Ο ακριβότερος τάφος του κόσμου για τα πυρηνικά απόβλητα της Φινλανδίας

Από την κατασκευή των πρώτων πυρηνικών εργοστασίων τη δεκαετία του 1950, τα άκρως ραδιενεργά απόβλητα αποθηκεύονται συνήθως σε προσωρινές εγκαταστάσεις πάνω από το έδαφος. Η Φινλανδία ετοιμάζεται τώρα να θάψει την απειλή στο υπέδαφος. Τον επόμενο αιώνα, μάλιστα, θα πετάξει το κλειδί για πάντα.

Το μικροσκοπικό νησάκι Ολκιλουότο, έξω από τις δυτικές ακτές της Φινλανδίας, φιλοξενεί ήδη ένα από τα δύο πυρηνικά εργοστάσια της χώρας. Ετοιμάζεται τώρα να υποδεχτεί μια υπόγεια εγκατάστασης μόνιμης αποθήκευσης, ένα δίκτυο από τούνελ που ονομάζεται Ονκάλο, ή «σπήλαιο» στα φινλανδικά.

Η υπόγεια αποθήκη υπολογίζεται ότι θα κοστίσει 3,5 δισ. ευρώ, ποσό μάλλον μικρό αν σκεφτεί κανείς ότι σχεδιάστηκε να αντέξει 100.000 χρόνια.

Από τη δεκαετία του 2020, η Φινλανδία θα ξεκινήσει την αποθήκευση 5.500 τόνων πυρηνικών αποβλήτων, σε βάθος 420 έως 520 μέτρων κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Και θα συνεχίσει να μεταφέρει εκεί τα απόβλητα μέχρι τη δεκαετία του 2120, οπότε τα τούνελ θα γεμίσουν και θα σφραγιστούν για πάντα.

Μέχρι σήμερα έχει διανοιχθεί μια σήραγγα 5 χιλιομέτρων, στην τελική του μορφή όμως το δίκτυο θα φτάσει σε συνολικό μήκος τα 42 χιλιόμετρα.

«Απαιτήθηκε νέα τεχνογνωσία σε πολλούς τομείς» επισήμανε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Ίσμο Ααλτόνεν, γεωλόγος της εταιρείας Posiva που ανέλαβε την υλοποίηση του έργου.

Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2004 με τη δημιουργία ερευνητικής μονάδας που εξέτασε τα υποκείμενα πετρώματα γρανίτη, στα οποία η θερμοκρασία είναι δροσερή και η υγρασία παραμένει μόνιμα σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα -κάτι που έχει κρίσιμη σημασία προκειμένου να προστατευτούν τα απόβλητα από τη διάβρωση.

Οι ράβδοι εξαντλημένων πυρηνικού καυσίμου θα τοποθετηθούν σε νάρθηκες από σίδηρο, οι οποίοι στη συνέχεια θα σφραγιστούν μέσα σε χάλκινα κάνιστρα. Μέσα στη σήραγγα, κάθε κάνιστρο θα περιβάλλεται από ένα προστατευτικό περίβλημα από μπεντονίτη, ένα φυσικό ορυκτό που θα προστατεύσει τα δοχεία από το νερό ή από τυχόν τριγμούς των γύρω πετρωμάτων.

Το τούνελ θα γεμίσει τελικά με μπλοκ αργίλου και περισσότερου μπεντονίτη πριν σφραγιστεί για πάντα.

Η μέθοδος που εφαρμόζεται στο Ονκάλο αναπτύχθηκε στη Σουηδία, η οποία υλοποιεί ανάλογο σχέδιο για τη μόνιμη αποθήκευση ραδιενεργών αποβλήτων.

Οι μηχανικοί που ανέλαβαν να σχεδιάσουν τη φινλανδική εγκατάσταση έπρεπε να αναρωτηθούν πώς θα έχει αλλάξει το νησί του Ολκιλουότο σε 100.000 χρόνια.

Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος αυτού του χρονικού διαστήματος αρκεί να σκεφτεί ότι πριν από 100.000 χρόνια η Φινλανδία καλυπτόταν από παγετώνες, οι Νεάντερταλ άκμαζαν στην Ευρώπη και ο σύγχρονος άνθρωπος μόλις είχε αρχίσει την έξοδό του από την Αφρική.

Οι γεωλόγοι της Posiva παραδέχονται ότι, σε περίπτωση μιας νέας Εποχής των Παγετώνων, το βάρος του πάγου προκαλεί ρωγμές στο υπέδαφος, όχι όμως μέχρι το βάθος όπου βρίσκονται τα τούνελ.

Θα πρέπει να αρκεστούμε στις διαβεβαιώσεις τους μέχρι να αποδειχθεί αν είχαν δίκιο ή όχι σε 100.000 χρόνια από σήμερα.

Η Ιστορία θα περιμένει να τους κρίνει.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ