Η γυμναστική μειώνει τη θνησιμότητα των ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια

Η σωματική δραστηριότητα είναι ικανή να βελτιώσει το προσδόκιμο ζωής των πασχόντων από νεφρική ανεπάρκεια που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, σύμφωνα με τα αποτελέσματα μελέτης της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Προηγούμενα επιστημονικά δεδομένα έχουν δείξει ότι οι ασθενείς που εμφανίζουν σχετικά υψηλά επίπεδα καθημερινής σωματικής δραστηριότητας έχουν χαμηλότερα ποσοστά νοσηλείας, ενώ λαμβάνουν λιγότερα φάρμακα συνολικά για την υγεία τους σε καθημερινή βάση.

Ωστόσο, μέχρι σήμερα, ελάχιστες μελέτες έχουν εξετάσει την επίδραση της σωματικής δραστηριότητας στην επιβίωση των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών σε βάθος χρόνου, ενώ καμία δεν έφτασε τη δεκαετία, όπως η εργασία των Γ. Σακκά, Ι. Στεφανίδη και των συνεργατών τους από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Οι Έλληνες ερευνητές μελέτησαν για 10 χρόνια 70 αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς, συγκεντρώνοντας στοιχεία για την ποιότητα ζωής τους, την προδιάθεσή τους να αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη, τα επίπεδα σωματικού λίπους και μυϊκού ιστού, την ποιότητα του ύπνου, τα επίπεδα κοιλιακής παχυσαρκίας, της σωματικής τους επάρκειας καθώς και τα επίπεδα καθημερινής σωματικής δραστηριότητας.

Κατά τη διάρκεια της μελέτης, συνολικά 30 αιμοκαθαιρόμενοι ασθενείς (43%) απεβίωσαν λόγο κυρίων καρδιαγγειακών παθήσεων. Τη θνησιμότητα την προέβλεψαν μια σειρά από παράγοντες, όπως η ηλικίας έναρξης της αιμοκάθαρσης, η περιφέρεια μέσης προς πύελο, τα επίπεδα σωματικής επάρκειας, τα επίπεδα γλυκοζυλίωμένης αιμοσφαιρίνης καθώς και τα επίπεδα ποιότητας ζωής.

Δεδομένου ότι όλοι οι παραπάνω παράγοντες συνδέονταν με τη σωματική επάρκεια των ασθενών, το δείγμα χωρίστηκε σε δυο ομάδες ανάλογα με τα επίπεδα καθημερινής σωματικής δραστηριότητας, δηλαδή στα άτομα με σκορ πάνω και κάτω από το 75%.

«Τα αποτελέσματά μας έδειξαν ότι σε κάθε δεδομένη χρονική στιγμή, μέσα στα 10 έτη που έγινε η μελέτη, η θνησιμότητα των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών με αυξημένη καθημερινή σωματική δραστηριότητα είχε μειωθεί κατά 74%», εξηγεί ο κ. Σακκάς.

Επιπλέον, ο κίνδυνος θνησιμότητας για τους ασθενείς, οι οποίοι επέδειξαν αυξημένη λειτουργική ικανότητα έχει μειωθεί κατά 99,9%.

Στην ουσία, δηλαδή, οι ασθενείς που είχαν υιοθετήσει έναν δραστήριο τρόπο ζωής -με περπάτημα και δραστηριότητες αναψυχής- επιβίωσαν κατά τη διάρκεια της δεκαετούς παρακολούθησης.

Οι ερευνητές προτείνουν λοιπόν την υιοθέτηση της καθημερινής φυσικής δραστηριότητας στους αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς. Οι θεράποντες ιατροί μπορούν να αξιολογήσουν την καθημερινή σωματική δραστηριότητα, εύκολα με ερωτηματολόγια ή βηματομετρητές, ενώ είναι υποχρεωτικό οι ασθενείς να συμμετάσχουν σε προγράμματα συστηματικής άσκησης εντός και εκτός της μονάδας τεχνητού νεφρού.

Για την ολοκλήρωση των 10 χρόνων συστηματικής μελέτης των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών, η ομάδα του Δρ Σακκά έχει ετοιμάσει έναν 50σέλιδο οδηγό άσκησης για νεφροπαθείς ώστε να μοιραστεί δωρεάν σε όλες τις μονάδες τεχνητού νεφρού της χώρας. Ωστόσο, το εγχειρίδιο δεν έχει τυπωθεί και διανεμηθεί λόγω έλλειψης του απαραίτητου κονδυλίου (περίπου 10.000 ευρώ).

Να σημειωθεί ότι, τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των ατόμων με τελικού σταδίου νεφρική νόσο, σε ποσοστό μάλιστα που αγγίζει το 7% ετησίως και μέχρι το 2011 είχε υπερβεί τα 200 εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο. Από αυτούς, πάνω από το 80% των ασθενών κάνει κάποια μορφή αιμοκάθαρσης, ως κύρια θεραπεία της νεφρικής νόσου.

Η αύξηση του ποσοστού των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών οδηγεί, σύμφωνα με τον κ. Σακκά, σε ένα τεράστιο οικονομικό βάρος, όχι μόνο λόγω του υψηλού κόστους των αιμοκαθάρσεων, αλλά και λόγω της χαμηλής λειτουργικότητας των ασθενών αυτών, που οδηγεί σε χαμηλά ποσοστά απασχόλησης και υψηλή εξάρτηση από τα επιδόματα αναπηρίας.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ