«Πολιτικό» το ζήτημα των επανορθώσεων

Το ελληνικό αίτημα περί καταβολής πολεμικών επανορθώσεων και επιστροφής του κατοχικού δανείου σίγουρα δεν έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία στο Βερολίνο. Είναι όμως η κατάλληλη χρονική συγκυρία προκειμένου να εισακουστεί;

Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα εμφανίζεται αποφασισμένη να κρατήσει ψηλά στην πολιτική της ατζέντα το θέμα των γερμανικών πολεμικών επανορθώσεων και του κατοχικού δανείου, όπως άλλωστε υποσχέθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ στον προεκλογικό του αγώνα. Όπως είπε σε συνέντευξή του προς τη Deutsche Welle ο γερμανός δημοσιογράφος και ειδήμων σε ελληνικά ζητήματα Έμπερχαρντ Ρόντχολτς: «Είναι καταρχήν σωστό να γίνεται σαφής διαχωρισμός μεταξύ του αιτήματος για καταβολή πολεμικών επανορθώσεων και της επιστροφής ενός δανείου που δεν σχετίζεται διόλου με τις επανορθώσεις και το οποίο κρίνεται δίκαιο από όλους τους σοβαρούς διεθνολόγους».

Το αίτημα έχει διατυπωθεί επανειλημμένως

Είναι όμως τώρα η κατάλληλη χρονική συγκυρία για να διατυπωθεί με τέτοιο δυναμισμό το αίτημα αυτό; «Δεν πρόκειται για ένα αίτημα που διατυπώνεται για πρώτη φορά. Αντιθέτως έχει διατυπωθεί εδώ και χρόνια, το αργότερα από τη Συνθήκη 2+4 από διάφορες ελληνικές κυβερνήσεις. Χθες έγινε στην ελληνική Βουλή συζήτηση για την ανασυγκρότηση της αρμόδιας Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής. Η επιτροπή αυτή όμως συγκροτήθηκε υπό την συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου. Δεν είναι λοιπόν η κυβέρνηση Τσίπρα που έφερε ξαφνικά το θέμα στο προσκήνιο. Αυτό είναι λάθος. Ο πρώην υπ. Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος έχει πει ότι έχει συζητήσει επανειλημμένως το ζήτημα με γερμανούς κυβερνητικούς αξιωματούχους».

Δια του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέφεν Ζάιμπερτ το Βερολίνο διεμήνυσε χθες Τετάρτη εκ νέου ότι θεωρεί το θέμα λήξαν. Εντούτοις αυτό δεν ισχύει από νομική σκοπιά, σχολιάζει ο Έμπερχαρντ Ρόντχολτς: «Ο τελευταίος που έθεσε το θέμα ήταν ο πρώην υπ. Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος στις συνομιλίες του με τον γερμανό Πρόεδρο Γιοάχιμ Γκάουκ. Το θέμα λοιπόν βρισκόταν πάντα στο τραπέζι. Το ότι έχει πάρει τώρα τόσο μεγάλη δημοσιότητα, ίσως να οφείλεται στο γεγονός ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση δεν έχει πολύ καλή φήμη στη Γερμανία».

Το θέμα δεν έχει λήξει

Εντέλει, υπό τις παρούσες συνθήκες και με δεδομένη την ένταση στις σχέσεις μεταξύ Βερολίνου και Αθήνας, είναι η κατάλληλη χρονική συγκυρία για να επαναδιατυπωθεί το ελληνικό αίτημα;
«Είναι μια καλή ερώτηση. Πρόκειται όμως για ένα θέμα το οποίο θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Όταν η μια πλευρά λέει συνεχώς ότι δεν μιλάμε γι΄ αυτό, αυτό δεν σημαίνει ότι το θέμα θεωρείται λήξαν. Είναι αυτονόητο να υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις μεταξύ πιστωτών και οφειλετών. Θα ήταν όμως προτιμότερο να έχει διαπραγματευτεί η γερμανική πλευρά με την ελληνική, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, παρά να υποστηρίζει συνεχώς ότι το θέμα θεωρείται λήξαν λόγω παρέλευσης χρόνου. Αυτό δεν ισχύει νομικά. Το θέμα θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο της πολιτικής σκακιέρας και όχι των δικαστηρίων, όπου βρισκόταν επί χρόνια, αν όχι δεκαετίες. Το θέμα έχει απασχολήσει ήδη 15 δικαστήρια, μέχρι και τη Χάγη».

Το ερώτημα βέβαια τώρα είναι πώς θα αντιδράσει η γερμανική κυβέρνηση. «Δυστυχώς το ερώτημα θα μας απασχολήσει καιρό ακόμη εάν δεν γίνουν επιτέλους συνομιλίες και εάν δεν υπάρξουν διαπραγματεύσεις. Ίσως να οδηγήσει σε αυτό η χθεσινή συνεδρίαση στην ελληνική Βουλή. Αλλά δεν γνωρίζω πώς θα αντιδράσει το Βερολίνο».

Κώστας Συμεωνίδης

Deutsche Welle