Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024
weather-icon 21o
Εξάρχεια: Ο θρύλος, το άβατο, η παραβατικότητα

Εξάρχεια: Ο θρύλος, το άβατο, η παραβατικότητα

Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην περιοχή της ισχυρής αστυνόμευσης και των συνεχών συγκρούσεων παραμένει η εγκληματικότητα που φέρνουν μαζί τους τα ναρκωτικά

Τα Εξάρχεια, το κέντρο της πόλης, η παλιά Αθήνα, ο χώρος που ζωντάνεψαν και αναδείχθηκαν πολιτικά και καλλιτεχνικά ρεύματα, το Πολυτεχνείο, οι εξεγέρσεις, οι μολότοφ, τα ξεκαθαρίσματα λογαριασμών. Το μήλο της έριδος.

Τα Εξάρχεια πήραν το όνομά τους από έναν Ηπειρώτη έμπορο που διατηρούσε ένα μεγάλο κατάστημα -για τα δεδομένα του 19ου αιώνα- στην οδό Θεμιστοκλέους. Το Πολυτεχνείο οπό τη μία και η Νομική σχολή σχεδόν στην άλλη άκρη, προσέλκυαν διανοούμενους και φοιτητές, ανθρώπους της Τέχνης. Εκεί ξεκίνησε και η πρώτη φοιτητική εξέγερση και σταδιακά πήρε του χαρακτήρα κέντρου αγώνα. Αυτό δεν την εγκατέλειψε ποτέ. Στα Δεκεμβριανά οι ΕΛΑΣίτες οχυρώθηκαν στον λόφο του Στρέφη, στην Κατοχή έβγαιναν προκηρύξεις από την Γαλάζια Πολυκατοικία της πλατείας, το Πολυτεχνείο αγωνίστηκε εναντίον της Χούντας. Στα Εξάρχεια έγινε και η δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου το 2008.

Τώρα η περιοχή αποτελεί το μήλο της έριδος ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση. Παρουσιάζεται σαν κέντρο ανομίας, σαν παρακμασμένο σημείο του Αθηναϊκού Κέντρου με σκληρή βία και πολλά ναρκωτικά. Προεκλογική δέσμευση του Κυριάκου Μητσοτάκη αποτελεί η υπόσχεση «να καθαρίσει το Άβατο των Εξαρχείων». Και δεν είναι η πρώτη φορά που κάποιος επιχειρεί να το κάνει.

Αρκουδέας και «επιχειρήσεις αρετής»

Ο Νίκων Αρκουδέας είναι ένας θρύλος. Ο πιο αναγνωρίσιμος αστυνομικός της Μεταπολίτευσης έγινε γκατηγορήθηκε για τη σκληρότητά του και κατηγορήθηκε για αστυνομική βία επί των ημερών του. Έγινε γνωστός καθώς κατέβαινε στους δρόμους και συντόνιζε ο ίδιος τις αστυνομικές επιχειρήσεις. Ορισμένες από αυτές ήταν οι «επιχειρήσεις αρετής» στα Εξάρχεια. Η περίοδος δεν ήταν περισσότερο τεταμμένη από ό,τι είναι σήμερα, αλλά το κλίμα ήταν φορτισμένο λόγω των τριών δολοφονιών που σημάδεψαν την δεκαετία του ’80. Οι πρώτες δύο πραγματοποιήθηκαν στις 16 Νοεμβρίου του 1980, όταν κατά την διάρκεια διαδήλωσης ξυλοκοπήθηκαν μέχρι θανάτου από τις αστυνομικές δυνάμεις ο  φοιτητής Ιάκωβος Κουμής και η εργάτρια Σταματίνα Κανελλοπούλου.

Η τρίτη δολοφονία έγινε στις 17 Νοεμβρίου του 1985. Επρόκειτο για τον 15χρονο Μιχάλη Καλτεζά, που πυροβολήθηκε πισώπλατα από τον αστυνομικό Αθανάσιο Μελίστα. Η σκληρή αστυνομική καταστολή, την οποία υπογραμμίζουν οι δολοφονίες, όξυνε την αγριότητα γύρω και εντός των Εξαρχείων. Παράλληλα, στα Εξάρχεια ξεπηδούσαν πολιτικές ομάδες, στέκια και συλλογικότητες που δεν ήταν συμπαθή προς την κυρίαρχη εξουσία.

Από το 2008 μέχρι σήμερα

Το μεγάλο «μπαμ» σε ό,τι αφορά τα Εξάρχεια ξεκινά από τον Δεκέμβριο του 2008. Έχει προηγηθεί το κίνημα του άρθρου 16 (2006 – 2007), αλλά η σκληρότητα της καταστολής και των συμπλοκών δε συγκρίνεται σε καμία περίπτωση με ό,τι συμβαίνει την τελευταία δεκαετία.

Στις 6 Δεκεμβρίου του 2008 ο ειδικός φρουρός Επ. Κορκονέας πυροβολεί και σκοτώνει των 15χρονο Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο στην οδό Τζαβέλλα. Για τις επόμενες ημέρες η Αθήνα βρίσκεται σε εξεγερσιακή κατάσταση: Το κέντρο φλέγεται, οι σχολές είναι υπό κατάληψη, οι βιτρίνες σπάζουν. Κέντρο αγώνα είναι τα Εξάρχεια, εκεί από όπου ξεκινούν τα μπλογκ των διαδηλωτών, ενώ το Πολυτεχνείο και η Νομική τελούν υπό κατάληψη και φιλοξενούν μόνο συνελεύσεις. «Τα στενά των Εξαρχείων» γίνεται η πιο συνηθισμένη φράση στα δελτία ειδήσεων, αφού μετά από κάθε σύγκρουση με την αστυνομία οι αντιεξουσιαστές χάνονται προς τα Εξάρχεια. Η καταστολή είναι σκληρή, η αντίδραση επίσης.

Τους αμέσως επόμενους μήνες, την Άνοιξη του 2009 επιχειρείται μία «εκκαθάριση» της περιοχής. Έτσι, τα ΜΑΤ βρίσκονται κυριολεκτικά σε κάθε γωνία. Τα γραφεία του ΠΑΣΟΚ που βρίσκονται στην Χαριλάου Τρικούπη και τα γραφεία της Νεολαίας του κόμματος που βρίσκονται κοντά στην πλατεία δέχονται συχνές επιθέσεις, οι οποίες δε μειώνονται με αποτέλεσμα τα γραφεία της νεολαίας του κόμματος να μεταφερθούν λίγο καιρό αργότερα.

Ταυτόχρονα, συμβαίνει μια έντονη αλλαγή στο πρόσωπο της γειτονιάς: «Πιάτσες» ναρκωτικών κάνουν την εμφάνισή τους κυρίως γύρω από το Πολυτεχνείο. Οι συλλογικότητες καταφέρνουν να κρατήσουν τα ναρκωτικά μακριά από την πλατεία, αλλά η έντονη κριτική που γίνεται σε ό,τι αφορά την αστυνόμευση της περιοχής είναι ότι για το πρόβλημα των ναρκωτικών… δεν κάνουν τίποτα.

Σταδιακά η κατάσταση οξύνεται. Γίνεται γνωστό ότι «μαφίες» ναρκωτικών ελέγχουν την διακίνηση στα Εξάρχεια και συχνά κάνουν την εμφάνισή τους στην περιοχή, ακόμα και δίπλα στα ΜΑΤ. Αλλά χωρίς αντίδραση. Παραμένει στοίχημα ο αντιεξουσιαστικός χαρακτήρας της περιοχής, τα μπάχαλα και οι επιθέσεις, οι οποίες αυξάνονται χωρίς ιδιαίτερο επίδικο.

Το Νοέμβριο του 2013 έρχεται και η πρώτη δολοφονία που αποδόθηκε σε ξεκαθάρισμα λογαριασμών, όταν έπεσε νεκρός ένας 20χρονος άντρας Αλβανικής καταγωγής έπειτα από πυροβολισμούς που δέχτηκε.

Η χειρότερη στιγμή μετά την 6η Δεκεμβρίου, ήταν η νύχτα της 17η Νοεμβρίου του 2014. Πριν την πορεία για την επέτειο του Πολυτεχνείου, τα φώτα του Δήμου στην περιοχή παρέμειναν κλειστά κι έτσι το σκηνικό είχε ήδη ξεκινήσει να μοιάζει πολεμικό. Οι κάδοι των σκουπιδιών ήταν επίσης εξαφανισμένοι.

Μετά την πορεία, η οποία είχε εξαρχής επεισόδια, η «μάχη» μεταφέρθηκε στα Εξάρχεια. Ωστόσο, αυτήν την φορά ξένοι ανταποκριτές μετέδιδαν μία πολύ διαφορετική εικόνα. Έκαναν λόγο για «πόλεμο» και ήχους εκρήξεων που θυμίζουν… Γάζα. Την επόμενη ημέρα η περιοχή θύμιζε κρανίου τόπο, με σπασμένες πλάκες στα πεζοδρόμια και την πολύ έντονη μυρωδιά του δακρυγόνου.

Στις 7 Ιουνίου έρχεται και μία δεύτερη δολοφονία. Αυτήν την φορά πρόκειται για έναν άντρα Αιγυπτιακής καταγωγής, τον Χαμπίμπι, που όμως δεν έπεσε νεκρός έπειτα από ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Την ευθύνη για την δολοφονία του αναλαμβάνουν οι Ένοπλες Ομάδες Πολιτοφυλάκων»  σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως: «Αναλαμβάνουμε την ευθύνη για την εκτέλεση του μαφιόζου Χαμπίμπι, ο οποίος εδώ και χρόνια πρωτοστατούσε σε περιστατικά βίας απέναντι σε κατοίκους και θαμώνες της περιοχής των Εξαρχείων, με αποκορύφωμα την δολοφονική επίθεση σε τρεις συντρόφους του κατειλημμένου κοινωνικού κέντρου ΒΟΞ τον περασμένο Μάρτη».

Και μια εικόνα

Τα Εξάρχεια των βιβλιοπωλείων και των στεκιών και των ιδεών παραμένουν πάντοτε στην θέση τους. Φιλοξενούν ακόμα και στις περιόδους της παρακμής τους καλλιτεχνικά ρεύματα που δεν μπορεί να παραγνωριστεί η αξία τους. Φιλοξενούν τους φοιτητές με τις φρέσκιες ιδέες και τη μεγάλη όρεξη. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην περιοχή, σύμφωνα με τους κατοίκους, δεν είναι ούτε οι μολότοφ, ούτε τα «μπάχαλα» που συμβαίνουν στο Πολυτεχνείο μία φορά την εβδομάδα.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην περιοχή της ισχυρής αστυνόμευσης και των συνεχών συγκρούσεων παραμένει η εγκληματικότητα που φέρνουν μαζί τους τα ναρκωτικά.

Sports in

Οριστικό: Απορρίφθηκε το αίτημα της Φενέρμπαχτσε πριν τον Ολυμπιακό

Οριστική απόφαση για τον αγώνα Σούπερ Καπ της Φενέρμπαχτσε πριν τα ματς με τον Ολυμπιακό για το Europa Conference League

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ ΜΜΕ Α.Ε.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024