Προειδοποιητική «βολή» από το Ιράν στην εφαρμογή της συμφωνίας για τα πυρηνικά

Το Ιράν υπερέβη το όριο των αποθεμάτων του σε εμπλουτισμένο ουράνιο που είχε τεθεί στη συμφωνία του 2015 με τις μεγάλες δυνάμεις, δήλωσε σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων ISNA, αψηφώντας μια προειδοποίηση των ευρωπαϊκών χωρών που συνυπέγραψαν τη συμφωνία να επιμείνει σε αυτήν παρά τις κυρώσεις των ΗΠΑ.

Ο Ζαρίφ επιβεβαίωσε πως το Ιράν υπερέβη το σχετικό όριο των 300 κιλών εξαφθοριούχου ουρανίου (UF6), αλλά ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Αμπάς Μουσαβί είπε πως τα βήματα του Ιράν για τη μείωση των δεσμεύσεών του βάσει της πυρηνικής συμφωνίας είναι «αναστρέψιμα».

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) επιβεβαίωσε πως το Ιράν έκανε πράξη την απειλή του να παραβιάσει ένα όριο που είχε κεντρική σημασία στην πυρηνική συμφωνία του με τις μεγάλες δυνάμεις, συσσωρεύοντας περισσότερο εμπλουτισμένο ουράνιο από εκείνο που επιτρεπόταν βάσει της συμφωνίας.

«Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε πως ο Γενικός Διευθυντής της IAEA Γιουκίγια Αμάνο ενημέρωσε το Συμβούλιο Κυβερνητών πως η Υπηρεσία επαλήθευσε την 1η Ιουλίου πως τα συνολικά αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν υπερέβησαν (το όριο της συμφωνίας)», ανέφερε σε μια δήλωση εκπρόσωπος της IAEA.

Έκθεση της IAEA που στάλθηκε στα κράτη μέλη και περιήλθε στην κατοχή του πρακτορείου Reuters αναφέρει ότι τα αποθέματα του Ιράν ήταν 205 κιλά, δηλαδή είχαν υπερβεί το όριο των 202,8 κιλών.

Ο εμπλουτισμός ουρανίου σε ένα χαμηλό επίπεδο 3,6% σχάσιμου υλικού είναι το πρώτο βήμα σε μια διαδικασία που θα επιτρέψει τελικά στο Ιράν να συσσωρεύσει αρκετό ουράνιο υψηλού εμπλουτισμού προκειμένου να κατασκευάσει μια πυρηνική κεφαλή.

«Η συμφωνία δεν έχει παραβιαστεί»

Η Τεχεράνη δεν παραβίασε τη διεθνή συμφωνία JCPOA (κοινό ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης) υπερβαίνοντας το όριο των αποθεμάτων του σε εμπλουτισμένο ουράνιο που είχε τεθεί στη συμφωνία του 2015 με τις μεγάλες δυνάμεις, καθώς άσκησε το δικαίωμά της να απαντήσει στην μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία.

«ΔΕΝ παραβιάσαμε τη συμφωνία (#JCPOA)», τόνισε με tweet του ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ.

«Η παράγραφος 36 της συμφωνίας επεξηγεί το γιατί. Ενεργοποιήσαμε και εξαντλήσαμε την παράγραφο 36 μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ. Δώσαμε στους Ε3+2 διάστημα λίγων εβδομάδων, επιφυλασσόμενοι ως προς το δικαίωμά μας. Τελικώς λάβαμε δράση έπειτα από 60 εβδομάδες. Μόλις η E3 συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της, θα αναιρέσουμε», τόνισε.

Ο Ζαρίφ συνόδευσε το tweet του με το κείμενο της παραγράφου 36 της JCPOA, που προβλέπει έναν μηχανισμό για την επίλυση διαφορών όταν τα συμβαλλόμενα μέρη εκτιμούν ότι οι άλλες υπογράφουσες χώρες δεν εμπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους.

Ο όρος E3 αναφέρεται στην Γερμανία, τη Βρετανία και την Γαλλία και το Ε3+2 περιλαμβάνει επίσης τη Ρωσία και την Κίνα.

Κυρώσεις κατά του Ιράν ζητά το Ισραήλ

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ζήτησε σήμερα από τα ευρωπαϊκά κράτη να επιβάλουν «αυτόματες κυρώσεις» στο Ιράν, έπειτα από την γνωστοποίηση από την πλευρά της Τεχεράνης και της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA) ότι η Ισλαμική Δημοκρατία υπερέβη το όριο των αποθεμάτων της σε εμπλουτισμένο ουράνιο που είχε τεθεί στη συμφωνία του 2015 με τις μεγάλες δυνάμεις.

«Το ξαναλέω ότι το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει στο Ιράν να αναπτύξει πυρηνικά όπλα», τόνισε ο Νετανιάχου, σύμφωνα με ανακοίνωση του πρωθυπουργικού γραφείου.

«Σήμερα, καλώ όλες τις ευρωπαϊκές χώρες να παραμείνουν σταθεροί στις δεσμεύσεις τους. Δεσμευτήκατε να δράσετε τη στιγμή που το Ιράν παραβιάσει την πυρηνική συμφωνία, δεσμευτήκατε να ενεργοποιήσετε τον μηχανισμό για αυτόματες κυρώσεις που δημιουργήθηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας (του ΟΗΕ)» δήλωσε. «Σας λέω λοιπόν: κάντε το».

Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης τόνισε στο πρακτορείο Reuters ότι ένας μηχανισμός με βάση τη συμφωνία για την αντιμετώπιση «ασυνεπειών» υφίσταται και θα τεθεί σε μια κοινή επιτροπή των υπογραφουσών χωρών (της συμφωνίας) για τον καθορισμό των επόμενων βημάτων.

Ανησυχεί το Λονδίνο

Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Τζέρεμι Χαντ έκρινε σήμερα «βαθύτατα ανησυχητική» την ανακοίνωση από το Ιράν ότι ξεπέρασε το όριο που είχε τεθεί με τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμά του σε ό,τι αφορά τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου.

«Προτρέπω το Ιράν να μην απομακρυνθεί περισσότερο (από τη συμφωνία) και να συμμορφωθεί και πάλι με τις υποχρεώσεις του», έγραψε στο Twitter ο Χαντ.

«Το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει αποφασισμένο να φροντίσει ώστε η συμφωνία θα λειτουργεί και να χρησιμοποιήσει όλα τα διπλωματικά εργαλεία για να κατευναστούν οι περιφερειακές εντάσεις», διαβεβαίωσε.

Με τη συμφωνία JCPoA το Ιράν δεσμεύτηκε να μην επιδιώξει να αποκτήσει ατομική βόμβα και δέχτηκε να περιορίσει δραστικά το πυρηνικό πρόγραμμά του, με αντάλλαγμα την άρση των διεθνών κυρώσεων που έπνιγαν την οικονομία του.

Όμως η επαναφορά των κυρώσεων εκ μέρους των ΗΠΑ, μετά τη μονομερή αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη συμφωνία αυτή, τον Μάιο του 2018, είχε ως αποτέλεσμα να απομονωθεί σχεδόν πλήρως το Ιράν από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και να χάσει σχεδόν όλους τους πελάτες στους οποίους πωλούσε πετρέλαιο.