ΕΕ – Πυρά κατά της Πολωνίας από Κομισιόν και Ευρωβουλή – Έρχεται το Polexit;

Θυελλώδης ήταν η σημερινή συνεδρίαση της Ευρωβουλής στο Στρασβούργο, στη διάρκεια της οποίας, εκτός από τα πυρά της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δεκάδες ευρωβουλευτές πήραν το λόγο και άσκησαν δριμεία κριτική κατά του Πολωνού πρωθυπουργού, Ματέους Μοραβιέτσκι.

Η Βαρσοβία απορρίπτει τις προειδοποιήσεις των Βρυξελλών για την παραβίαση των ευρωπαϊκών αρχών, κάνοντας λόγο για «εκβιασμό», δια στόματος του Πολωνού πρωθυπουργού, ο οποίος δήλωσε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι το Σύνταγμα παραμένει «ο υπέρτατος νόμος» για την Πολωνία.

«Απορρίπτω τη γλώσσα αυτή των απειλών και του καταναγκασμού. Ο εκβιασμός εξελίσσεται σε συνήθη μέθοδο για ορισμένα κράτη μέλη, δεν βρίσκεται εκεί η βάση της δημοκρατίας», δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός, για να δικαιολογήσει την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας του, που αμφισβήτησε την υπεροχή του ευρωπαϊκού έναντι των εθνικών δικαίων.

Σημειώνεται ότι η υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου αποτελεί έναν εκ των ακρογωνιαίων λίθων του ευρωπαϊκού οικοδομήματος και αποτελεί sine qua non όρο για την ένταξη ή τη συνέχιση της συμμετοχής ενός κράτους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Με αφορμή αυτή την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας, που θέτει σε αμφισβήτηση την υπεροχή του ευρωπαϊκού έναντι των εθνικών δικαίων, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προειδοποίησε σήμερα ότι θα ενεργήσει για την υπεράσπιση των «κοινών αξιών» της Ε.Ε.

«Δεν θα επιτρέψουμε να τεθούν σε κίνδυνο οι κοινές μας αξίες», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

This situation must be resolved.

We want a strong Poland in a united Europe.

Polish people have played a fundamental role in making our Union whole.

We will defend their values and rights.

Poland, you are and you will always be at the heart of Europe.

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) October 19, 2021

«Τέλος του κράτους δικαίου σημαίνει τέλος της Ευρώπης»

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, Ζαν Άσελμπορν, προειδοποίησε ότι το τέλος του κράτους δικαίου θα σημάνει το τέλος της Ευρώπης, λίγες ημέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, όπου θα συζητηθεί η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας.

«Η Ευρώπη δεν θα δεχθεί το τέλος του κράτους δικαίου. Η Ευρώπη θα πεθάνει από μία τέτοια εξέλιξη. Η Ευρώπη έχει οικοδομηθεί με βάση τη δημοκρατία, την ελευθερία, τον σεβασμό και το κράτος δικαίου», δήλωσε ο Άσελμπορν στους δημοσιογράφους, πριν από την σύνοδο των ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών στο Λουξεμβούργο.

«Θα πρέπει να το αντιληφθούμε, όχι μόνο τα μέλη που σέβονται το κράτους δικαίου, αλλά και σε τόπους όπου η αντίληψη είναι ότι το κράτος δικαίου δεν είναι και τόσο σημαντικό. Αν αμφισβητήσεις το κράτος δικαίου, υπάρχει κάποιος λόγο για να το κάνεις. Και ο λόγος αυτός είναι η διατήρηση της εξουσίας», τόνισε.

«Δεν υπάρχει χώρος για συμβιβασμούς»

Επιπλέον, ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γερμανίας, Μίχαελ Ροτ, δήλωσε ότι δεν υπάρχει χώρος για συμβιβασμούς ως προς το κράτος δικαίου. «Δεν μπορούν να γίνουν εκπτώσεις», προειδοποίησε.

«Πρέπει να μιλήσουμε, αλλά δεν βλέπω χώρο για συμβιβασμούς. Στο τέλος αυτού του διαλόγου, πρέπει να υπάρξει μία σαφής ομολογία γι’ αυτά επί των οποίων δεσμευθήκαμε όταν ενταχθήκαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν μπορεί να υπάρξουν ειδικές συμφωνίες», προειδοποίησε ο Ροτ, προσερχόμενος στη σύνοδο των ΥΠΕΞ της Ένωσης.

Δύσκολη η λύση της εξίσωσης

Πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται εδώ και καιρό, αλλά και παρακολουθώντας αυτή τη συζήτηση στο Στρασβούργο, αν μπορεί να συμβεί ένα «Polexit».

Σύμφωνα με το BBC, η πλειοψηφία των ευρωπαίων αξιωματούχων και αναλυτών εμφανίζονται αρνητικοί για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, σημειώνοντας ότι η Ε.Ε. δεν θα μπορούσε να επιβιώσει από μια άλλη «απώλεια» χώρας (σ.σ. μετά το Brexit).

Πάντως, υπάρχουν αυτοί που λένε ότι αν οι Βρυξέλλες επέλεγαν να εφαρμόσουν σκληρή γραμμή, θα είχαμε κλιμάκωση της κρίσης και ενδεχόμενο «Polexit», ενώ άλλοι εκτιμούν πως αν υπάρξει συμβιβασμός και υποχώρηση της Ε.Ε. υπονομεύεται η νομική βάση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.