Αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του μαστού από την έκθεση σε φυτοφάρμακα

Οι κόρες των γυναικών που είχαν εκτεθεί στο φυτοφάρμακο DDT κατά τη διάρκεια της κύησης έχουν αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του μαστού, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism.

Επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ, με επικεφαλής την Δρ Μπάρμπαρα Κον, μελέτησαν στοιχεία που αφορούσαν 9.300 γυναίκες που είχαν γεννηθεί το διάστημα 1959-1967, όταν το φυτοφάρμακο DDT ήταν ευρέως διαδεδομένων. Διαπίστωσαν λοιπόν ότι, μετά την συνεκτίμηση του μητρικού ιστορικού καρκίνου και άλλων παραγόντων, οι κόρες είχαν τετραπλάσιο κίνδυνο καρκίνου του μαστού, αν είχα εκτεθεί ενδομητρίως στο εν λόγω φυτοφάρμακο.

«Εδώ και αρκετά χρόνια έχει διαπιστωθεί ότι χημικές ουσίες που απελευθερώνονται στο περιβάλλον παρεμβαίνουν στο ορμονικό σύστημα του ατόμου και σχετίζονται με τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του μαστού. Κι εμείς διαπιστώσαμε άμεση σχέση βάσει μετρήσιμων επιπέδων του DDT στο μητρικό αίμα κατά την διάρκεια της κύησης», εξηγεί η Δρ Κον.

Παγκοσμίως, ο καρκίνος του μαστού είναι η συχνότερη κακοήθεια στις γυναίκες. Περίπου μια στις εννέα γυναίκες θα εκδηλώσει καρκίνο. Μάλιστα ο κίνδυνος αυξάνει με την πάροδο της ηλικίας, από 1 στις 227 σε ηλικία 30 ετών, σε 1 στις 26 στην ηλικία των 70 ετών. Παράγοντες όπως η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή, το αλκοόλ ή η πρώιμη εμμηναρχή επίσης αυξάνουν τον κίνδυνο νόσησης.

Αν και το Αμερικανικό Γραφείο Περιβαλλοντικής Προστασίας έχει χαρακτηρίσει το DDT ως πιθανή καρκινογόνο ουσία, τα επιστημονικά δεδομένα μέχρι σήμερα δεν έχουν καταλήξει σε σαφή συμπεράσματα.

Πάντως, το op-DDT, μια μορφή του φυτοφαρμάκου, έχει διαπιστωθεί ότι συμπεριφέρεται ως οιστρογόνο, γεγονός που το κάνει να παρεμβαίνει στην σηματοδότηση των μαστικών κυττάρων ως προς την ανάπτυξη και τον διαχωρισμό τους. Ζωικές μελέτες έχουν δείξει ότι το op-DDT σχετίζεται με μια συχνή μορφή καρκίνου του μαστού που πυροδοτείται από τα οιστρογόνα.

Η Δρ Κον και οι συνεργάτες της μελέτησαν αποτελέσματα αιματολογικών εξετάσεων για ανίχνευση του DDT που είχαν γίνει σε 20.754 γυναίκες που είχαν γεννήσει στο Ωκλαντ, της Καλιφόρνια, όταν η χρήση του φυτοφαρμάκου ήταν διάχυτη. Τα δείγματα αίματος είχαν ληφθεί τόσο κατά τη διάρκεια της κύησης, όσο και τρεις ημέρες μετά τον τοκετό.

Στη συνέχεια, βάσει του αρχείου νεοπλασιών της Πολιτείας, οι ερευνητές εντόπισαν 137 κόρες των γυναικών αυτών, που είχαν εκδηλώσει όγκους στο μαστό, έως την ηλικία των 52 ετών. Κάποιες εξαιρέθηκαν γιατί δεν υπήρχαν στοιχεία για την έκθεση των μητέρων του στο DDT ή για άλλους παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο καρκίνου, όπως η μητρική ηλικία και το βάρος κατά την κύηση και αν οι κόρες είχαν θηλάσει.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο καρκίνος ήταν πιθανότερος μεταξύ των 103 κορών των γυναικών που είχαν εκτεθεί στο DDT κατά την κύηση, συγκριτικά με τις 315 κόρες ίδιας ηλικίας των οποίων οι μητέρες δεν είχαν εκτεθεί στο φυτοφάρμακο.

Οι περισσότερες γυναίκες είχαν όγκους εξαρτώμενους από τα οιστρογόνα (83%) και την προγεστερόνη (76%).

Η ενδομήτρια έκθεση στο op-DDT σχετίστηκε επίσης με πιο προηγμένου σταδίου όγκους στη φάση της διάγνωσης και με τον HER2 θετικό καρκίνο του μαστού, μορφή ιδιαίτερα επιθετική.

Αν και η μελέτη εντόπισε καρκίνους που είχαν εκδηλωθεί μόνο μέχρι την ηλικία των 52 ετών, αφήνοντας εκτός περιπτώσεις που είχαν εκδηλωθεί μετέπειτα, επιβεβαιώνει ότι το DDT διαταράσσει το ενδοκρινολογικό σύστημα του ανθρώπου.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr