Από ιατρικά λάθη χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους 98.000 άνθρωποι στον δυτικό κόσμο. Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν υπάρχει επίσημο σύστημα καταγραφής των ιατρικών λαθών και ως εκ τούτου δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία για τους θανάτους που οφείλονται σ’ αυτά, προκύπτει από τα αποτελέσματα του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος Organizational Culture and Patient Safety.

Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα της ενότητας «Παράγοντες πρόληψης ιατρικού λάθους» του προγράμματος Organizational Culture and Patient Safety, η οποία αφορούσε τον ελλαδικό χώρο έδειξαν ότι σε κανένα από τα συμμετέχοντα νοσοκομεία δεν υπήρχε επίσημο σύστημα καταγραφής ιατρικού λάθους. Στην ενότητα αυτή μελετήθηκαν συστηματικά οι παράγοντες πρόκλησης ιατρικών λαθών σε τρεις ειδικότητες, τη χειρουργική, την παιδιατρική και την παθολογική και συμμετείχαν 325 ειδικοί γιατροί, εργαζόμενοι στα νοσοκομεία της Ελλάδας.

Σε σχέση με τη συχνότητα παρατήρησης ιατρικού λάθους, το 47%-51% των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι έκαναν τουλάχιστον ένα λάθος τον τελευταίο μήνα, ενώ 4%-5% ανέφεραν ότι τα λάθη ήταν περισσότερα από τέσσερα. Επίσης, και στις τρεις ειδικότητες, πρωτίστως και με μεγάλη διαφορά στη βαρύτητα, τα λάθη ήταν αποτέλεσμα κακής ή ελλιπούς ομαδικής συνεργασίας (teamwork). Διαπιστώθηκε ακόμη ότι οι γυναίκες κάνουν λιγότερα λάθη από τους άντρες και οι περισσότερο έμπειροι ιατροί περισσότερα από τους άπειρους.

«Η έρευνα αυτή έγινε για την πρόληψη και την αποφυγή του ιατρικού λάθους. Κι όταν λέμε ιατρικό λάθος εννοούμε οποιοδήποτε λάθος μπορεί να προκαλέσει ή να μην προκαλέσει βλάβη στον ασθενή. Π.χ., η χορήγηση αναλγητικού σε ασθενή που δεν το χρειάζεται είναι λάθος, το οποίο ΄μως μπορεί να μην έχει επίπτωση στη ζωή του, ενώ η λάθος χορήγηση αναισθητικού μπορεί να προκαλέσει θάνατο. Και στις δύο περιπτώσεις όμως πρόκειται για λάθος» εξηγεί η επιστημονικά υπεύθυνη του ευρωπαϊκού προγράμματος επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, Εύχαρις Παναγοπούλου.

Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι σε μια εποχή που η ιατρική πράξη γίνεται όλο και πιο πολυπαραγοντική, είναι όχι μόνο αντιεπιστημονικό, αλλά και παράλογο, ν’ αναζητούνται ευθύνες μόνο σε ένα άτομο. «Ακόμη και στις περιπτώσεις που υπάρχει δόλος, υποχρέωση ενός συστήματος είναι να έχει μηχανισμούς καταγραφής και πρωτόκολλα πολλαπλών ελέγχων, κάτι που απουσιάζει από την eλληνική πραγματικότητα» προσθέτει η κ. Παναγοπούλου

Το ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα Organizational Culture and Patient Safety ξεκίνησε το 2009, με τη συμμετοχή εννέα χωρών (Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Αγγλία, Ιρλανδία, Γερμανία, Κροατία, Βουλγαρία, Τουρκία). Η ενότητα «Παράγοντες πρόληψης ιατρικού λάθους» αφορούσε μόνο την Ελλάδα και στο πλαίσιό της μελετήθηκαν ατομικοί (ηλικία, φύλο, προϋπηρεσία), δομικοί (ώρες εργασίας, αναλογία περιστατικών/προσωπικού, παρουσία συστήματος καταγραφής του λάθους) και οργανωσιακοί παράγοντες. Οι τελευταίοι αναφέρονται στην οργανωσιακή κουλτούρα, δηλαδή στον τρόπο με τον οποίο είναι οργανωμένη και λειτουργεί μια κλινική, στους τυπικούς αλλά κυρίως στους άτυπους κανόνες συνεργασίας.

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ

Headlines