής από το μικρόβιο, ως επιπλοκή από γρίπη και κοινά κρυολογήματα ή αν κάποιος πάσχει από αναπνευστικά νοσήματα όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Τότε το «κακό έδαφος» δημιουργεί προδιάθεση για προσβολή από λοιμώξεις. Και δεδομένου ότι υπάρχει το εμβόλιο που περιλαμβάνει τα περισσότερα στελέχη του πνευμονιοκόκκου, υπάρχει η δυνατότητα της πρόληψης.

Ο λόγος είναι ότι ο πνευμονιόκοκκος δεν προκαλεί μόνο πνευμονία, αλλά μπορεί να προκαλέσει και μικροβιοαιμία, ακόμη και μηνιγγίτιδα, που αποτελούν επιπλοκές πολύ βαριές, από τις οποίες προφυλάσσεται όποιος εμβολιάζεται.

Ο κ. Σκουτέλης επεσήμανε ότι οι ενήλικες σπάνια θυμούνται να επαναλάβουν τα εμβόλια που χρειάζονται αναμνηστικές δόσεις και έφερε ως παράδειγμα το εμβόλιο κατά του τετάνου που πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 10 χρόνια. Ανέφερε χαρακτηριστικά,  ότι «το θυμούνται όταν τρυπηθούν από μέταλλο, εξαιτίας του φόβου του τετάνου». Καθώς το εμβόλιο αυτό είναι πολυδύναμο και προκαλεί ανοσοποίηση και κατά του κοκκύτη, ο κ. Σκουτέλης σημείωσε πως υπάρχουν περιστατικά κοκκύτη σε ενήλικες, τα οποία είναι λίγα και προκαλούν παρόξυνση βροχίτιδας σε ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Σημείωσε μάλιστα ότι ο κοκκύτης στα παιδιά έχει σχεδόν εξαφανιστεί λόγω εμβολιασμού.

Καταλήγοντας, επεσήμανε ότι για τους εμβολιασμούς γρίπης και πνευμονιοκόκκου χρειάζεται πλέον ηλεκτρονική συνταγή.