Από τις εποχές του έτους επηρεάζεται η λειτουργικότητα των γονιδίων

Στις εποχικές διακυμάνσεις που παρουσιάζει η λειτουργικότητα των γονιδίων, και άρα του ανοσοποιητικού συστήματος, αποδίδουν οι επιστήμονες τις εποχικές μεταπτώσεις της υγείας του ανθρώπου. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο Nature Communications, εκεί αποδίδεται και η ευπάθεια του ανθρώπου στις ασθένειες τον χειμώνα, εν αντιθέσει με το καλοκαίρι.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Γενετικής Τζον Τοντ του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ, κατέληξαν στο παραπάνω συμπερασμα αφού ανέλυσαν δείγματα αίματος και ιστών από 16.000 ανθρώπους από διάφορες χώρες. Από τα περίπου 23.000 ανθρώπινα γονίδια, σχεδόν το ένα τέταρτο εμφάνιζε σαφή σημάδια εποχικών διακυμάνσεων στη λειτουργία τους.

Η διακύμανση αυτή είχε ιδιαίτερη σημασία, όταν επρόκειτο γονίδια που εμπλέκονται στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και στην πρόκληση φλεγμονής (η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση αυτοάνοσων και άλλων ασθενειών). Αυτά ακριβώς τα γονίδια ήταν πιο ενεργά -και άρα αύξαναν την πιθανότητα φλεγμονής- μεταξύ Δεκεμβρίου και Φεβρουαρίου στους ανθρώπους του βορείου ημισφαιρίου, ενώ στο νότιο ημισδφαίριο το ίδιο συνέβαινε μεταξύ Ιουνίου-Αυγούστου.

Πάντως, η έντονη δραστηριοποίηση αυτών των γονιδίων τον χειμώνα έχει μία θετική όψη, δηλαδή ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού για την καταπολέμηση των ιώσεων, όπως της γρίπης και των μικροβιακών λοιμώξεων, αλλά και μια αρνητική, την υπεραντίδραση του ανοσοποιητικού και τη χρόνια φλεγμονή.

Σε κάθε περίπτωση, αυτή η εποχικότητα στη γονιδιακή λειτουργία εξηγεί εν μέρει γιατί αυξάνονται στη διάρκεια του χειμώνα οι θάνατοι από διάφορες αιτίες (εμφράγματα, εγκεφαλικά επεισόδια κ.α.), αλλά και η επιδείνωση πολλών παθήσεων (διαβήτης, πολλαπλή σκλήρυνση, σχιζοφρένεια κ.α.).

Ο Δρ Τοντ εικάζει ότι, «αν ένας άνθρωπος αλλάζει ημισφαίριο, κάθε φορά που πλησιάζει ο χειμώνας στο δικό του, τότε πιθανότατα θα μετριάσει την εποχική κυκλικότητα των γονιδίων του και θα μειώσει την, εξαιτίας αυτού του λόγου, τάση για φλεγμονές και αυτοάνοσες παθήσεις».

Βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί ότι εκτός από την εποχικότητα, πολλοί άλλοι παράγοντες παίζουν ρόλο στη λειτουργία των γονιδίων, όπως το περιβάλλον, η διατροφή, το στρες, οι ασθένειες κ.α.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ