Αιολικά πάρκα και περιβάλλον

Η Αιολική Ενέργεια είναι μια κατεξοχήν φιλοπεριβαλλοντική δραστηριότητα που συμβάλει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και στη μείωση των εκπομπών. Ωστόσο ένα αιολικό πάρκο είναι μια ανθρώπινη δραστηριότητα η οποία έχει επιπτώσεις. Οι επιπτώσεις της είναι τοπικές, εντοπισμένες και σαφώς μικρότερες από άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες και μπορούν να μειωθούν με ορθή χωροθέτηση, εφαρμογή των βέλτιστων πρακτικών και πιστή τήρηση της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας.

Οι ανεμογεννήτριες έχουν απολύτως θετικό ενεργειακό και περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Η ενέργεια που απαιτείται για την κατασκευή, τη λειτουργία και την απεγκατάστασή τους παράγεται από αυτές μέσα στους πρώτους 5-12 μήνες λειτουργίας τους. Κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής της, μια ανεμογεννήτρια παράγει έως και 50 φορές περισσότερη ενέργεια από αυτήν που καταναλώνεται κατά την κατασκευή, λειτουργία και απεγκατάστασή της. Εάν μάλιστα λάβουμε υπόψη την ανακύκλωση των υλικών της ανεμογεννήτριας μετά το πέρας του κύκλου ζωής της, το ποσοστό αυτό αυξάνεται σημαντικά.

Πιο συγκεκριμένα, τα αιολικά πάρκα:

Εξοικονομούν σημαντικά ποσά διοξειδίου του άνθρακα: Τα αιολικά πάρκα που λειτουργούν σήμερα στην Ελλάδα αποσοβούν τόσες εκπομπές CO2 όσες αντιστοιχούν στα 2/3 των επιβατικών αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στην χώρα. Εξοικονομούν έτσι σημαντικά ποσά υπέρ της εθνικής οικονομίας που ξεπερνούν τα 200 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο.

Εκτελούν έργα αποκατάστασης και αναδάσωσης: Τα αιολικά πάρκα υποχρεούνται να αποκαταστήσουν τις εκτάσεις όπου επεμβαίνουν. Επιπλέον αναδασώνουν και άλλες εκτάσεις ή εκτελούν δασοτεχνικά έργα για την προστασία των δασών, σύμφωνα με τις υποδείξεις  της δασικής υπηρεσίας. Μέχρι σήμερα, χάρη στα αιολικά πάρκα έχουν αναδασωθεί ή έχουν εκτελεστεί δασοτεχνικά έργα προστασίας που αντιστοιχούν σε πάνω από 24.000 στρέμματα δασών. Για κάθε MW που εγκαθίσταται, η αιολική ενέργεια «φυτεύει» περίπου 270 δέντρα, τα οποία δεσμεύουν περίπου 4 τόνους CO2/έτος (ή εκτελεί ισοδύναμα δασοτεχνικά έργα)

Χαρακτηρίζονται από χρονικό και χωρικό περιορισμό: Οι επεμβάσεις για την εγκατάσταση Ανεμογεννητριών είναι περιορισμένες χωρικά και αναστρέψιμες. Οι αιολικές επενδύσεις διέπονται από αυστηρότατους κανόνες για την προστασία του περιβάλλοντος κατά την κατασκευή, τη λειτουργία και την απεγκατάστασή τους. Άξιο αναφοράς είναι ότι κατά μήκος της έκτασής ενός αιολικού πάρκου επιτρέπεται η παράλληλη ανάπτυξη άλλων δραστηριοτήτων όπως γεωργία, κτηνοτροφία, καλλιέργειες κ.ο.κ.

Εξοικονομούν σημαντικές ποσότητες νερού: που διαφορετικά θα ξοδεύονταν για την ψύξη των σταθμών ορυκτών καυσίμων. Στην Ευρώπη, η αιολική ενέργεια εξοικονομεί κάθε έτος νερό που ξεπερνά την οικιακή κατανάλωση νερού όλης της Ελλάδας. Το 2030 θα εξοικονομεί 3-4 φορές περισσότερο.

Η αιολική τεχνολογία είναι πλέον πολύ πιο φιλική προς τα πτηνά:  Στα αιολικά πάρκα  εγκαθίστανται, αν απαιτείται,  συστήματα παρακολούθησης, όπως ορνιθολογικά ραντάρ, συστήματα βιντεοπαρακολούθησης και θερμικές κάμερες (https://ask4wind.gr/cons-myth05/). Διασφαλίζεται έτσι η διατήρηση της βιοποικιλότητας. Σε κάθε περίπτωση, με ορθή χωροθέτηση, τα αιολικά πάρκα δεν θίγουν το επίπεδο διατήρησης των ειδών. Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνονται οι τομείς που επηρεάζουν τον μεγαλύτερο αριθμό απειλούμενων πτηνών στον κόσμο, που προέκυψαν έπειτα από παρακολούθηση των Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά και τη Βιοποικιλότητα (IBA) και λήφθηκαν υπόψη μόνο απειλές μεσαίου ή υψηλού επιπέδου.

Πηγή: BirdLife International http://datazone.birdlife.org/2021-annual-update

Κάθε ανθρώπινη επέμβαση στο περιβάλλον έχει αντίκτυπο στη χλωρίδα και την πανίδα: Από τη λειτουργία των αιολικών πάρκων προκύπτει ότι οι πραγματικές επιπτώσεις τους στην ορνιθοπανίδα, και γενικά το περιβάλλον, δεν έχουν καμία σχέση με την κινδυνολογία που δημιουργείται πριν την εγκατάστασή τους. Από τα ανάλογα παραδείγματα διεθνώς αξίζει να αναφερθεί το αιολικό πάρκο στην Καλιάκρα της Βουλγαρίας με 60 ανεμογεννήτριες 3MW η κάθε μία: αντί για τις εκατοντάδες θανατώσεις προστατευόμενων πτηνών που επικαλούνταν πριν την κατασκευή, δεν έχει παρατηρηθεί καμία θανάτωση μετά από οκτώ έτη λειτουργίας. Επιπλέον, όποιες επιπτώσεις εμφανίζονται κατά τη λειτουργία των αιολικών πάρκων είναι αντιμετωπίσιμες.

Η Αιολική Ενέργεια σέβεται το φυσικό περιβάλλον και την βιοποικιλότητα. Τα ολοένα και πιο συχνά έντονα καιρικά φαινόμενα που εντοπίζονται παγκοσμίως είναι ένδειξη ότι πλανήτης μας εκπέμπει SOS και είναι επιβεβλημένη η αλλαγή του τρόπου που παράγουμε ενέργεια μεταβαίνοντας σε ένα πιο καθαρό ενεργειακό σύστημα προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Ο συνδυασμός της αιολικής ενέργειας σε μεγάλη κλίμακα με όλες τις υπόλοιπες Α.Π.Ε., τα σύγχρονα ηλεκτρικά δίκτυα, τα συστήματα αποθήκευσης, την εξοικονόμηση ενέργειας και τη διαχείριση της ζήτησης εξασφαλίζει ένα πράσινο και βιώσιμο μέλλον.