Τουρκία: Η νέα πραγματικότητα για τους πολίτες μετά τον οικονομικό «πόλεμο» με τις ΗΠΑ

Η οικονομικοπολιτική διελκυστίνδα ανάμεσα σε ΗΠΑ και Τουρκία καλά κρατεί. Ο οικονομικός πόλεμος που μετρά πολλά επεισόδια και έχει ως σημαντική ψηφίδα την κράτηση του πάστορα Μπράνσον, έφερε ριζικές αλλαγές στην καθημερινότητα των κοινωνικών τάξεων που βλέπουν τις συνήθειές τους να απομακρύνονται. Την τελευταία πενταετία, η συναλλαγματική αξία της λίρας έναντι του ευρώ δεν ξεπερνούσε τον τριπλασιασμό του εθνικού νομίσματος, και έτσι οι Τούρκοι διέθεταν ένα όχι μεν τόσο ισχυρό, αλλά τουλάχιστον ισορροπημένο με τα παγκόσμια δεδομένα, νόμισμα.

Η ανεξέλεγκτη τροχιά του περασμένου μήνα αιφνιδίασε τους Τούρκους που είδαν μέσα σε ελάχιστα 24ωρα τις οικονομίες τους να ξοδεύονται χωρίς να ανταποκρίνονται στην πραγματική αξία των προϊόντων. Η κρίση που ξέσπασε στην καρδιά του καλοκαιριού βρήκε πολλούς πολίτες εκτός χώρας (καθώς την περασμένη Τρίτη ξεκινούσε και θρησκευτική εορτή – αργία), με τα δεδομένα των εκδρομέων να αλλάζουν εκτάκτως.

Πλήγμα για τον τουρισμό

Τα ταξιδιωτικά γραφεία της Θεσσαλονίκης και της Χίου, πόλεις οι οποίες παραδοσιακά στο Κουρμπάν Μπαϊράμ γεμίζουν από τούρκους πολίτες, δέχθηκαν δεκάδες ακυρώσεις για το διάστημα της περασμένης εβδομάδας. Η απαραίτητη απόκτηση ειδικής κάρτας visa για τους τούρκους επισκέπτες, περιπλέκει και δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τα δεδομένα, καθώς το κόστος της είναι ένα έξτρα φορτίο που προστίθεται στα έξοδα της εκδρομής.

Η κατάσταση δεν ήταν η ίδια για τις εξερχόμενες κρατήσεις από την Ελλάδα προς την Τουρκία, καθώς όπως δήλωσαν πράκτορες της Βόρειας Ελλάδας στα «ΝΕΑ», η πτώση της τουρκικής λίρας, λειτούργησε… θετικά για τους Ελληνες. Η αύξηση των κρατήσεων τον Αύγουστο έφτασε το 100% σε σχέση με τους δύο περασμένους μήνες, με τους πράκτορες να τονίζουν ότι πρόκειται για φετινό ρεκόρ και νούμερο εκδρομέων που σπανίως έβλεπαν τα παλαιότερα έτη. Οι εργαζόμενοι στον κλάδο του τουρισμού σε πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη, η Αλεξανδρούπολη, η Χίος, η Μυτιλήνη και η Καβάλα, εκφράζουν την ανησυχία τους για το μέλλον της τουρκικής οικονομίας, καθώς μια μακροχρόνια κρίση στη συναλλαγματική αξία θα βλάψει περαιτέρω τις εκδρομές των τούρκων πολιτών.

Τα φάρμακα και οι… μπουτίκ

Εντονη είναι πλέον η ανησυχία για τις προμήθειες στα φάρμακα όσο η αγοραστική δύναμη της Τουρκίας πλήττεται, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των φαρμακευτικών σκευασμάτων είναι αντικείμενο εισαγωγής. Ο Τσενάπ Σαριαλίογλου, πρόεδρος των φαρμακοποιών της Κωνσταντινούπολης, δηλώνει χαρακτηριστικά: «Στις αρχές του Σεπτεμβρίου αναμένονται προβλήματα από τις περικοπές στις εισαγωγές των φαρμάκων. Χρειάζεται άμεση λύση γιατί διαφορετικά θα αρχίσουν ελλείψεις σε απαραίτητα φάρμακα». Το κοντράστ των τούρκων πολιτών σε σχέση με τους τουρίστες που γεμίζουν τις πολυτελείς μπουτίκ της Πόλης δημιουργεί ανάμεικτα συναισθήματα. Νέο στοίχημα θα αποτελέσει για τα καταστήματα και τα εστιατόρια, το να αποφύγουν τις τιμές «δύο ταχυτήτων» για ντόπιους και τουρίστες, διατηρώντας τις τιμές σε επίπεδα που δεν απευθύνονται αποκλειστικά στον επισκέπτη.

Συνέπεια της υποβάθμισης του εθνικού νομίσματος ήταν και η μεγάλη ζήτηση πολυτελών ακινήτων στην Κωνσταντινούπολη, την Αγκυρα αλλά και τα παράλια, από ξένους επενδυτές.
Για πολλούς, η υπόθεση του real estate στη γειτονική χώρα, αποτελεί μια φούσκα έτοιμη να σκάσει από το περασμένο φθινόπωρο, αλλά κάτι τέτοιο δεν θα αποτρέψει τους επενδυτές από το να αγοράσουν σε τιμή ευκαιρίας μεγάλα οικιστικά συγκροτήματα που η ολοκλήρωσή τους δυσκολεύει τους κατασκευαστές. Μπροστά στο ενδεχόμενο χρεοκοπίας δεν είναι λίγες οι εταιρείες που αποφασίζουν να «σκοτώσουν» τα ακίνητά τους ψάχνοντας μια δεύτερη ευκαιρία σε ένα νέο κύμα ανάπτυξης.

Τα τελευταία χρόνια η οικιστική δομή της Κωνσταντινούπολης αναπτύχθηκε ραγδαία, με περιοχές που παλαιότερα δεν είχαν ούτε ένα κτίσμα να εξελίσσονται πλέον σε σημεία – κλειδιά της κοινωνικής ζωής της Πόλης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα παραλιακά κέντρα Κάρταλ, Μάλτεπε και Πέντικ, που με την καθιέρωση του (μικρότερου) αεροδρομίου στην Ανατολική πλευρά, Σαμπιχά Γκιοτσέν, είδαν πολυτελείς κατοικίες να εκτείνονται σε όλο το μήκος της ακτής και εντυπωσιακούς ουρανοξύστες να χτίζονται σε ελάχιστους μήνες.
Κάτι ανάλογο αναμένεται να συμβεί με το επίσημο άνοιγμα του νέου αεροδρομίου, στα βόρεια της Κωνσταντινούπολης, δημιουργώντας νέες αστικές δομές σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του Βοσπόρου. Τροχοπέδη στη σωτηρία των κατασκευαστών, η αδυναμία των τούρκων πολιτών να επενδύσουν σε σπίτια, με τις πρόσφατες έρευνες να σημειώνουν ότι στη χώρα υπάρχουν περισσότερα από δύο εκατομμύρια απούλητα σπίτια…

Οι ευκαιρίες νικούν τον φόβο

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η τουριστική στροφή των εκδρομέων που επιλέγουν την Τουρκία, τη στιγμή που μόλις πριν από δύο χρόνια, η πλειονότητα των ταξιδιωτών απέρριπτε μαζικά την Κωνσταντινούπολη εξαιτίας των τραγικών τρομοκρατικών επιθέσεων. Το καλοκαίρι του 2017, το Πέραν, η Πλατεία Ταξίμ και οι ιστορικές γειτονιές που άλλοτε ήταν γεμάτες ζωή, θύμιζαν έρημο τοπίο. Μέσα σε ένα χρόνο όμως, με το δολάριο και το ευρώ να αποδεικνύονται νομίσματα απόλυτης ισχύος στη γειτονική χώρα, οι ευκαιρίες φαίνεται πως νικούν τον φόβο και η Κωνσταντινούπολη γέμισε και πάλι ζωή. Με αυτά τα δεδομένα κερδισμένες από άποψη πλήθους αλλά όχι απαραίτητα εσόδων, εκτός από την Κωνσταντινούπολη, θα βγουν και άλλες πόλεις της Τουρκίας όπως η Καππαδοκία, η Σμύρνη, η Αττάλεια. Αεροπορικές εταιρίες low cost, επιτρέπουν εξορμήσεις ακόμη και με 15 ευρώ (!) από την Πόλη για τα τουριστικά κέντρα, με τους εκδρομείς να αλλάζουν τα σχέδιά τους για περαιτέρω επισκέψεις.