Το κίνημα κατά των εμβολίων και ο ρόλος των social media

Η νέα «μάστιγα» του κινήματος κατά των εμβολίων έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις. Πολλές φορές αυτές αναπτύσσονται κάτω από σχόλια σε αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ιδιαίτερα στο πλαίσιο συγκεκριμένων ομάδων, που σκοπό έχουν άλλωστε τη φιλοξενία τέτοιων αντιπαραθέσεων.

Επί το πλείστον, αυτές τις συζητήσεις, οι χρήστες των social media, τις συναντούν κυρίως στο Facebook, καθώς το κίνημα κατά των εμβολίων (anti-vaxx) έχει φροντίσει να δημιουργήσει ομάδες για «ενημέρωση».

Φαίνεται, ωστόσο, ότι τα social media επεμβαίνουν, ως προς, όχι τόσο τις αναζητήσεις των χρηστών, αλλά διευκολύντοντάς τους ίσως να εντοπίσουν αυτές τις ομάδες.

Δημοσιογράφοι από όλο τον κόσμο είπαν να δοκιμάσουν επί του πρακτέου αυτούς τους ισχυρισμούς, με τα αποτελέσματα να τους προβληματίζουν.

Χαρακτηριστική ήταν η ανάρτηση δημοσιογράφου του περιοδικού «Wired», στον οποίο, στην αναζήτηση του λήμματος «vaccines» (φμτ: εμβόλια), τα πρώτα τρία αποτελέσματα που του εμφανίστηκαν, ήταν δημοσιεύσεις σχετικά με την αρνητική επίπτωση των εμβολίων.

A Facebook search for "vaccines" just now gives some pretty brutal results for anyone who cares about health, safety, and/or truth. pic.twitter.com/deGPpqKnmJ

— nxthompson (@nxthompson) February 18, 2019

Δεδομένου ωστόσο, ότι τα αποτελέσματα στις αναζητήσεις ενός χρήστη, εμφανίζονται βάσει των cookies, που σημαίνει ότι οι διαφημίσεις και τα αποτελέσματα των social media, βασίζονται στο ιστορικό αναζήτησης του χρήστη, η Guardian φρόντισε να φτιάξει νέο λογαριασμό χρήστη για να πραγματοποιήσει μια μικρή έρευνα.

Ωστόσο, ακόμα και με ένα νέο προφίλ, χωρίς ιστορικό, τα αποτελέσματα ήταν ίδια.

Στον αντίποδα, βρίσκεται στο Pinterest, το οποίο έχει βάλει το λήμμα «vaccines» στη «μαύρη λίστα» των αναζητήσεων, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται απλώς ένα κενό.

Η απόφαση αυτή βασίζεται στην πολιτική του συγκεκριμένου μέσου κοινωνικής δικτύωσης να μη διαδίδει λάθος πληροφορίες επί του θέματος.

Ωστόσο, δεν ήταν πάντα έτσι. Σε έλεγχο που πραγματοποιήθηκε το 2016 στο Pinterest, διαπιστώθηκε ότι το 75% των αναρτήσεων που σχετίζονταν με τα εμβόλια ήταν αρνητικό.

Το επόμενο έτος, ενημέρωσε τους κανονισμούς του απαγορεύοντας ρητά την «προώθηση ψευδών θεραπειών για τερματικές ή χρόνιες ασθένειες και συμβουλές κατά του εμβολιασμού» στο πλαίσιο ευρύτερης πολιτικής κατά της παραπληροφόρησης που «έχει άμεσες και επιζήμιες συνέπειες για την υγεία του εκάστοτε ασθενούς ή στη δημόσια ασφάλεια».

Παρ’ όλα αυτά, ούτε το Pinterest μπορεί να θεωρηθεί 100% «καθαρό». Η Guardian κατάφερε να βρει ένα λήμμα που φαίνεται πως πιθανότατα «ξέφυγε» τους τενχνικούς. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να βρει αποτελέσματα που προωθούν κατά της εμβολίου «MMR» κατά της ιλαράς.

Στην κορυφή της προπαγάνδας κατά των εμβολίων συναντά κανείς το YouTube, μια όλο και πιο δημοφιλής πηγή πληροφοριών για την υγεία, όπου οι αναζητήσεις που σχετίζονται με εμβόλια, όπως «πρέπει να εμβολιάσω τα παιδιά μου», φέρνουν συχνά αποτελέσματα αναζήτησης και συστάσεις, για βίντεο που περιγράφουν τα εμβόλια ως επικίνδυνα και επιβλαβή.

Για παράδειγμα, το BuzzFeedNews πραγματοποίησε στο YouTube αναζήτηση με τον όρο «ανοσοποίηση», από προφίλ που δεν είχε ιστορικό παρακολούθησης.

Το πρώτο στη λίστα των αποτελεσμάτων ήταν από το προφίλ «Rehealthify», το οποίο ανέφερε ότι τα εμβόλια βοηθούν στην προστασία των παιδιών από ορισμένες ασθένειες.

Αλλά η πρώτη πρόταση του YouTube μετά από αυτό το βίντεο ήταν ένα βίντεο κατά του εμβολιασμού που ονομάζεται «Μητέρες ερευνούν τα εμβόλια, ανακαλύπτουν τη φρίκη του εμβολιασμού και σταματούν τη χρήση του» από το κανάλι του Larry Cook, που πρόκειται για τον ιδιοκτήτη του δημοφιλούς ιστότοπου κατά του εμβολιασμού StopMandatoryVaccination.com.

Τα αποτελέσματα ωστόσο του YouTube, επηρεάζονται άλλωστε από τις προβολές των βίντεο, κάνοντας τα «διάσημα» σε αναζητήσεις, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται στην κατηγορία των «σχετικών βίντεο».

Παρ’ όλα αυτά ίσως είναι μια περίπτωση η οποία θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ’ όψη όσον αφορά τις πολιτικές της εταιρείας. Κάτι που προσπαθεί να εφαρμόσει το Facebook έπειτα από πιέσεις.