Eurobank: «Όνειρο» η αποταμίευση – Σε έξι χρόνια χάθηκαν 32,5 δισ.

Σωρευτικά 32,5 δισ. ευρώ πλούτου χάθηκε από τα ελληνικά νοικοκυριά στα χρόνια της κρίσης, ενώ αρνητική ήταν η αποταμίευση για έκτο συνεχές έτος.

Οι σοβαρές επιπτώσεις από την επιλογή της κυβέρνησης να υπερφορολογήσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις αποτυπώνονται στην ανάλυση της Eurobank, με αφορμή τα σχετικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, όπου το 2017 αποτέλεσε το έκτο διαδοχικό έτος με αρνητική αποταμίευση για τα ελληνικά νοικοκυριά. Δηλαδή για έκτο συνεχή χρόνο το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών στην Ελλάδα ήταν χαμηλότερο από την αντίστοιχη καταναλωτική δαπάνη.

Επιπρόσθετα η αρνητική απόκλιση ανάμεσα στις δύο προαναφερθείσες μεταβλητές διευρύνθηκε το 2017 και διαμορφώθηκε στο ιστορικό υψηλό των -8,3 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές ή -6,7% ως ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος (ακαθάριστος ρυθμός αποταμίευσης). Η Eurobank σημειώνει ότι στην 6ετία 2011-2017 η σωρευτική μείωση του αποθέματος αποταμιευτικών πόρων των νοικοκυριών ανήλθε στα -32,9 δισ. ευρώ. Αυτό το στοιχείο πρακτικά σημαίνει ότι τα νοικοκυριά στην Ελλάδα μείωσαν σωρευτικά τον πλούτο τους κατά -32,5 δισ. ευρώ (π.χ. περιουσιακά στοιχεία όπως μετοχές, ομόλογα, κατοικίες, καταθέσεις κ.α.) ή -6,6 δισ. ανά έτος (2011-2017) με σκοπό να χρηματοδοτήσουν την εκάστοτε ετήσια διαφορά ανάμεσα στην κατανάλωση και το διαθέσιμο εισόδημά τους.

Τα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι ο θεσμικός τομέας των νοικοκυριών υπέστη τις μεγαλύτερες απώλειες σε όρους αποταμιευτικών ροών κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης. Η ύφεση, η στασιμότητα και η μεγάλη δημοσιονομική προσαρμογή που βίωσε η ελληνική οικονομία την περίοδο 2009-2017 οδήγησαν σε συμπίεση των δυνατοτήτων αποταμίευσης των ελληνικών νοικοκυριών τόσο από την πλευρά του εισοδήματος, όσο και από την πλευρά των δημοσιονομικών υποχρεώσεών τους προς το κράτος.

Επί παραδείγματι το 2009 η ετήσια αποταμίευση των νοικοκυριών στην Ελλάδα ήταν 11,4 δισ. ευρώ (7,0% του ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματος) και το 2017 διαμορφώθηκε στο αρνητικό έδαφος των -8,3 δισ. ευρώ (-6,7% του ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματος). Στο ίδιο χρονικό διάστημα η ετήσια αποταμίευση των μη χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων συρρικνώθηκε κατά -8,1 δισ. ευρώ ενώ των χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων ενισχύθηκε κατά +3,7 δισ. ευρώ.

Τέλος στο αντίθετο άκρο κινήθηκαν οι αποταμιευτικές ροές της γενικής κυβέρνησης, καθώς από -23,6 δισ. ευρώ το 2009 αυξήθηκαν στα 5,5 δισ. ευρώ το 2017 (δημοσιονομική προσαρμογή και εξάλειψη ελλειμμάτων).

Οι παραπάνω μεταβολές είχαν ως καθαρό αποτέλεσμα την αύξηση του συνόλου της ετήσιας εγχώριας αποταμίευσης από τα 13,8 δισ. ευρώ το 2009 (5,8% του ονομαστικού ΑΕΠ) στα 18,8 δισ. ευρώ  το 2017 (10,6% του ονομαστικού ΑΕΠ). Προσθέτοντας στο τελευταίο μέγεθος το έλλειμμα του τρέχοντος εξωτερικού ισοζυγίου (σε απόλυτους όρους), καταλήγουμε σε ένα ποσό ίσο με τη συνολική επένδυση (ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου) της ελληνικής οικονομίας το 2017 (20,6 δισ. ευρώ ή 11,6% του ονομαστικού ΑΕΠ).