Μυστικά και ψέματα για τις φωτιές

Υπήρξαν επιτελικά λάθη και λανθασμένες εκτιμήσεις του κυβερνητικού επιτελείου στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών που κατέστρεψαν τη Βόρεια Εύβοια, τη Βαρυμπόμπη, το Τατόι και άλλες περιοχές των βορείων προαστίων της Αττικής, την Ηλεία και την ορεινή Αρκαδία, περιοχές της ανατολικής Μάνης; Κανείς δεν μπορεί να έχει βέβαιη απάντηση επειδή κανείς δεν γνωρίζει τα δεδομένα. Το σίγουρο είναι ότι οι ειδικές συνθήκες ήταν εξαιρετικά επιβαρυντικές, και όπως προειδοποιούσαν εγκαίρως οι ειδικοί (μετέφερα την άποψή τους σε αυτές εδώ τις σελίδες) ο κίνδυνος από τις δασικές πυρκαγιές υπήρχε ενδεχόμενο να είναι ιδιαίτερος. Δυστυχώς, επιβεβαιώθηκαν.

Την ένταση των συνθηκών τη μαρτυρά ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών. Ηταν περισσότερες από πενήντα την ημέρα σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Επρεπε όλες να αντιμετωπιστούν με τα μέσα που διαθέτει η πολιτεία, εναέρια και επίγεια, με τους εκπαιδευμένους πυροσβέστες και ορισμένους επικουρικούς υπαλλήλους και, ασφαλώς, με τους εθελοντές. Η αγριότητα και η έκταση των πυρκαγιών, πιθανότατα, δεν άφηνε πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.

Πιθανόν, τα πράγματα να ήσαν καλύτερα αν υπήρχε πρόληψη. Αν τα δάση ήταν αποψιλωμένα αλλά, κυρίως, αν υπήρχαν αντιπυρικές ζώνες που θα μπορούσαν να κρατήσουν τη φωτιά. Αλλά ακόμα και μια υποδειγματική προετοιμασία, όπως μου εξηγούν οι ειδικοί σύμβουλοί μου, οι κλιματικές συνθήκες θα μπορούσαν να την ακυρώσουν. Ο τρόπος με τον οποίο πέρασε η φωτιά την εθνική οδό εξηγεί την ιδιαιτερότητα αυτών των συνθηκών. Το γεγονός ότι οι πυρκαγιές μαίνονται ακόμα σε περιοχές της Ελλάδας, παρότι η χώρα έχει ενισχυθεί με ευρωπαίους πυροσβέστες και μέσα, δείχνει ακριβώς την κατάσταση που βιώσαμε.

Μέσα στις ειδικές αυτές συνθήκες, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και η Πολιτική Προστασία εφάρμοσαν ένα δόγμα προστασίας ανθρώπινων ζωών. Εφάρμοσαν την πολιτική των εκκενώσεων από περιοχές στις οποίες κατευθυνόταν απειλητικά η φωτιά. Σε μερικές απ’ αυτές, οι εκκενώσεις έγιναν σε ιδιαίτερα απειλητικές συνθήκες, αλλά τελικά νεκροί πολίτες υπήρξαν. Χάθηκε άδικα ένας εθελοντής πυροσβέστης και υπήρξαν τραυματίες – αλλά η κυβέρνηση κατάφερε να μην υπάρξει εκατόμβη νεκρών, όπως είχε συμβεί στις πυρκαγιές του 2007 και το 2018 στο Μάτι.

Διαβάζω αντιπολιτευόμενες φωνές που κατηγορούν την κυβέρνηση για την πολιτική των εκκενώσεων, φωνές που σχετικοποιούν την αξία της ανθρώπινης ζωής και περιουσιών. Οι φωνές αυτές θεωρούν ότι η κυβέρνηση έδρασε με απώτερο στόχο να μην επαναληφθεί ένα Μάτι, να μην μπει στη μακάβρια σύγκριση με την κυβέρνηση Τσίπρα και ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Είναι βέβαιο ότι το Μάτι όρισε και το μέτρο, την προστασία της ανθρώπινης ζωής, και τη μέθοδο αποφυγής ανάλογης συνθήκης – αλλά μόνο όποιος έχει τη μύγα μυγιάζεται. Η πολιτεία, άσχετα με το ποιος κυβερνά, δεν θα ρίσκαρε να επαναληφθεί εκείνη η φοβερή μέρα, επειδή η ανθρώπινη ζωή και η προστασία της είναι το μέτρο του πολιτισμού μας – κι είναι ύβρις απέναντι στις αξίες της κοινωνίας μας αν από αμέλεια ή από σχετικισμό παραβιαστεί αυτό το μέτρο.

Η αντιπολίτευση που ασκείται με γκρίνια απέναντι στα προεκτεθέντα δεδομένα ουσιαστικά αυτοκαταστρέφεται. Επειδή δεν είναι ικανή για τίποτα άλλο από γκρίνια: βρίσκει μια εύλογη δυσαρέσκεια στην κοινωνία και επιδιώκει να την εκμεταλλευτεί. Η αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση. Ακόμα μια καταστροφή. Καιροσκόποι που επιδιώκουν να τσιμπήσουν ψιχουλάκια αγανάκτησης από την κοινωνία στο αέναο παιχνίδι της εξουσίας, χωρίς μελέτες, χωρίς δεδομένα, χωρίς σχέδιο, χωρίς μέθοδο, ουδέποτε είχαν καμία τύχη.