Μια νέα μέθοδο επαναπρογραμματισμού ενηλίκων βλαστικών κυττάρων ώστε να επανέρχονται στην αρχέγονη κατάστασή τους παρουσίασαν αμερικανοί επιστήμονες, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο Stem Cell Reports.

Ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο Langone του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Κυτταρικής Βιολογίας Ματίας Στάντφελντ, για πρώτη φορά, συνδύασαν τρεις χημικές ουσίες, μεταξύ των οποίων τη βιταμίνη C, και κατάφεραν να αυξήσουν πάνω από 20 φορές τον αριθμό των βλαστικών κυττάρων.

Σήμερα για τον επαναπρογραμματισμό των κυττάρων προκειμένου να επανέλθουν στην αρχική πολυδύναμη κατάστασή τους, δηλαδή να γίνουν βλαστοκύτταρα, εφαρμόζεται η τεχνική του ιαπωνα ερευνητή Σίνια Γιαμανάκα, που ανέπτυξε το 2006 (και στη συνέχεια τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ γι’ αυτήν). Η τεχνική του βασίζεται στη δράση τεσσάρων γονιδίων, τα οποία εισάγονται από κοινού στα ενήλικα κύτταρα – στόχο και τα «ωθούν» να επιστρέψουν στην αρχική ανώριμη (εμβρυική) κατάστασή τους.

Το πρόβλημα με την τεχνική αυτή, είναι ότι καθίσταται δύσκολη η απόκτηση επαναπρογραμματισμένων βλαστικών κυττάρων σε επαρκείς αριθμούς, έτσι ώστε να είναι εφικτή η χρήση τους για την αντικατάσταση ενός προβληματικού ιστού. Μέχρι τώρα η μετατροπή των περισσότερων κυττάρων σε σταθερά βλαστικά κύτταρα δεν ξεπερνά το 1% και η όλη διαδικασία μπορεί να απαιτήσει εβδομάδες.

Γι’ αυτό διάφορες επιστημονικές ομάδες αναζητούν εδώ και χρόνια μια καλύτερη τεχνική επαναπρογραμματισμού. Σε μερικές περιπτώσεις, έχουν όντως σημειωθεί πρόοδοι, όμως οι διαδικασίες συνήθως παραμένουν επεμβατικές, καθώς προκαλούν αλλαγές σε γονίδια του κυττάρου, κάτι με πιθανές παρενέργειες σε μια θεραπεία.

Η νέα μη επεμβατική μέθοδος που παρουσίασαν οι αμερικανοί ερευνητές δεν χρησιμοποιεί γονίδια, αλλά χημικές ουσίες, που επιφέρουν αλλαγές στα ένζυμα του κυττάρου – στόχου. Η βελτιωμένη τεχνική πέτυχε στο εργαστήριο εντυπωσιακά ποσοστά αποδοτικότητας, της τάξης του 80% έως 100%, στην μετατροπή κυττάρων σε βλαστικά και μάλιστα σε λιγότερο από μία εβδομάδα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην επιστημονική ομάδα συμμετείχε και ο Αριστοτέλης Τσιρίγος, αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, απόφοιτος της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (1998), ο οποίος ειδικεύτηκε στις εφαρμογές της Πληροφορικής στη Βιολογία.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ

Headlines