Human Trafficking: Η βαριά σκιά πάνω από το προσφυγικό

Πριν ακόμη ξεκινήσουν το μακρύ και δύσκολο ταξίδι τους προς την Ευρώπη, χιλιάδες πρόσφυγες έρχονται αντιμέτωποι με το σκοτεινό φαινόμενο του human trafficking. Οι διακινητές που εμπορεύονται την ελπίδα τους για ένα καλύτερο αύριο είναι ο πρώτος κρίκος μιας μεγάλης αλυσίδας.

Ακολουθούν κι άλλοι… Σεξουαλική εκμετάλλευση, παρεμπόριο με θύματα πρόσφυγες, εργασιακή εκμετάλλευση, επαιτεία.

Πρόσφατα o βρετανικός Observer περιέγραψε με μελανά χρώματα τις φρικτές συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων που έχουν βρει καταφύγιο στην πλατεία Βικτωρίας. Το δημοσίευμα κάνει λόγο για άνδρες που πληρώνουν 10 ευρώ για σεξ με πρόσφυγες και για πολίτες που αφήνουν ψωμί με… χλωρίνη.

• Άρθρο-σοκ του Observer για τις φρικτές συνθήκες στην πλατεία Βικτωρίας

«Στην πλατεία Βικτωρίας τον τελευταίο καιρό βλέπουμε πολύ περισσότερο κόσμο από ό,τι πριν κλείσουν τα σύνορα. Το προφίλ εκεί έχει αλλάξει τελείως. Αρχικά διανυκτέρευαν στην πλατεία κυρίως άνδρες. Σήμερα βλεπουμε ολόκληρες οικογένειες με παιδιά, κυρίως Αφγανούς» λέει στο in.gr η συντονίστρια της ομάδας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Αθήνα, Χριστίνα Παπαγεωργίου.

«Είναι προφανές ότι αυτά τα φαινόμενα υπάρχουν και θα υπάρχουν γιατί η πλατεία Βικτωρίας είναι ένας χώρος ανοιχτός, είναι ένα χωνευτηρι. Όταν έχεις ευαλωτες περιπτώσεις δηλαδή παιδιά, γυναίκες που είναι μονες τους, είναι προφανές ότι μπορούν να υπάρξουν και υποθέτω ότι υπάρχουν συμβάντα είτε σεξουαλικής βίας, είτε άλλου είδους βίας. Όταν κάποιος πρέπει να κοιμηθεί στην πλατεία με μια κουβέρτα πάνω στο κράσπεδο υπό βροχή δεν είναι ασφαλής. Ο κόσμος εκεί είναι απροστάτευτος» τονίζει η κ. Παπαγεωργίου.

Σύμφωνα με τον εθνικό εισηγητή για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων, Ηρακλή Μοσκώφ, το βασικό πρόβλημα με το human trafficking είναι ότι παραμένει ένα αόρατο έγκλημα. «Δεν μπορούμε να το εντοπίσουμε όσο θεωρούμε ότι αυτοί οι άνθρωποι που ζουν ανάμεσά μας είναι απειλή για μας. Εμείς προσπαθούμε να δείξουμε ότι υπάρχει μια μεγάλη απειλή από εμάς προς αυτούς, με χαρακτηρικότερο παράδειγμα όλο αυτό που γίνεται με το παρεμπόριο με θύματα πρόσφυγες».

«Εκτός από το ίδιο το έγκλημα, εμείς με τα εργαλεία που διαθέτουμε, προσπαθούμε να καταπολεμήσουμε αφήγημα και νοοτροπίες. Προσπαθούμε να αφυπνίσουμε, να στρατεύσουμε τον κόσμο. Εμείς έχουμε μείνει να κοιτάμε μη μας μείνουν οι πρόσφυγες και όχι γιατί μας ήρθαν» τονίζει ο κ. Μοσκώφ.

Όπως υπογραμμίζει «το θέμα εδώ είναι πολιτικό με την έννοια ότι παίζεται ένα τεράστιο παιχνίδι με δισεκατομμύρια κέρδη σε σχέση με το εμπόριο ελπίδας αυτών των ανθρώπων. Αυτό που πρέπει εμείς να θέσουμε στο προσκήνιο είναι τα πραγματικά, αντικειμενικά γεγονότα και χαρακτηριστικά αυτής της κατάστασης που δεν έχουνε να κανουν με το ότι αυτοί οι άνθρωποι έρχονται να μας φάνε. Τα νούμερά τους δεν είναι τόσο τραγικά όσο παρουσιάζονται. Η κατάσταση θα μπορούσε να είναι διαχειρίσιμη εάν δεν ήταν κάθε μέρα στο δημόσιο λόγο τόσο πολύ αυτή η αντιμετώπιση της κατάστασης ως μια τεράστια απειλή για την υγειονομική η για την εθνική μας ασφάλεια. Η ουσία είναι ότι είμαστε κι εμείς απειλή για αυτούς τους ανθρώπους».

Η Θεσσαλονίκη στη μάχη κατά του human trafficking

Από τον περασμένο Ιούνιο λειτουργεί ένα πρόγραμμα-ολοκληρωμένη παρέμβαση για την υποστήριξη των εν δυνάμει θυμάτων εμπορίας ανθρώπων στην περιοχή του δήμου Θεσσαλονίκης.

Για την εμπειρία αυτή στην υποστήριξη των θυμάτων πραγματοποιεί σήμερα, Παρασκευή συνέδριο με θέμα «Η διυπηρεσιακή συνεργασία ως μοντέλο καταπολέμησης του trafficking στην περίοδο των έντονων μεταναστευτικών ροών».

• Τrafficking: Συνέδριο για την εμπειρία της Θεσσαλονίκης στην υποστήριξη των θυμάτων

«Το έργο έχει ξεκινήσει από τον Μάιο του 2015 και ολοκληρώνεται τέλος Απριλίου του 2016. Ο πρώτος καιρός αφιερώθηκε στην χαρτογράφηση των περιοχών της Θεσσαλονίκης εκεί που θα μπορούσαν να εντοπιστούν πιθανά ή εν δυνάμει θύματα εκμετάλλευσης. Η ομάδα μας πραγματοποιεί street work για να εντοπιστούν τα εν δυνάμει θύματα. Από όταν ξεκίνησε η ομάδα έχει εντοπίσει 500 άτομα, κατάφερε να προσεγγίσει 350, τα οποία ενημερώθηκαν για τη λειτουργία του Κέντρου Υποδοχής και από αυτά επισκέφθηκαν το κέντρο τα 60. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους όχι μόνο απέναντι στους άλλους, αλλά απέναντι στον ίδιο τους τον εαυτό» αναφέρει η Μαρία Σαμολαδά, μέλος της ομάδας έργου «Spot Trafficking» στη Θεσσαλονίκη.

Η ομάδα παρέχει ψυχοκοινωνική υποστήριξη στα θύματα του trafficking, ενώ με τη συνεργασία και με δήμο, φορείς και ΜΚΟ καταφέρνει να καλύψει κι άλλες ανάγκες τους, όπως τρόφιμα και ρουχισμό. «Ίσως είναι η πρώτη φορά που υπάρχει μια πραγματική συνεργασία ΜΚΟ με δήμο αλλά και με όλους τους φορείς για αυτό το πρόβλημα» αναφέρει η κ. Σαμολαδά.

Το προφίλ των ατόμων αυτών είναι αλλοδαποί, από βαλκανικές χώρες που ανήκουν σε ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού. Σύμφωνα με την κ. Σαμολοαδά έχουν εντοπιστεί και Έλληνες. «Δεν περιοριζόμαστε μόνο στην σεξουαλική εκμετάλλεσυη ή την επαιτεία. Αγγίζουμε και την εργασιακή εκμετάλλευση όπου εκεί εντοπίζουμε 50% Έλληνες και 50% αλλοδαπούς».

Η αρχή του προβλήματος, όπως τονίζει η κ. Σαμολαδά, είναι ότι η κοινωνία δεν γνωρίζει ουσιαστικά το πρόβλημα. «Ο κόσμος δεν γνωρίζει ότι θύτης και θύμα μπορεί να είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας και υπεράνω υποψίας. Η κοινωνία εθελοτυφλεί. Και όσο υπάρχει οικονομική εξαθλίωση τόσο το πρόβλημα θα εντείνεται».

• Αναλυτικά το πρόγραμμα του συνεδρίου

Κική Μαργαρίτη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ